تبلیغ و ضد تبلیغ

اگرچه در زمینه نویسندگی و بازیگری, سروش صحت, آدم خلاقی محسوب می شود ولی نخستین تجربه کارگردانی او که با مجموعه طنز چارخونه ۱۳۸۶ رقم خورد از بسیاری جهات ویژگی های یک مجموعه متفاوت و قابل تامل طنز را نداشت و در حد و اندازه هایی نبود که بتوان خالق آن را یک استعداد تازه و همپای طنزپردازان تثبیت شده یی همچون مهران مدیری و رضا عطاران دانست

اگرچه در زمینه نویسندگی و بازیگری، سروش صحت، آدم خلاقی محسوب می‌شود ولی نخستین تجربه کارگردانی او که با مجموعه طنز چارخونه (۱۳۸۶) رقم خورد از بسیاری جهات ویژگی‌های یک مجموعه متفاوت و قابل تامل طنز را نداشت و در حد و اندازه‌هایی نبود که بتوان خالق آن را یک استعداد تازه و همپای طنزپردازان تثبیت‌شده‌یی همچون مهران مدیری و رضا عطاران دانست.

اما صحت این روزها با «ساختمان پزشکان»اش وجوه دیگری از توانایی‌هایش را به نمایش گذاشته و طرفداران این‌گونه تلویزیونی را به احیای آن امیدوار کرده است، طرفدارانی که پس از دو مجموعه ترش و شیرین (رضا عطاران-۱۳۸۶) و مرد هزارچهره (مهران مدیری-۱۳۸۷) چند سالی بود که امیدشان به تماشای یک اثر قابل قبول طنز را از دست داده بودند.

پخش «ساختمان پزشکان» با یک تبلیغ و دو ضد تبلیغ شروع شد. وجه تبلیغی آنکه البته به نظر می‌رسد به شکل ناخواسته اتفاق افتاده باشد، تاخیر یک ماهه‌یی بود که در پخش این مجموعه واقع شد و در شرایطی که روزی چند بار تیزرهای تبلیغی این سریال روی آنتن شبکه سه سیما می‌رفت، ناگهان اعلام شد تلویزیون فعلا از پخش آن صرف‌نظر کرده و به جایش مجموعه طنز دیگری به نام «چارچرخ» به کارگردانی جواد مزدآبادی روی آنتن خواهد رفت، در چنین شرایطی «ساختمان پزشکان» ناخواسته در هیات یک فیلم سینمایی توقیفی فرو رفت و چه کسی است که نداند ممانعت از پخش یا اکران یک اثر هنری تا چه اندازه اشتیاق‌ها برای تماشای آن را شعله‌ور می‌کند؟ اما دوجنبه ضد تبلیغ پیش از پخش این مجموعه عبارت بودند از اول جو ضدکمدی که ظرف این چند سال اخیر و به واسطه پخش قابل توجه انبوه آثار ضعیف و کم اثر طنز ایجاد شده بود و مخاطب را تا حدود زیادی نسبت به پیگیری آثار طنز و کمدی ناامید کرده بود و دیگر کاهش تمایل عمومی برای تماشای یک اثر طنز که بلافاصله پس از پایان پخش یک مجموعه طنز دیگر (چارچرخ) روی آنتن رفته بود. اما مجموعه جمع و جور ساختمان پزشکان با پخش همان چند قسمت ابتدایی خود بر این دو وجه منفی برجسته غلبه کرد و معادلات از پیش تعیین شده را تا حدود زیادی بر هم ریخت.

موفقیت ساختمان پزشکان را باید یک موفقیت جمعی و بر پایه رعایت تمام جوانبی دانست که بر کیفیت کلی یک اثر نمایشی تاثیرگذارند.

از طرفی سرپرستی نگارش مجموعه به دست کسی سپرده شده که یکی از رفیع‌ترین جایگاه‌های فیلمنامه‌نویسی سینمایی و تلویزیونی حال حاضر ایران متعلق به اوست و البته پیمان قاسم‌خانی در این ماموریت تنها هم نیست و خود سروش صحت با پیشینه‌یی قوی و تجربه‌یی بالا در ایده‌پردازی و نگارش همراه اوست که حاصل همفکری این تیم توانمند، متنی شده که به جرات می‌توان گفت یک سر و گردن از متن تمام آثار طنز این چندساله بالاتر است.

متن مجموعه ساختمان پزشکان به جای تکیه بر تعدد بی‌حساب و کتاب شخصیت‌های ریز و درشتی که از فرط تکثر فرصتی برای پردازش درست و اصولی آنها وجود ندارد (و در آثاری مانند عید امسال، زن بابا و خوش‌نشین‌ها هر سه به کارگردانی سعید آقاخانی، پیامک از دیار باقی و پایتخت از ساخته‌های سیروس مقدم به وفور دیده می‌شود)، تعداد محدود و مشخصی پرسوناژ دارد و در عوض به هر یک از آنها آنقدر که لازم است پرداخته شده و نتیجه آن همذات‌پنداری نزدیک مخاطب با کاراکترها و درک کردن موقعیت‌ها و احساسات متفاوتی است که در فراز و نشیب‌های سریال از خود بروز می‌دهند. ریتم و ضرباهنگ مجموعه هم بر خلاف آثار طنز امروزی که بی‌منطق و مطابق مُد روز بر طبل ریتم سریع و پرشتاب می‌کوبند، ریتمی منطقی و متناسب با فضای حاکم بر داستان است.

در تیتراژ مجموعه به جای نام‌های تکراری مجموعه‌های طنز دهه اخیر تلویزیون با نام‌هایی مانند بهنام تشکر (بازیگر نقش نیما افشار)، هومن برق‌نورد (نقش ناصر) و هوشنگ حریرچیان و پروین قائم‌مقامی (آقا و خانم افشار) روبرو هستیم که علاوه بر اینکه از نعمت تازگی و طراوت داشتن برای بینندگان و کلیشه‌یی نبودن برخوردارند، اکثرا به علت تجارب طولانی حضور بر صحنه‌های تئاتر حرف‌های جدی در حیطه بازیگری دارند. البته صحت برای اینکه تن به ریسک صددرصد نداده باشد از بیژن بنفشه‌خواه و شقایق دهقان که چهره‌های شناخته‌شده عرصه طنز هستند نیز استفاده کرده تا از منظر جلب مخاطب عام هم جوانب کار را سنجیده باشد.

ساختمان پزشکان تا این جای کار توانسته از روزمرگی و به ورطه تکرار غلتیدن پرهیز کند؛ به عنوان نمونه در قسمت‌های اولیه سریال پی‌رنگ حضور نیما در کلانتری و اتفاقات طنزی که در این محیط می‌افتاد برجسته و تعداد سکانس‌های مرتبط با آن هم زیاد بود اما صحت و گروه همکارانش به موقع از حجم این دستمایه کم کردند تا بر خلاف بسیاری از آثار طنزی که پیش از این از روزنه تکرارهای بی‌اندازه ضربه خورده بودند، همچنان و پس از حدود یک ماه و نیم از آغاز پخش خود مجموعه‌یی باطراوت و جذاب برای مخاطبان تابستانی تلویزیون باقی بماند.

مازیار معاونی