جای خالی طراحان ایرانی در مدهای امروز

چه سوار ماشین باشید و چه پیاده, آنچه نظر شما را بیش از ویترین مغازه ها به خود جلب می کند, طرز پوشش جوانان است جدیدترین رنگ و طرح لباس در جهان را زودتر از آنکه فکرش را بکنید بر تن دختران و پسران ایرانی خواهید دید برایشان اهمیت ندارد که این طرز لباس پوشیدن بر زیبائی آنها می افزاید یا نه فقط دوست دارند همرنگ جماعت شوند ـ کدام جماعت

چه سوار ماشین باشید و چه پیاده، آنچه نظر شما را بیش از ویترین مغازه‌ها به‌خود جلب می‌کند، طرز پوشش جوانان است. جدیدترین رنگ و طرح لباس در جهان را زودتر از آنکه فکرش را بکنید بر تن دختران و پسران ایرانی خواهید دید. برایشان اهمیت ندارد که این طرز لباس پوشیدن بر زیبائی آنها می‌افزاید یا نه. فقط دوست دارند همرنگ جماعت شوند ـ کدام جماعت ؟! ـ و نمی‌دانند که فلان مارک لباس یا کفش، طرز آرایش موها و صورت و... سنخیتی با فرهنگ اصیل ایرانی ندارد.مهندس حمیدی، مدیرعامل کارخانجات چرم مشهد، در این‌باره می‌گوید: ما نمی‌توانیم لباس جوان ایرانی را همچون جوان هزار سال پیش طراحی کنیم، چرا که جوان امروزی در معرض اینترنت، ماهواره و سفرهای خارج از کشور قرار دارد، بنابراین باید اجازه دهیم که طراح ایرانی، جوان ایرانی را ارضا کند.او می‌افزاید: از سوی دیگر توجه به طرح و رنگ مد در چهارچوب فرهنگ ایرانی ضرورت دارد. فراموش کردن این مقوله در چند سال گذشته لطمات فراوانی به ما وارد کرده و سبب شده محصولات کم‌ارزش چینی از طریق تجار و گمرک‌های نامرئی و قاچاق وارد کشور شود که اگر زودتر به فکر علاج نباشیم، فردا دیر خواهد بود.به گفته این مدیر، متأسفانه ما زمانی به طراحان پارچه و لباس اجازه فعالیت داده و دست آنها را می‌خواهیم باز بگذاریم که چینی‌ها ما را بدبخت کرده‌اند. هر چند ایرانیان در کشورهائی همچون دبی حضور دارند اما طراحی لباس‌های آنها توسط طراحان فیلیپینی صورت می‌گیرد. این طراحان پول ایرانی می‌گیرند و در عرض ۱۰ ثانیه به طراحی لباس می‌پردازند، در حالی‌که طراحان پارچه و لباس ما در کشورمان منشی ادارات می‌شوند و با مراجعه به وزارت صنایع از آنها درخواست کار می‌کنند.حمیدی می‌افزاید: با توجه به اینکه یک‌هزار و ۱۰۳ واحد پوشاک در کشور وجود دارد که اگر ۲۰ یا ۵۰ درصد این شرکت‌ها به استخدام طراحان بپردازند ۲۰۰ تا ۵۰۰ طراح در این شرکت‌ها مشغول به فعالیت خواهند شد.متأسفانه ما بهترین سال‌های عمر جوانان را گرفته و با صرف پول برای ادامه تحصیل آنها، فارغ‌التحصیلانی تربیت می‌کنیم که نمی‌توانند در رشته تخصصی خود کار کنند.مهندس هاکوپیان، رئیس هیئت مدیره انجمن طراحان لباس و پارچه ایران می‌گوید: تمام کشورهای توسعه‌یافته به‌علت شرایط اشتغالزائی اولین گام خود را در صنعت پوشاک برداشته و بر می‌دارند، اما در کشور ما این صنعت در چرخ‌های دستی مادربزرگان ما دیده می‌شود.مهندس هاکوپیان معتقد است که طراحی پوشاک و پارچه، موتور محرکه صنعت پوشاک محسوب می‌شود در حالی‌که در کشور ما طراحان پوشاک و پارچه به‌عنوان افرادی که مروج فرهنگ ابتذال هستند معرفی می‌شدند و هر گاه صحبت از لباس ملی می‌شود به‌جای ایجاد نگرش به ریشه‌های فرهنگی، یونیفرم لباس چینی دوران ”مائو“ به‌علت نبود آگاهی در ذهن ایجاد می‌شود. در حال حاضر صنعت پوشاک در سند چشم‌انداز بیست ساله نظام در اولویت قرار گرفته است.

