از هواپیمای کاغذی تا جنگنده وطنی

نگاهی کوتاه به تاریخ انقلاب اسلامی از پنجره عزت و استقلال ملی

گاهی برای نسلی که نه انقلاب را دیده است، نه در جریان حوادث آن روزها بوده، تکرار هر ساله جشن‌های دهه فجر همراه با علامت سؤال‌های بزرگی است. به خصوص در روزهایی که اقتصاد حال و روزش خوب نیست، من نسل سومی حق دارم سؤال کنم که انقلاب رسالت و هدفش چه بود؟ اقتصاد بود؟ عدالت بود؟ سیاست بود؟... به نظر می‌آید تاریخ بهترین پاسخ را به امثال من می‌دهد. تاریخی که خیلی گفتنی‌ها از روزهای قبل از انقلاب دارد. حقایقی که گاهی اوقات با خواندشان چشمان‌مان گرد می‌شود، رگ غیرت‌مان بالا می‌زند و خیلی وقت‌ها حال‌مان گرفته می‌شود. حقایقی که نسل ما تشنه دانستن آن‌ها هستند. حقایقی که عمق خودباختگی و وابستگی و حقارت یک ملت را در زمان پهلوی نشان می‌دهد.

● از صادرات نفت به اسرائیل تا تشکر رهبران مقاومت

در حالی که در طی دوره جنگ اعراب با رژیم صهیونیستی این کشور از سوی اعراب تحریم نفتی شده بود، ایران بدون توجه به این اتحاد، بیش از ظرفیت خود نفت تولید و به اسرائیل صادر می‌کرد.

«در جلسات‌مان با شرکت‌های نفتی و انگلیسی‌ها، به هنگام مقایسة یادداشت‌های مربوط به ملاقات شاه با نمایندگان کنسرسیوم در تاریخ ۳۱ ژانویه از گفتة قطعی شاه در مورد خط لولة اسرائیل اطلاع یافتیم. او گفته است ایران در نظر دارد بدون توجه به شکایات اعراب، استفاده از آن را ادامه دهد. او اضافه کرده است که مطمئن است اعراب قادر به شکست دادن اسرائیل نیستند و اسرائیل برای ایران منزلت یک دوست را دارد»

«روز به روز بیش‌تر برای ملت‌های عرب و مسلمان روشن می‌شود که جمهوری اسلامی ایران دوست عرب و همه مسلمانان و پشتیبان ملت‌های مستضعف و مظلومی است که سرزمین‌هایشان اشغال شده و این همان چیزی است که طی نبرد اخیر نوار غزه و پیش از آن در لبنان بر آن تأکید شد. ما پس از خداوند (سبحانه و تعالی) با صراحت بر این جمهوری اسلامی شجاع، مؤمن، مطمئن و دلیر تکیه داشته‌ایم»

از سفر به آمریکا برای عزل نخست‌وزیر تا دست دراز آمریکا برای مذاکره

«آدمی پا می‌شود از اینجا می‌رود آمریکا دکتر امینی برای این‌که آمریکایی‌ها را قانع کند که بشود نخست‌وزیر در ایران. آمد، شد نخست‌وزیر! بعد از یکی دو سال، شاه که با او مخالف بود، بلند شد رفت آمریکا، آمریکایی‌ها را قانع کرد که او را از نخست‌وزیری عزل کند. آمد او را از نخست‌وزیری عزل کرد! این، وضع مملکت ما بود. برای انتخاب نخست‌وزیر، شاه مملکت، رئیس کشور محتاج موافقت و رضایت آمریکا بود»

«آمریکایی ها پیشنهاد واضح و روشنی از آمادگی برای مذاکره مستقیم با ایران ارائه و در واقع دست خود را به سوی این کشور دراز کرده‌اند که من امیدوارم تهران دست آمریکایی ها را کنار نزند تا گامی به سوی دستیابی به یک راه برطرف دیپلماتیک برداشته شود.»

