گینه پنجاهمین سالگرد استقلال و فقر

امسال پنجاهمین سالگرد استقلال گینه از فرانسه است اما تمام این سال ها در فقر مطلق گذشته اند, بنابراین سال جاری را می توان پنجاهمین سالگرد فقر مردم این کشور نیز به شمار آورد

امسال پنجاهمین سالگرد استقلال گینه از فرانسه است.اما تمام این سال ها در فقر مطلق گذشته اند، بنابراین سال جاری را می توان پنجاهمین سالگرد فقر مردم این کشور نیز به شمار آورد. رهبر مبارزات استقلال طلبانه این کشور «سکو توره» در سال ۱۹۵۸ به رئیس جمهور فرانسه ژنرال دوگل گفت؛ «ما ترجیح می دهیم آزاد و فقیر باشیم تا ثروتمند و در بند.» دوگل پس از شنیدن این جمله چنان خشمناک اتاق را ترک کرد که کلاهش را روی میز جا گذاشت. چند روز بعد طی یک رفراندوم مردم گینه مشتاقانه به استقلال رای دادند. مردم گینه اما بابت این تصمیم مهم و حیاتی تنبیه شدند؛ متخصصان فرانسوی که در این کشور کار می کردند از آن خارج شدند و دولت فرانسه کمک های خود را قطع کرد و این کشور را با دشواری هایش تنها گذاشت.

ایستگاه راه آهن کوناکری از جمله مکان هایی است که وضعیت بغرنج گینه را به خوبی نشان می دهد. این ایستگاه که در سال ۱۹۱۴ تکمیل شده است شامل ۷۰۰ کیلومتر ریل می شود که بنا بود توسط فرانسوی ها برای حمل و نقل میوه های صادراتی ساخته شود، اما در ماه مه سال ۱۹۹۵ ساخت آن متوقف شد. به رغم این موضوع طی سال های پس از آن کارگران کماکان در آن مشغول به کارند بی آنکه فعالیت شان نتیجه خاصی دربر داشته باشد. فود بانگورا که مسوول یکی از بخش های این ایستگاه است، می گوید؛ «وقتی من مدرسه را تمام کردم، خط آهن وضعیت خوبی داشت و کار کردن در آن راهی خوب برای گشت و گذار در کشور بود. پدر من در این ایستگاه کار می کرد... اما حالا دیگر اداره کردن آن دشوار است و رونقی در این کار باقی نمانده است...»

به رغم همه دشواری ها بانگورا کماکان به استقلال کشورش و تاریخ آن افتخار می کند؛ «ما مفتخریم که پنجاهمین سالگرد استقلال کشورمان را جشن می گیریم. هنگام استقلال من ۷ ساله بودم و به یاد می آورم که پدر و مادرهایمان تا صبح در خیابان ها به پایکوبی پرداختند.» اما محمد بشیر توره ۸۹ ساله

- به عنوان مثال - در آن هنگام جزء این افراد نبود. او با یادآوری خاطرات آن سال ها می گوید؛ «من از حضور فرانسوی ها راضی بودم؛ در آن هنگام زندگی بهتر بود... اما حالا همه چیز نابود شده و ما حتی برق نداریم...» او نیز نمونه یی از شهروندان است که به عدم جدایی گینه از فرانسه رای داده بود که حتی حاضر است فرانسوی ها به کشورش بازگردند و ظاهراً تنها نیز نیست. فانتا کانده که از طریق فروش مواد غذایی امرار معاش می کند، می گوید؛ «اگر فرانسوی ها بازگردند من با آغوش باز از آنها استقبال خواهم کرد. فکر می کنم استقلال ما یک اشتباه بزرگ بوده است. چه ایرادی دارد که فرانسوی ها بازگردند و به ما کمک کنند تا کشورمان را بسازیم؟» اسکار لوا توکپاگنان دانشجوی پزشکی می گوید؛ «ما برق و آب آشامیدنی سالم نداریم... و هنگامی که تحصیلات مان را به اتمام برسانیم شغلی برایمان وجود ندارد.»

همزمان با این روزها در مجلس گینه، در سالنی که سکو توره سخنرانی معروف چهارساعته اش را برای بسیج کردن مردم انجام داد، می توان خوانندگانی را یافت که در حال تمرین کردن آهنگی در تحسین شکوه استقلال و گرامیداشت پنجاهمین سالگرد آن هستند. در سالن مجاور نمایندگان بر سر موضوعی شدیداً در حال بحث و مشاجره اند، به طوری که یکی از مخالفان با بلند شدن فریاد تمسخر و اعتراض بقیه از سالن خارج می شود. او دکتر مارگا فونده است که به دلیل پرسیدن یک سوال مورد تمسخر و خشم بقیه قرار می گیرد. سوال او این است؛ آیا باید در جشن های استقلال سکو توره - که پس از استقلال تا ۲۶ سال رهبری کشور را برعهده داشت- مورد تجلیل قرار بگیرد؟ او برای مطرح کردن این پرسش دلیل قانع کننده یی دارد؛ پدر او نیز در میان هزاران نفری بود که به دلیل آنکه تهدیدی برای توره محسوب می شدند، در دهه ۷۰ توسط ارتش در کمپ بدنام بویرو زندانی شدند و بسیاری از آنها پس از آن دیگر هرگز دیده نشدند.

فونده می گوید؛ «ما بعد ها از یکی از زندانیان که آزاد شده بود، شنیدیم یک شب او را از زندان خارج کردند، دست و پایش را بستند و او را به کوهستان بردند و پیش از آنکه به او شلیک کنند وادارش کردند برای خودش قبری بکند.» فونده می گوید هنگامی که از پنجاهمین سالگرد استقلال حرف می زنیم باید از کسانی نیز حرف بزنیم که پس از آن جان شان را از دست دادند.

پس از ۲۶ سال حکومت توره، ۲۴ سال بعدی تحت حاکمیت رئیس جمهور لانزانا کنته قرار گرفت. پس از بیمار شدن او طی سال های اخیر وضعیت حکومت بیش از پیش دچار هرج و مرج و بی نظمی شد و در نتیجه رئیس جمهور به ارتش پناه آورد. اوایل سال گذشته بیش از ۱۰۰ معترض به سیاست های حکومت طی تیراندازی ها کشته شدند و با بی نتیجه ماندن تظاهرات سال گذشته دیگر کمتر کسی در گینه حاضر است زندگی اش را برای اعتراض به خطر بیندازد.سخنرانی سال جاری رئیس جمهور گینه در سال جاری تفاوت عمده یی با سخنرانی سال گذشته نداشت و چیزی جز تکرار مکررات نبود. او در بیانیه اش گفت تلاش خواهد کرد از راه نهادینه کردن فرهنگ گفت وگو راه حلی برای مشکلات کشور بیابد؛ اما در سخنرانی او نه احساسی به چشم می خورد و نه می شد آن را قانع کننده خواند در نتیجه به نظر نمی رسد چشم انداز امیدبخشی پیش روی گینه و مردمان فقیر آن قرار داشته باشد.گذشته از ایستگاه قطار ورشکسته یی که ذکر آن رفت، کماکان قطارهایی در گینه تردد می کنند که وظیفه آنها حمل و نقل مواد معدنی است. گینه ذخایر عظیمی از معادن دارد که در صورت استفاده از آنها قطعاً وضعیت گینه چنین که هست، نخواهد بود. اما به دلیل فساد اقتصادی موجود و عدم مدیریت صحیح تغییری در وضعیت رخ نمی دهد. استبداد، عدم مدیریت و فساد اقتصادی چنان تاثیری بر وضعیت اجتماعی اقتصادی گینه داشته است که بسیاری از مردم وابستگی را به استقلال ترجیح می دهند. با توجه به شرایط موجود عدم وجود اشتیاق برای جشن های سالگرد استقلال هیچ عجیب نیست.

مهدیس امیری