یکشنبه, ۲۶ اسفند, ۱۴۰۳ / 16 March, 2025
«ارزش های اخلاقی از دیدگاه حضرت زهرا س »

● طلیعه
مهمترین گام در تحقق خواسته های حقیقی زندگی، آن است كه نخست بدانیم: «چه» میخواهیم؟ و «چرا» میخواهیم؟ این بینش موجب میشود كه هرگز به جزئیات زندگی نپردازیم و عمر خود را تباه نكنیم و یا نیمه اول زندگی را صرف انتظار كشیدن برای نیمه دوم و نیمه دوم را صرف حسرت خوردن برای نیمه نخست نكنیم! هزاران آفرین بر كسانی كه بیش از دیگران «خود» را «كشف» میكنند و در پی آن هستند كه با تغییر نگاه و نگرش به «خود»، «خلقت» و «خداوند»، تمامی زندگی و دنیای اطراف خویش را با چشمانی سرشار از شناخت و روشنایی بنگرند؛ اینان هیچ گاه در كوچه پس كوچه های سرگردانی، حیرت و پشیمانی دیده نمیشوند و زندگی خویش را دقایق و لحظه هایی میدانند كه در آن به سر میبرند، از اینرو همیشه و هر حال شادمان و خرسند به امروز مینگرند و پرامید و پرنوید، فردا را انتظار میكشند.
ارائه سلسله بحثهای «ارزشهای جاودان زندگی» در بینشهای ناب فاطمه(ع)، گامی در شروع و استمرار این مسیر سعادت است كه تاكنون سه بخش آن را مطرح كردیم. «ارزشهای اخلاقی» فراز دیگری از بحث است كه با هم به آن میپردازیم و این نوشتار را به پایان میبریم.
ارزشهای اخلاقی
گر تو آدمزاده هستی «علّمالاسماء» چه شد
«قاب قوسین»ت كجا رفته است، «او ادنی» چه شد
بر فراز دار، فریاد «اناالحق» میزنی
مُدّعی حقطلب «انیّت» و «اِنّا» چه شد
صوفی صافی اگر هستی بِكَنْ این خرقه را
دم زدن از خویشتن با بوق و با كرنا چه شد
مرشد، از دعوت به سوی خویشتن بردار دست
«لا» الهت را شنیدستم ولی «الاّ» چه شد ۱
صاحبنظران و اندیشمندان امور اخلاقی ـ معنوی، صفات روحی و نفسانی انسانها را دو گونه دانسته اند:
۱ـ فطری و طبیعی؛
۲ـ اكتسابی و اختیاری.
صفات فطری، ویژگیهایی است كه در نهاد انسان به شكل «غریزه»، «احساس» و «استعداد» از سوی پروردگار حكیم نهاده شده است و انتخاب و اراده ما هیچ دخالتی در وجود، مقدار و تعداد آنها نداشته است. حس خداجویی و حقطلبی، دانایی و كمالیابی، آزادگی و سربلندی، استقلال و عدالت خواهی، بقاء و جاودانگی، از جمله صفات فطری انسانها هستند كه همراه با «عقل»، «غضب»، «شهوت» و قوه «وهمیه» در وجود هر یك از ما قرار دارند.
این صفات، مرز و معیار امتیازات انسان نسبت به حیوانات و دیگر جانداران است كه بسته به نوع و مقدار استفاده از هر یك، رهاوردی خاص به همراه دارد. از اینرو اگر به حالت «تعدیل» درآیند و استفادهای «بهینه» و «بهنگام» از هر یك شود، ما را به «تعالی، ترقی و صعود» میرسانند، اما «افراط» و «تفریط» و یا استفاده نادرست و ناشایست، ره اوردی جز «خواری، تنزل و سقوط» نخواهد داشت.
صفات اكتسابی و اختیاری كه در طبیعت انسان وجود ندارند، ویژگیهایی است كه هر یك از ما با اراده و انتخاب خویش آنها را گزینش میكنیم و در عرصه های مختلف برای ما ایجاد میشود و آنها را به كار میگیریم. رابطه این صفات با صفات فطری و طبیعی، ارتباطی دقیق و عمیق است، به گونهای كه استفاده به اندازه و بموقع از آن ویژگیها، باعث پدید آمدن صفات حسنه اكتسابی و اختیاری میشود و «فضایل، محاسن و مكارم اخلاق» برای هر یك از ما ایجاد میشود و آن هنگام كه درست و بجا عمل نكنیم، «رذایل اخلاقی، سیئات و صفات شیطانی» پدید میآیند.
به طور مثال همه انسانها شیفته و فریفته جاودانگی و عظمت، غنا و ثروت، عزّت و بلندآوازگی و دانش و دانایی هستند تا در خانواده و جامعه، جایگاهی برتر یابند و همیشه و هر جا، مورد توجه و احترام قرار گیرند، این ویژگی والا كه «سعادت، نیكبختی و خوشبختی» نام دارد، گاه با استفاده بسیار از عقل و اندیشه و به كارگیری دقیق غضب و شهوت انجام میشود، در این هنگام آرمان انسان برای جاودانگی، ثروتمندی، عزّت و آبرومندی و دانش و دانایی متفاوت میشود؛ هرگز در پی جلوه های ظاهری این صفات قرار نمیگیرد، بلكه حیاتی ابدی و ثروتی ماندگار میجوید كه با مرگ پایان نمییابد و آبرویی پایدار و دانشی همیشه همراه میطلبد كه افزون بر زمین، در آسمان نیز ارزشمند باشد.۲
بیگمان در این حال محور تمامی خواستهای او «منْ» نمیشود، بلكه «ما» به عنوان جامعه و خواست و مصلحت دیگران از یك سو و رسالت وی نسبت به پروردگار مهربان و بایدها و نبایدهای خداوندی از آغاز تا پایان زندگی، مورد توجه جدّی قرار میگیرد و با این تحول و تكامل، هماره خود را در مثلثی با سه ضلعِ «خود و خود» نسبت به خودسازی و تهذیب نفس، «خود و خلق»؛ برای خدمت به جامعه مسلمانان و «خود و خدا» نسبت به وظایف عبودیت و بندگی مینگرد، در این هنگام «سعادت»، «نیكبختی» و «جاودانگی حقیقی» در لحظه لحظه حیات و هستی انسان موج میزند و او را به آن سوی آسمانها اوج و عزّت میبخشد.
● فاطمه زهرا(ع)؛ اخلاق و ارزشهای پایدار الهی
دخت آفتاب، حضرت زهرا(ع)، نمادی جامع و كامل از «فرهنگ فلاح» و رستگاری در قرآن بود و به خوبی ارزشهای اخلاقی، معنوی و معرفتی را در پندار، گفتار و رفتار خویش جلوه گر میساخت. او به خوبی میدانست كه «فلاح» یعنی رستگاری، سعادت و خیر تمامعیار در زندگی، آنگاه دائم و ثابت خواهد بود كه آرمانی ماندگار داشته باشد و هرگز وابسته به اموری ظاهری، زودگذر و یا كوتاه مدت نگردد؛ حقیقتی چشمگیر و روشنگر كه آیات قرآن، همگان را به عبرت آموزی آن فرا میخواند و به طور پی در پی هشداری حیاتبخش میدهد؛ گاه كه از جلوه های جاری و ظاهری زندگی، سخن میگوید، به سطحی نگری زراندوزان و پولپرستان اشاره میكند كه منطق و گمان یكایك آنان چنین است:
«یَحْسَبُ أَنَّ مالَهُ أَخْلَدَهُ؛ ۳
گمان میكند مال و دارایی، او را جاودان و ابدی میسازد.»
رفاه و بی نیازی مینگرند:
«إِنَّ الإِنسانَ لَیَطْغی أَنْ رَّءَاهُ اسْتَغْنی؛۴
همانا انسان سركشی میكند، آن زمان كه خود را بی نیاز پندارد.»
و یا آنان كه «شخصیت» و «هویت» خود را در «قدرت» مینگرند، دارای این شعار میداند كه:
«قَدْ أَفْلَحَ الْیَوْمَ مَنِ اسْتَعْلی؛ ۵
در حقیقت امروز هر كه فایق آید و برتر شود، خوشبخت میشود.»
این بینش قرآنی و آسمانی موجب گردیده بود كه زهرای عزیز(ع)، فلاح و رستگاری را تنها و تنها در بهره گیری از ارزشهای الهی بداند و با تمام وجود به این باور دست یابد كه:
«قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّی ...۶ قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكّاها ...؛۷ قَدْ أَفْلَحَ المؤمنون ...؛۸
رستگار كسی است كه خود را [از پلیدیها [پاك گردانید ... هر كس نفس خود را طاهر و پاكیزه ساخت سعادتمند شد ... همانا مؤمنان رستگارند.»
در نگاه پرنور زهرای مرضیه(ع)، بهترین و برجسته ترین مقام، «مقام امین» و «مقام كریم» بود، چنان كه قرآن با اشاره بدان می فرماید:
«اِنَّ الْمُتَّقیِنَ فی مَقَامٍ أَمِینٍ ...۹ و كنوزٍ و مَقامٍ كریم؛ ۱۰
به راستی كه پرهیزگاران در جایگاهی آسوده اند ... [كه در بردارنده] گنجینه ها و محلهای پرناز و نعمت است.»
از اینرو هیچ گاه «عزّت و عظمت» و «حقیقت و شخصیت» خویش را در زینت های زندگی كه بقایی بی مقدار و فنایی فراوان دارد، نمی نگریست و با نگاه عمیق خود «خیرها» یعنی بهترینها و برترینها را ـ آن هم نزد پروردگار بزرگ و مهربان كه همیشگی و ابدی است ـ جستجو میكرد تا هماره همراه او باشند و تا ابدیت از یكایك آنها بهره ببرد. بدین خاطر نگاه او نگاه آسمانی بود و چون آیات قرآن بر این باور بود كه:
«الْمالُ وَ الْبَنُونَ زِینَهُٔ الْحَیوهِٔ الْدُّنْیا وَ الْباقیاتُ الصّالحاتُ خَیْرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوابا وَ خَیْرٌ أَمَلاً؛۱۱
مال و پسران زینت زندگی دنیایند و نیكیهای ماندگار از نظر پاداش نزد پروردگارت بهتر و از نظر امید برتر است.»
و چنین بود كه در لحظه لحظه های حیات خویش به «روز نیاز» توجه شایانی داشت و از ژرفای دل و اندیشه، اندوخته هایی برای آن روز فراهم میساخت، روزی كه:
«لا یَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ اِلاّ مَنْ أَتَی اللّهَ بِقَلْبِ سَلِیمٍ؛ ۱۲
هیچ مال و فرزندی سود نمیدهد، مگر كسی كه دلی پاك [از تیرگیها و تاریكیها[ به سوی خدا بیاورد.»
زندگی جز نفسی نیست، غنیمت شمرش نیست امید كه همواره نفس برگردد نه هر آن را كه لقب بوذر و سلمان باشد راست كردار چون سلمان و چو بوذر گردد هر نفس كز تو برآید، چو نكو در نگری آز تو بیشتر و عمر تو كمتر گردد پاكی آموز به چشم و دل خود، گر خواهی كه سراپای وجود تو مُطهَّر گردد هر كه شاگردی سوداگر گیتی نكند هرگز آگاه نه از نفع و نه از ضرّ گردد ۱۳
● جلوه های اخلاق در بینشها و روشهای حضرت زهرا(ع)
الف) اخلاص، انفاق، ایثار
سخنان نخست فاطمه(ع) در مسجد مدینه، سینای صلابت و خطبه خدایی آن حضرت بود كه تا روز رستاخیز همگان را از گنجینه معارف و حقایق بهره مند ساخت و دایرهٔالمعارفی از نابترین آموزه های آسمانی را ارائه نمود.
پیوند احكام الهی، عقاید دینی و اخلاق پاك معنوی و ملكوتی، ذخایر زرینی است كه در فرازهای فروزانی از این سخنان مییابیم كه آن بانوی بصیر در باره آنها می فرماید:
«فجعل اللّهُ الایمان تطهیرا لكم من الشّرك و الصلاهٔ تنزیها لكم عن الكبر و الزكاهٔ تزكیهًٔ للنفس و نماءً فی الرزق و الصّیام تثبیتا للاخلاص و الحج تشییدا للدّین و العدل تنسیقا للقلوب؛ ۱۴
همانا خداوند «ایمان» را مایه «طهارت» و پاكی شما از شرك، «نماز» را سبب پیراستگی شما از «كبر»، «زكات» را باعث «پاكی نفس» و افزایش رزق و روزی و «روزه» را مایه حفظ و پایداری «اخلاص» و حج را آزماینده دین و عدالت را نمودار مرتبه یقین و تقویت قلوب قرار داد.»
زهرای اطهر(ع) حقیقت اخلاص را یعنی تنها و تنها خدا را در نظر داشتن و فقط برای او كار كردن داشت، بدین خاطر آزادی از وابستگی به مدح و ستایش دیگران و آزادگی از هوای نفس و فریب شیطان را نصیب خود كرده بود. تو همیشه و هر حال ظاهر و باطنی یكسان و درون و برونی همسو داشت و هر آنچه «میگفت»، نخست «مییافت» و پیش از یافتن، «میدید» و دیدن و یافتن و گفتن او همه با روشنای نور اخلاص و یقین همراه بود.
او به این باور رسیده بود كه «اخلاص» در زندگی، زیربنای «مصلحت بندگی» است، از اینرو میفرمود:
«مَنْ اَصْعَد اِلیَ اللّه خالِصَ عِبادَتِه اَهْبَطَ اللّهُ اِلَیه اَفْضَلَ مَصْلِحَتِه؛ ۱۵
كسی كه عبادت خالصانه خود را به سوی خدا فرستد، پروردگار بزرگ برترین مصلحت او را به سوی وی روانه میكند.»
و با این مشعل بینش بود كه زهرای بتول(ع)، هرگز افكار و افعال خود را بیرون از نگاه و نگرش پروردگار نمیدید، بلكه «حاكم و شاهد» را در عرصه های مختلف زندگی خداوند بصیر و حكیمی میدانست، روزی باید در محضر او قرار گیرد و به یكایك انتخابها و انجامهای خود پاسخگو باشد.
از اینرو «انفاق» در بینش فاطمه «خرج» نبود، بلكه «دخل» محسوب میشد و یا «ایثار» و چشمپوشی از خواست و نیاز خود، «از دسترفته» به حساب نمیآمد، بلكه «به دستآمده» دیده میشد. همان گونه كه در فرازهای پیشین این نوشتار، به هنگام پرداختن به ارزشهای عبادی آن بانوی بزرگ به جلوه هایی از آنها اشاره كردیم و دانستیم این ویژگیها جزء صفات نفسانی و ارزشهای ذاتی فاطمه(ع) گردیده بود، بدین خاطر بیهیچ كُندی و كدورتی، نسبت به انجام این اعمال، استقبال میكرد و اشتیاق میورزید:
مزرع تسلیم را حاصل بتول
مادران را اسوه كامل بتول
بهر محتاجی دلش آن گونه سوخت
با یهودی چادر خود را فروخت
نوری و هم آتشی فرمانبرش
گم رضایش در رضای شوهرش
آن ادبپرورده صبر و رضا
آسیاگردان و لب قرآن سرا ۱۶
ب) صداقت، رضایت، خشیت
«صداقت و راستگویی»، صفتی ساده و زیبا اما ادعایی سخت و مشكل است كه در هنگامه های گفتار و رفتار، چگونگی آن آشكار میشود؛ آنجا كه منافع انسان با سخنی كوتاه اما غیر راست پیوند خورده است، افراد صالح و وابسته ای توان بیان حقایق را دارند و با صداقت تمامعیار با حوادث روبه رو میشوند.
زندگی زهرای مرضیه(ع)، بهترین گواه بر صداقت و راستگویی اوست. دوستان و دشمنان آن حضرت بر این باور بودند كه آن بانو، انسانی است كه گفتار و رفتارش با هم تطابق دارد و همسو است.
روزی عایشه با صراحت بسیار لب به سخن گشود و گفت:
«ما رأیت احدا اصدق لهجه منها الا ان یكون الّذی ولّدها؛ ۱۷
هیچ كس را راستگوتر از زهرا نیافتم مگر تنها پدرش ـ رسول خدا ـ را.»
و روز دیگر كه ماجرایی بین عایشه و فاطمه(س) پیش آمده بود، عایشه خود رو به پیامبر(ص) كرد و گفت:
«ای رسول خدا! از فاطمه بپرس كه او هرگز دروغ نمیگوید.» ۱۸
گفت پیوسته به دست او راستگو
راستگویی من ندیدستم چو او
راستگویی در نهادش خلقتیست
هر چه گوید من نگویم آن تهیست ۱۹
آری از جمله از همین روست كه آن بانوی بینظیر را «صدّیقه» نامیدند، یعنی كسی كه بسیار راستگوست و هرگز دروغ نگفته است.
احمد لقمانی
پی نوشت :
۱ ـ رهبر كبیر انقلاب، حضرت امام خمینی(ره).
۲ ـ نقطه های آغاز در اخلاق عملی، ص۱۵ و ۱۶؛ ر.ك: علم اخلاق اسلامی، ص۲۱، ۹۴، ۱۰۳ و ۴۱۱؛ چهل حدیث، ص۱۷۵ و ۳۸۵؛ معراج السعاده، ج۱، ص۲۹۴ و ۶۳۳؛ جهاد اكبر، ص۴۵.
۳ ـ همزه، آیه ۳؛ ر.ك: تفسیر التحریر، ج۲، ص۱۸۸؛ تفسیر الجدید، ج۳، ص۳۴۷؛ تفسیر الكاشف، ج۱، ص۴۸.
۴ ـ علق، آیه ۶ و ۷؛ ر.ك: عبس، آیه ۵؛ اللیل، آیه ۸.
۵ ـ طه، آیه ۶۴؛ ر.ك: تفسیر الكاشف، ج۲، ص۲۰؛ تفسیر الكبیر فخر، ج۵، ص۲۰۵ و ج۱۰، ص۸۰؛ تفسیر كشفالاسرار، ج۲، ص۸۷.
۶ ـ الاعلی، آیه ۱۴؛ ر.ك: تفسیر المراغی، ج۵، ص۱۶۶؛ تفسیر ملاصدرا، ج۵، ص۵۴؛ تفسیر المنیر، ج۹، ص۹۸.
۷ ـ الشمس، آیه ۹؛ ر.ك: الكافی، ج۱، ص۴۰۱ و ج۲، ص۱۰۱، ۱۰۷ و ۲۳۲؛ وسائلالشیعه، ج۲، ص۱۳، ۱۰۷ و ۱۴۲.
۸ ـ مؤمنون، آیه ۱؛ ر.ك: بحارالانوار، ج۱، ص۱۶۸ و ج۹، ص۹۵ و ج۴۰، ص۸۹.
۹ ـ دخان، آیه ۵۱؛ ر.ك: اعلامالدّین، ص۱۱۷ و ۱۳۶؛ بصائرالدرجات، ص۲۵؛ تحفالمؤمن، ص۲۰۷ و ۲۹۷.
۱۰ ـ شعراء، آیه ۵۸؛ ر.ك: دخان، آیه ۳۶.
۱۱ ـ كهف، آیه ۴۶؛ ر.ك: بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۱۰۸؛ الاحتجاج، ج۱، ص۲۰۷؛ ارشادالقلوب، ج۱، ص۱۳۳.
۱۲ ـ شعراء، آیه ۸۸ و ۸۹؛ ر.ك: تفسیر المیزان، ج۷، ص۷۳؛ تفسیر كشفالاسرار، ج۹، ص۳۴۵.
۱۳ ـ پروین اعتصامی.
۱۴ ـ كتاب من لا یحضرهالفقیه، ج۳، ص۵۶۷؛ وسائلالشیعه، ج۱، ص۲۲؛ الاحتجاج، ج۱، ص۹۷؛ بلاغاتالنساء، ص۲۸؛ دلائلالامامه، ص۳۲؛ عللالشرائع، ج۱، ص۳۴۸؛ المناقب، ج۲، ص۳۷۷.
۱۵ ـ تفسیر الامام، ص۳۲۷؛ عدهٔالداعی، ص۲۲۳؛ مجموعه ورام، ج۲، ص۱۰۸؛ بحارالانوار، ج۶۷، ص۳۴۹ و ج۶۸، ص۱۸۴.
۱۶ ـ اقبال لاهوری.
۱۷ ـ بحارالانوار، ج۴۳، ص۶۸؛ ر.ك: اعیان الشیعه، ج۱، ص۳۰۸؛ حلیهٔالاولیاء، ج۲، ص۴۱.
۱۸ ـ بحارالانوار، ج۴۳، ص۸۴؛ ر.ك: المناقب، ج۳، ص۳۴۱.
۱۹ ـ مولوی.
۲۰ ـ بحارالانوار، ج۳۹، ص۸۹؛ امالی شیخ طوسی، ص۳۴۴؛ ر.ك: الاحتجاج، ج۱، ص۶۵۷؛ دلائلالامامه، ص۱۲؛ المناقب، ج۳، ص۲۲۰.
۲۱ ـ الامالی شیخ طوسی، ص۶۶۸؛ بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۰۵.
۲۲ ـ الكافی، ج۱، ص۴۵۹؛ التهذیب، ج۱، ص۴۴۰؛ الاستبصار، ج۱، ص۱۹۹؛ وسائلالشیعه، ج۲، ص۵۳۰؛ الدعوات، ص۲۵۴؛ عل لالشرائع، ج۱، ص۱۸۴.
۲۳ ـ الكافی، ج۱، ص۴۵۸؛ مسائل علی بن جعفر(ع)، ص۳۲۵.
۲۴ ـ الصراط المستقیم، ج۲، ص۹۲؛ بحارالانوار، ج۲۲، ص۴۹۰.
۲۵ ـ بحارالانوار، ج۴۳، ص۷۵.
۲۶ ـ الفجر، آیه ۲۷، ۲۸، ۲۹ و ۳۰.
۲۷ ـ مفاتیح الجنان، ص۵۲۸؛ ر.ك: البلدالامین، ج۱، ص۱۱۰، ۱۶۱ و ۱۹۱؛ الصحیفهٔالسجادیه، ج۱، ص۱۵۴ و ۱۷۸؛ جنهٔالامان، ج۱، ص۳۹۴؛ ریاضالسالكین، ج۵، ص۱۴۵.
۲۸ ـ بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۴۹.
۲۹ ـ همان، ج۴۳، ص۱۵۱؛ ر.ك: الاقبال، ص۳۸۴؛ البلدالامین، ص۵۱ و ۲۸۴؛ الدعوات، ص۲۳۱؛ مصباح كعبی، ص۷.
۳۰ ـ بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۶۴ و ۲۲۱؛ ر.ك: تفسیر فرات كوفی، ص۶۷۱؛ مصباح المتهجد، ص۲۰۸ (با اندكی تفاوت).
۳۱ ـ فروغی بسطامی.
۳۲ ـ حجر، آیه ۴۳ و ۴۴.
۳۳ ـ بحارالانوار، ج۴۳، ص۸۷؛ عوالم المعلوم، ج۱۱، ص۱۳۰.
۳۴ ـ كهف، آیه ۴۷.
۳۵ ـ احقاق الحق، ج۲۵، ص۵۲۷.
۳۶ ـ شیخ بهایی.
۳۷ ـ دلائل الامامه، ص۷.
۳۸ ـ تفسیر الامام، ص۳۵۴.
۳۹ ـ اهلال بیت(ع)، ص۱۳۱؛ مسند فاطمه(ع)، ص۷۰.
۴۰ ـ بحارالانوار، ج۴۳، ص۹ و ۱۰؛ دلائلالامامه، ص۱۱.
۴۱ ـ همان، ج۴۱، ص۲۶.
۴۲ ـ الامالی شیخ طوسی، ص۳۹۰؛ الكافی، ج۱، ص۴۵۳؛ التهذیب، ج۸، ص۲۱۶؛ ثوابالاعمال، ص۱۳۸.
۴۳ ـ بحارالانوار، ج۴۳، ص۸۱.
۴۴ ـ حافظ.

ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست