بنزین پتروشیمی ها, عامل آلودگی هوا

سال ۸۹ بود که دولت وقت اعلام کرد طرح ضربتی برای افزایش تولید بنزین کشور و خودکفایی از واردات بنزین را اجرا می کند این طرح به منظور پیشگیری از تحریم واردات بنزین ایران از سوی آمریکا اجرایی شد

سال ۸۹ بود که دولت وقت اعلام کرد طرح ضربتی برای افزایش تولید بنزین کشور و خودکفایی از واردات بنزین را اجرا می‌کند. این طرح به منظور پیشگیری از تحریم واردات بنزین ایران از سوی آمریکا اجرایی شد.

این طرح چیزی نبود جز تغییر کاربری در شش مجتمع پتروشیمی برای تولید بنزین بیشتر. تولیدی که تا روزانه ۹ میلیون لیتر هم افزایش یافت و واردات بنزین از خارج با هیاهوی بسیار قطع و اعلام خودکفایی شد.

با این حال پایین بودن کیفیت این بنزین و شائبه جدی سرطانزایی آن که سبب بحث بسیاری میان پزشکان، کارشناسان و مراکز رسمی چون وزارت بهداشت، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان استاندارد بود، مقامات وقت وزارت نفت را بر آن داشت تا قول دهند تولید بنزین در مجتمع های پتروشیمی مقطعی و موقت است و به مرور کاهش می یابد.

به زبان ساده، بنزین تولیدی در مجتمع های پتروشیمی دو مشکل عمده دارد: اول این که اکتان یا درجه احتراق آن پایین است و سوزاندن آن باعث تولید مقدار بسیاری گازهای آلاینده هوا می شود و دوم این که در تولید آن بیش از حد از ماده افزودنی «بنزن» استفاده می شود؛ یعنی در حالی که براساس استانداردها میزان بنزن موجود در بنزین باید حداکثر پنج درصد باشد، اما بنزن موجود در بنزین تولیدی در پتروشیمی ها به ۵۰ درصد می رسد.

بنزن ماده ای بی رنگ و بی بو است که بسرعت بخار می شود و اشتعال فوق العاده بالایی دارد. اما بنزن سرطان زاست و تماس یا تنفس مداوم آن باعث کاهش خونسازی بدن و ناتوانی سیستم ایمنی سبب سرطان خون و تاخیر در استخوان بندی جنین می شود و به کبد و سیستم تولید مثل انسان آسیب می زند.

این چنین بود که با ورود بنزین تولیدی در پتروشیمی ها به چرخه مصرف، سریال آلودگی های شدید هوا در تهران و کلانشهرها و تبعات آن چون بیماری ها و تعطیلی های اضطراری و ... آغاز شد که تا امروز ادامه دارد.

با آن که دولت قبل قول داده بود تولید بنزین در پتروشیمی ها موقتی است، اما دیروز شاهرخ خسروانی، معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش مواد نفتی ایران به عنوان تولید و توزیع کننده انحصاری سوخت در کشور تائید کرد که تولید بنزین در پتروشیمی ها قطع نشده و همچنان ادامه دارد. این اعلام سوالات قبلی درباره نقش پررنگ این بنزین در افزایش آلودگی اخیر هوا در تهران و دیگر شهرها را زنده کرده، در حالی که وزارت نفت رسما در این باره سکوت کرده است.

با این حال باید پرسید: حفظ سلامت مردم مهم تر است یا ادامه ژست خودکفایی گرفتن در تولید بنزین. چرا واردات بنزین سالم برای حفظ سلامت مردم آغاز نمی شود؟ چرا اطلاعات واقعی به مردم درباره نقش بنزین تولیدی در کشور در افزایش آلودگی هوا ارائه نمی شود؟ چرا کسی بروشنی نمی گوید علت افزایش آلودگی هوا چیست و سهم عوامل مختلف از جمله بنزین در آن چقدر است؟ چرا وزارت نفت به تکالیف خود درباره توزیع گسترده بنزین با کیفیت یورو ۴ در تمام جایگاه های کشور عمل نمی کند؟

به نظر می رسد باید از افکار عمومی و رسانه ها خواست با افزایش کنکاش و پرسش های خود، دستگاه های مسئول در ماجرای بنزین پتروشیمی ها را به پاسخگویی واداشته و در نهایت عزمی جدی برای حل مشکل ایجاد شود.

بهمن موسوی