زیارت و مشكلات پیش رو

خیابان های شهر مشهد به ویژه آنهایی که در اطراف حرم واقع شده اند بیشتر اوقات به خصوص در فصل تابستان پرترافیک اند اما اکنون بسیار خلوت تر نسبت به گذشته به نظر می رسند

صدای اذانی که از بلندگوهای شهر پخش می‌شود امشب جور دیگری در گوشم نجوا می‌کند. بیشتر از هر وقت دیگری دلم می‌خواهد که به این صدا لبیک بگویم.

هیچ چیز و هیچ کسی در این شلوغی و ازدحام توجه مرا به خود جلب نمی‌کند. در میان این سیل جمعیت که هرکدام به دنبال کاری هستند، برخی به دنبال خرید، برخی به دنبال امور روزمره زندگی و عده‌ای هم به دنبال کسب و کار، من فقط دلم می‌خواهد که زودتر برسم و از این فرصت کوتاهی که برای تقرب پیدا کرده‌ام نهایت استفاده را بکنم.

امشب لیله‌الرغائب است؛ اولین شب جمعه ماه رجب و من توفیق پیدا کرده‌ام که این شب را در کنار بارگاه ملکوتی حضرت رضا(ع) باشم. نیرویی از درون مرا به سوی خود می‌کشاند بی‌آن‌که بدانم به کدام سمت می‌روم. ناگهان خود را در کنار ضریح حضرت پیدا می‌کنم بی‌آن‌که بدانم چگونه آمده‌ام.

دلم می‌لرزد، در این تماشای آرام، تنها چشم‌های من نیست که آهسته از خیسی مرموزی می‌درخشند، تنها لب‌های خاموش من نیست که آهسته به زمزمه درمی‌آیند، کسی نمی‌داند آدم‌ها در تنهایی‌شان چه چیزی را زمزمه می‌کنند.

دعاهای زیرلب، به پچ پچ‌های درونی و رها شدگی چشم و دل مبدل می‌شوند، به‌راستی، آیا دعا امن‌ترین راه برای افشای خویشتن و تسلیم نیست؟

نمی‌دانم در برابر این دیوارها چه می‌کنم، در برابر این دریچه‌ها، تابلوها، کاشی‌ها، درهای بزرگ و مردمان ساده بسیاری که بی‌ریا آمده‌اند و می‌روند تا در جایی بنشینند و در ستایش این حضور بزرگ قطره قطره آب شوند.

جایی می‌ایستم، نمی‌دانم چند بار رو به حرم سلام کرده‌ام، چگونه زیارتنامه خوانده‌ام، نمی‌دانم باید از کجا آغاز کنم، نمی‌دانم در برابر قداست این مکان و حضور ناپیدای نور، چگونه لب به سخن بگشایم یا رازهایم را بگویم، یا طلب بخشش کنم.

روبه‌روی ضریح می‌ایستم، حالا چه‌قدر خانه نور به من نزدیک است؟ چه‌قدر به آن حضور بزرگ نزدیکم. چشم می‌دوزم و باز سلام می‌کنم، همه دانسته‌های خود را فراموش می‌کنم و ترجیح می‌دهم در این دریای بیکران معنویت غوطه‌ور شوم.

چه‌طور سلام کنم، چه‌طور راه بروم، چه‌طور لب به راز و نیاز بگشایم، چه‌طور نگاه کنم که خطا نباشد، چرا که انگار دو چشم بزرگ، یک حضور وسیع و آگاه از بالا به من می‌نگرد، انگار صدایی می‌شنوم که نه‌فقط من را، بلكه هزاران عاشق را به خود می‌خواند، پس راه می‌افتم، نمی‌دانم چه‌طور راه می‌روم، فقط می‌روم، انگار کسی من را به پیش می‌برد، قدم‌هایم دیگر همان قدم‌های همیشگی نیستند که دچار روزمرگی می‌شوند.

این گام‌ها از فراموشی همه آنچه که در بیرون است، می‌آیند و مرا به خلوتخانه‌ای می‌برند تا خویشتن را به یاد آورم. در تمام صحن‌های اطراف حرم، تابلوهایی مشترک می‌بینم که بر سردر حجره‌هایی نصب شده است و خادمانی که جوابگوی زائران ایستاده یا نشسته مشغول خدمت هستند، امانات، امور خیریه، نگهبانی، کفشداری و...

