پیشبرد مدیریت بحران و راهكارهای آن در صنعت برق

بحث مدیریت بحران, یكی از مباحث اساسی امروز در زمینه مدیریت است درمورد مدیریت بحران و پیش بینی رویدادهای مخاطره آمیز و نحوه برخورد با آنها, مقالات زیادی تدوین شده است

بحث مدیریت بحران، یكی از مباحث اساسی امروز در زمینه مدیریت است. درمورد مدیریت بحران و پیش بینی رویدادهای مخاطره آمیز و نحوه برخورد با آنها، مقالات زیادی تدوین شده است.

در مقاله زیر كه به وسیله فضل اله وطن خواه مدیر روابط عمومی‌شركت توزیع برق‌استان اصفهان تدوین و گردآوری شده اصول مدیریت بحران و راههای برخورد با آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

سرزمین ما یكی از مناطق بحران‌خیز است و یادآوری همه بحران‌ها، تاریخ نگاران را به تعجب واداشته است. زلزله، سیل، خشكسالی، رانش زمین هجوم اقوام با سیل‌های پیاپی در مقابل ماههای بسیار خشك، جنگ‌ها همه از بحران‌های گذشته است كه امروز گاه و بی‌گاه برای مدتی كشور، را به چالش می كشد.

اما بسیاری از رویدادهای امروز نیز اگر به درستی مورد مدیریت قرار نگیرند سبب بحرانهای فراوان می شوند. پیش‌بینی پیك فصل، پیك سال،

پیك بار غیر همزمان اطلاع‌رسانی تامین ذخایر سیار و قابل انتقال در نظر گرفتن مناسبت ها، آمادگی ستاد مدیریت بحران كشوری، استانی و شهرستانی انجام مانور رویدادها، رویدادسازی به منظور تمرین مدیریت بحران در اختیار داشتن انواع نقشه‌هایی كه مطالعه و برنامه ریزی را در سطوح مختلف امكان پذیر می سازد و ایجاد شبكه‌های ارتباطی تجزیه و تحلیل رویدادها و اعمال مدیریت بحران بوسیله رایانه، تحقیقات زمین‌شناسی جغرافیایی اجتماعی و توسعه علم هواشناسی، آشنایی كاركنان واحدهای مختلف صنعت برق با عملكرد سایر بخش های درگیر در مدیریت بحران از مباحثی است كه باید مورد توجه قرار بگیرند. آموزش فراگیر عملیات امداد و نجات، فضاسازی زمانهای بحران قبل از وقوع در ذهن به صورت مصنوعی و تصویر فضای بحران بعد از حادثه به وسیله فیلم و رایانه نیز از مباحثی است كه در پیش بینی رویدادها بسیار موثر است.

از طریق برخی روشها می توان رویدادها و فضاهای پس از بحران را پیش‌بینی و خدمات رسانی‌های بعدی را به ویژه در صنعت برق سرعت داد كه بعضی از آنها به شرح زیر مورد بررسی قرار می گیرد.

●فضاسازی حوادث قبل و بعد از رویدادها

یكی از روشهایی كه می‌توان بحرانها را به رویداد و رویدادها را مدیریت كرد فضاسازی ذهنی و تصویر این فضا روی نقشه های محلهای بحران آفرین و انطباق آن با طبیعت موجود و تصویر آن از طریق فیلم و رایانه است.

اولین تاثیر این روش اولین تحكیم بنیانهای علمی پیش‌بینی است، به عبارت بهتر اگر ما بتوانیم با مطالعات دقیق فضای رویدادها و شرایط پس از بحران را ترسیم كنیم می‌توانیم در اجرای عملیات كمك‌رسانی و برقرسانی بسیار موفق باشیم، ازآن گذشته وقتی پیش‌بینی‌ها با حقیقت نزدیك باشد عملیات علمی آینده نیز از استدلال و منطق بهتری برخوردار خواهند بود. به عبارت دیگر هنگامی كه فضای رویدادها و شكل حوادث در ذهن ساخته و در محیط عملیاتی شد معما حل شده است.

بدین ترتیب بهتر می توان مشكلات پس از رویدادها را كه بحران نامیده می شود بررسی ورسیدگی كرده و شرایط برق رسانی در آن فضا را ترسیم كرد. از این طریق است كه سرفصلهای مفاد آموزشی، نحوه اطلاع رسانی، نحوه مقابله، نوع طراحی، مشخص و اشكالاتی كه یك رویداد را به بحران تبدیل می كند معین می شود.

