یک موعظه یک دنیا ارزش

خدای سبحان در قرآن کریم از رسول خاتم (ص) با عنوان “اسوه حسنه” یاد می کند: “لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه (احزاب۲۱/)“. لازمه این تعبیر الهی، لزوم تاسی و اقتدای مومنان به آن حضرت است. …

خدای سبحان در قرآن کریم از رسول خاتم (ص) با عنوان “اسوه حسنه” یاد می کند: “لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه (احزاب۲۱/)“. لازمه این تعبیر الهی، لزوم تاسی و اقتدای مومنان به آن حضرت است. توجه تام رسول اکرم (ص) به قرآن کریم، سیره نورانی آن حضرت را شایسته تاسی کرده است. ذیلا به برخی از اخلاق فردی و سفارشات ارزشمند آن حضرت اشاره می نماییم.

۱) ساده زیستی و وارستگی از دنیا

رسول گرامی (ص) امور عادی و غیر عبادی زندگی خود را همانند مسائل عبادی، بر اساس توجه به قرآن تنظیم می کرد. درباره بی توجهی به دنیا و ساده زیستی آن حضرت، نقل شده است که بستر خواب حضرت، حصیر زبری بود که هرگاه بر روی آن استراحت می کردند، آثار تار و پود درشت و خشن حصیر در صورت مبارک آن حضرت نمایان می شد. به آن حضرت عرض شد: چرا قیصر و کسری باید در چنان آسایشی باشند و شما بر روی چنین حصیر زبری بخوابید تا آن که تار و پودش در رخسارتان اثر گذارد؟ پیامبر (ص) فرمودند: آیا نمی پسندید که دنیای زودگذر برای آنان باشد و سرای جاویدان آخرت برای ما. شکی نیست که من از آنان برترم و نزد خداوند گرامی تر، لکن مرا با تعلقات دنیوی کاری نیست، زیرا زندگی ما در دنیا به مسافری می ماند که لحظاتی در سایه درختی می آرمد و آن گاه که سایه زایل شد آن مسافر برخاسته، به سوی مقصد خود رهسپار می شود (بحارالانوار۲۵۶ ۱۶:). این وارستگی و بی رغبتی به مظاهر دنیا، بیانگر توجه تام رسول اکرم(ص) به معارف قرآنی و از جمله آیاتی است که آن حضرت را به ساده زیستی ترغیب می کند، مانند این آیه: “و لا تمدن عینیک الی ما متعنا به ازواجا منهم زهره الحیوه الدنیالنفتنهم فیه”(طه۱۳۱/). یعنی ای پیامبر چشمانت به سوی متمکنان گشوده نشود، زیرا زرق و برق دنیا در حد شکوفه است و برای کسی میوه نخواهد شد. با ساده زیستن، صراط مستقیم حق، به آسانی طی خواهد شد، از این رو رسول اکرم (ص) فرمودند: “نجی المخفون؛ سبکباران بهتر به مقصد می رسند و اهل نجاتند”(همان۵۵ ۷۴:).

۲) خیر دنیا و آخرت در سایه صداقت

مردی به حضور رسول خدا (ص) رسید و عرض کرد: اخلاقی به من بیاموز که خیر دنیا و آخرت در آن جمع باشد، حضرت فرمود: دروغ نگو. آن مرد هم پذیرفت و رفت. مدتها بعد خودش برای کسی تعریف می کرد که روزی تصمیم داشتم کار ناشایستی انجام دهم که خداوند از انجام آن ناخشنود بود، یک دفعه به یادم آمد که به رسول خدا (ص) قول داده ام دروغ نگویم، اگر هم راست می گفتم آبرویم می رفت، لذا دست از انجام آن کار کشیدم، از ترس این که مبادا کسی درباره آن از من سوال کند، که راست گفتن رسوایی را به دنبال دارد و دروغ گفتن بر خلاف تعهدم به رسول خدا (ص) است. بدین وسیله رسول خدا (ص) به من و همه کسانی که به دنبال خیر دنیا و آخرت هستند فهماند که کلید همه بدیها و بدبختیها دروغ و راز و رمز سعادت و خیر، راستگویی و صداقت است.

۳) یک موعظه؛ یک دنیا ارزش

مسعده بن صدقه از امام صادق (ع) روایت کرده است که: مردی به حضور رسول خدا (ص) مشرف شد و عرض کرد: مرا موعظه بفرما. حضرت فرمود: اگر به تو سفارشی کنم بدان عمل می کنی؟ عرض کرد: آری. پیامبر (ص) این پرسش را سه بار تکرار کرد و در هر بار، آن مرد پاسخ مثبت می داد.

رسول خدا (ص) به او فرمود: سفارش من به تو این است که هر گاه به کاری تصمیم گرفتی به عاقبت آن بیندیش، اگر در آن رشد (و سودمندی) یافتی انجام ده و گرنه از آن دوری گزین.

مصطفی یاسینی