دو«قانون طلایی» در مواجهه با دوراهی های اخلاقی در محیط کسب وکار

اهمیت واژه «اخلاق کسب وکار» به طور شگفت آوری امروزه فزونی پیدا کرده است شرکت ها و سازمان های امروزی استراتژی هایی برای معتبر ساختن «برند تجاری» خود تدوین می کنند که یکی از مهم ترین آنها «ایجاد برند اخلاقی» است

اهمیت واژه «اخلاق کسب‌وکار» به طور شگفت آوری امروزه فزونی پیدا کرده است. شرکت‌ها و سازمان‌های امروزی استراتژی هایی برای معتبر ساختن «برند تجاری» خود تدوین می‌کنند که یکی از مهم‌ترین آنها «ایجاد برند اخلاقی» است.

این نگرش نزد صاحبان سرمایه و سهامداران روز به روز از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود. زیرا مشتریان و خریداران آگاه کنونی تعریف جدیدی از کیفیت در بازار معرفی کرده‌اند و آن میزان رعایت «اخلاق کسب‌وکار» در جریان تولید محصول یا خدمت مورد نظر است. مجموع دو جریان فوق که یکی از سوی صاحبان و سهامداران در جست‌وجوی کسب‌وکار پایدار است و دیگری مصرف‌کنندگان آگاه امروزی که به دنبال خرید اخلاقی هستند، منجر به خلق مفاهیم نوین «کسب‌وکار اخلاقی»، «کسب‌وکار پایدار»، «تجارت عادلانه»، «برند سبز»، «کسب‌وکار مسوولانه» و «مسوولیت‌های اجتماعی» شده است. رسیدن به اهداف فوق مفاهیمی سازمانی است و بدیهی است، اولین گام دراین مسیر رعایت اخلاق کسب وکار از سوی تک تک افراد است.

در کسب‌وکار همواره مواردی پیش می‌آید که از آن می‌توان به‌عنوان دو راهی اخلاقی نام برد. معمولا تصمیم‌گیری در دوراهی‌ها بسیار دشوار است. با مطالعه فرهنگ‌ها و مدل‌های مختلف از دو اصل مهم در اخلاق به این صورت یاد می‌شود: ۱. دارا بودن معیار جهت پیروی ۲. تمایل به پیروی

فارغ از تمام موارد فوق تمایل به بروز جلوه اخلاقی از سوی همگان دیده می‌شود. این نوشتار سعی در معرفی دو قانون طلایی جهت گذر از دو راهی‌های اخلاقی دارد.

جهت روشن شدن مفهوم دو راهی اخلاقی به چند مثال زیر توجه فرمایید.

- شرکت فعال درتولید لوازم خانگی به دلیل کاهش سفارشات و فشار اقتصادی، کارمند خود را با ۲۵ سال خدمت، اخراج می‌کند. هزینه‌ها کاهش می‌یابد ولی ممکن است زندگی وی را متلاشی کند.

- اگر مصرف‌کننده در جریان نقص موجود در محصول قرار نگیرد، هزینه‌های ضمانت کاهش می‌یابد ولی ضررهای جبران ناپذیری به وی تحمیل می‌شود.

- دو شرکت بزرگ در هم ادغام می‌شود، در نتیجه تعدادی از پست‌های سازمانی تکراری هستند و تنزل مقام یا اخراج کارکنان در این شرایط موجب کاهش هزینه‌ها خواهد بود.

- در روستا‌ها و مزارع می‌توان از نیروی کار کودک جهت کاهش هزینه‌ها بهره برد.آیا این روشی انسانی است؟

- جهت کاهش هزینه‌های بالا سری می‌توان از کارگران در ۲ شیفت کاری با اضافه کاری زیاد یا در ۳ شیفت کاری استفاده کرد. ظاهرا هزینه کمتری را متحمل شده‌ایم ولی آیا به سلامتی کارکنان و رعایت استاندارد ساعت کاری در هفته ‌اندیشیده ایم؟

● قانون طلایی اول:

همیشه در هنگام مواجهه با یک دوراهی اخلاقی از خود بپرسید «در موقعیتی مشابه انتظار چه رفتاری را از دیگران داریم؟»قانون فوق بر اساس رابطه برد – برد به زیبایی تفسیر می‌شود. تنها یک لحظه تصور اینکه در محیط کسب وکار شما همگی از این قانون پیروی کنند به انسان نشاط می‌بخشد. هیچ بازنده‌ای پس از اجرای این قانون طلایی وجود نخواهد داشت و همگی برنده هستند.

● قانون طلایی دوم:

در صورت علنی شدن فعالیت‌های من در جراید و رسانه‌ها چه احساسی از عملکرد خود نزد خانواده و دوستانم خواهم داشت ؟

فقط کافیست سوال فوق را هر کس در هنگام مواجهه با دوراهی اخلاقی از خود بپرسد. به این ترتیب آیا امکان تخطی از اصول اخلاقی وجود دارد.

ماهیت مسائل اخلاقی به گونه‌ای است که پس از مدتی برملا می‌شود و در معرض قضاوت عموم قرار خواهد گرفت.

در هر صورت حتی احتمال برملا شدن و افشا کردن فعالیت فرد، درصد ارتکاب عمل غیر اخلاقی را در کسب‌وکار کاهش می‌دهد.

امید است بازگو کردن قوانین طلایی فوق منجر به موفقیت پایدار شما و بنگاه شما در محیط کسب‌وکار پیچیده امروز شود.

کوشا ستوده