دف و دایره

گروه کتاب و رسانه

پ‍ه‍ل‍وان‌، ک‍ی‍وان‌ (۱۳۹۲) دف و دایره: دف و دایره در تاریخ ایران، دف و دایره در ادبیات، دف و دایره در ایران‌زمین، تهران: آرون، 960 صفحه
دف / دایره از سازهاى مراسم شادى‏آفرین و شورانگیز است، سازى که على‏رغم سادگى در ساختمان و نواختن، چنان وجدى در دل انسان به وجود مى‏آورد که حیرت‏انگیز است. شیفتگى ترنم دف / دایره را از کودکى به یاد دارم و آنچنان در خاطره‏هایم پایدار مانده که اکنون حدود 17 سال است که به دنبال نغمه‏ها و ریتم‏ها، شکل‏ها و فرهنگ این ساز در حوزه ایران فرهنگى هستم. (ابتدای مقدمه)

فهرست
به نام هستى و شادى ‌‌7
سپاس‏نامه ‌‌10
اسامى ‌‌11
بخش اول:دف و دایره در تاریخ ایران
فصل اول: نماد دایره در تمدن‏هاى کهن ‌‌26
فصل دوم: پیشینه تاریخى پیدایش دف / دایره در ایران و آسیاى غربى ‌‌36
فصل سوم: موسیقى و کاربرد دف / دایره پس از اسلام تا پایان حمله‏ى مغول ‌‌60
فصل چهارم: موسیقى و کاربرد دف / دایره در دوره‏ى تیمورى ‌‌65
فصل پنجم: موسیقى و کاربرد دف / دایره در دوران حکومت گورکانیان هند ‌‌80
فصل ششم: موسیقى و کاربرد دف / دایره در دوره‏ى صفویه ‌‌89
فصل هفتم: موسیقى و کاربرد دف / دایره در دوران افشاریه و زندیه ‌‌107
فصل هشتم: موسیقى و کاربرد دف و دایره در دوره‏ى قاجاریه و اوایل پهلوى اول ‌‌117

بخش دوم: دف و دایره در ادبیات فارسى
سخن مؤلف در این بخش ‌‌130
چگونگى به وجود آمدن تصوف اسلامى و استفاده‏ى دف در آن ‌‌136
کاربرد دایره به عنوان ساز ‌‌145
کاربرد واژه‏ى دف در آثار منثور ‌‌151
دف در شعر پارسى ‌‌155
بخش سوم: دف و دایره در ایران زمین
استان‏هاى آذربایجان (شرقى، غربى و اردبیل) و اَران (جمهورى آذربایجان) ‌‌332
استان اصفهان ‌‌351
استان بوشهر ‌‌375
استان تهران ‌‌383
استان چهارمحال و بختیارى ‌‌404
استان خراسان ‌‌411
استان خوزستان ‌‌430
استان زنجان ‌‌446
استان سمنان ‌‌451
استان سیستان و بلوچستان ‌‌465
استان فارس ‌‌487
استان قزوین ‌‌499
استان کردستان ‌‌511
استان کرمان ‌‌518
استان کرمانشاه ‌‌533
استان کهگیلویه و بویراحمد ‌‌538
استان گیلان ‌‌541
استان گلستان ‌‌555
استان لرستان و ایلام ‌‌572
استان مرکزى و قم ‌‌578
استان مازندران ‌‌588
استان هرمزگان ‌‌608
استان همدان ‌‌614
استان یزد ‌‌623
افغان‏ها و جمهورى افغانستان ‌‌648
تاجیک‏ها در جمهورى تاجیکستان و ازبکستان ‌‌656
کولى‏ها و نقش آنها در حفظ و اشاعه‏ى موسیقى بومى و دایره ‌‌679
کاربرد دف و دایره در مراسم تسخیرشدگى ‌‌689
فرهنگ‏نامه و سازشناسى دف / دایره در مناطق مختلف ایران ‌‌739
طریقه نواختن دف / دایره در مناطق مختلف ایران ‌‌750
جمهورى تاجیکستان و ازبکستان ‌‌831
نگاهى به نمونه‏هاى صوتى گردآورى شده در این مجموعه، از دیدگاه وزن و متر قطعات و طرح موسیقى ‌‌844
نـت‏ها ‌‌891
منابع و مآخذ ‌‌941

مقدمه
دف / دایره از سازهاى مراسم شادى‏آفرین و شورانگیز است، سازى که على‏رغم سادگى در ساختمان و نواختن، چنان وجدى در دل انسان به وجود مى‏آورد که حیرت‏انگیز است. شیفتگى ترنم دف / دایره را از کودکى به یاد دارم و آنچنان در خاطره‏هایم پایدار مانده که اکنون حدود 17 سال است که به دنبال نغمه‏ها و ریتم‏ها، شکل‏ها و فرهنگ این ساز در حوزه ایران فرهنگى هستم.
    براى گردآورى و پژوهش این مجموعه حدود سیصد سفر تحقیقاتى به نقاط مختلف ایران و حوزه‏هاى فرهنگى ایرانى خارج از حوزه جغرافیاى سیاسى فعلى ایران انجام داده‏ام، که در این میان مجبور بودم برخى از مناطق را به منظور باز نمودن نکات مبهم چندین بار سفر کنم؛ اما با همه‏ى این تفاسیر ادعایى براى کامل بودن آن ندارم، زیرا گردآورى نغمه‏ها و ریتم‏ها و یافتن موارد پیچیده‏ى فرهنگى کارى بس دشوار است. امیدم این است که پژوهشگرانى با دیدن این تحقیق با پژوهش‏هاى خود، راهِ رفته را تکمیل کنند.
