کدام استقلال کدام پیروزی

نگاهی به نقش چهره ها و رسانه ها در بروز حوادث دلخراش شهرآوردهای مشهور جهان به بهانه کشته شدن یکی از تماشاگران پس از شهرآورد امسال تهران

از بچگی هر وقت درباره دربی تهران و تقابل سرخ‌آبی‌پوشان پایتخت می‌شنوم، یاد صندلی‌های شکسته ورزشگاه آزادی و نارنجک و ترقه و شیشه‌های خردشده اتوبوس‌های شرکت واحد می‌افتم اما امسال طرفداران سرخ‌آبی‌ها با شیشه شکسته و کرکری قبل و بعد از بازی، خیالشان راحت نشد و کل‌کل‌هایشان را با مرگ میلاد خبازی به اتمام رساندند...

میلاد خبازی ۱۸ ساله، تک پسر خانواده‌ای بود که در راه بازگشت از ورزشگاه و غرق شادی از برد تیم محبوبش، جان خود را از دست داد. میلاد همراه دوستش سوار موتور بودند و در حال برگشت به خانه، وقتی از تونل رسالت می‌گذشتند، ناگهان خودروی ۲۰۶ قرمز رنگی که تعدادی از طرفداران تیم مقابل در آن نشسته بودند، به میلاد و دوستش می‌رسند و سعی می‌کنند پرچم را از دست او بکشند. در همین کشمکش‌، موتورسوار تعادل خودش را از دست می‌دهد و راکبان روی زمین می‌افتند. برخورد خودروی دیگری که با سرعت در حال عبور از تونل بوده است، میلاد را برای همیشه از تماشای فوتبال محروم می‌کند.

ردپای چنین اتفاق‌هایی را می‌شود در گوشه و کنار دنیا سراغ گرفت و این مطلب به همین بهانه نگاهی می‌اندازد به برخی از مهم‌ترین درگیری‌هایی که پس از بازی فوتبال در کشورهای مختلف رخ داده؛ درگیری‌هایی که فقط مشتی نشانه خروار هستند!

● انگلیس: ممنوعیت فوتبال در زمان ادوارد دوم

ادوارد دوم در سال ۱۳۱۴، بازی فوتبال را در ایالت‌های مختلف انگلیس به دلیل جنجال تماشاگران ممنوع کرد، بنابراین اقدام قاطع مسوولان یک کشور می‌تواند نقش چشمگیری در فروکش نزاع‌های فوتبالی داشته باشد. آشوب طرفداران تیم‌های «لیورپول» و «اورتون» در فصل ۹۶-۱۹۹۵ هم غوغای زیادی در فوتبال جزیره به پا کرد. آشوب‌های پس از بازی فوتبال در تمام دنیا به‌خصوص بعد از شهرآوردها و بازی‌های مهم و سرنوشت‌ساز، دیده می‌شود. بر اساس آمارهای جهانی، طرفداران فوتبال در انگلیس از بزرگ‌ترین آشوبگران پشت صحنه فوتبال هستند. آنها برای ابراز خشم خود از هیچ‌کاری دریغ نمی‌کنند؛ از درگیری‌های فیزیکی تن‌به‌تن گرفته تا چاقوکشی و پرتاب بطری به سمت طرفداران تیم حریف. گاهی پلیس انگلستان مجبور می‌شود از گازهای اشک‌آور یا ماشین‌های آب‌پاش هم برای متفرق کردن تماشاچیان خشمگین استفاده کند. تهدید به مرگ بازیکنان هم بین طرفداران تیم‌های مختلف در فوتبال جزیره رایج است. مثلا «فرناندو تورس» و «سوث کمپل» تهدید به مرگ‌های مشابهی را از جانب طرفداران «لیورپول» و «تاتنهام» دریافت کرده‌اند. به دلیل همین افراط و خشم طرفداران فوتبال در انگلیس، نگرانی و استرس، جزء جدانشدنی زندگی فوتبالیست‌های این کشور شده است.

