انتخاب کنید از زامبی شناسی تا بالا رفتن از درخت

این دوره های تحصیلی در برخی دانشگاه های دنیا برگزار شده است بی آن که کاربرد خاصی داشته باشد

پنچرگیری قطار یا آبیاری گیاهان دریایی؟ ما دهه شصتی‌ها، معنای این شوخی را می‌دانیم. آن روزها که در تب و تاب کنکور بودیم وقتی کسی می‌خواست از رشته‌های تحصیلی «نیست در جهان» مثالی بزند تا در قالب شوخی قانع‌مان کند که رشته‌مان را با مطالعه انتخاب کنیم، این دو تا اسم را حتما یادش می‌آمد، اما از این شوخی که بگذریم حتما شنیده‌اید در کشورهای دیگر، رشته‌های تحصیلی عجیب و غریبی وجود دارد که ما در کشورمان آنها را نداریم و واقعا به کار می‌آید.

این نوع رشته‌ها کم نیست. نمونه می‌خواهید؟ مثلا رشته نویسندگی. ما در ایران رشته‌ای با عنوان نویسندگی در دانشگاه‌های معتبرمان نداریم، همان‌طور که شغلی با این عنوان در کشورمان وجود ندارد و بیشتر نویسنده‌ها برای گذران زندگی مشاغل دیگری دارند.

رشته طراحی و چینش مبلمان هم یکی از رشته‌هایی است که محصلان در آن یادمی‌گیرند چگونه با نرم‌افزارهای مخصوص، مبلی ایده‌آل طراحی کنند و بعد آن را در دنیای واقعی بسازند.

احتمالا درباره رشته بسته‌بندی هم چیزی نشنیده‌اید. این رشته در برخی دانشگاه‌های غربی تدریس می‌شود و فارغ‌التحصیلانش بسرعت وارد بازار کار می‌شوند و همان بسته‌های جالبی را می‌سازند که گاهی حتی وقتی کالایمان را از داخل‌شان بیرون می‌‌آوریم دلمان نمی‌‌آید دور بیندازیم. باز کردن هر کدامشان، مثل حل یک معمای شیرین و لذتبخش است.

گرچه خیلی از رشته‌های عجیب کاربردی است، اما دوره‌های تحصیلی‌ای نیز در دانشگاه‌های خارج از کشور وجود دارد که تقریبا کاربردی نیست و شگفت‌انگیز به نظر می‌رسد؛ البته در پایان این دوره‌های دانشگاهی، مدارکی هم مبنی بر گذراندن‌شان به دانشجویان داده می‌شود؛ اما این مدارک، کارشناسی یا کارشناسی ارشد یا دکتری نیست، بلکه فقط گواهی‌ای مبنی بر گذراندن دوره است. می‌خواهید چند تا از عجیب‌ترین دوره‌های تحصیلی را که در برخی دانشگاه‌های دنیا برگزار شده است یا هنوز هم برگزار می‌شود، مثال بزنیم؟

● برو یک کاسه تخمه بیاور، فردا امتحان داریم

دوره درسی از این سخت‌تر؟! دانشجوهای این کلاس می‌نشینند دور هم و یوتیوب تماشا می‌کنند. یوتیوب، یک سایت پر از فیلم‌های کوتاه و انواع موسیقی است که مردم، آنها را از سراسر دنیا با بقیه مخاطبان سایت به اشتراک می‌گذارند، البته این سایت در ایران به علت نبود نظارت بر نوع فیلم‌هایی که در آن به اشتراک گذاشته می‌شود، فیلتر شده است. دانشجوهای این کلاس علاوه بر تماشای این ویدئوها، خودشان هم فیلم‌های کوتاهی را به یوتیوب اضافه می‌کنند.

● چه کار می‌کنید سر کیسه زباله؟

درس می‌خوانیم.

در این دوره دانشگاهی، دانشجوها، با انواع نخاله‌ها، تفاله‌ها، فضولات، خاکروبه‌ها و به طور کلی هر آنچه می‌توان اسم آشغال رویش گذاشت، آشنا می‌شوند و یاد می‌گیرند زباله‌ها را چگونه باید از هم تفکیک کرد، کدام بخش زباله به خاک آسیب می‌زند و کدام بخش مفید است، کدام بخش باعث بوی ناخوشش می‌شود و حتی فرآیند ساخت زباله از زمانی که کالایی را می‌خریم تا لحظه‌ای که ما و شما باقیمانده‌هایش را توی کیسه پلاستیکی سیاه می‌ریزیم و می‌گذاریم پشت در را مطالعه می‌کنند.

البته موضوع بحث این دوره فقط مختص زباله‌های خانگی نیست، بلکه دانشجوها درباره زباله‌های اتمی نیز می‌خوانند.

● برای چی رفتید بالای درخت؟!

ـ کلاس داریم.

این واحد درسی برای آن گروه از دانشجویانی است که وقتی بچه بوده‌اند پدرها و مادرهایشان نگذاشته‌اند آنقدر که دلشان می‌خواسته از درخت بالا بروند. در این دوره دانشجویان تمرین می‌کنند تا تنه درخت را بگیرند و بالا بروند.

● مرد عنکبوتی، سوپرمن و باقی قضایا

«سوپرمن چگونه پرواز می‌کرد؟ مرد عنکبوتی اول تاب می‌خورد بعد آن توده آدامس مانند تار را پرتاب می‌کرد یا اول پرتابش می‌کرد بعد با آن تاب می‌خورد؟ و.....» هر هفته یکی دو ساعت فکر کردن به این مسائل! کار آسانی نباید باشد. دانشجوها در این واحد، جزئیات بیشتری از قهرمان‌های داستان‌های علمی ـ تخیلی می‌آموزند.

مطالعه درباره این قهرمان‌ها، البته آن طور که استاد طراح این دوره می‌گوید بهانه‌ای است که به واسطه آن شاید بشود برخی اصول فیزیک را هم درس داد.

● زامبی را چگونه بکشیم و چرا

شکر خدا که ما در کشورمان از آن‌جور فیلم‌ها نمایش نمی‌دهیم! می‌پرسید از چه جور فیلم‌هایی؟ از آن فیلم‌ها که معمولا ابتدای آن دو دلداده مشغول قدم زدن در خیابانی شاعرانه هستند که ناگهان از گوری وسط قبرستانی، مرده‌ای با گردن کج شده و سر و صورت خونین بلند می‌شود و راه می‌افتد دنبال آن دو تا. حالا دیگر می‌دانید زامبی یعنی چه! زامبی‌ها مرده‌های متحرکی هستند در فیلم‌های ترسناک غربی که به زنده‌ها حمله می‌کنند.

زامبی‌ها آنقدر مشهور شده‌اند که حالا اهالی برخی ایالت‌هایی در آمریکا به پلیس گزارش داده‌اند آنها را در دنیای واقعی نیز دیده‌اند. از زامبی‌ها عجیب‌تر، دوره تحصیلی زامبی‌شناسی است که در آن دانشجوها درباره تاریخچه ورود زامبی‌ها به سینما و فیلم‌های سینمایی و بازی‌های رایانه‌ای زامبی‌دار چیزهایی یاد می‌گیرند.

آنها که این دوره تحصیلی را ارائه داده‌اند در بیان علت صرف هزینه برای این دوره گفته‌اند به هر حال این آموزش به دانشجوها برای حفاظت از سرزمین‌شان در برابر حمله احتمالی زامبی‌ها در آینده کمک می‌کند! استدلال از این محکم‌تر؟

● فیلم بی‌ادبی! چه بی‌حیا!

باز هم باید شکر خدا کنیم که در کشوری اسلامی زندگی می‌کنیم و از آن نوع فیلم‌ها نداریم. منظورمان فیلم زامبی‌دار نیست، فیلم هرزنگارانه است. فکرش را بکنید! در معرفی این دوره دانشگاهی نوشته شده است «بچه‌هایی که این دوره تحصیلی را می‌گذرانند فقط فیلم‌های هرزنگارانه تماشا می‌کنند». تکلیف این دوره دیگر روشن است. خارجی‌ها برده‌داری جنسی را یک نوع تجارت می‌دانند و کسانی که این دوره را بگذرانند، می‌توانند در سایت‌های هرزنگارانه مشغول به کار شوند یا از آن فیلم‌های ناجور بسازند.

● هری پاترشناسی

در این کلاس دانشجوها درباره مسائل خیلی مهمی با هم بحث می‌کنند! مثلا چی؟ سگ سه سر، جاروی پرنده، درخت‌های دعوایی سخنگو و.... آن وقت موضوعات مطرح شده را با مباحث علمی واقعی می‌سنجند و حساب و کتاب می‌کنند که آیا ممکن است در دنیای واقعی هم با اصلاحات ژنتیکی موجودات غیرعادی ساخته شوند یا صنعت به‌حدی پیشرفت کند که مردم با جارو این طرف و آن ‌طرف بروند. در بخش دیگری از این دوره دانشگاهی، دانشجوها درباره این که جادو چگونه عمل می‌کند، مطالعه می‌کنند.

● کلاس گذرانی با حضور ارباب حلقه‌ها و دوستان

دانشجوهای این کلاس لم می‌دهند روی صندلی‌هایشان و درباره فیلم‌هایی مانند ارباب حلقه‌ها، جنگ ستارگان، ماتریکس و فیلم‌های دیگری گفت‌وگو می‌کنند که خودشان می‌گویند جزو داستان‌های حماسی معاصرشان بوده است.تعجب کردید؟! این که چیزی نیست، دوره دیگری هم برگزار می‌شود که در آن بازی‌های رایانه‌ای جنگی را بررسی می‌کنند تا دانشجویان تکنیک‌های مبارزه را با تماشای این بازی‌ها یاد بگیرند.

● خپل‌شناسی

در این دوره تحصیلی دانشجویان درباره چاقی پژوهش می‌کنند، اما نه از آن پژوهش‌ها که علل چاقی یا راه‌های درمانش را بررسی می‌کند، بلکه مطالعاتی خاص درباره معنای چاقی و تاریخچه‌اش.

کسانی که این دوره دانشگاهی را انتخاب می‌کنند حتی پی ریشه‌های چاقی را‌ در تاریخ و ادبیات و فرهنگ و هنر هم می‌گیرند. حتما می‌پرسید که چه بشود؟ می‌گویید فرضا هم که همه چاق‌های حوزه تاریخ و ادبیات را پیدا کردند، بعد چه؟ ما که پاسخی پیدا نکردیم، بهتر است بروید از خودشان بپرسید!

مریم یوشی‌زاده