۵ درصد مردم افسردگی خفیف دارند

ابتلا به بیماری‌های مزمن، یکی از استرس‌های شایع برای بیشتر مبتلایان است...
تجربه دوره‌های عود و فروکش بیماری و تحمل درمان‌های گوناگون و گاه عارضه‌دار برای مدت‌های طولانی …

ابتلا به بیماری‌های مزمن، یکی از استرس‌های شایع برای بیشتر مبتلایان است...

تجربه دوره‌های عود و فروکش بیماری و تحمل درمان‌های گوناگون و گاه عارضه‌دار برای مدت‌های طولانی کار ساده‌ای نیست، بنابراین بسیار محتمل است که بسیاری از افراد مبتلا در طول بیماری خود دچار درجه?هایی از افسردگی شوند. البته باید توجه داشت که همه ما بعضی روزها شادتریم و حال و حوصله بهتری داریم و کارهایمان را با علاقه‌تر دنبال می‌کنیم ولی بعضی روزها غمگین‌تر و بی‌حوصله‌تر هستیم و به سختی کارهایمان را انجام می‌دهیم.

این طبیعت ماست و به معنی افسردگی نیست، اما اگر این تغییرات شدیدتر یا دایمی باشد، احتمال بیماری مطرح می‌شود. این اختلالات را با توجه به تنوع و شدت علایم به انواع گوناگونی طبقه‌بندی می‌کنند. جالب اینجاست که بسیاری از افراد مبتلا، به‌خصوص در اوایل بیماری، به هیچ‌وجه متوجه بیماری خود نیستند و فقط احساس می‌کنند با گذشته تفاوت کرده‌اند و این تفاوت را به مشکلات روزمره‌ای که دارند، نسبت می‌دهند. برای مثال، ممکن است وضعیت خود را این‌گونه توصیف کنند: «چند وقته حالم اصلا تعریفی نداره، حال و حوصله کارهام را ندارم. قبلا این حالت‌هایم کمتر بود ولی الان خیلی بیشتر شده و اغلب احساس می‌کنم که حوصله ندارم با کسی سروکله بزنم. زود هم از کوره در می‌روم. توی دلم می‌گم که کاش می‌شد فقط می‌خوابیدم و از همه‌چیز راحت می‌شدم...» در اصطلاح روان‌پزشکی به این حالت «افسردگی خفیف» یا «مینور» می‌گویند. این بیماری بسیار شایع است و حداقل ۵ درصد از افراد جامعه را درگیر می‌کند، ولی به علت شدید نبودن علایم آن، معمولا دیرتر شناسایی و درمان می‌شود و همین مساله باعث خواهد شد فرد مدت بیشتری را با بیماری سر کند. حتی بسیاری از مردم مشکلات ناشی از آن را تحمل می‌کنند. علاوه بر اینکه این حالت افسردگی باعث افت کیفیت زندگی فرد و خانواده‌اش می‌شود، بر توانایی او در حل مساله نیز تاثیر منفی می‌گذارد.

یعنی وقتی مثل هر انسان دیگری با یک مشکل روبرو می‌شود، نمی‌تواند به‌خوبی و با فکر باز به حل آن بپردازد، بنابراین هر بار مشکلی به مشکلات قبلی اضافه می‌شود که می‌تواند به برخی مشکلات خانوادگی دچار شود و اوضاع زندگی‌اش برهم بریزد. این یعنی بیشتر و بیشتر شدن استرس‌های روزمره زندگی. عود یا تشدید بیماری‌های جسمی فرد (مانند پسوریازیس) هم یکی از عواقب چنین چرخه معیوبی است که باری می‌شود بر گرده خسته و آزرده فرد و راه را برای افسرده‌تر شدن و تبدیل افسردگی مینور به انواع شدیدتر افسردگی هموار می‌کند. به همین دلیل درمان زودهنگام ضروری است تا جلوی چنین روندی هر چه زودتر گرفته شود. افسردگی مینور را می‌توان هم به روش دارویی و هم غیردارویی درمان کرد. انواع داروهای ضدافسردگی جدید که عوارض مختصری دارند و همچنین روان درمانی‌هایی مانند روان‌درمانی ‌شناختی-رفتاری در درمان این اختلال موثر هستند.

دکتر سیدوحیدشریعت

روان‌پزشک دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران