آرزوی پیامبر ص چه بود

«ای رسول خدا همه چیز برای مهمانی آماده است پیامبران و ملائکه به استقبال آمده اند آیا آماده اید » فرمود «نه امّتم چه می شوند »

«ای رسول خدا! همه چیز برای مهمانی آماده است. پیامبران و ملائکه به استقبال آمده‌اند؛ آیا آماده‌اید؟» فرمود: «نه. امّتم چه می‌شوند؟»

شفاعت امّت، آرزوی پیامبر (صلوات الله علیه و آله)

وقتی که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) از طرف خدا مأمور شد که دعوت خود را علنی نماید، به بالای کوه مروه رفت و مردم را این‌گونه مورد خطاب قرار دادند:

«قُولُوا لا اِلهَ إِلّا اللهُ تُفْلِحُوا»؛

بگویید معبودی جز خداوند نیست تا رستگار شوید.

ابولهب به سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله) سنگ پرتاب کرد و پیامبر را زخمی نمود، درحالی که فریاد می‌زد: «ای مردم از او پیروی نکنید؛ او دروغگوست».

به دنبال این اقدام ابولهب، قریشیان آزار بسیاری به پیامبر رسانده و بارها به حضرت صدمه زدند، تا این‌که ملکی بر پیامبر نازل شد و عرض کرد: «یا رسول الله (صلی الله علیه و آله) من ملک موّکل کوه‌ها هستم، خداوند مرا فرستاده تا به تلافی آزاری که مردم قریش به تو رسانده‌اند،‌ دو کوه اخشب را بر سر ایشان خراب کنم».

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود:

«لا إِنَّ قَوْمِی لا یَعْلَمُونَ»؛

نه! قوم من جاهلاند و نمی‌دانند.

آری، پیامبر عظیم‌الشّأن اسلام نسبت به امّت خویش بسیار مهربان و صبور بود. در قرآن مجید آمده است:

«أَلَمْ نَشْرَحْ لَکْ صَدْرَکَ»؛

آیا ما به تو شرح صدر ندادیم (تا بتوانی مردم را تحمّل کنی)؟

هنگام ارتحال رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) حضرت جبرئیل (علیه السلام) نازل شد و گفت: «ای رسول خدا! همه چیز برای مهمانی آماده است. پیامبران و ملائکه به استقبال آمده‌اند؛ آیا آماده‌اید؟» فرمود: «نه. امّتم چه می‌شوند؟»

پاسخ آمد:

«وَلَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضی»؛

پروردگار تو، به قدری به تو اعطا خواهد نمود که راضی شوی.

یعنی باب شفاعت برای تو مفتوح است و این‌گونه است که آرزوی پیامبر (صلی الله علیه و آله) در مورد شفاعت امّت با وعده الهی محقّق می‌گردد.

و آیه شریفه سوره اسراء در شفاعت رسول اکرم نازل شده است: «وَ مِنَ الیْلِ فَتَهَجدْ بِهِ نَافِلَةً لَکَ عَسَی " أَن یَبْعَثَکَ رَبکَ مَقَامًا مَحْمُودًا؛ (و ای رسول ما) پاسی از شب را به بیداری و شب زنده داری بگزار که این تهجد و نماز شب از خصائص تو است، امید است که پروردگارت تو را به مقام محمود مبعوث گرداند!» (آیه ۷۹).

خداوند به تو مقام محمود را از هر حامدی و نسبت به هر گونه حَمدی اعطاء کرده است؛ یعنی هر گونه حمدی از هر حامدی به هر محمودی تعلق گیرد، آن حمد راجع به تو است و آن مقام محمود از آنِ تو است! و این مقام، مقامی است که در آن تمام جمال و کمال وجود دارد، و حمد مطلق و محمودیت مطلقه اقتضاء این مقام را دارد

