تفریحی به وسعت زمستان

نگاهی به ورزش ها و تفریحات زمستان

باید به این موضوع اذعان داشت که تفریحات و ورزش‌های زمستانی همچون انواع اسکی، تیوب‌سواری و کوهپیمایی در ذات خود ورزش‌های زیبایی است و حسی در آنها جریان دارد که گویی آدم را به سمت و سوی خود می‌کشد

از دیگر ورزش‌ها و تفریحات فصل زمستان می‌توان به کوهنوردی و پناه بردن به سکوت کوهستان اشاره کرد

آن زمان که آرام آرام فصل پاییز با آمدن شب یلدا به قدرت‌نمایی خود پایان می‌دهد و فصل سرما می‌رسد، چشم‌های بسیاری معطوف به سمت رشته کوه‌های البرز و زاگرس؛ کوه‌هایی که برف در میان شب‌های خاموشش نجوا می‌کند و سپیدی برف‌های این مناطق همچون الماسی تابناک بر گردن آنها می‌درخشد.

زمانی که دانه‌های بلورین برف تصمیم بر آن می‌گیرند که دنیای آدم‌ها را سپید پوش کنند. خود می‌دانند که برای کودکان و جوانان شادی و نشاط را به همراه خواهند آورد. البته این به ‌آن معنا نیست که بزرگسالان از دیدن این دانه‌های بلورین که این روز‌ها نیز ‌میهمان کشور ما شده‌اند ناراحت می‌شوند و گاهی چنان غرق در این شادی به همراه خانواده خود می‌شوند که گویا دوباره باز به سال‌های جوانی برگشته‌اند.

دنیای برفی و زمستانی دنیایی پر از ابهت و تفریح است اما شناخت این تفریح‌ها و رعایت اصول آن باعث می‌شود که افراد بیشتر از آن بهره ببرند. وقتی اسم تفریحات زمستانی به میان می‌آید. نخستین گزینه‌یی که ذهن هر فردی را به خود مشغول می‌کند. اسکی کردن در پیست‌های معروف کشور است اما این ورزش به مانند خیلی از ورزش‌های دیگر که جزو تفریحات نیز محسوب می‌شود هزینه بسیاری را در بر می‌گیرد که همین امر باعث خواهد شد که افراد بسیاری با آنکه به این ورزش علاقه بسیار دارند اما به دلیل آنکه از عهده هزینه‌های سنگین آن بر نمی‌آیند به تفریحات دیگری در این فصل سرد و دوست داشتنی روی می‌آورند. آن زمان که سرما نخستین نشانه‌اش در اواسط یا حتی اواخر پاییز به رخ می‌کشد، خیلی‌ها هم هستند که چمدان‌ها‌یشان را می‌بندند تا برای سفر کردن و رفتن به دل سرما یا جنگل‌نوردی روی برگ‌های پاییز و کمی آن طرف‌تر سر خوردن روی برف‌های زمستانی آماده باشند. بسیاری از سفرها با ورزش عجین است و سفرهای زمستانی عجین تر؛ یکی دیگر از ویژگی‌های متمایز‌کننده سفرهای زمستانی هیجان آن است. هرچند ورزش در هر سنی برای افراد و علاقه‌مندانش می‌تواند جذابیت داشته باشد اما به دلیل هیجان نهفته در ذات ورزش‌های زمستانی، این ورزش‌ها بیشتر مورد توجه جوانان است.

در این میان ورزش اسکی نیز سر آمد دیگر ورزش‌ها قرار دارد. موضوع مهمی که در این میان باعث شده است که بسیاری از جوانان از این ورزش زمستانی دوری کنند گران بودن هزینه‌های وسایل اسکی در بازار است. با یک جست‌وجوی ساده در بازار پر نوسان امروز وسایل ورزشی می‌توانیم یک چوب اسکی را بین ۷۰۰ هزار تومان تا سه میلیون تومان، که چوب اسکی را بدون کفش اسکی نمی‌توانید استفاده و در همین راستا باید بین ۲۰۰ هزار تومان تا یک و نیم میلیون تومان هزینه کنید.

حالا اگر جوانی که ماهیانه تنها ۶۰۰ هزار تومان حقوق را، در صورت داشتن یک کار مناسب می‌تواند کسب کند برای شروع باید هزینه‌یی بین یک تا چهار میلیون تومان بکند تا بتواند وارد این ورزش و تفریح زمستانی شود البته هزینه عینک اسکی که از ۷۵ تا ۵۰۰ هزار تومان است یا پوشاک این ورزش که بین ۲۵۰ تا ۸۵۰ هزار تومان است را نادیده بگیریم. برای استفاده از امکانات پیست‌ها باید هزینه‌یی نیز پرداخت شود که متاسفانه هیچ بخشی از آن توسط دولت پرداخت نمی‌شود و همین امر باعث شده است که فشار مالی زیادی بر استفاده‌کنندگان وارد شود.

در این میان خیلی‌ها تصور می‌کنند وقتی تقویم ورق می‌‌خورد و به فصل زمستان می‌رسد و هوا رفته رفته رو به سرما می‌رود، دیگر کلا باید بساط تفریح و گردش و طبیعت‌گردی را جمع کرد و کنج خانه کنار شومینه نشست و از گرما لذت برد. در حالی که این باور دیگر سال‌هاست که در تهران جایی ندارد. چون نه دیگر مانند گذشته‌ها خبری از برف و کولاک و راهبندان است و نه دیگر پایتخت آنقدر‌ها محروم. این روزها پیست‌‌ها و محل‌های متعددی در تهران و اطراف آن راه‌اندازی شده است که فرصت مناسبی برای استفاده از تفریحات زمستانی را فراهم می‌کند. هر چند بسیاری معتقد هستند که ورزش‌های زمستانی بسیار گران و مشکل است. تفریحاتی نیز مانند پیاده‌روی روی برف با کفی مخصوص این کار و سر خوردن با تیوب نیز در این فصل خواهان بسیاری دارد که در کنار هیجان، هزینه بسیار کمی را شامل می‌شود.

پیام نظر، مدیر روابط عمومی فدراسیون اسکی درباره تفریحات فصل زمستان در تهران می‌گوید: در تهران پیست‌های مختلفی برای انجام ورزش‌ها و تفریحات زمستانی وجود دارد اما در بین تمام آنها پیست توچال به دلیل ویژگی‌‌های منحصر به فردی که دارد

همه ساله در فصل زمستان علاقه‌مندان زیادی به ورزش‌‌های زمستانی را به خود جلب می‌کند. توچال یکی از پیست‌‌های معروف نه تنها کشور بلکه جهان است که از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که در فاصله بسیار نزدیکی از شهر واقع شده است و هر شهروندی ظرف نهایت یک الی دو ساعت می‌تواند به پیست مراجعه کرده و از امکانات و تفریحات آن استفاده کند. این ویژگی منحصر به فردی است که در بسیاری از کشورها وجود ندارد. در بسیاری از کشورها پیست‌‌های معروف اسکی حداقل چند ساعت تا مرکز شهر فاصله دارند و معمولا از طریق اتوبوس و قطار می‌توان به این پیست‌‌ها دسترسی پیدا کرد.

