ونزوئلا ایران را دور می زند

توافق ایران و ونزوئلا درباره شهرک سازی و انبوه سازی

ابتدای بهمن‌ماه سال جاری خبری با عنوان «درخواست چاوز از ترکیه برای خانه‌سازی» منتشر شد. دوم بهمن‌ماه، خبرگزاری‌های مختلف از جمله شبکه اطلاع‌رسانی ساختمان ایران (شاسا) این خبر را بر روی خروجی خود قرار دادند.

شاسا درباره این موضوع نوشت: «هوگو چاوز، رئیس جمهوری ونزوئلا از سازمان توسعه مسکن ترکیه (توکی) خواست طرح‌های خانه‌سازی در کشورش را بر عهده بگیرد. رئیس جمهوری ونزوئلا این پیشنهاد را در دیدار با “تانر ییلدنیز” وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه مطرح کرد.»

روزنامه «زمان» چاپ ترکیه هم به نقل از هوگو چاوز نوشت: «ما در ونزوئلا به دو میلیون خانه نیازمندیم و علاقه داریم توکی، را اینجا ببینیم، آنها می‌توانند با انتخاب پیمانکاران خود، خیلی زود کارشان را شروع کنند.»

حرف‌هایی که چاوز در ملاقات با وزیر انرژی ترکیه مطرح کرد، قول و قرارهای او با مسوولان وزارت مسکن و شهرسازی کشورمان را در ذهن، زنده می‌کند و این سوال را مطرح می‌سازد که آیا ونزوئلا از همکاری با کشورمان در زمینه ساخت و ساز پشیمان شده است؟!

● چاوز قول خود را از یاد برد

آبان ماه گذشته در پیام ساختمان و تاسیسات گزارشی از بازدید «هوگو» از شهر جدید پرند با عنوان «پرند به ونزوئلا می‌رود» به قلم نگارنده منتشر شد و در آن گزارش به این موضوع پرداختیم که «چاوز» از مسوولان وزارت مسکن قول گرفته تا شهری مشابه پرند توسط ایرانی‌ها در ونزوئلا ساخته شود.

چندی پیش هم که اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی به همراه وزیر مسکن و شهرسازی از ساخت و سازهای مسکن مهر در پرند بازدید نمودند، هنگام بازدید از ساختمان‌های چوبی پرند که خبرساز هم بوده، وزیر مسکن و شهرسازی با دفاع از ساخت چنین واحدهایی تاکید کرد: «کیفیت ساختمان‌های چوبی طوری است که چاوز به من سفارش کرده واحدهای ونزوئلا را چوبی بسازیم.»

این موارد را در ذهن داشته باشید و مفاد خبری که در ابتدا مطرح کردیم را نیز مرور کنید.

نکته‌ بسیار جالب این است که ظاهراً «هوگو چاوز» با اعلام این مطلب که مایل است ترکیه عنان ساخت و سازهای ونزوئلا را در دست بگیرد، قول و قراردادهای قبلی خود را از یاد برده و بازار ساخت و ساز ونزوئلا را در اختیار ترک‌ها قرار داده است.

● ایرانی در ونزوئلا

سابقه دوستی ایران و ونزوئلا بیشتر از زمانی است که ونزوئلا در آرایش جدید قدرت به یکی از متحدان استراتژیک ایران بدل شد.

به قدرت رسیدن چاوز در ونزوئلا و اعتقادات سیاسی او سبب شد دوستی ایران و ونزوئلا بیش از گذشته باشد و سطح روابط دیپلماتیک او با کشور ما ارتقاء یابد. ارتقا سطح روابط دیپلماتیک در کشور و سفرهای مداوم مقام‌های ارشد دو طرف و آمد و شدهای مداوم بین تهران و کاراکاس سبب شد ایران و ونزوئلا در ردیف دوستان استراتژیک یکدیگر قرار گیرند. مقارن با همین فعل و انفعالات بود که مقام‌های رسمی دو کشور تصمیم گرفتند سطح همکاری‌های تجاری و اقتصادی را نیز افزایش دهند.

با این استراتژی قراردادهای زیادی بین دو کشور منعقد شد. کیسون یکی از شرکت‌های انبوه‌ساز بزرگ ایرانی طی قراردادی اقتصادی که در سال ۲۰۰۶ میلادی بین دو کشور منعقد گردید، مامور شد تا ۱۰ هزار واحد مسکونی در ونزوئلا بسازد.

