چشم اندازهای اتحاد استراتژیک تهران آنکارا

سفر رییس جمهور ایران به ترکیه علیرغم مخالفت هایی که از سوی اسرائیل و مقامات آمریکایی و البته برخی از تحلیلگران داخلی شده بود, خاتمه یافت و کوشش دولت نهم برای ایجاد روابط گرم و نزدیک با همسایگان خود , به خوبی به بار نشست

سفر رییس جمهور ایران به ترکیه علیرغم مخالفت هایی که از سوی اسرائیل و مقامات آمریکایی- و البته برخی از تحلیلگران داخلی - شده بود، خاتمه یافت و کوشش دولت نهم برای ایجاد روابط گرم و نزدیک با همسایگان خود ، به خوبی به بار نشست.

دولت ترکیه که در چند ماهة اخیر بحران های بسیاری را پشت سر گذارده ، بار دیگر توانست از فشارهای غرب برای مداخله در امور داخلی خود کاسته و بر اوضاع مسلط گردد و به خواستة عمومی در جهت استقرار دولت دموکراتیک اسلامی جامة عمل پوشاند.

حکم دادگاه قانون اساسی در مورد حزب «عدالت و توسعه» علاوه بر اینکه یک شکست آشکار برای "دنیز بایکال" رییس حزب جمهوری خلق(CHP) است، نشان از نفوذ قدرت اسلام گرایان و پایه های سست اقبال مردم به نگهبانان لائیسم(حزب جمهوری خلق و نظامیان) دارد. در واقع بی توجهی به فشار نیروهای سکولار که متأثر از سیگنال هایی است که از سوی غرب به آنها داده می شود، آیندة جالب توجهی را برای ترکیه رقم خواهد زد که، یقیناً، به مذاق آریکا و همپیمانانش خوش نمیآید.

ایران ، به عنوان یکی از همسایگان شرقی ترکیه که از دیرباز روابط نزدیکی با آنکارا داشته ، صرفنظر از مشترکات مذهبی، پیوسته از اهمیت بالایی برای رهبران این کشور برخوردار بوده است. تحولات ترکیه نیز برای جمهوری اسلامی از حساسیت ویژه ای برخوردار بوده و پیوسته از سوی مقامات ایران رصد می شده است.

اکنون؛ به دنبال صدور حکم دادگاه ترکیه مبنی بر عدم ممنوعیت فعالیت سران حزب «عدالت و توسعه» (AKP) و سفر رییس جمهوری ایران به این کشور، چشم انداز روابط بین دو کشور روشن تر از پیش است.

تغییر نگاه منطقه ای ترکیه تأثیر قابل توجهی در این ارتباط دارد چرا که آنکارا با افزایش ارتباطات خود با کشورهای آسیای مرکزی، بالکان ، قفقاز و خاورمیانه و نقش میانجی ای که در مذاکرات سوریه و اسرائیل ایفا کرده است، سعی در عرض اندام قدرت سیاسی خود در منطقه و به تبع آن در روابط فرا منطقه ای به ویژه فاکتورهایی که زمینه را برای عضویت آنکارا در اتحادیة اروپا هموار می کند، دارد .

در همین راستا ؛ آنکارا با وقوف به جایگاه ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیکی ایران ، کوشیده است با عدم دخالت در مناقشات منطقه ای که ممکن است به امنیت ملی ایران خدشه ای وارد کند ، به حفظ این جایگاه کمک کند. بر همین مبناست که ترکیه مخالفت خود را با آمریکا برای حمله از خاک این کشور به عراق اعلام داشت، اگر چه نمی توان از دلخوری آنکارا نسبت به واشنگتن در حمایت از کردها چشم پوشی کرد.

اما با این احوال، دولت اسلام گرای ترکیه که پیشتر در زمان نجم الدین اربکان و نخست وزیری رجب طیب اردوغان قراردادهای اقتصادی ای چون قراردادی گازی را با ایران امضا کرده بود ، در زمان ریاست جمهوری عبدالله گل نیز کوشیده است با عنایت به نقشی که ایران به عنوان کانون انرژی در منطقه ایفا می کند، روابط خودرا با تهران همچنان گرم و صمیمی نگاه دارد .

امیرحسین کبیری