اگر می‌خواهید سیگار را ترک کنید...

اغلب افراد سیگاری می‌دانند که کشیدن سیگار برای سلامتی آنها مضر است اما آنچه بسیاری از سیگاری‌های تازه‌کار از آن غافل مانده‌اند، این است که سیگار کشیدن نوعی اعتیاد هم هست …

اغلب افراد سیگاری می‌دانند که کشیدن سیگار برای سلامتی آنها مضر است اما آنچه بسیاری از سیگاری‌های تازه‌کار از آن غافل مانده‌اند، این است که سیگار کشیدن نوعی اعتیاد هم هست و دود سیگار حاوی مواد شیمیایی خاصی است که به احساسات و رفتار فرد تاثیر می‌گذارد...

از آنجایی که نیکوتین یک داروی اعتیادزا است، ترک سیگار ممکن است کار بسیار مشکلی باشد. در حقیقت اغلب افراد درنخستین تلاش خود دچار شکست می‌شوند اما اگر دفعه اول موفق نشدید، تسلیم نشوید.

برای ترک سیگار برنامه‌ریزی کنید

رهایی و خلاصی از شر سیگار نیاز به برنامه‌ریزی و تعهد دارد نه شانس و اقبال. بهتر است برنامه‌ای تنظیم کنید که متشکل از راهبردها یا دستورالعمل‌های متنوع باشد تا به کمک آن بتوانید با علایم ناشی از ترک نیکوتین به شکل صحیح برخورد کنید و همچنین لحظاتی را که میل شدیدی به سیگار کشیدن دارید به خوبی پشت سر بگذارید و در صورت نیاز از حمایت‌ها و راهنمایی‌های جامعه بهره‌مند شوید. انتظار نداشته باشید که دستورالعمل آماده‌ای پیدا کرده و به راحتی بتوانید آن را روی خودتان اجرا کنید.

برنامه ترک هیچ فردی به درد دیگری نمی‌خورد، پس برنامه‌ای تنظیم کنید که اولا از آن راضی باشید و ثانیا با شرایط زندگی شما متناسب باشد. از هر نوع تکنیک و ابزاری که فکر می‌کنید منطبق بر نیازهای شماست استفاده کنید. به مجموع این کارهایی که انجام می‌دهید راهبردها یا استراتژی‌های ترک سیگار گفته می‌شود. به‌طور کلی برنامه‌های ترک متشکل از چند راهبرد است. تحقیقات نشان می‌دهد که بهره‌گیری از چند راهبرد به جای یکی شانس موفقیت شما را در خلاصی از شر سیگار افزایش می‌دهد.

برای هفته اول زیاد سخت نگیرید و انعطاف‌پذیر باشید. چنانچه از برنامه ترک استفاده می‌کنید اما به نظرتان می‌آید که کار، خوب پیش نمی‌رود برنامه خود را مورد تجدید نظر قرار دهید. ممکن است در سه تا ده روز اول دچار علایم جسمانی ناشی از ترک شوید. به مرور این علایم خفیف‌تر می‌شوند اما ممکن است شما همچنان در موقعیت‌هایی قرار بگیرید که هوس کشیدن سیگار به سرتان بزند. اینها موقعیت‌هایی هستند که قبلا به‌طور معمول در آن سیگار می‌کشیده‌اید، مثلا بعد از غذا یا هنگامی که پشت فرمان خودرو قرار می‌گیرید. در برخی از افراد که سیگار را کنار می‌گذارند، ممکن است تا ماه‌ها و حتی سال‌ها این هوس سیگار کشیدن هر از گاهی بیاید و برود اما شدت و مدت این هوس‌ها با گذشت زمان رفته رفته کاهش پیدا می‌کند.

راهبردهای ترک سیگار

هنگام تنظیم برنامه ترک و تلاش برای خلاصی از شر سیگار داشتن برخی اطلاعات برایتان بسیار ارزشمند خواهد بود.

خود یاری

در شیوه خودیاری، فرد برای ترک سیگار شخصا اقدام می‌کند و برای برنامه‌ریزی و تدوام تلاش‌های خود از منابع و امکانات بهداشتی استفاده می‌کند. این منابع و امکانات عبارت‌اند از: انتشارات و پایگاه‌های اینترنتی تحت پوشش دانشگاه‌های علوم پزشکی. راهبرد خودیاری برای ایجاد انگیزه اعتماد بسیار حایز اهمیت است. درواقع اطلاعاتی که به این طریق کسب می‌کنید به شما در برخورد صحیح با میل و هوس شدید برای سیگار کشیدن و اجتناب از موقعیت‌هایی که امکان لغزش در آنها زیاد است، کمک می‌کند.

حمایت گروهی

برای برخی از افراد حمایت گروهی در ترک سیگار بسیار حیاتی است. این گروه که رهبری هم برای خود تعیین می‌کنند در جلسات منظمی که بر اساس برنامه تنظیم شده، شرکت می‌کنند. طبق این برنامه، جلسات دست کم هر دو هفته یک بار تشکیل می‌شود و هر جلسه هم بین ۲۰ تا ۶۰ دقیقه به طول می‌انجامد. این جلسات روی مساله حل مشکلات و تمرین مهارت‌های لازم برای ترک سیگار متمرکز هستند. به کمک این جلسات شما می‌توانید از حمایت سایر افراد جامعه که مشکلی شبیه به شما دارند بهره‌مند شوید.

مشاوره فردی

همان‌گونه که از اسم آن پیداست، روش مشاوره فردی متضمن کار نفر به نفر با یک پزشک، روان‌شناس، پرستار یا مشاور قابل اعتماد برای کسب راهنمایی و حمایت تخصصی است. یک کارشناس متبحر به شما اجازه می‌دهد تا احساسات و نگرانی‌های خود را در رابطه با احتمال ناتوانی در ترک سیگار یا مشکلاتی که ممکن است با دوستان یا خانواده پیدا شود ابراز کنید. آنها به شما کمک می‌کنند تا مهارت‌هایی را برای برخورد صحیح و برآمدن از پس ترک سیگار پیدا کنید. بر مشکلات فایق آیید و یاد بگیرید چگونه به یک زندگی عاری از سیگار قدم بگذارید. شما می‌توانید در مواقعی که دچار علایم ناشی از ترک سیگار می‌شوید و یا برای رفع میل و هوس شدید به سیگار با مشاور خود تماس بگیرید.

ترک بدون مقدمه

ترک بدون مقدمه یا ناگهانی رایج‌ترین شیوه برای ترک استعمال دخانیات است. در واقع ترک بلامقدمه نوعی امتناع ناگهانی و مصمم از کشیدن سیگار است. در یک روز معین یا بدون آمادگی قبلی، یک جا و به‌طور کامل سیگار را می‌بوسید و کنار می‌گذارید. ترک بلامقدمه به این سادگی هم که فکر می‌کنید، نیست. لازمه آن آمادگی جسمی و روحی برای مقابله در برابر میل شدید به سیگار کشیدن است. البته برای کسانی که از این شیوه استفاده می‌کنند دلسردی‌هایی هم وجود دارد.

خدیجه محصلی - کارشناس مسوول دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات