دنده عقب به سمت سرای باقی

شاید در هیچ کشوری رانندگانش در بزرگراه یا اتوبانی که خودروها با سرعت در حال حرکت هستند دنده عقب نگیرند, اما در کشور ما این اتفاق به امری عادی در رانندگی تبدیل شده است حرکت خطرناکی که نشان دهنده اوج بی توجهی راننده به مقررات راهنمایی و رانندگی است و تاکنون تصادف های منجر به جرح و فوت خونینی را هم رقم زده است, آن هم فقط به این دلیل که راننده خروجی مورد نظر را رد کرده و به هیچ قیمتی حاضر نیست از مسیر دیگری به مقصد برسد

شاید در هیچ کشوری رانندگانش در بزرگراه یا اتوبانی که خودروها با سرعت در حال حرکت هستند دنده‌عقب نگیرند، اما در کشور ما این اتفاق به امری عادی در رانندگی تبدیل شده است؛ حرکت خطرناکی که نشان‌دهنده اوج بی‌توجهی راننده به مقررات راهنمایی و رانندگی است و تاکنون تصادف‌های منجر به جرح و فوت خونینی را هم رقم زده است، آن هم فقط به این دلیل که راننده خروجی مورد نظر را رد کرده و به هیچ قیمتی حاضر نیست از مسیر دیگری به مقصد برسد.

بررسی‌های پلیس نشان می‌دهد هرچند اجرای قانون جدید جرایم رانندگی ارتکاب این تخلف از سوی رانندگان را نسبت به قبل کاهش داده، اما متاسفانه هنوز حرکت با دنده‌عقب در بزرگراه‌ها و اتوبان‌ها تصادفات خسارتی و جرحی سنگینی را درونشهرها و در جاده‌های بین‌شهری رقم می‌زند.

● متهم تصادفات زنجیره‌ای

۲۲۵ فقره تصادف طی ۱۰ ماه امسال، آن هم فقط در بزرگراه‌های پایتخت رقم قابل توجهی است؛ ۱۷۴ مورد از این تصادفات خسارت‌های سنگینی به همراه داشته است و ۵۱ نفر هم در این تصادفات مجروح شده‌اند.

در یک مورد نیز حرکت با دنده‌عقب راننده کامیون موجب مرگ یک عابر پیاده شد.

سرهنگ صلاح‌الدین زینی، رییس اداره تصادفات پلیس راهور پایتخت در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به این آمار و با تاکید براین‌که حرکت با دنده‌عقب در بزرگراه‌ها می‌تواند تصادفات زنجیره‌ای مهیبی را رقم بزند، می‌گوید: «بررسی‌های انجام‌شده از تعداد تخلفات و تصادفات منجر به جرح و فوتی که حرکت با دنده‌عقب در بزرگراه‌ها و اتوبان‌ها دلیل آن بوده است، نشان می‌دهد هرچند با اجرای قانون جدید جرایم رانندگی و افزایش مبلغ جریمه حرکت با دنده‌عقب در بزرگراه میزان ارتکاب به این تخلف نسبت به گذشته کمتر شده، اما متاسفانه شدت تصادفاتی که این تخلف در بزرگراه‌های شهری رقم می‌زند آنقدر زیاد است که نمی‌توان از کنار آن به سادگی گذشت.»

راننده‌ای که با ردکردن مسیر مورد نظر بلافاصله فلاشر را روشن می‌کند و در نهایت خونسردی و با اعتماد به نفس کامل دنده‌عقب می‌گیرد تا مجدد در مسیری که از آن عبور کرده قرار بگیرد، شاید نداند همین حرکت به ظاهر کم‌اهمیت و ساده آن هم در بزرگراه یا اتوبانی که در آن سایر رانندگان با سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت تردد می‌کنند، تاکنون چه تصادفات زنجیره‌ای مهیبی را رقم زده است.

حرکت با دنده‌عقب در یک بزرگراه یا اتوبان در شرایطی احتمال وقوع تصادف را چندبرابر می‌کند که دیده می‌شود راننده‌ای که در لاین سمت چپ (لاین سرعت) در حال تردد است، ناگهان متوجه می‌شود باید در اولین خروجی مسیر خود را تغییر دهد که در این شرایط خطرناک‌ترین کار ممکن را انجام می‌دهد.

● بزرگراه‌ها گویا می‌شود

خیلی از رانندگانی که حرکت با دنده‌عقب در بزرگراه را تجربه کرده‌اند، می‌گویند تغییر نام برخی خیابان‌ها و بزرگراه‌ها، کمبود تابلوهای شناسایی مسیر یا نبود تابلوهای اطلاع‌رسانی برای آگاهی‌دادن به رانندگان به این معنی که خروجی نزدیک است، برای رانندگان چاره‌ای نمی‌گذارد جز این‌که پس از رد شدن از خروجی مورد نظر با دنده‌عقب دوباره در مسیر خروجی که آن را رد کرده‌اند، قرار بگیرند.

این وضع که با تغییر مسیر ناگهانی و سبقت‌گرفتن از رانندگان دیگر یا یکباره‌پیچیدن جلوی آنها برای قرارگرفتن در لاین مورد نظر که خروجی در آن واقع شده همراه است، بوق‌های ممتد سایر را رانندگان به دنبال دارد.

رئیس پلیس راهور تهران، اما معتقد است بیشتر از این‌که نداشتن تابلوهای اطلاع‌رسانی دلیل ردکردن خروجی‌ها باشد، حواس‌پرتی و نداشتن تمرکز عامل اصلی است.

سردار حسین رحیمی در گفت‌وگو با جام‌جم به رانندگان توصیه می‌کند مبادا یکباره از لاین سرعت به منتهی‌الیه سمت راست حرکت کنند. همچنین حرکت ناگهانی و با سرعت بالا از منتهی الیه چپ به راست نیز حادثه آفرین است بنابراین بهترین کار این است در زمان مناسب که هنوز به خروجی نرسیده‌اند، با زدن راهنما سایر رانندگان را از هدف خود مطلع کنند و در مسیر مورد نظر قرار بگیرند.

وی به این نکته هم اشاره می‌کند هرچند در تهران اکثر بزرگراه‌ها مجهز به تابلوهای شناسایی مسیر برای اطلاع‌رسانی مطلوب به رانندگان شده، اما روند گویاکردن هرچه بیشتر بزرگراه‌های شهری و اتوبان‌ها و جاده‌های بین‌شهری در حال انجام است.

به گفته این مقام مسئول در پلیس راهور با همکاری شهرداری‌ها در راه‌های درونشهری و سازمان راهداری در جاده‌ها شناسایی و اطلاع‌رسانی به این دستگاه‌های متولی برای نصب تابلوهای شناسایی و اطلاع رسانی در مسیرهای درونشهری و بین‌شهری را در دستور کار دارد.

● جریمه ۱۰۰ هزارتومانی و توقیف خودرو

پلیس می‌گوید حرکت با دنده‌عقب در بزرگراه‌های شهری و بین‌شهری آنقدر حادثه‌ساز و خطرناک است که در آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی هم موضوعی به عنوان حرکت با دنده‌عقب در بزرگراه‌ها، اتوبان‌ها یا ابتدای تونل‌ها تعریف نشده و این حرکت ممنوع است.

حسین رحیمی رییس پلیس راهور پایتخت از اجرای طرح ویژه‌ای خبر می‌دهد که بر اساس آن بتازگی به واحدهای گشت محسوس و نامحسوس بزرگراه‌ها ابلاغ شده با مشاهده رانندگانی که در بزرگراه‌ها، اتوبان‌ها یا نقاطی از خیابان‌ها و تقاطع‌های شهری که دنده‌عقب گرفتن رانندگان حادثه‌ساز خواهد شد، برخورد کنند.

جریمه صد‌هزارتومانی و توقیف یک هفته‌ای خودرو در پارکینگ مجازاتی است که برای این رانندگان متخلف در نظر گرفته شده است.

رئیس پلیس راهور تهران، این حرکت را یکی دیگر از دلایل وقوع تصادفات شدید در بزرگراه‌ها و اتوبان‌های شهری وبین شهری دانسته و توضیح می‌دهد: معمولا بزرگراه‌ها از سه لاین تشکیل شده‌اند که هر کدام سقف سرعت خود را دارد و باید از سوی رانندگان رعایت شود، اما متاسفانه مشاهده می‌شود برخی رانندگان به دلیل نداشتن تمرکز کافی و حواس‌پرتی دیرتر از زمانی که باید، متوجه می‌شوند در حال نزدیک‌شدن به خروجی مورد نظرشان هستند و در این شرایط مرتکب حرکات مخاطره‌آمیزی می‌شوند.

رحیمی به رانندگان توصیه می‌کند مبادا یکباره از لاین سرعت به منتهی‌الیه سمت راست حرکت کنند، همچنین حرکت ناگهانی و با سرعت بالا از منتهی‌الیه چپ به راست نیز حادثه‌آفرین است بنابراین بهترین کار این است در زمان مناسب که هنوز به خروجی نرسیده‌اند با زدن راهنما سایر رانندگان را از هدف خود مطلع کنند و در مسیر مورد نظر قرار بگیرند.

● باز هم فرهنگسازی

اینجا هم مانند بسیاری از رفتارهای ترافیکی پای فرهنگسازی به میان می‌آید. پلیس می‌گوید باید در این زمینه آنقدر فرهنگسازی و اطلاع رسانی شود تا رانندگان به این باور برسند هر حرکت نابجایی که هنگام رانندگی مرتکب شوند عواقب آن علاوه بر خودشان، بازی با جان سایر رانندگان خواهد بود.

رئیس اداره تصادفات راهور تهران با اشاره به نقش مهم فرهنگسازی در این زمینه تصریح می‌کند: فرهنگ رانندگی صحیح باید آنقدر در رانندگان ما ارتقا پیدا کند که به‌عنوان نمونه اگر خروجی را رد کردند، این فکر را به ذهن‌شان هم راه ندهند که بخواهند با دنده‌عقب دوباره مسیر طی‌شده را به عقب برگردند حتی اگر برای چند ثانیه کوتاه باشد.

پوران محمدی