مس

اهمیت مس به‌علت صفات و خصوصیاتی است که این فلز دارد. مس نرم، قابل تورق است، زنگ نمی‌زند و یکی از فلزات خوب هادی الکتریسیته است. از این رو از همان آغاز صنعت برق، مس اهمیت زیادی پیدا …

اهمیت مس به‌علت صفات و خصوصیاتی است که این فلز دارد. مس نرم، قابل تورق است، زنگ نمی‌زند و یکی از فلزات خوب هادی الکتریسیته است. از این رو از همان آغاز صنعت برق، مس اهمیت زیادی پیدا کرد. یک‌سوم مس تولید شده در دنیا برای ساختن انواعو اقسام وسایل برقی مانند تلگراف، تلفن، رادیو یخچال، لوازم سرد کننده به‌خصوص لوازم روشنائی، نیرو برو وسائل حرارت مصرف می‌شود. در صنعت اتومبیل‌سازی نیز مقادیر زیادی مس به‌کار می‌رود. مقدار فلز خالص در سنگ مس کم و متوسط آن در حدود ۳ درصد است. به همین نسبت سنگ مس بهتر است در مجاورت معدن تصفیه شود و از حمل و نقل آن باید جلوگیری کرد.

ایالات متحده،شوروی سابق، شیلی، زامبیا، کانادا، زئیر و پرو کشورهای عمده به ترتیب سرآمد استخراج کنندگان مس در دنیا هستند.

مس

فلز مس به سبب کاربردهای گوناگون آن پس از فولاد، یکی از مواد بنیادی و زیر بنائی است. فرآورده‌های آن به‌صورت مس کار شده خالص و آلیاژی در صنایع برق و الکترونیک و ترکیبات شیمیائی آن در صنایع آبکاری، شیشه‌سازی و سرامیک کاربرد دارد. بهره‌برداری، ذوب و فرآوری، مس از معادن از دیر باز رواج داشته و تقریباً همه معادن و اثرات مس در ایران توسط پیشینیان کاوش، کشف و مورد بهره‌برداری قرارگرفته است. به پایان رسیدن ذخائر تیپ رگه‌ای متوسط تا پر عیار و پیشرفت تکنولوژی تغلیظ و نیاز روز افزون صنعت به مس، باعث گردیده است که بررسی، پی‌جوئی رفته است. کشف ذخائر میلیارد تنی و چند میلیونی تیپ پورفیری و یا ذخائر بزرگ تیپ ماسیو سولفاید با عیار این پژوهش‌ها بوده است. در ایران بیش از ۳۰۰ معدن، کانسار و اثر معدنی مس وجود دارد،که به جز معدن سرچمشه که بزرگ است و نزدیک به ۱۴ معدن دیگر که کوچک می‌باشند، بقیهدر شمار اثرات معدنی به حساب می‌آیند.

از دیدگاه زمین‌شناسی، چگونگی تشکیل کانسارهای مس، بیشتر به فازهای مختلف ولکانیسم و ماگماتیسم دوران سوم مربوط می‌شود و کانسارهای تیپ پورفیری، رگه‌ای ولکانوژن، اسکارن و ماسیو سولفاید در این مجموعه جای دارند. گروهی از کانسارهای وابسته با ماگماتیسم دوران دوم، آمیزه رنگین و ماگماتیسم دوران اول نیز درایرا وجود دارد که دارای اثرات مس است ولی دارای اهمیت چندانی نیستند.

وجود عناصر جنبی و همراه از قبیل تنگستن،مولیبدن، طلا، نیکل، کبالت و گاه مواد رادیو اکتیو و فلزات کمیاب به اهمیت پژوهش و بررسی بیشتر بر روی سوددهی کانسارهای مس ایران می‌افزاید.