● از آموزش‌های تو خالی تا ساخت جنگنده‌های پیشرفته

«ارتش و به‌ویژه نیروی هوایی در طول آن سال‌ها از هر نظر، چه در بعد آموزش‌های نظری و چه عملی در وابستگی کامل به کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا بود و تمام دانشجویان ما برای آموزش به این کشور اعزام می‌شدند. دانشجویان ما که برای آموزش به امریکا می‌رفتند، پس از بازگشت نیز توانایی بهره‌برداری از این آموزش‌ها را نداشتند، چرا که مستشاران خارجی بر تمامی امور مسلط بوده و حتی اجازه تعمیر قطعات را نیز نمی‌دادند. مستشاران خارجی در حقیقت خلبانان دست چندم بودند که به عنوان استاد خلبان به کشور ما می‌آمدند اما در واقع در پی تکمیل آموزش خود بودند و این توانمندی‌ها را به کارکنان ما منتقل نمی‌کردند.»

هواپیمای جنگنده بومی با نام قاهر ۳۱۳ ساخت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح رونمایی شد.

«این جنگنده پیشرفته با مشخصات ظاهری منحصر به فرد دارای سطح مقطع راداری بسیار کم و همچنین قابلیت انجام عملیات پروازی در ارتفاع پست است. بهره‌برداری از مواد پیشرفته در ساخت هواپیما و سامانه الکتروآویونیک، قابلیت نشست و برخاست با طول باند کوتاه، توانایی حمل تسلیحات پیشرفته بومی و قدرت تهاجمی بالایی از دیگر ویژگی‌های آن است.»

● از نصف بدن‌های موازی با کف زمین تا انتقاد از بیانات غلوآمیز

«رکوع و سجده در مقابل شاه چنان غیرطبیعی بود که هر تازه واردی را به تعجب وا می‌داشت. مارگارت لاینگ، روزنامه‌نگار انگلیسی که برای نوشتن زندگینامه شاه اجازه ملاقات و حضور در دربار را پیدا کرده بود، تعجب خود را از این صحنه پنهان نمی‌کند: ناگهان یک اتاق پر از اشخاص مختلف به تعظیم افتادند به طوری که نصف بدن آنها به موازات کف اتاق درآمد» «متملقان آن قدر او را عقل کل و تاقته جدا بافته و خدایگان نامیده بودند که کم‌کم خود نیز به این باور رسیده بود که رسالت ویژه‌ای از سوی قدرت‌های ناشناخته دارد.»

«اینجور بیانات (غلوآمیز)، هم به ضرر من است، هم به ضرر خود گوینده است. نبایستی این بیانات به این شکل بیان شود. یک مجموعه‌ زمانی تصادفاً کنار هم قرار گرفته‌ایم و داریم با هم کار می‌کنیم؛ من یک کار می‌کنم، شما یک کار می‌کنید. اینجور تعبیرات، تعبیراتی نیست که انسان را خوش بیاید یا کمکی به کار پیشرفت انسان بکند. ما همگی بندگان خدا هستیم و ان شاء ا... خدمتگزاران مردم هم باشیم.»

● ز وطن‌فروشی شاه تا ۸ سال دفاع جانانه

«اگر مردم بحرین خواهان پیوستن به کشورم [ایران]‌ نباشند، ایران از ادعاهای سرزمینی‌اش نسبت به این جزیره خلیج فارس دست خواهد کشید. وی گفت چنانچه سیاست بین المللی خواهان آن باشد،‌ ایران نیز خواست مردم بحرین را می‌پذیرد» و بدین ترتیب در یک توافق پنهان استان چهاردهم ایران در خرداد ۱۳۵۰ از ایران جدا شد.

جنگ هشت ساله‌ای که با تجاوز همه جانبه عراق به ایران آغاز شده بود سرانجام پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران پایان یافت و با استقرار ناظران سازمان ملل دو کشور پس از دو سال به مرزهای بین‌المللی و قبل از جنگ بازگشتند. سال ۱۹۹۱ خاویر پرز دکوئیار (دبیرکل وقت سازمان ملل متحد) به‌ طور رسمی بر اساس نظر گروه ناظر نظامی سازمان ملل متحد، عراق را آغازگر جنگ معرفی کرده و از خواسته ایران برای دریافت غرامت جنگی پشتیبانی کرد.

نویسنده: حامد نادری‌راد

ایمان فروزان‌نیا