پنجشنبه, ۱۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 30 January, 2025
وظایف بانوان نسبت به احكام الهی
احكام و دستورهای الهی را در زمان رسول خدا(ص) باید از آن حضرت سؤال كرد و پس از ایشان از اوصیا و جانشینان معصوم او و در زمان غیبت صغری از نوّابِ خاصّه امام زمان (عج) و اما در زمان غیبت كبری، «یا باید شخص مجتهد باشد كه بتواند احكام را از روی دلیل به دست آورد، یا از مجتهد تقلید كند، یا از راه احتیاط طوری به وظیفه خود عمل نماید كه یقین كند تكلیف خود را انجام داده است، مثلاً اگر عدّهای از مجتهدین عملی را حرام میدانند و عدّهای دیگر میگویند حرام نیست، آن عمل را انجام ندهد، و اگر عملی را بعضی واجب و بعضی مستحب میدانند، آن را به جا آورد؛ پس كسانی كه مجتهد نیستند و نمیتوانند به احتیاط عمل كنند، واجب است از مجتهد تقلید نمایند(۱)».
عَنْ اَبیبَصیرٍ قالَ: دَخَلَتْ اُمّ خالِدِ العَبْدِیّه عَلی اَبی عَبْدِاللّهِ (ع) وَ اَناَ عِنْدَهُ فَقالَتْ: جُعِلْتُ فِداكَ اِنّهُ یَعْتَرینی قَراقِرٌ فی بَطْنی وَ قَدْ وَصَفَ لی اَطِبّأُ الْعَراقِ النّبیذَ بِالسّویقِ فَقالَ: ما یَمْنَعُكَ مِنْ شُرْبِهِ؟ فَقالَتْ: قَدْ قَلّدْتُكَ دینی. فَقالَ: فَلا تَذُوقی مِنْهُ قَطْرَه لا وَاللّهِ لاآذُنُ لَكِ فی قَطْرَه مِنْهُ فَاًِّنّما تَنْدَمینَ اِذا بَلَغَتْ نَفْسُكِ ههُنا وَ اَوْ مَئَبِیَدِهِ اِلی حَنْجِرَتِهِ - یَقُولُها ثَلاثاً - اَفَهْمِتِ؟ فَقالَتْ: نَعَمْ.(۲)
ابوبصیر میگوید: نزد حضرت صادق (ع) بودم كه زنی به نام امّخالد وارد شد و عرض كرد: جانم به فدایتان، گرفتار مرضی شدهام كه پزشكان، خوردن شراب را برایم نسخه كردهاند (چه میفرمایید؟) حضرت فرمود: چرا نخوردی؟ عرض كرد: من در دینم مقلّدِ شما هستم (نه مقلّد دیگران) حضرت فرمود: نه بهخدا قسم، یك قطره از آن را هم اجازه چشیدن نداری. سپس سه مرتبه فرمود: همانا زمانی كه جانت به گلویت برسد پشیمان خواهی شد، آیا فهمیدی؟ عرض كرد: بلی. (ظاهراً معالجه او از طریق دیگری هم امكانپذیر بوده است كه امام(ع) به او اجازه ندادهاند.)
مسأله: مسایلی كه انسان غالباً به آنها احتیاج دارد، واجب است یاد بگیرد.(۳) (تا در هنگام عمل بر خلاف وظیفه شرعیِ خود رفتار نكند.)