● ایتالیا: تعلیق فوتبال در سال ۲۰۰۷

در فوریه سال ۲۰۰۱ و بر اثر درگیری تماشاگران تیم‌های «رم» و «لیورپول» و دخالت پلیس ایتالیا، ۵ نفر از طرفداران انگلیسی با ضربه‌های چاقو مجروح شدند. در سال ۲۰۰۷ هم فدراسیون فوتبال ایتالیا تمام بازی‌های فوتبال را در این کشور به دلیل کشته شدن یکی از نیروهای پلیس در جریان درگیری پس از بازی «کاتانیا» و «پالرمو» به حالت تعلیق درآورد. درگیری طرفداران تیم‌های «رم» و «منچستر یونایتد» طی مسابقه‌های یوفا هم باعث مجروح و بستری شدن یکی از طرفداران انگلیسی در کشور ایتالیا شد. متاسفانه گاهی بازیکنان ایتالیایی هم در دامن‌زدن به غوغاهای خیابانی پس از بازی یا حتی درگیری‌های لفظی بین تماشاگران در طول بازی بی‌تقصیر نیستند. «گتوزو» و «مارکو ماتاراتزی»، از بازیکنان آشوب‌طلبی هستند که در برخی از موارد با تحریک تماشاگران باعث جنجال روی سکوها و خیابان‌های اطراف ورزشگاه می‌شوند.

● اسپانیا: آشوب طلبان نژادپرست و اختلافات سیاسی

نژادپرستی و اختلافات سیاسی از مهم‌ترین دلایل آشوب‌طلبی تماشاگران تیم‌های اسپانیایی است. برخی از بازیکنان سیاه‌پوست اسپانیایی مانند «ساموئل اتوئوی» کامرونی همیشه هدف خشونت طرفداران متعصب اسپانیایی قرار داشته‌اند. این بازیکنان به هیچ‌وجه در دامن‌زدن به آشوب‌ها نقشی ندارند، اما بیشتر اوقات مورد خشم و توهین تماشاگران قرار می‌گیرند. البته «لوئیز فیگو» هم پس از انتقال از «بارسلونا» به «رئال مادرید» از خشم طرفداران بارسا در امان نماند و در اولین بازی‌ مقابل تیم سابقش، پذیرای انواع بطری‌های خالی، سنگ و حتی گوشی تلفن همراه از سوی تماشاگران متعصب آبی-اناری پوشان بارسلونا بود.

● فرانسه: آتش و شیشه، جزیی از فوتبال

آشوب‌های پس از بازی فوتبال در فرانسه ریشه در تضادهای اجتماعی مردم این کشور مانند نژادپرستی دارند. انگار به آتش کشیدن خودروها و شکستن شیشه فروشگاه‌ها جزء لاینفک ابراز شادی یا خشم طرفداران دو تیم «پاریسن‌ژرمن» و «المپیک مارسی» در این کشور شده است. در ۲۴ می سال ۲۰۰۱، بر اثر نزاع پس از بازی، ۵ نفر از تماشاگران دیدار «پاریسن‌ژرمن» و «گالاتاسرای» ترکیه به شدت مجروح و راهی بیمارستان شدند. در ۲۴ نوامبر سال ۲۰۰۶ هم یکی از طرفداران تیم «پاریسن‌ژرمن» به دست پلیس فرانسه کشته شد.

● روسیه: پلیس ناتوان می ماند

درگیری‌ و جنجال‌های فوتبال در کشور روسیه، به‌خصوص پس از دیدار تیم‌های پایتخت‌نشین «لوکوموتیو» مسکو و «اسپارتاک» مسکو دور از انتظار نیست. گاهی درگیری‌های پس از فوتبال در روسیه آنقدر خشن می‌شوند که حتی پلیس هم به راحتی از پس تماشاچیان خشمگین برنمی‌آید.

● کره شمالی: دست به یقه با داور

در سال ۲۰۰۵، بازیکنان کره شمالی با بحث و جدل با داور سوریه‌ای بازی این کشور با ایران، باعث تحریک تماشاگران و خارج شدن بازی از دست داور مسابقه شدند.

ندا احمدلو