پرستاری و حفظ نفوس

در قرآن نسبت به حفظ نفوس انسان‌ها تأکید شده است، تا آنجا که کمک به حیات یک نفر را مساوی با زنده کردن همه مردم می‌داند و در این رابطه خداوند می‌فرماید: «و من احیاها فکأنما احیا الناس …

در قرآن نسبت به حفظ نفوس انسان‌ها تأکید شده است، تا آنجا که کمک به حیات یک نفر را مساوی با زنده کردن همه مردم می‌داند و در این رابطه خداوند می‌فرماید: «و من احیاها فکأنما احیا الناس جمیعا» هر کس یک فرد را از مرگ نجات دهد مانند این است که همه مردم را از مرگ نجات داده است.

و از این آیه پی به ارزش و اهمیت حفظ جان بنی آدم می‌بریم.

بنابراین، راههای محافظت از نفوس را باید آموخت و حمایت از این حفاظت را باید شناخت.

یکی از راه‌های مدیریت خدمت رسانی درمانی، حفاظت از جان و جسم انسان و مراقبت از او، در زمان استیلای ضعف و ناتوانی است؛ که امروزه از آن با عنوان پرستاری یاد می‌کنند.

خدمت پرستاری به جهت آنکه در عمق خود مهر، محبت و احسان نسبت به همنوع را در بر دارد به همین دلیل از محبوبیت الهی برخوردار است، زیرا خداوند در قرآن کریم خطاب به کسانی که نیکی کردن به دیگران را سرلوحه زندگی خود قرار می‌دهند؛ محبوبیت الهی را نوید داده است، چنان که می‌فرماید: «و احسنوا و الله یحب المحسنین» نیکی کنید که خداوند نیکوکاران را دوست می‌دارد.

همچنین در روایات بسیاری درباره آثار و پیامدهای پرستاری سخن به میان آمده. رسول اکرم (ص) می‌فرمایند: «هر کس انسانی را که ناتوانی جسمی دارد یاری دهد خداوند او را در کارهایش یاری می‌دهد و در قیامت فرشتگانی را می‌گمارد تا او را در پیمودن مسیر هولناک قیامت و عبور از گودال‌های آتش به گونه ای که از سموم آنها آسیب نبیند، کمک کند و او را در گذشتن از صراط به سوی بهشت با سلامت و امنیت کامل یاری دهند» و همچنین در آخرین خطبه خود در مسجد مدینه چنین می‌فرمایند: «من قام علی مریض یوما و لیله بعثه‌الله مع ابراهیم الخلیل(علیه‌السلام) فجار علی‌الصراط کالرق اللامع و من سعی لمریض فی حاجه فقضاها خرج من ذنوبه کیوم ولدته امه» کسی که یک روز و یک شب پرستاری بیماری را به عهده بگیرد، خداوند او را با ابراهیم خلیل محشور می‌کند، پس همچون درخشش برقی از صراط عبور می‌کند و کسی که در برطرف کردن نیازهای مریض تلاش کند و نیاز آن را برآورد، همانند روزی که از مادر متولد شده است از گناهانش پاک می‌گردد.

این سخن از دو جهت به ارزش و اهمیت پرستاری اشاره دارد:

ـ نخست به لحاظ اینکه از آخرین سخنان پیامبر گرامی اسلام (ع) است و روشن است که انسان در آخرین روزهای عمر خود بهترین و اساسی‌ترین سفارش‌هایش را مطرح می‌کند؛ از این روی می‌توان پرستاری را یکی از مهم ترین اصول انسانی و الهی دانست و بر اهمیت فوق‌العاده آن صحه گذارد.

ـ جهت دیگر آثار پرارزش اخروی و پاک شدن از گناهان است که گواهی گویا، بر اهمیت ویژه پرستاری است و جلوه نمایی معنوی این مسئولیت خطیر است.

خدمات دارویی

دانشمندان و طبیبان براساس دانش و پژوهش، تاکنون توانسته‌اند: بسیاری از گیاهان، میوه‌ها و... را شناسایی کرده و برای مداوای برخی از دردها به کار گیرند و شیوه‌های صحیح درمان آن را به مردم بشناسانند. اما آنچه مهمتر از اصل دارو و درمان است، مسئله پیشگیری از بیماری و صحت مصرف دارو می‌باشد.

بهترین مدیریت خدمت‌رسانی درمانی این است که، متولیان، فرهنگ پیشگیری و گریز از دارو و رویکرد محتاطانه به آن را در جامعه رواج دهند ولی با این همه حکومت وظیفه دارد خدمات لازم را در این بُعد ارائه دهد.

در این محور دولت باید در سطح وسیع، مسئله شناخت دارو را به صورت یک اصل مهم برنامه‌ریزی کند. معرفی داروها در کتاب‌های درسی مدارس، دانشگاه‌ها و حوزه‌های مقدس علمیه و حتی جراید و... از مهمترین راه‌های اطلاع‌رسانی در این محور است؛ که خود به خود همبستگی ملی و مشارکت عمومی را در این زمینه به همراه دارد. چه بسا اگر بیماران از ضررهای یک دارو مطلع باشند، فقط در موقع لزوم آن هم زیرنظر یک پزشک حاذق حاضر به استفاده از دارو می‌شوند.