برای پیشگیری و مبارزه با فساد, امیدواری کافی نیست چاره کار, تدبیر و تصمیمات قاطع و عملی است

این سمینار و امثال آن بناست چه معجزه ای بکند یکی از بلایایی که در نگرشها و گرایشهای برخی مدیران سطوح مختلفه کشور ریشه دوانده و روبه گسترش می باشد, نوعی آسیب و بیماری است که نویسنده از آن با عنوان سمینار درمانی یاد می کند

این سمینار و امثال آن بناست چه معجزه‌ای بکند؟ مگر وضعیت برای شما مسئولان سه قوه روشن نیست؟ با توجه به شرایط مناسب و امیدبخشی که از لحاظ همدلی و هماهنگی و همفکری بین مسئولان امر وجود دارد، چرا اقدام قاطع و اساسی انجام نمی‌گیرد که نتیجه را همه بطور ملموس مشاهده کنند. توقع من از آقایان محترم این است که چه با سمینار و چه بدون آن، تصمیمات قاطع و عملی بدون هرگونه ملاحظه‌ای بگیرند و اجرا کنند. موفق باشید"

آنچه که در مطلع این مجال آمد دغدغه های مهم مقام رهبری نسبت به وضعیت فعلی مبارزه با فساد در کشور و در پاسخ به نامه آقای اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری، خطاب به << همایش ملی ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد با شعار " کشور بدون فساد ">> است وحاوی چندین سوال مهم در آن مطرح شده که پاسخ مسئولانه به آنها می تواند راه حلکلیدی گره گشایی موثر در علاج بیماری مزمن و گسترده ای بنام " فساد اداری" است.

" این سمینار و امثال آن بناست چه معجزه‌ای بکند؟" یکی از بلایایی که در نگرشها و گرایشهای برخی مدیران سطوح مختلفه کشور ریشه دوانده و روبه گسترش می باشد، نوعی آسیب و بیماری است که نویسنده از آن با عنوان " سمینار درمانی" یاد می کند، به این معنا که بعضی مدیران بجای تدبیر و چاره سازی جدی و عملی در پیشگیری و مبارزه با فساد، یا آن را کتمان و یا صورت مسئله را پاک می کنند ویا گره گشایی از این آسیب های بزرگ را به برگزاری یک یا چند سلسله همایش و سمینار پررنگ و لعاب موکول نموده و در نهایت حل آنها را به ترفند مرور زمان می سپارند!؟

آنچه مسلم است نویسنده، هرگز قصد رد و حذف برگزاری همایش و سمینارهای مفید و موثر را نداشته و ندارد! ولی ذکر این آسیب فراگیر، شاید کمکی باشد به "تصمیمات قاطع و عملی بدون هرگونه ملاحظه‌" برخی مدیران اچرایی و پرهیز از افتادن در دام تشریفات و تعارفات و ترفندهای " سمینار درمانی!!؟".

" مگر وضعیت برای شما مسئولان سه قوه روشن نیست؟" این سوال کلیدی دیگری است که در دغدغه های مهم مقام رهبری به وضوح و بدون نیاز به هیچ تفسیر و تحلیلی مطرح شده و از آنجا که پاسخ آن هم، برای مسئولین و هم برای مردم، بخوبی روشن و مبرهن است، ایشان در فراز دیگری با این سوال که: "چرا اقدام قاطع و اساسی انجام نمی‌گیرد که نتیجه را همه بطور ملموس مشاهده کنند" این نگرانی و دغدغه ها را در حد اعلی مطرح و با تاکید بر نتایج ملموس این تصمیمات برای همه به روشنی بر ارزش افکار عمومی و قضاوت مردم اشاره نموده و دستور بر " تصمیمات قاطع و عملی بدون هرگونه ملاحظه‌ای" صادر می کنند.

آقای روحانی رئیس جمهوری هم با ذکر نکات مهمی از جمله اینکه "بخش خصوصی از فساد موجود متضرر شده و توان رقابت ندارد." و نیز تاکید کرد که" این سمینار در صورتی موثر است که "تا پایان امروز به ۵ راه حل روشن رسیده و به صورت عملی آن را اجرا کنند! " و در فراز دیگری، رئیس دستگاه قضا نیز راه حل مبارزه با فساد منحصر به برخورد قضایی نمی داند و صراحتا به خلا اراده و عزم در برخورد با مفاسد اشاره می کند.

آنچه به نظر نگارنده مطلب و به دور از فضاهای تب آلود تشریفات و تعارفات! فعلی منظور و موکد است و شاید ریشه غالب این بیماری و آسیبها هم باشد، کم توجهی و یا بی توجهی به تقویت و توسعه سلامت اداری است! که موجب ایجاد و رشد فضای مساعد و مطلوب! برای فرصت طلبان و فسادگران اداری می شود.

در توضیح این مطلب باید گفت که عموم کارکنان دولت در نهادها، سازمانها و وزارتخانه افراد خدوم، صادق و پرتلاش جامعه هستند که با صبر و مدارا در چنبره مشکلات پی درپی زندگی گرفتارند، ودر اینحال با کمال تواضع، صداقت و اخلاص وظایف سازمانی و اخلاقی خود را به انجام می رسانند اما متاسفانه در برخی موارد، تلاش ارزشمند این جمعیت خدوم نادیده گرفته شده و یا در هیاهوهای عمدی و سهوی، فراموش می شوند!

اینکه در نظام مدیریت کشور جماعتی اندک! بدون هیچ هراسی از نظارتها و پیگردهای قانونی،و با عدم رعایت مصالح عمومی و منافع ملی، فرصت طلبانه! به حقوق دیگران تجاوز می کنند و فقط به دنبال حقوق و منافع شخصی، فامیلی، قومی و یا گروهی خود هستند، دردی مزمن و غیرقابل انکار است! اما جای این پرسش نیز هست که چگونه اینگونه افراد ویا گروههای سلامت برانداز و فاسد! در فضای اداری و مدیریتی کشور متولد شده، رشد یافته و به بلوغ می رسند؟!

در پاسخ اجمالی به این سوال اساسی، می توان گفت برخی بی توجهی ها به سرمایه های انسانی بی بدیل،کارآمد و خبره کشور و نفوذ رویکرد گسترده و عمیق تفکر مدیریتهای زنجیره ای یا زنجیره مدیران تکراری! مانعی فراگیر برسر راه سلامت، بهسازی، تحول و جوانگرایی در نظام مدیریتی ایجاد کرده و موجب ممانعت از رشد و توسعه چرخه مدیران اخلاق مدار، نواندیش و تازه نفس،شده است و نتیجتا کشور را در مسیر گردابهای رنگارنگ فساد اداری و اشتباهات تکراری زیانبار،گرفتار و بدون هیچ مسئولیت پذیری و هراس از سنجش، پاسخگویی و یا پیگرد قانونی، مدیریت کشور را با فساد و آسیب های جدی و روبه فزونی روبرو ساخته است!

با این توضیحات وبا اولویت و اولیت! حفظ، تقویت و توسعه سلامت اداری و سرمایه های انسانی بی بدیل،کارآمد و خبره کشور، برخی از راهکارهای عملی موثری که می تواند تلاشهای گسترده و سازمان یافته فساداندیشان و فسادپروران و فساد مداران را در جامعه اداری و سازمانهای دولتی، دچارضعف و اخلال نماید عبارتند از :

۱-قانونگرایی و قانون مداری قاطع و عملی برای همه سطوح اجتماعی و مدیریتی بدون هرگونه ملاحظه‌ای!

۲- شفاف سازی، روانسازی و تسهیل در چرخه اطلاعات و امور اجرایی

۳- تکریم شایستگی علمی - اجرایی و مسئولیت پذیری

۴- ارزش گذارب به پاسخگویی و سنجش مداوم و موثر

۵- تلاش در ثبات شغلی و مدیریتی با پرهیز از تفکر مدیریتهای زنجیره ای یا زنجیره مدیران تکراری!

۶- مطالعه، بهره گیری و کاربست تجارب موفق سطوح مدیریت داخلی و خارجی

۷- ایجاد و تقویت حضور و نظارت فعال افکارعمومی و مشارکت پذیری منصفانه رسانه ها

اینها که گفته شد،قطعا تنها راهکارهای موجود و موثر در پیشگیری و مبارزه با فساد اداری نیست و در پایان لازم می دانم تا بار دیگر بر دیده شدن خدمات متواضعانه و تکریم تلاشهای صبورانه کارکنان و سرمایه های انسانی بی بدیل وکارآمد کشور، برای کسب موفقیت، در تضعیف و یا اخلال در تلاشهای گسترده و سازمان یافته فساداندیشان و فسادپروران و فساد مداران، یادآوری و تاکید کنم. ان الله بصیر بالعباد

محمدعلی مقیسه

پژوهشگر و آسیب شناس فرهنگی و اجتماعی

منبع: گلنوشت مقیسه

http://www.moghise.ir