آوردگاه عزت, حکمت و مصلحت در نیویورک

محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران در طول سفر خود به نیویورک غیر از سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد, برنامه های متنوع دیگری نیز داشت که از جمله آن دیدار با دانشجویان آمریکایی, گروه های طرفدار صلح و ایرانیان مقیم آمریکا بود

محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران در طول سفر خود به نیویورک غیر از سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، برنامه‌های متنوع دیگری نیز داشت که از جمله آن دیدار با دانشجویان آمریکایی،‌گروه‌های طرفدار صلح و ایرانیان مقیم آمریکا بود. رئیس‌‌جمهور همچنین در طول این سفر با شبکه‌های مختلف خبری آمریکایی از جمله “سی.‌ان.‌ان”، ‌روزنامه “نیویورک تایمز”،‌”لس‌آنجلس تایمز”،‌ مدیران ارشد رسانه‌های آمریکایی و دیگران، گفت‌‌وگو کرد و به سوالات آن‌ها پاسخ داد. مواضع اصولی ریاست جمهوری در نیویورک تحسین بسیاری از تحلیل گران در داخل و خارج را برانگیخته است.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بیانیه ای ضمن تشکر از دکتر محمود احمدی نژاد در این بیانیه تاکید کردند:” ریاست جمهوری اسلامی ایران بار دیگر از فرصت حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای اعلام صریح، قاطع و هنرمندانه مواضع به حق و پیام انسانی ملت سلحشور و صلح دوست ایران اسلامی بهره جست و افتخار جدیدی را نصیب ایرانیان کرده است.”

دکتر احمدی نژاد، این بار نیز در مواجهه با مخاطبان خاص و افکار عمومی امریکا، سخنگاه ها و رسانه های آنها را به ابزار تبلیغ و تشریح دیدگاه های صلح طلبانه، ظلم ستیزانه و علایق نوع دوستانه جمهوری اسلامی ایران تبدیل کرد و فاز جدیدی از روشنگری علیه سیاست های خصمانه و ضدبشری کاخ سفید و جنایات رژیم جعلی صهیونیستی از یک سو و همچنین تبیین رویکرد انسانی و مهرورزانه ایران اسلامی را کلید زد.

دولتمردان امریکا که سال گذشته اوج ادب نشناسی و عقب ماندگی سیاسی خود را در ماجرای دانشگاه کلمبیا به نمایش گذاشته و مورد شماتت مردم و نخبگان آن کشور قرار گرفته بودند اینک نیز با موجی از اعترافات سیاستمداران و رسانه های کشورشان مبنی بر موفقیت دکتر احمدی نژاد و تحقق اهدافش در سفر به نیویورک روبه رو شده اند و چون همیشه سعی دارند در تلاش هایی مذبوحانه با طرح مسائلی انحرافی و ساختگی، ذهن جهانیان را از ظفرمندی ما ایرانی ها در آوردگاه سیاسی - تبلیغاتی نیویورک دور سازند که به فضل الهی کامیاب نخواهند شد.

تمام معادلات بین‌المللی حکایت از ارتقای کم نظیر جایگاه ملت ایران در عرصه‌های مختلف جهانی دارد. پس از انقلاب اسلامی در دولتهای مختلف بر مبنای احترام متقابل بین کشورها و بر پایه سه اصل عزت، حکمت و مصلحت دیپلماسی کشور نضج گرفته و توانسته در برهه‌های مختلفی مانند جنگ، سازندگی و اصلاحات دستاوردهای چشمگیری داشته باشد. اما در دوره کنونی به اذعان بسیاری از تحلیلگران و آگاهان سیاسی، ایران به جایگاه و منزلت در خور توجهی در ساحت بین‌المللی دست یافته که به مراتب رشد یافته‌تر از دوره‌های گذشته است.

