مراقب خشت اول باشیم

در اوج نـگـرانـی هـا از شـرایـط اقـتـصـادی کشور, دکتر احمدی نژاد در مصاحبه ای که مشاور رئیس جمهور آن را اجرا می کرد به تشریح عمومی برنامه های اقتصادی دولت خود پرداخت این گزارش نیز مانند گزارش های قبلی, از طعنه به برخی رسانه ها و گروهها خالی نبود اما از آن جهت که مژده تحولات اقتصادی به مردم, سوژه اصلی این گفتگو بود می تواند تا حدودی متفاوت با سایر گفتگوهای رئیس جمهور باشد

در اوج نـگـرانـی‌هـا از شـرایـط اقـتـصـادی کشور، دکتر احمدی‌نژاد در مصاحبه‌ای که مشاور رئیس جمهور آن را اجرا می‌کرد به تشریح عمومی برنامه‌های اقتصادی دولت خود پرداخت. این گزارش نیز مانند گزارش‌های قبلی، از طعنه به برخی رسانه‌ها و گروهها خالی نبود اما از آن جهت که مژده تحولات اقتصادی به مردم، سوژه‌ اصلی این گفتگو بود می‌تواند تا حدودی متفاوت با سایر گفتگوهای رئیس جمهور باشد. البته برای آنکه مردم برداشت متفاوتی از این گفتگو داشته باشند شاید بهتر آن بود که چند خبرنگار جسور و منتقد دولت، اجرای این برنامه را به عهده می‌گرفتند. در آن صورت، برتری منطق رئیس جمهور بر سوالات چالشی خبرنگاران، مردم را مـطـمئن می‌ساخت که روشی نو برای حل مشکلات اقتصادی در دستور کار دولت قرار دارد. اما حال که اینگونه نشد می‌توان برخی ابهامات و سوالات احتمالی در یک مصاحبه چالشی با رئیس جمهور را به صورت غیرمستقیم مطرح کرد. همچنین می‌توان از باب دلسوزی برای مردم و کمک به رئیس جمهور، نکاتی را عنوان نمود تا این طرح نیز مانند برخی طرح‌های پرسر و صدای قبلی اقتصادی– در دولت فعلی و دولت‌های پیشین – با ناکامی و یا حتی نتایج معکوس مواجه نشود.

رئیس جمهور در مصاحبه اخیر جزئیاتی از طرح خود را ارائه نمود که البته برخی از آنها، قبلا ً نیز توسط دولت‌های پیشین طراحی و با شکست مواجه شده است. یـکـی از این طرح‌ها، آزادسازی قیمت‌ها و پرداخت مستقیم یارانه به مردم است. این کار یکبار در اوایل دهه هفتاد و برای <مرغ> انجام شد اما نتایج مطلوبی در پی نداشت. ضـمـن آنـکـه ایـن بار قرار است پرداخت وسیع یارانه نسبت به تعداد بیشتری از کالاها و خدمات توسط سیستم بانکی انجام شود در حالی که رئیس جمهور در ماههای اخیر بارها نارضایتی خود را از عملکرد این سیستم اعلام کرده است. بدیهی است این موضوع تنها یـک نـمـونـه اسـت امـا طـرح هـمین نمونه، می‌تواند نگران کننده باشد زیـرا رئیس جمهور از یکسو بر اظهارنظر کـارشـناسان و صاحبان رسانه‌ها در مورد طرح تحول اقتصادی پافشاری می‌کند و از سوی دیگر، پیشاپیش بخش‌هایی از طرح خود را اعلام می‌نماید لذا این نگرانی ایجاد می‌شود که نهایتاً کارشناسی‌هایی که خارج از حلقه مـشـاوران خـاص رئیس جمهور انجام و ارائه می‌شود تأثیری بر <طرح نهایی تحول اقتصادی> نخواهد داشت.

الـبـتـه آقـای رئـیـس جـمـهور می‌تواند برای رفع نگرانی‌ها، لیستی از کسانی که خارج از مجموعه دولت بـرای تـدویـن مـراحل اولیه طرح، مورد مشورت قرار گرفته‌اند را دراختیار رسانه‌ها قرار دهد. پس از آن نیز او می‌تواند مشاوران اقتصادی خود را وادار نماید که در یک مـناظره زنده تلویزیونی با صاحب نظران اقتصادی و اصحاب رسانه‌ها، پاسخگوی ابهامات و نگرانی‌ها باشند. رئیس جمهور فراموش نکند که برخی طرح‌های دیگر اقتصادی در دولت ایشان از جمله طرح‌های مربوط به اعـطـای وام مـسـکن، بنگاههای زودبازده، تنظیم نرخ سودبانکی، نحوه کنترل اعطای وام و تسهیلات، افشاگری مفسدان و... نیز در مراحل اولیه، با امیدواری‌های فراوان به اطلاع مردم رسید و هر گونه انتقاد و یا مخالفت با آن با عکس العمل نه چندان دوستانه دولتی‌ها مواجه شد. پـس اگـر واقـعـاً بـه دنـبـال تـحـول اقـتـصـادی هـستند خشت اول را کج نگذارند و قبل از آنکهطراحی را آغاز کنند صاحب نظران را به مشورت بطلبند. رئیس جمهور توصیه کرده‌ است <عده‌ای این طرح را سیاسی نکنند.> سخن ایشان کاملاً درست است اما مهمترین عاملی که می‌تواند طرح را سیاسی کند، پیش داوری‌هایی است که دولتی‌ها نـسـبـت بــه ایـن طـرح و مخالفان احتمالی آن دارند. همچنین هرگونه تلاش برای آنکه دولت نهم در حل مشکلات مردم، دولتی متفاوت معرفی شود و به بهانه حمایت از طرح فعلی، دولت‌های پیشین به عدم حل مشکلات مـردم مـتـهم شوند راهی برای دیگران باقی نخواهد گذاشت جز آنکه برای دفاع از خود به میدان بیایند ، خواه ناخواه موضوع به سوژه‌ای سیاسی تبدیل خواهد شد. پس بهتر است رئیس جمهور و همکاران ایشان قبل از تحول اقتصادی، به فکر ایجاد تحول در نوع تعامل خود با منتقدان باشند و به آنها بباورانند که این بار، دولت به دور از هـر گـونـه شـائـبـه سـیاسی و جناحی، به دنبال تحول اقتصادی است؛ حتی اگر این تحول به معنای برهم ریختن همه ساختار های تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری ویژه در دولت نهم باشد. اگر این خشت اول به درستی نهاده شود قطعا نتایج متفاوت و امیدوار کننده‌ای از طرح جدید، حاصل خواهد شد.