جَخت، جَخت تازه و خرند

گوشزد: واژگان درون کمانک‌ها (پرانتزها) واژگان بیگانه هستند و واژگان درون ابروها {آکولاد‌ها} برای روشنگری آمده است.

جَخت واژه‌ای که در گویش (لهجه‌ی) استان سپاهان (اصفهان) "جخ" و در گویش لری "جخد"، گفته می‌شود و بسیار کاربرد دارد ولی برای بیشتر ما ناشناخته و شاید بیگانه باشد. تا آنجا که برخی آنرا ساختگی و برخی آنرا ناپسند و بدتر از آن برخی آنرا پارسی نمی‌دانند و گمان می‌کنند که این گویش گروه اندکی است، ولی در پی برسی‌هایم یافتم که این واژه پارسی ناب و سَره است و ریشه‌ی آریایی دارد و هم ریشه با واژه‌ی انگلیسی است و این واژه در همه‌ی زبان‌های آریایی با گویش‌های گوناگون بکار گرفته می‌شود. Just

= جَخت Just

= جَخت تازهJust now

جخت در پارسی دارای این مانک‌ها است: الساعه، الآن، منتهی، حداکثر، بزور، مگر

چه زیبا خواهد بود برای پاسداری از زبان پارسی این واژه‌ی زیبا و ریشه دار را که شوربختانه کم کم دارد فراموش می‌شود زنده نگه داریم، چون بدبختانه نویسندگان ما بجای این واژه از همسنگ بیگانه‌ی ناهماهنگ و نابهنجار عربی آن بهره می‌گیرند.

: الآن، منتهی، حداکثر: جَختJust

: همین الآن، در حال حاضر: جَخت تازهJust now

واژه‌ی دیگری که سرنوشت جَخت را پیدا کرده، واژه‌ی خرند به مانک ‌(معنی) حیاط است، که بیشتر در شهر سپاهان بکار گرفته می‌شود. باز در اینجا با نگاه ژرف می‌بینیم که این واژه هم‌ریشه با واژه‌ی انگلیسی است. Yard, gardenاین واژه زیبا و کهن هم شوربختانه دارد کم کم به فراموشی سپرده می‌شود و جای آن را واژه‌ی بیگانه‌ی ناجور و ناهماهنگ حیاط گرفته است، که جای بسی افسوس دارد.

در اینجا چندین نمونه از واژه‌های پارسی فراموش شده‌ که جای آنها را در پارسی بسیار تهی داریم و شوربختانه با واژگان ناهماهنگ بیگانه پر شده است را آورده‌ام و در برابر هم‌ریشه‌ی انگلیسی آنها را هم آورده‌ام. همه‌ی این واژگان یا اوستایی یا پارسی باستان یا پهلوی هستند و همه دارای یک ریشه هستند

{معرب آن انتها شده است} اَنت End

سرور Sir

راد Lord

مهتر Mister

هاسر Hour

مایوک Minute

تَسو Time

(بدن، شکل) کرپ{karp} Crops

ایوار Evening

اَسر Eternity

وَد Wedding

اَپَرک Apartment