غذا؛ کالایی برای سلامت یا بیماری؟

هنوز نگاه به غذا در کشور ما نگاه به یک کالاست؛ کالایی که از نظر تجاری، رقابت در فروش و اقتصاد مورد ارزیابی‌های دقیق قرار می‌گیرد ولی به عنوان سازنده گوشت و استخوان و تامین کننده …

هنوز نگاه به غذا در کشور ما نگاه به یک کالاست؛ کالایی که از نظر تجاری، رقابت در فروش و اقتصاد مورد ارزیابی‌های دقیق قرار می‌گیرد ولی به عنوان سازنده گوشت و استخوان و تامین کننده نیاز انسان‌های یک جامعه و نقش آن در سلامت چندان مورد توجه نیست...

پویایی و توانایی یک جامعه در خلق دانش فنی و اهمیت نیروی انسانی پویا که قادر به درک مسایل پیچیده اقتصادی این دنیای پررقابت باشد از پایه‌های اصلی توسعه یافتگی است ولی رابطه ‌این توانمندی با تغذیه کودکان و رساندن مواد مغذی مورد نیاز آنان در برهه‌های سرنوشت‌ساز دوران جنینی و کودکی که مغز در حال شکل‌گیری است معمولا موردتوجه قرار نمی‌گیرد.

وقتی صحبت از غذا و تغذیه می‌شود باید به ‌این اندیشید که بخشی از جامعه که زیرخط فقر قرار دارند و بخش بیشتری که ممکن است دانش تغذیه مناسبی برای تطبیق با این دوران‌های حساس و حیاتی نداشته باشند، ممکن است به توانمندی‌های بالقوه خود نرسند. غفلت از این دوران ممکن است برای همیشه فرد و نهایتا کشور را از پیشرفت‌های بسیاری محروم کند.

از طرف دیگر، بدن ما و سلول‌هایمان هر لحظه در حال نوشدن هستند. ما هر روز ساخته می‌شویم، با غذایی که می‌خوریم ممکن است رگ، پی و سلول‌هایمان را با تغذیه نامناسب در معرض خطر قرار دهیم. اگر به غذا و تغذیه به‌این صورت نگاه شود، آن‌گاه اهمیت خود را پیدا می‌کند.

متاسفانه زمانی که از صادرات کالای کشاورزی ما در مرزهای بین المللی به دلیل آلوده بودن جلوگیری می‌شود، این کالا‌ها معدوم نمی‌شوند! آنها به کشور برگردانده شده و در داخل به مصرف می‌رسند و کسی نیست که از سلامت مردم حمایت کند و اجازه فروش این کالا‌ها را ندهد، اگرچه سازمانی به نام سازمان حمایت از مصرف کننده و وزارتخانه‌ای به نام بهداشت داریم! ولی همین وزارتخانه خود به محصولاتی که موجب اشاعه بیماری‌های قلبی و عروقی است مجوز تولید می‌دهد.

کسی نیست بپرسد مسوول کشاورزی با کود‌های نامناسب که فرمول خاک‌های کشاورزی را تغییر داده است و استفاده بیش از حد از سموم، علف کش و قارچ کش کیست؟

کسی نیست که بر تولیدهای گلخانه‌ای محصولات کشاورزی و صیفی که بیش از حد از این سموم استفاده می‌کنند، نظارت کند و اجازه فروش به‌این محصولات سرطان زا ندهد.

علاوه براین ما با روند رو به افزایش بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت و بیماری‌های دژنراتیو روبه‌رو هستیم. سن بروز سکته‌های قلبی در حال کاهش است و نیاز مبرم به تدوین خط مشی ملی برای نگاه جدید به غذا به عنوان یک عامل سلامت و پیشگیری‌کننده از بروز بیماری‌ها داریم ولی در صنایع غذایی کمتر به تولید غذاهای کم چرب، کم نمک و کم کالری و حتی داشتن برچسب‌های تغذیه‌ای توجه می‌شود.

دکتر ربابه شیخ‌الاسلام

متخصص بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی تغذیه و مدیر موسسه تغذیه، سلامت و توسعه