پرنده های رنگی بر بام تهران

یک روز با پاراگلایدر سواران

۸صبح جمعه، جنت‌آباد شمالی، ۱۲۰۰متر ارتفاع از سطح دریا از اتوبان همت که داخل جنت‌آباد شمالی بشوی و مستقیم تا انتها بیایی، یک زمین خاکی به مساحت تقریباً دو سه‌هزار متر خواهی یافت که تعدادی ماشین شاستی‌بلند و... در چند گوشه آن توقف و پرچم‌هایی را به نشانه شناسایی گروه خود نصب کرده‌اند. گروهی که قرار است تا دقایقی دیگر به ارتفاعات بروند و بپرند. اینجا سایت جنت‌آباد شمالی یکی از پاتوق‌های پاراگلایدرسواران است. سایت یعنی محل لند (فرود) و تیک‌آف(پرواز) است.

ما به گروه «آسمان آبی» ملحق می‌شویم که صبح زود از خواب برخاسته و مانند یک خانواده گرم و صمیمی گرد هم آمده‌اند. مسئول گروه و یکی از مربیان برای خرید صبحانه می‌روند و ما می‌مانیم یکی از حرفه‌ای‌های پاراگلایدر سواری که ۸سال است پرواز می‌کند، کنگفو و جودو و فوتبال هم کار کرده؛ اما لذت پاراگلایدرسواری بی‌حاشیه را به همه این ورزش‌ها ترجیح می‌دهد. آقای رضایی که جانباز هم هست.

سعی می‌کنیم اطلاعات اولیه را درباره پاراگلایدرسواری از آقای رضایی بگیریم و خلاصه اطلاعات می‌شود اینکه: ‌اگر هوا خوب باشد، پرنده‌ها تا ۴۵۰۰متر هم صعود دارند. باد یکدست که باشد، پرنده‌ها می‌توانند تا ۳۵کیلومتر سرعت داشته باشند. البته بال‌ در کلاس‌های بالا تا ۶۰کیلومتر نیز سرعت دارد. برای یادگیری این ورزش باید سه دوره کلاس بگذرانی که هر دوره ۵۰۰تا۶۰۰ تومان هزینه می‌برد. به‌جز سایت جنت‌آباد، سایت تلو و آب سرد دماوند هم در تهران پاتوق است. در حین پرواز، اگر اتفاقی برای بال بیفتد، می‌توان از یک شانس به نام پاراشوت یا چتر کمکی استفاده کرد.بالاخره آقای علوی، مسئول گروه و آقای شمس از خرید برمی‌گردند و بساط صبحانه آماده می‌شود و کم‌کم دیگر اعضای گروه هم می‌رسند و بساط مزاح را ضمیمه صبحانه می‌کنند. یک پدر و پسر هم در گروه هستند که پسر ظاهراً چون دفعه گذشته پرواز نداشته و تنها شاهد پریدن پدر(حاج‌حسن) بوده، این‌بار عجله دارد که حداقل دو سورتی پرواز داشته باشد. (یک سورتی پرواز یعنی یک‌بار پرواز و فرودآمدن چه ۱۰دقیقه زمان ببرد و چه چند ساعت.)

● رالی در ارتفاعات با سالار ژاپنی!

بعد از صبحانه، همه آماده می‌شوند تا به ارتفاعات برویم. آقای رضایی خیلی زبر و زرنگ لباس عوض می‌کند و با بستن بی‌سیم به خود، دیگر یک خلبان تمام‌عیار می‌شود. در این فرصت، آقای شمس یک مجله می‌دهد دستمان تا مصاحبه با او و دو دختر پاراگلایدرسوارش را بخوانیم. دختر او در ۱۲سالگی یک پرنده جسور بوده است. آقای شمس هم علاوه‌بر تدریس پاراگلایدر، مدرس ورزش‌های رزمی و به قول خودش یخی(!) هم هست.سوار پاترول شش سیلندر می‌شویم و آقای شمس ما را از راه مخصوص خود به محل تیک‌آف می‌برد و ما نمی‌دانیم این‌همه هیجان و سربالایی‌هایی که طی می‌کنیم، متعلق به جاده است یا راه مخصوص او. درکل اینجاست که پاترول ژاپنی‌ حسابی سالاربودن خودش را به رخ ما می‌کشد. این قسمت ماجرا خودش یک رالی در ارتفاعات بود.به محل تیک‌آف می‌رسیم؛ نقطه‌ای مرتفع و مسطح. پرواز در این نقطه به دو صورت انجام می‌شود: سورتی سینگل (تک‌نفره) و سورتی تندِم (دونفره). چترهای دونفره دو صندلی دارد و درمجموع می‌تواند ۲۵۰کیلو وزن تحمل کند. صندلی جلویی مخصوص مسافر یا شاگرد در حال آموزش است. خلبان در صندلی عقب می‌نشیند. آقای رضایی می‌گوید: «‌زمین سرد است و تابش خورشید باعث ایجاد جریان هوایی می‌شود که در اصطلاح به آن ترمال می‌گویند؛ بالارفتن حباب‌های گرم یا ستون‌های گرما در هوا. اگر پرنده در این ستون هوایی قرار گیرد، حسابی بالا می‌رود و به این حالت لیف (بالارونده) می‌گویند که حالت ایده‌آل پرنده است و خلاف سینک (هوای پایین‌برنده).»

● نه بترس و نه نترس!

موقع ورود به سایت خلبان، ابتدا جریان هوا و شکل ابرها و سمت و سوی باد را کنترل و بعد پرواز می‌کند. قبل از رسیدن گروه آسمان آبی چهارپنج پرنده پرواز کردند که به گفته آقای علوی، نشان از این دارد که با هوای خوبی برای پرواز مواجه هستیم. او وریومتر یا همان ارتفاع‌سنج را کنترل می‌کند و می‌گوید که ۲۳۰۴متر از سطح دریا ارتفاع داریم. آقای علوی علاوه‌بر کوهنوردی و سوارکاری، از سال ۷۴ در این رشته فعالیت می‌کند و کارهای آموزشی و جشنواره‌ای نیز انجام می‌دهد.

آقای رضایی از آنجایی که آماده‌تر از همه است، اولین پرش را انجام می‌دهد. بعد از آقای رضایی، نوبت به آقای شمس می‌رسد تا پرواز تندِم داشته باشد. حسابی گرم توضیح چگونگی پرش است و چند بار به مسافر خود گوشزد می‌کند که برای تیک‌آف خوب باید حسابی بدوند و حتی موقعی‌که پایشان روی زمین نبود، هم باید بدوند! زمان صبحانه هم توضیح داده بود که نباید حین پرواز بترسی؛ چون عضلات قفل می‌شوند و البته نباید سر نترسی هم داشته باشی؛ چون ممکن است حرکات غیرعقلانی و هیجانی انجام دهی که سلامتت را به خطر اندازد.

پرش با موفقیت انجام می‌شود. البته به دلیل تغیر جهت باد، یک سمت بال موقع پرش می‌ریزد که آقای شمس با مهارت اوضاع را کنترل می‌کند و پرواز ادامه می‌یابد. آقای علوی می‌گوید اگر خلبان حرفه‌ای نباشد، معمولاً این پرش کنسل و مجدد انجام می‌شود.

● پروازهای رنگی...

کم‌کم اعضای گروه برای سورتی بعد آماده می‌شوند. ما گزارشمان را گرفتیم و برای همین ازشان خداحافظی می‌کنیم. آن‌ها دوباره با ماشین سالارشان یک نیمچه رالی در ارتفاعات را پشت سر می‌گذارند تا به محل تیک‌آف برسند و لذت پرواز دوباره در آسمان تهران را تجربه کنند.

ساعت حدود یازده صبح است. آسمان را نگاه می‌کنی و باز حرکت و چرخش بال‌های رنگی. پاراگلایدر سواران همچنان در تکاپوی بالارفتن از ارتفاعات و پریدن و جمع‌کردن چترها هستند؛ چراکه پرواز بی‌شک اتفاقی هیجان‌‍‌انگیز است!