وی در ادامه با اشاره به دیگر ویژگی‌‌های منحصربه فرد این پیست می‌گوید: ارتفاع بالای پیست اسکی توچال باعث شده که این پیست همزمان با دیگر پیست‌‌های جهان بازگشایی شود و در آخرهم به صورت همزمان بسته می‌شود یعنی از اواسط آبان ماه باز می‌شود و تا اواسط خرداد به کار خود ادامه می‌دهد و این به دلیل ماندگاری بالای برف در این پیست است که شرایط ویژه‌یی را برای تفریح و ورزش‌های زمستانی شهروندان فراهم کرده است. هر چند بسیاری از افراد جامعه معتقداند که تفریحات و ورزش‌های زمستانی تنها درصورت پرداخت هزینه‌های بالا ممکن است در صورتی که «نظر» در این باره می‌گوید: هیات اسکی تهران برای همگانی کردن این رشته کلاس‌‌های دوازده جلسه‌یی آموزشی را توسط کانون‌های اسکی مناطق برگزار می‌کند که برای بسیاری از شهروندان علاقه‌مند مقرون به صرفه است. علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به این کانون‌ها با هزینه تجمیع شده‌یی که شامل آموزش، تجهیزات، لباس و مربی و غیره است اسکی را آموزش ببینند و در پیست‌های مختلف تهران مشغول شوند. مدیر روابط عمومی فدراسیون اسکی تهران درباره دیگر تفریحات زمستانی که شهروندان می‌توانند به غیر از اسکی از آنها استفاده کنند، می‌گوید: «به دلیل شرایط پیست اسکی توچال به غیر از اسکی بازها سایر شهروندان برای تفریحات دیگری مثل کوهپیمایی و پیاده‌روی زمستانی نیز می‌توانند از این پیست استفاده کنند. ضمن اینکه برای صعود به ارتفاعات بالاتر افراد می‌توانند به صورت مداوم از تله‌سی یژ و تله کابین همه‌روزه استفاده کنند.»با توجه به اینکه این هیجان برای بسیاری یک عامل‌برانگیزاننده است اما باید توجه داشت که گاهی اوقات نیز می‌تواند حادثه ساز باشد؛ چه بسا که تاکنون اینچنین بوده است و هر ساله شاهد اتفاقات ناگوار در پیست‌های ورزشی هستیم. توجه به اصول ایمنی و استاندارد ابعاد متفاوتی دارد. نخستین نکته وسایل مورد استفاده است که به این منظور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از نظر جغرافیایی نیز واقعیت این است با توجه به اینکه پیست‌های اسکی به عنوان مهم‌ترین نماد ورزش‌های زمستانی در مناطق سرد و برفگیر قرار دارد و همچنین در بسیاری اوقات جاده‌های دسترسی به آنها صعب‌العبور است، همین امر بارها و بارها خطرساز شده است.

از دیگر ورزش‌ها و تفریحات فصل زمستان می‌توانیم به کوهنوردی و پناه بردن به سکوت کوهستان در این فصل اشاره کنیم.

این تفریح که معمولا در ارتفاعات نزدیک پایتخت بسیار مورد استقبال جوانان قرار می‌گیرد هزینه‌یی کمتری نسبت به اسکی در بر دارد. همچنین به دلیل آنکه دسترسی به مناطق شمالی تهران به راحتی صورت می‌گیرد افراد زیادی به کوهپیمایی در فصل زمستان می‌پردازند تا از طبیعت زمستانی این مناطق استفاده کنند. همچنین به دلیل افزایش ارتفاع در این مناطق میزان بارش برف بیشتر است و باعث می‌شود در کنار کوهپیمایی، افراد به برف‌بازی و ساختن آدم‌برفی روی آورند به‌گونه‌یی که گاهی در مسیر منتهی به پناهگاه‌ها می‌توانید گروه‌های زیادی از جوانان یا خانواده‌ها را ببینیم که مشغول برف‌بازی یا ساخت آدم‌برفی هستند؛ آدم‌برفی‌هایی که گاه برای کودکان کوچک در شهر تهران هیچ‌وقت اسکان ساخت آنها به دلیل بارش کم برف پیش نیاید. در کنار این تفریح و ورزش زمستانی نیز باید چند نکته را باید همیشه مورد توجه قرار بدهیم. بارها برای همه ما اتفاق افتاده است که شنیده‌ایم پایان هفته‌یی سرد و برفی در انتظار است و حتی قطره‌یی باران تا صبح آن روز نیامده، اما نباید چشم بر این واقعیت ببندیم که بیشتر هشدارهای هواشناسی و پیش‌بینی‌های آن به واقعیت پیوسته است؛ این درست بودن پیش‌بینی‌ها آنقدر است که عقل ایجاب کند هشدارهای آنها را جدی بگیریم و از صعود انفرادی خودداری کنیم. همچنین وسایل مناسب برای کوهپیمایی در زمستان را به همراه داشته باشیم تا شاهد آن نباشیم که در فصل‌های گرم سال جنازه فرد گمشده‌یی در کوهستان را بیابند.

