شیوه های دستیابی به زندگی سالم

هر وقت سخن از سلامتی به میان میاید, موضوعاتی مثل تغذیه خوب, ورزش کافی, رعایت بهداشت مناسب و استراحت لازم, در ذهن افراد تداعی می شود, در صورتیکه علاوه بر اینها, رعایت جهاتی که به سلامت روح و روان مربوط می شود نیز, باید مورد توجه همه ما قرار گیرد

هر وقت سخن از سلامتی به میان میاید، موضوعاتی مثل: تغذیه خوب، ورزش کافی، رعایت بهداشت مناسب و استراحت لازم، در ذهن افراد تداعی می‌شود، در صورتیکه علاوه بر اینها، رعایت جهاتی که به سلامت روح و روان مربوط می‌شود نیز، باید مورد توجه همه ما قرار گیرد. درباره «بیماری‌های روانی»مثل استرس، پریشانی، اضطراب و آشفتگیهایی که منجر به تنشها و اختلالات در زندگی خانوادگی و اجتماعی می‌شود، علاوه بر مطالعه ومشاوره برای دستیابی به یک زندگی سالم موارد دیگری نیز می‌توانند نقش سازنده‌ای را ایفا کنند که از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد:

۱. ایمان و یاد خدا؛ اگر خدا و دستورات اخلاقی و حقوقی او مورد فراموشی قرار گیرد، زندگی حیوانی شروع می‌شود و در چنین وضعی، آسیبها و درگیریهای تلخی زندگی را تیره و تار می سازد، که باید با آرامش و غلبه بر آشفتگی ها آن را آرام و با ثبات گردانید. خداوند، در قرآن کریم فرموده است: الا بذکر‌الله تطمئن القلوب؛ آگاه باشید، که با یاد پروردگار عالم، دل‌ها آرام می‌گیرد. (سوره رعد، آیه۲۸) براساس این آیه قرآنی، علاوه بر اینکه انسان در سختیها و ناملایمات ناامید نمی‌شود و به ذات مقدس پروردگار عالم متوسل می‌شود، از راهنمایی‌های خدایی درباره خودداری از گناهان و تجاوز به حقوق دیگران، راه را از چاه باز می‌شناسد، به خود و دیگران آزار نمی‌رساند و به یک زندگی سالم و شرافتمندانه، همراه با آسایش و سلامت می‌رسد. ۲. احترام و احسان به والدین؛ در پنج جای قرآن کریم، با عبارت: و بالوالدین احسانا (سوره بقره، آیه۸۳، سوره نساء، آیه ۳۶، سوره انعام، آیه۱۵۱، سوره اسراء، آیه ۲۳، سوره احقاف، آیه ۱۵) خداوند متعال، پس از دستور به عبادت خویش به ما دستور می‌دهد که به پدران و مادران خود، احسان و احترام و نیک رفتاری داشته باشید. براساس این دستورات جدّی و موکد قرآن کریم، که بعد از دستور به عبادت خداوند متعال وارد شده، اگر این فرامین الهی از سوی فرزندان عملی شود، نه تنها موجب رضا و خشنودی خالق می‌شود و رحمت و برکت و خیر و سعادت در کانون زندگی آنان ساری و جاری می‌شود، بلکه احترام و احسانی که از سوی فرزندان نسبت به والدین ابراز می گردد، این فضای مهر و محبت‌آمیز را به بهترین مهد الگوگیری و تربیت‌پذیری برای سایر افراد و بویژه کودکانی که در این کانون زندگی می‌کنند مبدل می‌سازد. ۳. تربیت صحیح فرزندان؛ همان‌طور که اکرام و احترام والدین از سوی فرزندان، کانون زندگی را نورافشانی می‌کند و سلامت روانی به بار می‌آورد، در مقابل مسئولیت والدین نیز سنگین‌تر می‌شود تا نسبت به پاسخگویی به این احترام و احسان، با همه وجود و امکانات برای تربیت صحیح فرزندان کوشش و جدّیت مبذول دارند و معارف اعتقادی و اخلاقی را که در سلامت روانی اعضای خانواده نقش بسزایی دارد، بهتر بیان کنند تا در آن فضای مساعد، بذرهای تربیت انسانی بهتر پرورش یابد، شکوفه دهد و به بار نشیند و فضای زندگی انباشته از شکوفه‌های فضیلت و گلهای زیبای طراوت بخش و شادی آفرین شود و بازهم به سلامت روانی و آرامش وجدانی کانون مقدّس خانواده بیفزاید و از سختی ها و تلخی ها و کاستی ها و آسیب‌های دردناک و عذاب آور کاسته شود. ۴. تامین اقتصادی؛ تامین نیازهای مادّی و اقتصادی زندگی، از جمله مسائل مهمّی است که اگر بطور صحیح و حساب شده و در حدّ لزوم صورت گیرد، می‌تواند در تحصیل و تحکیم سلامت خانواده و زندگی آرام عموم افراد نقش سازنده‌ای داشته باشد. آری، برای تامین نیازمندیهای مادّی زندگی، همه بویژه پدران و مادران و کسانی که مسئولیت اداره زندگی افراد تحت تکفّل خود را به عهده دارند، باید تا می‌توانند تلاش کنند و افراد دیگر هم با رعایت میانه روی و صرفه جویی و استمداد معنوی از خدا واولیای اسلام، روح قناعت داشته باشند، زیرا به راستی اگر نیازمندی‌های مادّی زندگی در حدّ لزوم تامین نشود، از این ناحیه راه انحراف و فساد بر زندگی باز می‌شود و ایمان و معنویت و صداقت و شرافت و آبرومندی زندگی ضربه بزرگی می‌خورد. ۵ آگاهی و دانایی؛ بسیاری از اشتباهات و نگرانی هایی که زندگی را به تلخی و سختی و نداشتن سلامت روانی مبتلا می‌کند، نداشتن آگاهی و دانایی لازم برای حلّ مشکلات است. افراد ناآگاه، مانند نابینایانی هستند که در شب تاریک در کوچه‌ها و سنگلاخ‌های فراوان، بدون اینکه راهنما و عصاکشی داشته باشند می‌خواهند حرکت کنند و سریع و بدون خطر به منزل برسند!حضرت علی(ع) جهل و نادانی را بدترین بیماری و درد و منشأ هرگونه فساد و انحراف و شرارت نامیده و برای مداوای این بیماری خطرناک، علم و دانش را (برای برافروختن چراغ عقل) معرفی کرده و روشن است که برای به دست آوردن علم و دانایی، به مطالعه کتابها و مجلات مفید، سوال از دانایان، مشورت با آگاهان و گوش دادن به سخنان بزرگان باید پرداخت.

ابوالفضل شریفی