ونزوئلائی‌هایی از این همکاری خاطره خوشی داشته‌اند، پروژه‌هایی که کیسون در دست اجرا داشت به قول محمدرضا انصاری، مدیرعامل این شرکت، سریع‌ترین پروژه بتن آرمه جهان لقب گرفت. ایرانی‌ها توانستند در ساخت و سازهای ونزوئلا در هر ۵۷ دقیقه ساخت یک واحد مسکونی را به پایان برسانند. براساس اطلاعاتی که مدیرعامل این شرکت انبوه‌سازی در یک کنفرانس اعلام کرد، ۱۰۰۰ متخصص ایرانی (در ونزوئلا و ایران) در این پروژه مشغول به کار بودند، ضمن اینکه هم‌زمان با اجرای پروژه صنایع داخلی کشورمان تحویل مایحتاج صادره پروژه را به عهده داشتند.

هنوز هم می‌توان اطلاعاتی از میزان صدور امکانات ساخت و ساز به ونزوئلا در این پروژه ذکر کرد. می‌توان از صدور خدمات فنی و مهندسی، رونق صنایع وابسته داخلی و کسب و کارهای مرتبط صحبت به میان آورد اما با همین میزان اطلاعات و تخمین درآمدهای؟ پروژه مذکور برای کشور و منافع آشکار و پنهان اجرای چنین پروژه‌هایی احتمالاً دریافته‌اید که چرا باید از حضور ترک‌ها در بازار ساخت و ساز در ونزوئلا نگران بود.

● ترکیه آلترناتیو ایران

به هر حال با اخباری که منتشر شده است به نظر می‌رسد مقامات ونزوئلا در حال تراشیدن «آلترناتیو» برای ایران در ساخت و سازهای کشورشان هستند. این در حالی است که هنوز جوهر آخرین مذاکرات (ونزوئلایی‌ها با مقامات کشورمان خشک نشده است) ۲۸ آبان ماه سال جاری زمانی که «هوگو چاوز» در حاشیه سفرش به ایران از شهر جدید پرند بازدید کرد، با اشاره به مشکلات کشورش در زمینه مسکن گفت: امیدوارم وزیر مسکن ایران با کارشناسانش بتواند به زودی به کشور ما بیاید تا همانطور که توانستند مشکل مسکن را در ایران در این مدت کوتاه حل کنند راهی برای مشکل ما نیز پیدا کنند.

نیکزاد وزیر مسکن و شهرسازی نیز در پایان این بازدید به خبرنگاران گفت: «بیشتر توجه آقای چاوز به شهرک‌سازی بود و ایشان بیشتر مایلند ما شهری مانند پرند را با تمام امکانات مانند بیمارستان و مدرسه به آنها تحویل دهیم.»

از این گفته‌های مسرور کننده که بگذریم، مهمترین مساله این است که با حضور چاوز در ایران و بازدید از پرند توسط او، زمینه‌های حضور انبوه‌سازان ایرانی در ونزوئلا فراهم شده و قراردادهائی در این زمینه منعقد گردید.

● رایزنی مجدد

رایزنی اخیر او با ترک‌ها و عنوان این مطلب که ونزوئلا مایل است ترکیه طرح‌های خانه‌سازی کشورش را برعهده بگیرد، از فعل و انفعالاتی خبر می‌دهد که لازم است مسئولان مرتبط با این موضوع مسائل را رصد و موضوع را پیگیری نمایند.

در دنیای سیاست هر کشور بنا به مصالح و منافع خود عمل می‌کند و به طور طبیعی نیازهای خود را توسط کشورهایی برآورده می‌نماید که ارتباط با آنها، در عرصه دیپلماتیک معنا و مفهوم خاصی داشته باشد. از این منظر به ونزوئلا هیچ ایرادی وارد نیست اما مسئولان وزارت مسکن و شهرسازی به دلیل وجود منافع از حضور ایران در طرح‌ها و پروژه‌های ساخت و ساز ونزوئلا باید درباره حضور انبوه‌سازان کشورمان در ونزوئلا مجدداً با «چاوز»‌ رایزنی کنند.

درباره منافع موجود در صدور خدمات فنی و مهندسی به اندازه کافی صحبت شده و نمی‌خواهیم تکرار مکررات نمائیم. این منافع که بخشی از اقتصاد ساخت و ساز را دربرمی‌گیرد به ویژه در دوره کنونی که عده‌ای از رکود بخش مسکن (غیر از مسکن مهر) سخن می‌گویند، دلیل بسیار محکمی است که در سطوح مختلف این موضوع را پیگیری کنیم. پیشنهاد شخص نگارنده این است که کمیته‌ای متشکل از همه گروه‌های ذی‌نفع ایجاد شود و کارهای اجرائی پروژه‌هایی که قبلا بر سر آن توافق شده است، به سرعت پیش رود تا ونزوئلایی‌ها ما را دور نزنند.

حمید رضا عظیمی