انجمن طراحان لباس و پوشاک بر این است که در دنیای امروز نیروی انسانی اساس توسعه است، بنابراین مسئولان باید بدانند که طراحی لباس جنبه فرهنگی و هنری داشته و آنها باید بدون هرگونه تنگ‌نظری فضای لازم برای گسترش آن را فراهم سازند. همچنین با توجه کافی به این بخش می‌توانیم در بعد اشتغالزائی که دغدغه اصلی مسئولان نظام است گام مؤثری برداشته و در بعد اقتصادی به تحقق نقش خود در سند چشم‌انداز بیست‌ساله نظام بپردازیم.مهندس نصراللهی، مدیرکل صنایع و نساجی وزارت صنایع و معادن در این‌باره می‌گوید: تا زمانی‌که به بحث طراحی لباس و پارچه توجه نشود صنعت نساجی قادر به تکمیل زنجیره تولید خود نخواهد بود، این در حالی است که ما در برخی از کارخانه‌ها به کپی‌برداری رسیده‌ایم که این روش شاید تنها تا برهه‌ای از زمان جوابگو باشد و چنانچه صاحبان صنایع در صدد ایجاد ارزش افزوده واقعی هستند باید به بخش طراحی که از عرف ما ایرانیان برداشته شده توجه کنند. از سوی دیگر اگر واحدهای دوزندگی و بخش تکمیلی در پارچه رشد کافی داشته باشند می‌توانیم از طراحان بیشتری استفاده کنیم.او می‌افزاید: در بسیاری از مواقع، برداشت ما از مد تقلید کورکورانه از کشورهای دیگر است در حالی‌که این کلمه در صنعت نساجی ایجاد تقاضا برای کالاهای نساجی تعبیر می‌شود؛ چرا که بسیاری از تجارت‌های جهانی به غیر از نساجی دارای افت و خیز بوده اما تجارت جهانی نساجی دارای رشد است و در آن از پدیده‌ای به نام مد و طراحی به معنای تقاضای بیشتر استفاده می‌شود. به گفته مهندس نصراللهی تجارت جهانی نساجی از سال‌های گذشته همواره دارای رشد ۱۰ یا ۱۱ درصدی بوده است.فاطمه آلپا، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نیز در این‌باره می‌گوید: شور دوم طرح ساماندهی مد و لباس با امضاء ۵۰ نماینده در اولویت کار مجلس قرار گرفته و به زودی در صحن علنی مجلس ارائه می‌شود.همچنین این طرح هم‌اکنون در کمیسیون اجتماعی مجلس در حال بررسی است.براساس این طرح، کمیته‌ای ۹ نفره در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با محوریت این وزارتخانه و با حضور ۲ نماینده از اصناف مرتبط، یک نفر از انجمن طراحان پارچه و لباس، نمایندگانی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صدا و سیما، وزارت بازرگانی، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، وزارت صنایع و معادن و یکی از اعضاء کمیسیون فرهنگی تشکیل می‌شود.عضو فراکسیون اکثریت مجلس شورای اسلامی معتقد است نگاه حاکم بر این طرح، فرهنگی و ایجابی است که بر این اساس جشنواره‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی در زمینه ارائه مد و طراحی برگزار می‌شود.همچنین با حمایت‌های وزارت بارزگانی و وزارت صنایع جشنواره‌های کشوری هم برگزار می‌شود تا بین طراحانی که طرح‌های خودشان را براساس فرهنگ و هویت ایرانی و اسلامی ارائه می‌دهند، رقابت ایجاد شود.همچنین براساس این طرح، بانک‌ها در ارائه تسهیلات طراحان را در اولویت قرار می‌دهند و برای حمایت از تولیدات داخلی و رشد اقتصاد ملی برای اجناس وارداتی تعرفه گمرکی به گونه‌ای بسته می‌شود که پوشاک وارداتی به بازار داخلی ما ضربه نزند و ما از تولید‌کنندگان داخلی به‌خوبی حمایت می‌کنیم.آلپا در خاتمه تصریح می‌کند که طبق این طرح صنعت تولید رونق پیدا می‌کند و همچنین صنعت، دانشگاه و تولیدی‌ها در زمینه پوشاک ارتباط منطقی با هم برقرار خواهند کرد و زمینه ساماندهی مد و لباس که از مطالبات اصلی مردم در تهران و شهرستان‌های مختلف است فراهم می‌آید.

پانته‌آ رئوفی