گفتنی است كه اولین مساله‌ای كه بعد از همه بحرانها به وجود می آید این‌است كه نقشه‌ایستگاههاو كابل‌های زمینی اسناد مالی و پرونده های كاركنان كتابهای مرجع سوابق قراردادها گزارش ها و سایر مستندات فنی و اداری ممكن است آسیب دیده و یا كاملاَ از بین رفته باشد، برای پیشگیری از این رویداد كه بحران‌های بعدی را تشدید می كند باید اسناد و مدارك و استانداردها قراردادها، نقشه‌ها، پرونده ها و مستندات به صورت الكترونیك در چندین سرور و سایت خارج شركت نگهداری و آنها را به روز نگه داشت. بدین ترتیب پس از همه رویداد یا بحرانی اگر كاركنان و كارشناسان به هر دلیل نتوانند مستندات مكتوب را به كار گیرند مدارك الكترونیك می توانند بایگانی‌های ما را مجدداَ بازسازی و امور فنی و روند اداری، همچنان جریان عادی خود را طی كند.

●جامعه و مدیریت آنها

آنچه درتجارت جهانی مشخص است این است كه جامعه در پیش‌گیری بحرانها و مدیریت رویدادها نقشی شگرف دارد، در كشورهای پیشرفته از این ظرفیت در تمام فضاها استفاده شده و با اینكه حجم بحرانها و رخدادهای طبیعی، صنعتی و فصلی نسبت به كشورهایی مانند ایران ناچیز است، اما جامعه از طرق زیر در پیش‌بینی رویدادها و مدیریت بحرانها مشاركت دارد.

آموزش فراگیراز طریق NGOها به اندازه ای است كه گاهی این سازمانها نقش‌های فرا مرزی را نیز ایفا می‌كند مصداق كاربردی آن در ایران می‌تواند عرصه‌های پژوهش آموزش عمومی و اطلاع‌رسانی را در بر گیرد.

صنعت برق با گستردگی فراگیری كه در عرصه ملی دارد باید این امكان را دربخش‌های‌تخصصی و فراتخصصی برنامه‌ریزی‌كندو ازطریق همه امكانات آموزشی كشور و شبكه اطلاع‌رسانی آن را گسترش دهد.

بخش خصوصی نیز می تواند در كاهش عوامل بحران به صورت فراگیر نقش آفرینی داشته باشد مصداق كاربردی آن در صنعت برق این است كه بخش خصوصی می تواند در ایجاد ظرفیت های موبایل یا سیار مانند ژنراتورهای سیار، ایستگاههای انتقال یا توزیع سیار با صنعت برق همكاری داشته باشد و یا تاسیسات مزبور را بیمه كند این گونه امكانات در برقدار كردن مراكز حساس پس از حادثه اثر بسیاری دارد اما از این امكانات در طول سال نیز باید استفاده كرد. به طور مثال از ژنراتورهای سیار در برق‌رسانی به كارگاههای ساختمانی جدید كه باید با جوشكاری گسترده اسكلت ساختمان را ایجاد كند می‌توان استفاده كرد. به طور كلی ایجاد ظرفیت سیار در صنعت برق به صورت دولتی یا خصوصی به لحاظ تجاوز به شبكه در برخی از مناطق تامین برق در مناطقی كه هنوز شبكه وجود ندارد نیز باید انجام شود تامین برق بعضی از مراكزی كه فقط برای مدت كوتاهی به برق نیاز دارند و تامین برق مناطق بحران‌زده ضروری است. از سوی دیگر داشتن ترانسفورماتور و ایستگاههای سیار نیز به دلایل گوناگون در صنعت برق در مدیریت بحرانها بسیار موثر است.

●شبكه های جایگزین سیستم‌های رزرو

یكی از عواملی كه می تواند در مدیریت بحرانها موثر و نگرانیها را به حداقل برساند و ضریب اطمینان بخشی صنعت را تقویت بخشیده، امكان برقرسانی دائمی به ویژه برای مراكز حساس مانند - بیمارستانها، پمپاژهای آبرسانی، مراكز تامین وتولید غذا، فرودگاهها و ... فراهم آورد- ایجاد شبكه های رزرو مطمئن و استفاده از سیستمهای جایگزین است. طبیعی است بازسازی و استانداردسازی همه تاسیسات صنعت برق به گونه ای كه تمام بحرانهای پیش رو را پدافند كند به صورت كامل امكان پذیر نیست البته باید در این راه گام برداشته و حركات را تسریع بخشید ولی با امكانات مالی موجود نمی توان به همه اهداف دست یافت. با این همه باید هسته مركزی شهرها و مراكز حساس شهری و اجتماعی را از این حیث جدا كرد، این شبكه ها در ایام بحرانی نیز كمك ویژه ای به سایر بخشهای مصرف خواهد داشت. برای تامین برق مراكز مخابراتی باید از سیستم‌های جایگزین نظیر ژنراتورهای كوچك و یا سلولهای خورشیدی فتوولتائیك استفاده كرد. این دستگاهها برای مدتی می تواند برق مراكز كم مصرف مخابراتی را تامین و ارتباطی كه در مدیریت رویدادها و بحرانها نقش اساسی دارد برقرار نگه دارد.

فضل الله وطن خواه - شركت توزیع نیروی برق استان اصفهان

---