به تعبیر مقام معظم رهبری “از لحاظ انعکاس بین‌المللی، کشور از یک عزت کم سابقه یا بی‌سابقه‌ای برخوردار است؛ ابهت نظام اسلامی، عظمت ملت ایران، رسایی و شفافیت اغراض و اهداف جمهوری اسلامی در دنیای اسلام، بیش از همیشه است و حتی در دنیای غیر مسلمان، امروز عزت و ابهت ما بسیار برجسته است و این را همه تصدیق می‌کنند و از نشانه‌ها و عکس‌العملهای خارجی‌اش هم این را می‌فهمیم.”

امروز شاهد شکل‌گیری نوعی نگاه از پایین به بالا از جانب جهان پیرامون به جمهوری اسلامی هستیم. کشورهای حاشیه‌ای که سعی دارند با مطالعه و الگوبرداری از طرز مواجهه ایران با غرب به نوعی مدل رفتاری در مقابل استکبار دست یابند. مدل ایرانی متفاوت از مدل کوبا است. این الگو را می‌توان در چارچوب منافع ملی بسیاری از کشورهای پیرامون تعریف کرد. این همان الگویی است که لوکاشنکو از آن برای رفتار بندی سیاسی کشورش یاد کرد. از سویی دنیای مرکز نیز با درک توان نفوذ جمهوری اسلامی سعی در تعدیل مواضع گذشته و حتی تغییر ادبیات خود دارد.

اما به نظر می‌رسد در این دوره پدیده‌ای متفاوت از دولتهای گذشته جمهوری اسلامی رخ داده است که مطالعه و شناسایی این پدیده می‌تواند کمک شایانی به تدوین استراتژیهای کلان نظام در عرصه سیاست خارجی بکند. یکی از شقوق این پدیده پافشاری و اصرار بر منافع ملی به عنوان یک خواست عمومی است که در واقع همان چیزی است که مقام معظم رهبری در یک منظر کلان در سالهای گذشته از آن به عنوان “مشارکت عمومی” یاد کردند. در چند سال اخیر موضوع اصلی و حیاتی سیاست خارجی جمهوری اسلامی مسئله دانش هسته‌ای و صیانت از آن بوده است. هنگامی که این موضوع از پشت درهای بسته دیپلماتیک خارج و به یک خواست عمومی تبدیل شد و شعار “انرژی هسته‌ای حق مسلم ماست”‌ در جای جای ایران فریاد زده شد، به یک باره بسیاری از گمانه زنی‌ها و معادلات به هم ریخت. در حقیقت این تجربه نشان داد که مشارکت عمومی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی نه تنها یک برگ برنده است، بلکه می‌تواند مسیر یک موضوع را به طور کلی عوض کند. یکی دیگر از شقوق این پدیده به تعبیر مقام معظم رهبری رسایی و شفافیت اغراض و اهداف جمهوری اسلامی در دنیای اسلام است. شفافیت موضع‌گیری دولت ایران در گام اول باعث اعتماد عمومی ملتهای مسلمان و حتی دولتهای منطقه شده است. مواضع صریح جمهوری اسلامی در مقابل رژیم صهیونیستی که بخشی از نمود آن در افشای افسانه هولوکاست روشن شد و در ادامه حمایت از مردم لبنان و مقاومت اسلامی در این کشور و سایر کشورهای مسلمان، همگی باعث شد تا توان نفوذ و تاثیرگذاری ایران در جهان اسلام دو چندان شود.

البته به نظر می‌رسد راز بقای این پدیده که موجد عزت و اقتدار استثنایی و کم نظیر جمهوری اسلامی بوده، تعریف صحیح از منافع ملی است. اگر منافع ملی کشور مبتنی بر یک نگاه اصولگرایانه تعریف شود، آنگاه می‌توان امید داشت که این پدیده بتواند عزت به دست آمده کنونی را حفظ کند و بر قدر این عزت و منزلت بیفزاید.

این پدیده در سیاست خارجی جمهوری اسلامی در دوره کنونی قاعدتا شقوق دیگری نیز دارد که مطالعه و مداقه تحلیلگران و اندیشمندان مسائل سیاسی کشور را می‌طلبد تا بتوان با گذشت زمان به الگو و نقشه جامع رفتاری در سیاست خارجی کشور دست یافت.

نویسنده: آنتونی دی ماجیو

ترجمه: جمشید سلمانیان