دوره‌ طلایی درمان ارتودنسی

دندان‌های دائمی ما ۳۲ دندان است که در ۶ سالگی اولین آن می‌روید. نکته بسیار مهم و کلیدی آن است که دندان‌های دائمی آسیاب بزرگ در فضایی رویش پیدا می‌کنند که قبلا دندان شیری در آن …

دندان‌های دائمی ما ۳۲ دندان است که در ۶ سالگی اولین آن می‌روید. نکته بسیار مهم و کلیدی آن است که دندان‌های دائمی آسیاب بزرگ در فضایی رویش پیدا می‌کنند که قبلا دندان شیری در آن محل وجود نداشته است. این مسأله باعث می‌شود عده‌ای از والدین تصور کنند که این دندان شیری است و بنابراین اهمیت کافی به آن ندهند. از طرفی با توجه به این‌که این دندان‌ها آخرین دندان‌های موجود در قوس دندانی هستند، دسترسی جهت انجام اقدامات بهداشتی توسط کودک کم بوده و به سرعت می‌توانند خراب شوند.

بنابراین باید به دندان‌هایی که بعد از ۶ سالگی در جلو یا عقب دهان می‌رویند، توجه ویژه کنیم وبرای اطمینان با دندانپزشک مشورت نماییم. در حفظ بهداشت دهان به کودک کمک کرده و دندان‌های انتهایی با نظارت والدین مسواک زده شود.

باتوجه به وجود شیارهای عمیق جهت جلوگیری از پوسیدگی احتمالی از درمان‌های پیشگیری مثل فیشورسیلنت (شیارپوش) که مهروموم کردن شیارهاست، استفاده کنیم. نکته هشدار دهنده آن است که بالاترین میزان شیوع پوسیدگی در کودکان و نوجوانان مربوط به همین دندانی است که در ۶ سالگی روییده است.

تعداد بسیاری از بیمارانی که به طور روزانه از طرف دندانپزشکان به متخصصین ارتودنسی ارجاع می‌شود، مشاوره در خصوص حفظ یا کشیدن این دندان‌هاست که در سنین پایین یعنی حدود ۸ تا ۹ سالگی خراب شده‌اند، به این امید که با کشیدن این دندان، دندان دائمی بعدی در محل این دندان در آید. تصمیم‌گیری در این موارد وابسته به عواملی از قبیل میزان خرابی دندان، سن بیمار، وضعیت سایر دندان‌ها، رشد فک‌ها، کوچک یا بزرگ بودن فک‌ها و توانایی تشخیص وجود یا عدم وجود دندان عقل است.

همزمان با رویش دندان آسیاب بزرگ، اول دندان‌های پیشین در فک پایین نیز رویش پیدا می‌کنند، بنابراین با توجه به این دندان می‌توان جستجو در خصوص رویش اولین دندان آسیاب بزرگ را جهت پیشگیری از خرابی آن آغاز کرد.

سایر دندان‌های پیشین در فک بالا و پایین در محدوده سنی ۷ تا ۸ سال می‌رویند. بنابراین گروه اول دندان‌های دائمی از سن ۶ تا ۸ سال با رویش دندان آسیاب بزرگ اول و دندان‌های پیشین است.

گروه دوم دندانی شامل دندان‌های آسیاب کوچک اول فک پایین و بالا و دندان نیش فک پایین است که در محدوده سنی ۹ تا ۱۰ سال می‌رویند.

گروه سوم دندان‌های دائمی شامل دندان‌های آسیاب کوچک دوم در فک بالا و پایین و دندان‌های آسیاب بزرگ دوم در فک بالا و پایین و دندان نیش در فک بالاست که در ۱۲ـ۱۱ سالگی پدید می‌آیند.

با توجه به اختلاف اندازه‌ای که بین دندان‌های شیری و دائمی وجود دارد، امکان استفاده از فضای یاد شده برای درمان‌های ارتودنسی در این زمان وجود داشته و با توجه به این‌که همه دندان‌ها در این مرحله حضور دارند، امکان ایجاد رابطه صحیح و نمای زیبا با سهولت زیادتر با درمان‌های ارتودنسی در این دوره وجود دارد، به همین دلیل به این زمان دوره طلایی درمان ارتودنسی اطلاق می‌شود.

دندان‌های عقل آخرین گروه دندان‌ها هستند که بعد از ۱۵ سالگی با تنوعات زیاد رویش پیدا می‌کنند. در مورد دندان‌های عقل به تفصیل در آینده صحبت خواهیم کرد.

دکتر محمد‌امین نریمانی

متخصص ارتودنسی