یکی دیگر از نکات قابل توجه در این ورزش‌ها، توجه به نقش آموزش است. هرچند بسیاری از افراد به صورت غیرحرفه‌یی و تنها برای لذت بردن از طبیعت سرد زمستان و برف به کوهستان‌های شمال تهران یا پیست‌های اطراف پناه می‌آورند اما اوج هیجان این تفریحات زمستانی در جایی نهفته است که با سال‌ها ممارست و تمرین و بهره بردن از مربی بتوانیم اصول این ورزش‌ها را در وجود خود نهادینه کنیم و اگر چنین کنیم آنگاه می‌توانیم مطمئن باشیم که مهارت‌های حاصل از این آموزش و قدرتی که این ورزش به افراد می‌دهد تا همیشه همراه‌مان خواهد بود. بنابراین اگر به ورزش‌های زمستانی علاقه‌مند هستید، می‌توانید با کمی سختی و ممارست در کنار تفریح به صورت علمی‌تر و حرفه‌یی‌تر به آن بپردازید. از دیگر تفریحات و ورزش‌های زمستانی که در این فصل به شکل حرفه‌یی مورد توجه جوانان قرار می‌گیرد یخ نوردی است که یکی از معروف‌ترین این مسیر‌ها در تهران – روستای گزنک، شمال شرق دماوند، دره یخار است؛ یخار، معروف‌ترین یخچال دماوند است. مقصد دیگر تهران - میگون است که از مسیر تهران - لشکرک - رودبار قصران - میگون قابل دسترسی است. از جاذبه‌های این مقصد پیشنهادی دیواره یخی است که به همت کوهنوردان ایجاد شده است. مقصد دیگر یخ نوردان می‌تواند اردبیل - سبلان باشد که مسیر رفت و برگشت آن اردبیل - مشکین شهر - لاهرود - یال شمالی سبلان است این منطقه مناظر طبیعی جذابی دارد.

یکی از زیباترین و مشهور‌ترین مکان‌ها برای یخ نوردی که در دنیا نیز معروف است منطقه تفریحی و آبشار عباس‌آباد در شمال شهر همدان است که در فصل زمستان به دلیل یخ زدن آبشار بسیار مورد توجه یخ نوردان قرار می‌گیرد. در این ورزش نیز آمادگی جسمانی و روحی بسیار مورد توجه باید قرار گیرد. همچنین رعایت اصول ایمنی در این ورزش زمستانی بسیار مهم است. یادآوری این نکات به معنای نادیده گرفتن یا چشم بستن بر ورزش‌های زمستانی نیست بلکه برای علاقه‌مندان به ورزش‌های زمستانی موید این نکته است که ابتدا ایمنی و بعد از آن ورزش و تفریح قرار دارد زیرا عدم رعایت اصول ایمنی در این تفریحات حوادث ناگوار زیادی را حادث می‌شود که شکستگی در تیوب بازی به دلیل عدم امکان ایستادن. تا آسیب به زانو‌ها به دلیل نشناختن اصول اسکی کردن یا گم شدن در برف و کولاک در کوهستان از جمله آنهاست. در انتها باید به این موضوع اذعان داشت که تفریحات و ورزش‌های زمستانی همچون انواع اسکی، تیوب‌سواری و کوهپیمایی در ذات خود ورزش‌های زیبایی است و حسی در آنها جریان دارد که گویی آدم را به سمت و سوی خود می‌کشد. هر کدام از ما دوست داریم دست‌کم سالی یک بار یک برف ناب و سفید را تجربه کنیم، حتی اگر سپیدی بی‌نهایت برف خوابیده در میان دامنه‌های کوه چشمان‌مان را آزار دهد اما این تجربه هنگامی کامل می‌شود که بتوانیم اصول آن را رعایت کنیم و در سوی دیگر امید بر آن ببندیم که وزارت ورزش و جوانان به عنوان متصدی این امر و با حمایت از تولید داخلی سبب آن شود تا وسایل این نوع تفریحات ارزان‌تر در اختیار جوانان ایرانی قرار گیرد تا با شروع زمستان شاهد آن باشیم که افراد بیشتری به این سوی گرایش پیدا کنند و با ایجاد محیط‌های مناسب‌تر برای بازی‌های زمستانی همچون برف‌بازی و تیوب‌بازی و غیره باعث شوند تا نشاط و امید دوباره به جامعه جوان برگردد.

سهیل خان محمدی