اتصال متقابل یا همكاری دیجیتالی

اتصال متقابل, در فضای رقابتی بازار مخابرات مقوله ای بسیار مهم است كه نیاز به تعریف و تعیین رژیم های خاص دارد در رژیم های حقوقی اتصال متقابل, معمولا سه مقوله اصول عمومی اتصال متقابل , چارچوب مقرراتی و مدل توافق نامه ای در نظر گرفته می شود

در حال حاضر شبكه‌های موجود در فضای مخابراتی كشور عبارتند از: شبكه (PSTN) متشكل از ۲۸ شركت استانی، ۶ شركت خصوصی صاحب مجوز، شركت زیرساخت و شبكه (PLMN)، متشكل از شركت ارتباطات سیار، یك شركت خصوصی به عنوان بهره‌بردار دوم تلفن همراه (Mobile operator) و شركت عرضه كننده سیم كارت‌های اعتباری (Prepaid)است.در زمینه دیتا و اینترنت یك شركت دولتی به نام شركت ارتباطات دیتا و چندین (ISP)‌ بزرگ فعالیت دارند. در ارتباطات تلفن همراه ماهواره‌ای، شركت اماراتی "ثریا" از طریق شركت زیرساخت ارائه خدمات می‌كند.در اینجا هر یك از شركت‌ها، شبكه پی‌بستر(backbone) خود را دارند ولی برای اتصال به یكدیگر نیاز به شركت زیرساخت پیدا می‌كنند. ازاین رودر اینجا باید تعریف شود كه آیا دو شركتی كه می‌خواهند با هم ترافیك رد و بدل كنند، به قصد كاربر انتهایی خود این كار را انجام می‌دهند یا كاربر انتهایی شركت ثالثی را هدف گرفته‌اند. در حالتی كه شركت‌ها به صورت ترانزیت از شبكه دیگری استفاده ‌كنند باید بابت برقراری اتصال متقابل(Interconnection) هزینه پرداخت نمایند.

تاریخچه اتصال متقابل

مقوله میان اتصال یا اتصال متقابل به دنبال آزادسازی در بازار مخابرات ایجاد شد. در تسویه حساب هزینه اتصال متقابل به جای استقاده از شیوه قبلی،TAR، از شارژهای اتصال متقابل مبتنی بر هزینه یا هزینه‌گرا استفاده می‌شود. در شیوه TAR كه سرواژه Total Accounting Rate می‌باشد، دو شركت بهره‌بردار كه نقش Carrier نیز دارند با مقایسه سوابق شارژینگ خود حساب و كتاب می‌كنند. كما اینكه این مسئله به طور سنتی هنوز در شركت مخابرات ایران اجرا می‌شود. در واقع در هر شبكه، سه عنصر كاربر انتهایی، فراهم‌آور خدمات و فراهم‌آور شبكه پی‌بستر(backbone) مطرح هستند. البته در شبكه اینترنت، فراهم‌آور محتوا نیز مطرح می‌شود. شایان ذكر است كه شركت‌های ارائه دهنده خدمات پی بستر (backbone) موظف به ارائه خدمات خود بر اساس هزینه‌های شفاف و ممیزی شده هستند و از انجام یارانه ضربدری (Cross Subsidizing) منع شده‌اند. منظور از یارانه ضربدری، دادن یارانه از بخش درآمدزا به بخش ضررزا می‌باشد. با توجه به اینكه، شركت مخابرات ایران وظیفه ارائه خدمات عام یا Universal Service را به عهده دارد، در این زمینه باید تمهیدات لازم اندیشیده شود.

وضعیت شركت زیر ساخت:

در این شركت، اساس ساختار مبتنی بر شبكه (PSTN)‌ می‌باشد، كه ساختار شبكه تلفن ثابت می‌باشد.

ساختار سلسله مراتبی:

شبكه فعلی به صورت سلسله مراتبی در سه سطح تعریف شده‌اند.

* سطح (Secondary Center) SC

* سطح (Primary Center) PC

* سطح TA, LX, (Local/Transit Exchange) LTX

معماری شبكه كنونی شركت زیرساخت به این ترتیب است:

شبكه (PSTN) از نظر دسترسی

* شهری

* روستایی

* بین‌شهری

* بین‌المللی

- شبكه شهری

* مراكز شهری TA, LTX, LX

* تجهیزات و محیط انتقال شهری

* خطوط مشتركین

* دستگاه‌های تلفن مشتركین

- شبكه روستایی

* شامل مراكز محلی با ظرفیت‌های پائین

- شبكه انتقال شهری

* شامل دو بخش عمده است:

۱- شبكه انتقال بین مراكز شامل: سیستم‌های مالتی پلكس (PDH , SDH).

۲- نقاط اتصال پی‌بستر (Backbone)

بخش انتقال رادیو از تجهیزات زیر بنیان گرفته است:

- آنالوگ: تترا ، ۷-Link ، INTS ، NEC۵۰۰

- دیجیتال: PDH = ظرفیت ۱STM ، SDH یا ظرفیت STMI و بالاتر

- رادیوهای كم ظرفیت

فیبر

- PDH تهران، خوزستان، مازندران

- SDH تهران به سمت جنوب، غرب (مسیرهای همدان و تبریز) شرق (مسیر مشهد) شمال ( تا مرز آذربایجان و ارمنستان)

بخش سوئیچ

سوئیچ‌های SC ، PC ، TX

۲- شبكه كابل: ارتباط بین مراكز محلی و مشتركین

همبندی Topology))شبكه شهری: ارتباط بین مراكز LTX, TA, LX به صورت‌های حلقه، ستاره‌ای و توری (Mesh)

- شبكه‌های بین‌شهری

شامل:

۱- مراكز بین‌شهری

۲- خطوط انتقال بین‌شهری

۳- تجهیزات انتقال بین‌شهری

* انواع مراكز بین‌شهری

SC = ۸ ناحیه هر كدام دارای دو مركز SC است

PC = مشتمل بر۸۴ مركز

TX

شبكه‌های انتقال بین‌شهری موجود

شامل خطوط رادیویی، فیبرنوری و سیستم‌های PDH , SDH

همبندی شبكه بین‌شهری (Topology)

شبكه بین‌شهری دركل به ۹۲ ناحیه تقسیم‌بندی شده كه یك نقطه از هر ناحیه به عنوان مركز اصلی تعریف گردیده است.

۸ مركز (SC)‌ و ۸۴ مركز (PC) با همبندی توری- ستاره‌ای به هم متصل شده‌اند.

- شبكه بین‌الملل

دو مركز (ISC۱) با ظرفیت ۷۵۱۶، (ISC۲) با ۹۹۷۴ خط ترانك دروازه بین‌المللی شركت مخابرات ایران را تشكیل می دهند.

- طرح‌های مسیریابی: به طور كلی دو مسیریابی متغیر و پویا تعریف شده است.

طرح شارژینگ فعلی: به طور خلاصه فاصله (distance) و ناحیه بندی تعریف شده است. كه به چهار طریق مشتركین شارژ می‌شوند:

* نرخ ثابت (Flat rate) به طور ثابت ماهانه در مراكز غیر خودكار روستایی مورد استفاده قرا می‌گیرد.

* نرخ پویا برای هر مكالمه در این حالت مكالمه بر حسب میزان فاصله و جدول محدودیت‌ زمانی محاسبه می‌شود. از این روش برای مكالمات مشتركین محلی استفاده می‌شود.

* شمارش پالس بر اساس زمان و منطقه برای مكالمات بین‌شهری استفاده می‌شود.

* محاسبه به صورت (AMA) در مراكز بین‌شهری و بین‌المللی استفاده می‌شود.

انواع سیگنالینگ به كار گرفته شده در شبكه

- سیگنالینگ خط مشترك :

آنالوگ

دیجیتال : مشتركین DSS۱ , ISDN

- سیگنالینگ بین مراكز:

* CAS

* CCS

معایب و اشكالات شبكه PSTN

شبكه PSTN مبتنی بر سوئیچ مداری است و برای ارائه سرویس تنگناهای زیر دارد:

- پهنای باند غیر قابل انعطاف

- عدم ارائه سرویس باند عریض : در این جا، اصولا به خاطر خاصیت بلادرگ بودن خدمات ( Real Time) نیاز به پهنای عرض كم است.

- جدا نكردن لایه‌های مختلف در مراكز

مشكلات لایه (Access) در ساختار موجود

- جدا نشدن لایه سوئیچ از لایه‌های دیگر (Control, Service, Access)

- جدا نشدن‌ لایه سرویس از لایه‌های دیگر

- خدمات اتصال متقابل با انعطاف پایین، با توجه به مقوله‌ افزونگی یا Redundancy

- مشكلات ارتقاء

از همین رو برای شركت زیرساخت باید ساختار جدیدی بر نرم‌ سوئیچ یا ساختار (NGN) در نظر گرفته شود كه لایه‌های مختلف از یكدیگر جدا و خود ایستا باشند.یا می‌توان از ساختار (NGN) بدون نرم سوئیچ‌ها استفاده كرد. كه در اینجا چهار لایه NGN Access , NGN Mediation، NGN Control شامل PBX , POTS , XDSL , VODSL و لایه اینترنت تعریف می‌شوند.

نكته ۱: بسیاری از اقداماتی كه در شركت زیرساخت قابل تعریف و توسعه است، به سبب اینكه بخش (Local loop) و ترانك‌های محلی و امكانات (ISDN) در بخش شركت‌های مخابراتی محلی تعریف شده است در شركت زیرساخت قابل اجرا نیست.

نكته ۲: در حال حاضر تعدد گره‌های شبكه‌ای، (به دلیل نبودن فناوری دسترسی‌های نوری وظرفیت‌های بالا از قبیل STM۱ و پراكندگی جمعیت) سبب پیچیدگی شبكه و كاهش قابلیت انعطاف‌ آن شده است، از همین رو در توسعه‌های بعدی ضروری است با استفاده از مراكز (Host-Remote)‌ و فناوری‌های دسترسی نوری و (SDH)‌ از تعدد گره‌ها جلوگیری كرد.

---