خدمتگزارانی که سال‌ها برای رسیدن به دوران خدمتشان بی‌صبرانه انتظار می‌کشند و آنهایی که به این دوره رسیده‌اند بی‌شک این سال‌ها را از مهم‌ترین و پرافتخارترین دوران زندگی خود می‌دانند.

زیارت بارگاه حضرت رضا(ع) همواره از آرزوهای مسلمانان ایران و جهان است و به همین دلیل هم هست که شهر مشهد با سالانه ۲۰میلیون مسافر و ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون مورد تشرف بالاترین آمار زائران و مسافران را در داخل و با آمار بالاتر از یک میلیون مسافر خارجی بیشترین آمار زائر را در کشور ما به خود اختصاص داده است.

دکتر سید احمد علوی قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی معتقد است که تعداد زائران نسبت به سال‌های گذشته تغییری نکرده است به‌ویژه به این دلیل که ایام ماه رجب و شعبان هم در تابستان امسال قرار گرفته و مردم فرصت بیشتری برای عبادت و سیادت دارند.

اما ما با زدن چرخی در شهر و پرس‌وجویی از مردم و کسبه متاسفانه نتیجه دیگری به‌دست می‌آوریم.

خیابان‌های شهر مشهد به‌ویژه آنهایی که در اطراف حرم واقع شده‌اند بیشتر اوقات به‌خصوص در فصل تابستان پرترافیک‌اند اما اکنون بسیار خلوت‌تر نسبت به گذشته به نظر می‌رسند.

خلیل راحتی قوچانی مدیرعامل سازمان ترافیك مشهد در این باره می‌گوید: سهمیه‌بندی بنزین بر كاهش ترافیك این شهر تاثیر مثبت داشته و این امر كاملاً محسوس است. با سهمیه‌بندی بنزین مردم به سوی مدیریت مصرف میزان سوخت حركت كردند كه این امر كاملاً در رفتار ترافیكی شهروندان مشهدی مشهود است.

وی با بیان این‌كه سازمان ترافیك مشهد به‌زودی نتایج بررسی‌های كارشناسی خود را در این زمینه با عدد و رقم منتشر خواهد كرد گفت: از روز دوم سهمیه‌بندی كار آمارگیری در این زمینه آغاز شده اما هنوز تحلیل و جمع‌بندی آن انجام نشده است.

او همچنین گفت: نتایج اولیه بررسی میزان ترافیك در چند تقاطع مجهز به سامانه هوشمند شهر مشهد نشان می‌دهد كه در برخی از ساعات اوج حجم ترافیك در این شهر تا ۲۰درصد كاهش یافته است.

وی گفت: اما بررسی میزان ترافیك در چند تقاطع مجهز به سامانه هوشمند شهر مشهد در ساعاتی غیر از ساعات اوج ترافیك، تفاوت محسوسی را در كاهش ترافیك نشان نمی‌دهد.

از نظر هتلداران و صاحبان مهمانسراها سهمیه‌بندی تاثیری مؤثر در تعداد زائران حضرت رضا(ع) برجای گذاشته است.

علاوه بر این وقتی با کسبه و مغازه‌داران نیر سخن می‌گوییم تعداد مسافران را چهار برابر کمتر از سال‌های گذشته اعلام می‌کنند و مستند آنها برای این آمار، فروشی است که امسال نسبت به سال‌های گذشته داشته‌اند؛ البته این نظر کسبه و برخی مغازه‌داران بازار رضا(ع) است که به لحاظ مسافت و نزدیکی به حرم از وضعیت بهتری برخوردارند اما بسیاری از آنها که مغازه‌ای را برای این چند ماه اجاره کرده بودند نسبت به پرداخت اجاره نیز اظهار ناتوانی می‌کردند.

فروشندگان و مغازه‌داران بازارهای بین‌الملل و الماس شرق هم که در مسیری دورتر از مرکز شهر قرار گرفته‌اند نیز از وضعیت پیش‌آمده بسیار ابراز نگرانی کرده و امیدوار بودند که مسئولین هرچه زودتر برای وضعیت پیش آمده فکری بکنند.

گذشته از این بسیاری مشتاقان زیارت حضرت رضا(ع) نیز که تصمیم گرفته بودند به هر نحو و با هر وسیله‌ای به این شهر سفر کنند اظهار می‌کردند با مشکلات عدیده‌ای در تهیه بلیت روبه‌رو شده بودند به‌طوری که صف‌های طولانی، تهیه بلیت هواپیما و قطار را تقریباً غیرممکن کرده بود.

لیلا خاكسار