چون در این آیه مَقَامًا در صورت مفعول است؛ و بَعَثَ دو مفعول نمی‌گیرد؛ لذا باید بگوئیم که بَعَثَ متضمن معنای اقامت است (از باب تضمین و إشراب ) بدینگونه که: «عَسَی رَبکَ أن یُقیمَکَ مَبْعوثًا مَقامًا مَحْمودًا»، و این اعطاء مقام محمود، به طور مطلق و بدون قید و شرط عنایت شده است؛ یعنی خداوند به تو مقام محمود را از هر حامدی و نسبت به هر گونه حَمدی اعطاء کرده است؛ یعنی هر گونه حمدی از هر حامدی به هر محمودی تعلق گیرد، آن حمد راجع به تو است و آن مقام محمود از آنِ تو است! و این مقام، مقامی است که در آن تمام جمال و کمال وجود دارد، و حمد مطلق و محمودیت مطلقه اقتضاء این مقام را دارد؛ و بنابراین هر جمالی و هر کمالی از آنجا مترشح است و از آن مقام منیع ریشه و سرچشمه می‌گیرد. و چون در قرآن کریم داریم که: «الْحَمْدُ لِلهِ رَب الْعَـ"لَمِینَ؛ تمام مراتب و درجات حمد و سپاس اختصاص به خداوند دارد، که او پرورنده عالمیان است» (حمد/۲).

و اختصاص هر حمدی از هر حامدی برای خود حضرت خداوندی است، بنابراین، مقام محمود مقامی است که واسطه است بین الله سُبحانَه و تَعالَی و بین مقام حمد. و علیهذا حمد نیز مانند رحمت چیزی است و چیزی نیست؛ چیزی است از جهت آنکه حمدِ مطلق است و ظهور اقرب، و چیزی نیست، چون غیر از خارج و مقام اثنینیت است و معنای حرفی و اندکاکی و فناءِ کلی است و همان است که آن را مقام وَلایت کُبری گویند و تعبیر نمایند.

و همچنین آیه مبارکه سوره الضحی بسیار روشن و صریح در افاده این حقیقت است: «وَ لَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبکَ فَتَرْضَی؛ و حتماً پروردگار توی پیغمبر! به تو عطا خواهد کرد در آینده نزدیک، پس راضی خواهی شد!» (ضحی/۵) چون این گفتار نیز مطلق است و معلوم است که عطیه مطلقه حضرت حق سبحانه و تعالی همان رحمت مطلقه است. و بناءً علیهذا، مفاد این آیه از جهت اطلاق و شمول و از جهت افاده معنای فناءِ کلی در ذات حضرت احدیت جل شأنُه، همان مفاد دو آیه قریب الذکر است، یعنی آیه: «وَ مَا´ أَرْسَلْنَـاکَ إِلا رَحْمَةً لِلْعَـالَمِینَ» و آیه: «عَسَی "´أَن یَبْعَثَکَ رَبکَ مَقَامًا مَحْمُودًا».

و علاوه بر مفاد این دو آیه، دارای یک جهت خصوصیتی نیز می‌باشد که همان معنای رِضی بوده باشد و این رضی، پسندیدگی مطلق و من جمیع الجهات است. و بازهم در اینجا نکته‌ای است که حَتی تَرْضَی (تا اینکه راضی شوی ) نفرموده است چون عَطِیه خداوند به رسول الله ـ البته این عطیه بالخصوص ـ تدریجی نیست و به تعاقب اعمال و کثرات و جزئیات و به تواتر امثال و اشباه و نظائر نیست، بلکه دفعی است؛ و لذا "فَتَرْضَی " فرموده است. و در اینجا نکات دقیق و مسائل عمیق و لطیف عرفانی است، که برای سالکان راه حق و پویندگان صراط مستقیم که صراط حق است به امید رحمت خداوند روشن می‌شود. و از آنچه ذکر شد، این بدست می‌آید که علاوه بر آنکه مقام شفاعت کبری از اختصاصات حضرت محمد بْن عَبدِالله صلی الله علیه وآله وسلم است، مقام إذن مطلَق در شفاعت که از خود شفاعت دقیق‌تر و عالی‌تر است نیز از آن حضرت است؛ «صَلی اللَهُ عَلَیْکَ یا رَسولَ اللَهِ وَ عَلَی أهْلِ بَیْتِک».

فرآوری: شکوری

منابع:

حدیث دل سپردن، ص۱۲۹، دکتر آقا تهرانی

معادشناسی ۹، صفحه ۱۴۸-۱۴۵، علامه حسینی تهرانی