▪ سؤال: آیا زن میتواند به مقام اجتهاد برسد یا خیر؟ لطفاً توضیح دهید؟
▪ جواب : امكان رسیدن به رتبه اجتهاد برای زن هم هست، ولی نمیتوان مرجع تقلید برای دیگرا باشد.(۴)
▪ سؤال: آیا كسی كه به مقام اجتهاد نایل شده جایز است از مجتهد دیگری تقلید نماید؟
▪ جواب: طبق نظر علمای امامیّه جایز نیست.(۵)
▪ سؤال: بفرمایید زنِ شوهردار چگونه باید تقلید كند و میتواند مجتهد دیگری داشته باشد و اگر میتواند منافاتی بالزوم اطاعت زن از شوهر دارد یا نه؟
▪ جواب: زن، در تقلید مستقل است، ولی در امور زناشویی باید از شوهر اطاعت كند و بدون اجازه شوهر نمیتواند از منزل خارج شود.(۶)
▪ سؤال: آیا درست است كه تقلیدِ افرادِ خانواده (همسر و فرزند) تابع سرپرست خانواده میباشد؟
▪ جواب: در تقلید تبعیّت نیست.(۷)
▪ سؤال: اگر زن از مجتهدی تقلید میكند كه كاری را واجب یا حرام دانسته و شوهر از مجتهدی تقلید میكند كه آن كار را واجب یا حرام نمیداند، آیا شوهر در این مورد میتواند همسر خود را وادار به مخالفت با فتوای مرجع تقلیدش كند؟
▪ جواب: خیر، بلكه بر زن واجب است طبق فتوای مرجع خود عمل كند.(۸)
● وظیفه مرد در مقابل همسر و فرزندان
یا اَیّهَا الّذینَ امَنُوا قُوا اَنْفُسَكُمْ وَ اَهْلیكُمْ ناراً وَ قُودُهَا النّاسُ وَ الْحِجارَه عَلَیْها مَلائِكَه غِلاظٌ شِدادٌ لایَعْصُونَ اللّهَ ما اَمَرَهُمْ وَ یَفْعَلُونَ مایُؤْمَروُنَ.(۹)
ای كسانی كه ایمان آوردهاید! خود و خانواده خویش را از آتشی كه هیزمِ آن انسانها و سنگها است نگاهدارید، آتشی كه فرشتگانی برآن گمارده شده كه خشن و سختگیرند، و هرگز مخالفت فرمان خدا نمیكنند و دستورهای او را دقیقاً اجرا مینمایند.
نگهداری خویشتن، به ترك معاصی و عدم تسلیم در برابر شهواتِ سركش است، و نگهداری خانواده، به تعلیم و تربیت و امر به معروف و نهی از منكر، و فراهم ساختن محیطی پاك و خالی از هرگونه آلودگی، در فضای خانه و خانواده است.
از این آیه شریفه استفاده میشود كه حقِ زن و فرزند تنها به تأمین هزینه زندگی و مسكن و تغذیه آنها خلاصه نمیشود، بلكه مهمتر از آن، تغذیه روح و جان آنها و به كار گرفتن اصول تعلیم و تربیت صحیح است.(۱۰)
▪ سؤال: آیا بر شوهر واجب است كه مسایل مورد ابتلا و نیاز همسرش را به او بیاموزد؟
▪ ج: واجب است به او تعلیم دهد و اگر خودش نمیتواند باید وسایل فراگیری او را آماده سازد.(۱۱)
▪ سؤال: آیا زن میتواند بدون اجازه شوهر برای فراگیری مسایلِ شرعی یا مسجد یا نماز جمعه یا مجالس مذهبی از خانه خارج شود؟
▪ ج: اگر فراگیریِ مسایل شرعی، از واجباتِ زن باشد و راهی برای فراگیری ندارد جز به خروج از منزل، و مفسدهای نداشته باشد، به قدرِ ضرورت و به اندازه واجب میتواند خارج شود، ولی برای مسجد و غیره بدون اجازه نمیتواند خارج شود.(۱۲)
۱) توضیح المسائل مراجع، مسأله ۱.
۲) وسائل الشیعه، ج ۱۷، ص ۲۷۵.
۳) توضیح المسائل مراجع، مسأله ۱۱.
۴) استفتاآت امام، ج ۱، ص ۲۱، سؤال ۵۴؛ استفتائات جدید حضرت آیهالله مكارم، ج ۱، ص ۲۲، سؤال ۲۴.
۵) تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله «الاًّ جتهاد و التقلید» نوشته آیه الله فاضل لنكرانی، ص ۱۴.
۶) استفتاآت امام، ج ۱، ص ۱۳، سؤال ۲۵؛ جامع المسائل حضرت آیهالله فاضل، ج ۲، ص ۶۴، سؤال ۲۲.
۷) استفتاآت امام، ج ۱، ص ۱۳، سؤال ۲۴.
۸) جامع المسائل حضرت آیه الله فاضل، ج ۱، ص ۶۴، سؤال ۲۳.
۹) تحریم، ۶.
۱۰) تفسیر نمونه، ج ۲۴، ص ۲۸۶.
۱۱) صراط النجاه، ج ۳، ص ۲۵۸، سؤال ۷۷۲، مطابق با فتوای حضرت آیه الله خوئی۱ و آیه الله تبریزی.
۱۲) جامع المسائل حضرت آیهالله فاضل، ج ۱، ص ۴۶۴، سؤال ۱۶۳۴.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست