چهارشنبه, ۱۳ تیر, ۱۴۰۳ / 3 July, 2024
مجله ویستا

پروژه بازنمايي شهری ايران مدرن



      پروژه  بازنمايي شهری ايران مدرن
روابط عمومی

اين پروژه، دومين پروژه بزرگ ِ مستقل انسان شناسي و فرهنگ در كنار پروژه  انسان شناسي  تاريخي فرهنگ ايران مدرن است .  طرح اوليه اين پروژه پس از انتشار كتاب "انسان شناسي شهري" در سال  ١٣٨٥ تدوين شد. هدف اوليه آن بود كه مجموعه اي از منابع و ماخذ  براي  مطالعه فرهنگي و اجتماعي بر شهرهاي ايران فراهم شود كه فراتر از ادبيات علمي متعارف، بتوانند گنجينه اي از منابع ادبي و هنري را درباره منشا، تحول، موقعيت كنوني و آينده شهرهاي ايران به صورت دسترسي آزاد الكترونيك و بانك هاي نوشتاري ، ديداري،  شنيداري با قابليت هاي فرامتني، ايجاد كنيم. نخستين قدم ها در اين راه فراهم آوردن آرشيو فيلم مستند و داستاني در رابطه با شهر ها و همچنين ايجاد پايگاه  اتنوگرافي هاي شهري بود. مرحله بعدي ايجاد  بخشي ويژه در مركز اسناد تاريخ فرهنگي انسان شناسي و فرهنگ بود. اين مركز براي پشتيباني از پروژه اول به وجود آمده  است. اين پروژه اكنون وارد  مرحله جديدي مي شود كه طبقه بندي اطلاعات شهرها بر اساس نوع رسانه سبك رويكرد بازنمايي شدن است، تا به ما امكان دهد مرحله تحليلي ونهايي را بر داده هاي گرد اوري شده آغاز كنيم. روشن است كه اين طرح همچون طرح انسان شناسي تاريخي فرهنگ مدرن ايران طرحي پيوسته است كه اغاز هر مرحله، مراحل قبلي را به پایان نرسانده، بلكه فرايندي موازي و متداخل با آنها را  شروع مي كند. هدف دراز مدت و بي شك بسیار آرمانی، ادامه اين طرح براي پيوند دادنش به پروژه نخست است. انسان شناسي و فرهنگ بدين وسيله از همه علاقمندان  دعوت مي كند كه به هر شكل تمايل داشته باشند با اين دو طرح، همكاري كنند.

در پروژه  بازنمایی شهری ایران مدرن،  ما ابتدا برای هر شهر یک  صفحه اینترنتی باز کرده و تمام  مطالب و اطلاعات مربوط به ان را در آن صفحه گرد می آوریم.  این مطالب هم شامل متون علمی و اتنوگرافی ها و هم  نوشته هایی می شوند که در ادبیات درباره شهر به انتشار رسیده اند.  تحلیل بر آثار هنری برگرفته شده از شهر و حتی  محیط فرهنگی شهر و شخصیت ها و روندها و آثاری که در فرهنگ ایران مدرن ایجاد کرده است،  از جمله سایر برنامه هایی است که این طرح دنبال می کند.  بدین ترتیب  هدف ان است که تمام روابط پیچیده بین سرزمینیت فیزیکی و زمانی  شهر، از یک سو و بازنمایی های ذهنی آن به هر شکلی، بیرون آورده شوند و شرایطی را که هر شهر توانسته و یا می تواند در حال حاضر  به فرهنگ مدرن  پیوند بخورد  بیرون آمده و مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرند. فهرست شهرهایی که در این  برنامه قرار می گیرند بر اساس شهرهای کنونی و یا آتی تنظیم می شوند و نه  بر اساس  وجود شهرها در ابتدای دوره بررسی (ابتدای قرن بیستم) . دلیل در این زمینه روشن است:  گرچه این پروژه همچون پروژه  انسان شناسی تاریخی فرهنگ ایران مدرن، دوره ای تقریبا صد ساله یعنی از  ابتدای قرن ابیستم تا امروز را در بر می گیرد، اما گسترش شهرنشینی در ایران را عمدتا باید مربوط به دهه 1340 دانست.  از این رو، بسیاری از شهرهایی که  از این دهه، تا امروز، تاثیر مهم بر  نظام فرهگی ما داشته اند و  منشا بازافرینی های هنری و ادبی بوده اند در ابتدای دوره وجود نداشته اند. از سوی دیگر  به دلیل پیوسته بودن پروژه، گروهی از شهرهایی که در آینده به این فهرست اضافه خواهند شد ممکن است در حال حاضر موقعیت و جایگاه شهری نداشته باشند. نکته آخر  آنکه با شروع  عملی پروژه  بازنمایی شهری ایران مدرن. مدخل های مربوط به شهرها که در حال حاضر در  بخش تاریخ فرهنگی (بخش مربوط به پروژه انسان شناسی تاریخی فرهنگ ایران مدرن) در سایت انسان شناسی و فرهنگ قرار دارند به بخش جدید، یعنی بازنمایی شهری ایران مدرن منتقل خواهند شد.

هدف ما آن است که در طول یک برنامه حداقل پنج ساله بتوانیم آرشیو نسبتا مناسبی برای بررسی انسان شناسی های شهری در ایران فراهم کنیم که  از همه رسانه ها، اعم از فیلم، عکس،  شبکه های اجتماعی،  وبگاه ها،  متون داستانی و غیر داستانی، اثار هنری تجسمی  و تحلیل های گوناگون و همچنین توصیف های مختلف بر آنها، بتوان،  نقشه هایی توصیفی - تحلیلی و متنوع از روابط شهری ایران به علاقمندان عرضه  و  امکانات جستجو برای  مطالعات و پژوهش بیشتر را  برای ایشان فراهم کند.  یک بخش تاریخ شفاهی نیز به همین پروژه اضافه می شود که البته به طور خاص به تاریخ شفاهی شهرهای مدرن ایران اختصاص خواهد داشت. در انتظار  همکاری همه دوستداران انسان شناسی و فرهنگ با این پروژه هستیم. علاقمندان برای همکاری  با مدیریت انسان شناسی و فرهنگ دکتر ناصر فکوهی به آدرس اینترنتی زیر تماس بگیرند:

nasserfakouhi@gmail.com