    دف / دایره را محققان اروپایى «طبل طوقه‏اى» (THE FRAME DRUM) یا طبلى که در دست نگاه داشته مى‏شود (The HANDHELD DRUM) نامیده‏اند. در ایران نام‏هاى بسیار متفاوتى براى این ساز وجود دارد، از دف و دایره گرفته تا چرخ، غربال، عربونه، طار، دیره، دپ، قاوال و غیره.
    در روزگار کهن در آسیاى غربى پیکر زن، مقدس شناخته مى‏شد. اطلاعات ما درباره‏ى دین در آسیاى غربى مرهون پژوهش‏هاى باستان‏شناختى کهن است، نه تنها در بین‏النهرین بلکه در تمامى آسیاى غربى که ایران و آسیاى میانه را نیز شامل مى‏شود، ما را از ستایش بسیار گسترده‏ى الهه مادر در ادوار پیش از تاریخ باخبر کرده است.
    وجود پیکرک‏هاى سفالین الهه مادر که متعلق به هزاره‏هاى پیش از میلاد مسیح‏اند، وجود مُهرهایى که صحنه آیینى بر آن منقش است، اطلاعات مکتوب ما را کامل‏تر مى‏کند. همبستگى شناخته بارورى زمین و بارگیرى زن از ممیزات شاخص جوامع برزیگرى است.
    در این دوران (مادر سالارى) رقص و نواختن سازهاى کوبه‏اى (دف / دایره) جزء عبادت و آیین مذهبى ایشان شناخته مى‏شد. در میان تمدن‏هاى کهن از نقوش بسیار مهم نمادین، نقش دایره است. ما در بخش‏هاى اول کتاب به دف و دایره در ایران باستان، ایران پس از اسلام تا دوره‏ى مغول و هم‏چنین دوره‏ى تیموریان، گورکانیان هند، صفویه، دوره‏ى کریم‏خان زند و افشاریه و هم‏چنین قاجاریه و پهلوى پرداخته‏ایم.
    همان‏طور که مى‏دانیم کولى‏ها نقش بسیار مهمى در حفظ و اشاعه‏ى موسیقى بومى ایران در طى تاریخ چند هزار ساله ایران به ویژه نقش بسیار کلیدى در ساختن و رواج دادن ساز دایره در تمامى دوران داشته‏اند، جالب اینکه یکى از نام‏هاى ایشان «غربال‏بند» است. نگارنده در یکى از فصل‏هاى کتاب به وضعیت اینان و ارتباطشان با ساختن دایره و اشاعه‏ى آن پرداخته است.
    نگارنده بر این اعتقاد است که واژه‏ى دف در نثر و نظم فارسى که از قرن سوم هجرى با رودکى آغاز مى‏شود واژه‏اى به نام دایره به عنوان ساز وجود نداشته است و تنها پس از قرن دهم ه.ق، یعنى از دوران صفویه در اشعار و نوشته‏ها با آن برخورد مى‏کنیم آن هم به صورت محدود. نگارنده بخشى از کتاب را به اشعار و شاعران پارسى‏گویى که در اشعارشان از دف/دایره به عنوان ساز ذکرى به میان آورده‏اند، اختصاص داده است.
    براى نوشتن بخش مهمى از کتاب (بخش سوم)، سبک و سیاقى را انتخاب کرده‏ام که لازم به توضیح است. دف / دایره سازى است که با تاریخ ایران و زندگى مردمان این سرزمین همراه بوده است. این ساز به دلیل ساده بودن چه در ساختن و چه در نواختن همیشه جزء یکى از کاربردى‏ترین سازهاى بشر بوده است. لذا هنگامى که مى‏خواهیم از این ساز در منطقه‏اى مثلاً خراسان سخن بگوییم تا حدودى دانستن ترکیب قومى، آیین و رسوم، تاریخ و جغرافیایى که دف / دایره در آن فرهنگ استفاده مى‏شود به طور خلاصه ضرورى به نظر مى‏رسد، تا خواننده بیشتر به منطقه و موضوع مورد سخن آگاهى یابد. همان‏طور که گفتیم در این کتاب حتى‏الامکان تمامى مراسمى که با دف / دایره در مراسم آیینى و مذهبى ایران‏زمین استفاده شده؛ مانند عروسى، ختنه‏سوران، جشن سده، جشن مهرگان و غیره توضیح داده شده است. البته اشعار موجود طبیعتا بیش از اینها بوده است و ما چند نمونه را انتخاب کرده‏ایم.
    از آنجا که تاکنون قوم‏شناسان، زبان‏شناسان و گویش‏شناسان نقشه‏ى فرهنگى اقوام ایرانى را تشریح و از یکدیگر تفکیک نکرده‏اند، که در اصل مطالعات فرهنگ‏شناسى و از جمله موسیقى‏شناسى مى‏بایست براساس قوم‏شناسى ایرانى صورت پذیرد؛ به علت فقدان چنین مطالعاتى نویسنده‏ى این کتاب تقسیم‏بندى فرهنگى خود را بر پایه‏ى تقسیم‏بندى سیاسى انجام داده است؛ اما باید توجه داشت که در عین حال، همین تقسیم‏بندى سیاسى هم در بعضى موارد مشمول دسته‏بندى‏هاى قومى شده است. من خود از پیش به این نقصان واقف هستم و تا زمانى که پژوهش‏هاى قوم‏شناسانه و زبان‏شناسانه یا فولک‏شناسانه بر روى موجودیت اقوام ایرانى صورت نگیرد؛ ما همیشه با چنین نقصانى روبرو خواهیم بود.
    یک فصل را به توضیح تسخیرشدگى در میان طریقت‏هاى اسلامى ــ ایرانى که هنوز به طور جدى در ایران، افغانستان، هند، ترکیه و غیره، مانند؛ قادریه، چشتیه، سهروردیه، نقشبندیه و غیره وجود دارد، اختصاص داده‏ام و با مسافرت‏ها و پژوهش‏هاى میدانى و مطالعات کتابخانه‏اى به رشته تحریر درآورده‏ام و در حقیقت به سئوالات خویش پاسخ داده‏ام. هنگام گرفتن دکترا در تاجیکستان فرصتى بود که با فرهنگ و موسیقى ماوراءالنهر بیشتر آشنا شوم.
    سازهایى که این طریقت‏ها و شاخه‏هاى مذهبى در مراسم خود به کار مى‏برند به ویژه دف توضیح داده شده است. ممکن است این سئوال پیش بیاید که چرا مثلاً طریقت نقشبندیه که در ذکرشان از دف استفاده نمى‏کنند در اینجا آورده‏ایم؟ در پاسخ باید بگویم در طى این چند سال پى برده‏ام که علاقمندان اطلاعات بسیار اندکى نسبت به یک گروه (حتى گروهى که به آن وابسته هستند) دارند و نکات و عناصر کاربردى طریقت یا گروه خود را به روشنى نمى‏دانند. دف / دایره بهانه‏اى به من داد تا به پرسش‏هاى آنان نیز پاسخ دهم و لازم دیده‏ام در این کتاب بیاورم. اذعان مى‏کنم که دف / دایره مرا به این امر وادار کرده است و از این اتفاق بسیار مشعوف هستم و اکنون مى‏دانیم استفاده‏ى مجموعه‏ى این نحله‏هاى فکرى از ساز و به ویژه دف / دایره چگونه است. (در کتابى جداگانه به نام «موسیقى و ذکر، در تمدن ایران زمین» مفصلاً به آن پرداخته‏ام).
    در فصل دیگر، طریقه‏ى نواختن ساز دف / دایره در مناطق مختلف ایران با توجه به تنوع در شکل و کاربرد در هر منطقه و ویژگى‏هاى فرهنگى توضیح داده شده است. در ادامه، فصلى اختصاص به سازشناسى دف دارد که نام‏هاى مختلف دف / دایره در ایران، طرز ساخت، نقوش و رنگ‏هاى مورد استفاده، اندازه‏هاى این ساز در مناطق مختلف مورد بحث قرار گرفته است. ناگفته نماند بسیارى از عکس‏ها در خود محل از سوى پژوهشگر با امکانات کم آن سال‏ها گرفته شده است تعدادى از عکس‏ها را از کتاب‏ها گرفته‏ام، لذا اگر کیفیت عکسى خیلى خوب نیست به دلیل مستند بودن، آن را در کتاب آورده‏ام.
    دو فصل آخر اختصاص دارد به بررسى نمونه‏هاى صوتى گردآورى شده توسط مؤلف که پیوست کتاب است. فرید خردمند این مجموعه‏ها را از دیدگاه وزن و متر و طرح موسیقایى مطالعه کرده است و در فصل آخر، آوا نگارى نمونه‏هاى صوتى به شیوه‏ى اروپایى ارائه شده است.
    نکته مهمى که باید بازگو شود این است که در تمامى مراسمى که در کتاب آمده است، قطعا نواختن دایره/دف نقش داشته است و اگر در مواردى نام این ساز را نیاورده‏ایم، به خاطر پرهیز از تکرار بوده است. مراسم را نیز به طور خلاصه توضیح داده‏ایم که آشنایى کافى با آنها صورت گیرد.
    این کتاب نمى‏توانسته به تنهایى از سوى اینجانب به اتمام برسد. دوستان بسیار عزیزم جداى از هنرمندانى که نامشان در صفحات بعد به تفکیک آمده، راهنمایى و کمک لازم را به من کرده‏اند:
    1ـ محسن حجاریان: متشکرم از اینکه کتاب را خوانده‏اند و رهنمودهاى لازم را داده‏اند.
    2ـ احمد صدرى: دوست و همدلى که در نیمه‏ى راه با او آشنا شدم و همیشه تأثیر مثبتى در روند پژوهش‏هایم داشته‏اند.
    3ـ فرید خردمند: با خواهش نگارنده بخش نگاهى به نمونه‏هاى صوتى گردآورى شده در این مجموعه، از دیدگاه وزن و متر قطعات و طرح موسیقى را نگاشته‏اند که در همین کتاب با نام ایشان ثبت شده است.
    4ـ فواد توحیدى: دوست مهربان که سال‏هاست مزاحم ایشان هستم. وى که از پژوهشگران زحمتکش موسیقى بومى کرمان هستند با دادن اطلاعات مهم و عکس‏هاى تحقیقاتى خود بر غناى کتاب (بخش کرمان) افزوده‏اند. نت‏نویسى موسیقى‏هاى ضبط شده از سوى نگارنده‏ى این کتاب توسط ایشان انجام شده است.
    5ـ ساسان فاطمى: درباره‏ى کاربرد دف / دایره از دوران صفوى به بعد به ویژه دوره‏ى قاجاریه و اوایل پهلوى سئوالاتى کردم که با کمال میل پاسخگوى آن بودند.
    6ـ جهانگیر نصرى‏اشرفى و هوشنگ جاوید: که مرا از کمک‏هاى خود بى‏نصیب نکرده‏اند.
    7ـ سیامک نصرت‏بخش: کار پرزحمت نت‏نویسى کامپیوترى و تنظیم ده‏ها ساعت ضبط موسیقى که نگارنده در طى سال‏ها انجام داده را متقبل شدند.
    8ـ مسعود عرفانیان: بخشى از ویرایش کتاب را انجام داده‏اند.
    9ـ حمیرا عرشیان: ویرایش دف / دایره در ادبیات فارسى را انجام داده‏اند و اعظم کوبایى که زحمات فراوانى در کنار ایشان کشیده‏اند.
    10ـ پرویز بیانى: انجام طرح روى جلد.
    10ـ فرنوش حبیبى: حروفچینى، تنظیم عکس‏ها و ماه‏ها تلاش مستمر براى به اتمام رسیدن کتاب.
    11ـ شیدا حبیبى: بازخوانى و غلط‏گیرى کتاب.
    12ـ شهرام سلطانى مدیر محترم انتشارات آروَن: اگر با تلاش و پیگیرى و دلسوزى ایشان نبود، سرنوشت چاپ کتاب نامعلوم بود. سپاسگزارم از این همه همت و همراهى ایشان.
    با امید اینکه این کار آغازى باشد براى پژوهشگران ایران‏زمین که لحظه‏اى را نیز غنیمت شمرند و به کار سترگ جمع‏آورى و تجزیه و تحلیل ناگفته‏هاى فرهنگ ایران به ویژه موسیقى آن بپردازند.

سپاس‏نامه
    نگارنده‏ى این کتاب تلاش کرده است تا از تمامى هنرمندانى که پیرامون دف (دایره) در ایران‏زمین اطلاعاتى داشته‏اند، یا نوازنده‏ى این ساز بوده‏اند و یا با این ساز هم‏نوازى و خوانده‏اند بهره بگیرد؛ به همین دلیل، وى در این پژوهش هر چه در توان داشته به کار برده است تا اطلاعات این راویان راستین فرهنگ غنى ایران‏زمین و انتقال دهنده‏ى میراث ارزشمند موسیقى و ادبیات شفاهى اقوام ایرانى را ثبت و ضبط کند. هر چند مى‏دانیم که غنى‏فرهنگ ایران بسیار بیش از این است و ما توانسته‏ایم فقط بخشى از آن را گردآورى کنیم، اما خوشوقت هستم که توانستم قسمتى از این میراث گرانبهاى فرهنگى را به ثبت برسانم و امیدوارم که نسل‏هاى بعدى آرام ننشینند و با جمع‏آورى و تجزیه و تحلیل آن به غنى‏فرهنگ این سرزمین مدد رسانند.
    نگارنده در برابر هنر و معرفت هنرمندانى که کمک کرده‏اند تا این مجموعه به انجام برسد سر تعظیم فرود مى‏آورد و با آوردن نامشان تشکر ویژه‏ى خود را به عمل مى‏آورد.
    در زیر نام هنرمندان، مطلعان بومى و تمامى کسانى که در این راه یاورم بوده‏اند را آورده‏ام تا شاید قدردانى هر چند کوچکى باشد براى کار سترگ آنها:
اسامى
هرمزگان (جزیره قشم ــ لافت)
1. عبدالله شنگرفى    (مولودى خان و نوازنده‏ى سمه / دایره)
2. عبدالرحمن صفارى    (نوازنده‏ى دایره، مولودى‏خوان)
3. محمد شریف    (مولودى‏خوان)
4. نعیم صفارى    (مولودى‏خوان)
5. على ملاحى    (مولودى‏خوان)
هرمزگان (جزیره لارَک ــ گروه مولودى خوان باد سرخ)
6. محمدفنر لارکى    (نوازنده‏ى سمه / دایره و خواننده)
7. عبدالله والى    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
8. عبدالله توهى    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
9. احمد ماهیگیر    (نوازنده‏ى دمام، همخوان)
10. عبدالمحمد ماهیگیر    (نوازنده‏ى دمام، همخوان)
11. حین کوهى    (همخوان)
12. محمد ماهیگیر    (همخوان)
13. خمیس پى‏زاده    (همخوان)
14. على ماهیگیر    (همخوان)
15. عبدالعزیز کوهى    (همخوان)
16. صالح سلمانى    (همخوان)
17. سلیمان قلندر    (همخوان)
18. سلحضور ماهیگیر    (همخوان)
هرمزگان (میناب ــ گرازوئیه)
19. غلامعلى مارگیر    (خواننده و نوازنده‏ى سمه / دایره)
20. عباس سمایى    (خواننده و نوازنده‏ى سمه / دایره)
هرمزگان (جزیره قشم ــ گروه پیوند)
21. محمدسعید رحیمى    (سرپرست)
22. على ناظرى قشمى    (خواننده)
23. احمد حسین ناظرى    (نوازنده‏ى طبل)
24. عبدالباقى ناظرى    (نوازنده‏ى سمه / دایره)
25. حاجى حسن ناظرى    (نوازنده‏ى طبل کوچک)
26. على سعیدى    (نوازنده‏ى کَسِّر)
27. ایوب سماعى قشمى    (همخوان)
28. محمد ملاحى    (همخوان)
29. على سرودى    (همخوان)
30. حسن رنگین‏کمان    (همخوان)
31. احمد پیرى    (همخوان)
32. اسماعیل قششار    (همخوان)
33. محمدعلى نیک‏حد    (همخوان)
34. حسن ساردال    (همخوان)
35. عبدالله تقى‏زاده    (همخوان)
هرمزگان (بندرعباس ــ روستاى گچین)
36. عبدالله قنواتى    (همخوان و نوازنده‏ى دایره)
37. میرزا عبدالله نیک عناد    (همخوان و نوازنده‏ى دایره)
38. احمد دردمند    (همخوان و نوازنده‏ى دایره)
39. امین حسین‏پور    (همخوان)
40. على حسن‏زاده    (همخوان)
41. یوسف ابوشه    (همخوان)
42. محمد نیک‏بنیاد    (همخوان)
43. یوسف برگ‏پوش    (همخوان)
44. احمد ابوشه    (همخوان)
45. على آقال    (همخوان)
آذربایجان شرقى، غربى، اردبیل و زنجان
46. عاشیق محمدعلى محمودى    (خواننده و نوازنده‏ى قوپوز، نقده)
47. اکبر یزدانى    (نوازنده‏ى سرنا، دوزله، بالابان، نقده)
48. عاشِق یوسف اُهانس    (نوازنده‏ى قوپوز، خواننده و مطلع بومى، اورمیه)
49. عاشیق احد ملکى علیشاه    (خواننده و نوازنده‏ى قوپوز، شبستر)
50. رستم حیدرى    (نوازنده‏ى سرنا و بالابان، زنجان)
51. فاطمه صیادى‏مقدم    (نوازنده‏ى دایره و توضیح مراسم عروسى زنجان)
52. درویش رحیم‏امینى    (طریقت‏قادریه،نوازنده‏ى دف وگوینده‏ى‏اذکار و سرپرست گروه، اورمیه)
53. صدیق امینى    (همخوان و نوازنده‏ى دف ارومیه)
54. صادق امینى    (همخوان و نوازنده‏ى دف ارومیه)
55. فاروق امینى    (همخوان و نوازنده‏ى دف ارومیه)
56. سِروان امینى    (همخوان و نوازنده‏ى دف ارومیه)
57. حمزه على اسدى    (نوازنده‏ى دایره، زنجان)
58. رحمان گل‏بوستانى    (نوازنده‏ى دایره، تبریز)
59. خانم عالم هاشمى    (مطلع بومى، حفظ‏آباد خلخال)
60. خانم مطلّب زاده    (مطلع بومى، سراب)
61. کلثوم حسین‏نژاد    (مطلع بومى، مشکین‏شهر)
62. عاشیق قدرت‏الله میرزاپور    (خواننده، نوازنده‏ى قوپوز، مطلع بومى، ارسباران)
63. عاشیق حسن اسکندرى    (خواننده، نوازنده، مطلع بومى، تبریز)
64. هوشنگ اصلان‏پور    (مطلع بومى، میانه)
65. رضا عباسى    (مطلع بومى، اورمیه)
66. فهیم عظیمى    (مطلع بومى، اورمیه)
67. ژاک بت کلیا    (مطلع آشوریان، اورمیه)
68. عبدالله یورغلى مکران    (مطلع بومى، مهاباد)
69. اکبر عبادیان    (نوازنده‏ى بالابان، تبریز)
70. عاشیق حمزه ابراهیم‏پور    (قره‏داغ)
71. ارسلان زارعى    (نوازنده‏ى دایره، قره‏داغ)
استان اصفهان
72. ابوالقاسم قاسمى    (نوازنده‏ى سرنا، کاشان)
73. على قاسمى    (نوازنده‏ى تنبک، کاشان)
74. مشکین مو    (مطلع بومى، نوازنده‏ى دایره، کاشان)
75. جواد حق‏پرست    (مطلع بومى، نایین)
76. محمد نصرى    (مطلع بومى، اصفهان)
77. احمدرضا نصرى    (مطلع بومى، اصفهان)
78. مرحوم حبیب قطب‏الدین محمدى    (خواننده، نوازنده‏ى تنبک، مطلع بومى، نایین)
79. نصرت‏الله توازیانى    (مطلع بومى، گرجى‏ها، فریدون شهر)
80. ابراهیم توکلى محمدى    (خواننده و نوازنده‏ى دایره)
81. ابراهیم پورباضرانى    (نوازنده‏ى سرنا)
82. محمدرضا میلکانى    (مطلع بومى، گرجى‏ها، فریدون شهر)
83. سکینه نصر آزادانى    (بازگویى خاطره، اصفهان)
84. حسین مسائلى    (مطلع بومى، اصفهان)
سیستان و بلوچستان
85. خلیفه محمد بلیده    (سرپرست گروه پیرپتر (نیک‏شهر)، خواننده و نوازنده‏ى مالد (دایره)
86. عثمان بزَن    (همخوان و نوازنده‏ى مالد دایره)
87. مجید بُن    (همخوان، نوازنده‏ى مالد دایره)
88. شریف رئیسى    (همخوان، نوازنده‏ى مالد «دایره»)
89. عیسى لیده    (همخوان، نوازنده‏ى مالد «دایره»)
90. سلیمان درزاده    (همخوان، نوازنده‏ى مالد «دایره» و خواننده)
91. سعید بلیده    (همخوان، نوازنده‏ى مالد دایره)
92. مرحوم على‏اصغر شهرى    (مطلع بومى و خواننده، زاهدان)
93. حبیب‏الله آتشگر    (خواننده، نوازنده، قیچک، دایره و مطلع بومى، زابل)
94. کنیز اربابى    (نوازنده‏ى دایره، مطلع بومى، زاهدان)
95. مرحوم ماشاءالله بامرى    (خواننده، نوازنده، مطلع بومى، ایرانشهر)
96. مرحوم رمضان کشاورزى    (خواننده، ایرانشهر)
97. خداداد شکل زهى‏نسب    (نوازنده‏ى قچیک، ایرانشهر)
98. محمد عمر سامى    (نوازنده‏ى بنجو، ایرانشهر)
99. نواب روحنده    (نوازنده‏ى دایره، دُهلک، ایرانشهر)
100. على سلمانى    (خواننده، ایرانشهر)
101. داود بامرى    (نوازنده‏ى دهلک، ایرانشهر)
102. عیب‏مراد دامنى    (خواننده)
103. محمد اسحاق بلوچ‏نسب    (نوازنده، خواننده، سرپرست گروه چابهار)
104. على‏محمد بلوچ    (نوازنده‏ى قیچک، چابهار)
105. محمد بلوچ    (نوازنده‏ى تنبورک، چابهار)
106. وحید بلوچ‏نسب    (نوازنده‏ى دایره و دِهلک، چابهار)
107. جاوید پیروزى    (نوازنده‏ى تنبورک، چابهار)
108. شیرمحمد اسپندار    (نوازنده‏ى دونلى، بمپور)
109. موسى امیربندایى    (نوازنده‏ى دایره، زابل)
110. مرحوم موسى بلوچ    (نوازنده‏ى دونلى، نیک‏شهر و قصرقند)
111. غلام‏حیدر شَکَل زهى    (نوازنده‏ى بنجو، نیک‏شهر و قصرقند)
112. على استادى    (نوازنده‏ى تنبورک، نیک‏شهر و قصرقند)
113. محمد بلوچ    (نوازنده‏ى دهلک، نیک‏شهر و قصرقند)
114. کل‏محمد بلوچ    (نوازنده‏ى دایره، خواننده، نیک‏شهر و قصرقند)
لرستان ــ ایلام
115. پرویز هداوند    (مطلع بومى، درود)
116. ابوالحسن درویشى    (مطلع بومى، درود)
117. محمد باجلاوند    (خواننده، نوازنده‏ى کمانچه، مطلع بومى، درود)
118. کریم منصورى    (مطلع بومى، دهلران)
119. امین عباسى    (مطلع بومى، خرم‏آباد)
120. رضا مرادى    (خواننده، نوازنده‏ى کمانچه، درود)
121. ولى یعقوبى    (مطلع بومى، خرم‏آباد)
122. یوسف باجلاوند    (نوازنده‏ى تنبک، درود)
123. نوریه شریفى    (مطلع بومى، دهلران)
124. عبدالحسین شاکرى    (نویسنده و پژوهشگر، دره‏شهر)
125. عالیه حیدرى    (نوازنده‏ى دایره، درود)
126. قاسم لشنى (مشهور به ترک)    (نوازنده‏ى دایره‏زنگى، درود)
استان مرکزى ــ قم
127. محمدمهدى محمدى    (خواننده، مسئول انجمن موسیقى اراک و مطلع بومى)
128. جلال رمضان‏بیگى    (مطلع بومى، قم)
129. حسین جعفرى‏نیا    (مطلع بومى، قم)
130. حسن داروغه حسینى    (خواننده، روستاى مشکل‏آباد قم)
131. کبرى خانى    (نوازنده‏ى دایره، روستاى هفته امارت، شازند)
132. نصرت شهبازى    (نوازنده‏ى سرنا، روستاى هفته امارات، شازند)
133. محمدرضا شیرازیان    (مطلع بومى، کولى مهاجر شیراز به اراک)
خراسان
134. اکبر اسکندرى    (هنرمند و سازنده‏ى ساز 18 ضلعى، بیرجند)
135. محمدرحیم (پرویز) رضایى    (مطلع بومى، بیرجند)
136. محمودرضا رضایى    (مطلع بومى، بیرجند)
137. حبیب‏الله شاعرزاده    (در اختیار قرار دادن ساز 12 ضلعى، بیرجند)
138. فاطمه شیبانى    (نوازنده‏ى دایره، بیرجند)
139. نورمحمد درپور    (خواننده و نوازنده‏ى دوتار و مطلع بومى، تربت‏جام)
140. غلامعلى پورعطایى    (خواننده و نوازنده‏ى دوتار و مطلع بومى، تربت‏جام)
141. هادى الحق پورعطایى    (نوازنده‏ى دوتار، تربت‏جام)
142. رضا بصیر    (نوازنده‏ى دایره، تربت‏جام)
143. غلامعلى دلپذیر    (نوازنده‏ى دایره، تربت‏جام)
144. عبدالله عبدى    (نوازنده‏ى دایره، تربت‏جام)
145. زهرا رحم دلخواه    (نوازنده‏ى دایره، تربت‏جام)
146. محمدابراهیم نجفى    (خواننده و نوازنده‏ى دوتار، نیشابور)
147. برات (على) عصمتى    (خواننده و مطلع بومى، بجنورد)
148. هادى نجفى    (نوازنده‏ى دایره، دوتار، نیشابور)
149. هادى تکبرّى    (مطلع بومى)
150. سهراب‏محمدى    (نوازنده‏ى دوتار، خواننده و مطلع بومى، آشخانه)
151. نجم‏الدین    (خواننده و نوازنده‏ى دایره، قوچان)
152. حمید سمقانى    (نوازنده‏ى تنبک و دایره، نیشابور)
153. مرحوم حسن پورعبدیان    (مطلع بومى و نوازنده‏ى دوتار، نیشابور)
154. محمد شاکرى    (خواننده، نیشابور)
155. على‏اکبر بهارى    (نوازنده‏ى سرنا، قشمه، چناران)
156. محسن بهارى    (نوازنده‏ى دهل، خواننده، چناران)
157. مرحوم على‏اصغر بهارى    (نوازنده‏ى دهل، چناران)
158. فیض‏الله قره‏خانى    (خواننده، نوازنده‏ى کمانچه)
159. شمس‏الله پونه    (خواننده، خواف)
160. سیف‏الله ورزیده    (نوازنده‏ى دایره، خواف)
161. حبیب‏الله توکّلى    (نوازنده‏ى دوتار، خواننده)
162. یارمحمد راحت‏طلب    (نوازنده‏ى دوتار، خواننده)
163. مرحوم غلامعلى نى‏نواز    (نوازنده‏ى سرنا، مطلع بومى، تربت‏جام)
164. برادران سلم‏پور    (گروه)
165. غلام سازنده    (نوازنده‏ى دایره)
166. محمد ناصرى    (مطلع بومى، کاشمر)
167. ابراهیم بیابانى    (نوازنده‏ى دایره، تربت‏جام)
168. محمد طاهونى    (خواننده، کاشمر)
169. حاجى خلیفه عبدالصمد بخشنده نقشبندى    (مطلع بومى، میل‏آباد تربت‏جام)
170. حکیم‏الله توّحدى    (پژوهشگر شمال خراسان، مشهد)
171. خلیفه محمد بیژن رضایى    (مطلع بومى، تایباد)
172. شیخ عثمان نقشبندى محورى    (مطلع بومى، مشهد)
173. فاروق درپور    (نوازنده‏ى دوتار، تربت جام)
174. حاتم کشتمندى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، تربت جام)
175. على‏خان یزدانى    (معروف به على آبشورى، نوازنده‏ى قُشمه، بجنورد)
176. على‏رضایى    (خواننده، نوازنده‏ى دوتار و مطلع بومى، کاشمر)
177. مرحوم ولى‏الله رحیمى    (نوازنده‏ى کمانچه، آشخانه)
178. معصومه یادگارى    (نوازنده‏ى دایره، تایباد)
179. احمد زینتى    (نوازنده‏ى دایره، تربت‏جام)
180. عبدالله بخشنده نقشبندى    (جام، مطلع بومى، فیل‏آبادتربت‏جام)
181. عبدالقادر بخشنده نقشبندى    (جام، مطلع بومى، فیل‏آبادتربت‏جام)
182. غلامرضا رضایى    (نوازنده‏ى دوتار، مطلع بومى، کاشمر)
183. محمدعباسى    (نوازنده‏ى دوتار، کاشمر)
184. محمد رضایى    (نوازنده‏ى دایره، کاشمر)
185. نورمحمد احسان‏پناه    (راهنما، تایباد)
186. على‏اصغر رستمى    (نوازنده‏ى قشمه، کاشمر)
187. برادران قره‏قولى    (نوازنده‏ى دایره، سبزوار)
خوزستان
188. محمودآب آب‏زاده    (مطلع بومى، شوشتر)
189. رحیم نمکى    (مطلع بومى، خواننده‏ى محلى و نوازنده‏ى دایره و تنبک)، شوشتر
190. مهشید نقاش‏پور    (پژوهشگر موسیقى شوشتر، مطلع بومى)
191. مرحوم جعفر نجف‏زاده    (معروف به‏جعفر بى‏بى‏آمنه، نوازنده‏ى دایره و خواننده)، شوشتر
192. هاشم دریس    (خواننده، آبادان)
193. محمدرضا ملاح‏زاده    (نوازنده‏ى دایره، آبادان)
194. حسین مقدم    (نوازنده‏ى دایره، آبادان)
195. محمد رجب‏زاده    (نوازنده‏ى سازهاى ضربى، آبادان)
196. دیوان دریس    (سرپرست، نوازنده‏ى دایره، آبادان)
197. حمزه مقدم    (نوازنده‏ى سازهاى ضربى، آبادان)
198. شنبه پیروزه    (خواننده و نوازنده‏ى دایره، بهبهان)
199. عبدالله باستانى‏زاده    (خواننده و نوازنده‏ى دایره، بهبهان)
200. فتح‏الله طیبى    (خواننده و نوازنده‏ى دایره، بهبهان)
201. شنبه نصریان‏پور    (خواننده و نوازنده‏ى دایره، مطلع بومى، بهبهان)
202. حسین تجلى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره و مطلع بومى، بهبهان)
203. رامین منصورى    (مطلع بومى، رامهرمز)
204. سعید غلامحسین‏پور    (مطلع بومى و نوازنده‏ى تار، بهبهان)
205. بهروز شریعتى    (نوازنده‏ى کمانچه، مطلع بومى، بهبهان)
206. محمد غلامى‏نژاد    (معروف به قنبر، نوازنده‏ى دایره (شوشتر) و خواننده)
207. نادر شریفى    (مطلع بومى، دزفول)
208. عبدالحسین سفیدمو    (خواننده، مطلع بومى، دزفول)
209. سیدجلال‏الدین مرعشى‏کیا    (نوازنده‏ى نفى‏جفتى، مطلع بومى، شوشتر)
210. حسین طارزادى    (خواننده، مطلع بومى، شوشتر)
211. جعفر سید    (نوازنده‏ى تار، مطلع بومى، بهبهان)
استان سمنان
212. منوچهر ذوالفقارى    (مطلع بومى، سمنان)
213. پویان آزاده    (موسیقیدان، مطلع بومى، سمنان)
214. ماشاءالله محقق    (خواننده، مطلع بومى، سمنان)
215. محمد کنشلو    (مطلع بومى، گرمسار)
216. حسین معلم    (راهنما، نویسنده یادداشتى از برادرش على معلم، دامغان)
217. صفا پورصفایى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، مطلع بومى، سنگسر)
218. محمود دارابى    (نوازنده‏ى دایره، سمنان)
استان فارس
219. ابراهیم حسن‏پور    (نوازنده‏ى تار، مطلع بومى، جهرم)
220. ضیاء مصباح‏زاده    (مطلع بومى، جهرم)
221. رسول دَخِش    (نوازنده‏ى دایره، مطلع بومى، جهرم)
222. مسعود دَخِش    (مطلع بومى، جهرم)
223. خسرو آبخیز    (نوازنده‏ى تار، دایره، سرنا، مطلع بومى، جهرم)
224. اصغر پورزاد (مشهور به محمدى)    (نوازنده‏ى تار، مطلع بومى، جهرم)
225. على‏اصغر رستگار    (نوازنده‏ى دایره، مطلع بومى، شیراز)
226. ابراهیم ارقمى    (مطلع بومى، شیراز)
227. منوچهر کیانى    (پژوهشگر قوم قشقایى، مطلع بومى، شیراز)
228. مجید احمدى    (مطلع بومى، گله‏دار و اسیر)
کهگیلویه و بویراحمد
229. همت هاشمى    (مسئول انجمن موسیقى شهرستان یاسوج، موسیقیدان، مطلع بومى)
230. خسرو بزم    (نوازنده‏ى سرنا و کرنا، مطلع بومى، یاسوج)
231. سهراب شفیعى    (خواننده، مطلع بومى، یاسوج)
کردستان
232. کیوان علیمحمدى    (نوازنده‏ى دف، سنندج)
233. برات نورانى    (نوازنده‏ى دهل، دایره، سنندج)
234. یدالله نورانى    (نوازنده‏ى دهل، تنبک، دایره، سنندج)
235. اسماعیل مردانى    (نوازنده‏ى سرنا، نرمه ناى، سنندج)
236. کامبیر معمارى    (نوازنده‏ى دف، سنندج)
237. عین‏الدین الماسى    (خواننده، مریوان)
238. کیانوش معمارى    (خواننده، نوازنده‏ى دف، سنندج)
239. پیمان معمارى    (خواننده، نوازنده‏ى دف، سنندج)
240. صلاح ویسى    (خواننده، نوازنده‏ى دف، سنندج)
241. شفیع خالدى کمینه‏اى    (خواننده، سنندج)
242. عادل خالدى کمینه‏اى    (خواننده، سنندج)
243. مرحوم خلیفه صفوتى    (خواننده، نوازنده‏ى دف، سنندج)
244. ماشاءالله صفوتى    (نوازنده‏ى دف، سنندج)
245. جمال صفوتى    (نوازنده‏ى دف، سنندج)
246. پیمان صفوتى    (نوازنده‏ى دف، سنندج)
247. مرحوم خلیفه میرزا آغه‏غوثى    (نوازنده‏ى دف، خواننده، سنندج)
248. عبدالرحمن غوثى    (نوازنده‏ى دف، سنندج)
249. علیرضا غوثى    (نوازنده‏ى دف، سنندج)
250. میلاد جوانمردان    (نوه خلیفه، نوازنده‏ى طاس، سنندج)
251. محمدرضا شفیعى امیرآبادى    (نوازنده‏ى سرنا، دوزله، سنندج)
252. شهاب وکیلى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، سنندج)
253. مظفر رضاقلى    (مطلع بومى و رقصنده‏ى کردى)
254. حسین احمدى    (مطلع بومى، مریوان)
255. نورى حمزه‏پور    (خواننده، مهاباد)
256. خسرو عزیزى    (نوازنده‏ى بالابان، مهاباد)
257. سیدبهاءالدین حسینى    (خلیفه قادریه و نوازنده‏ى دف، سنندج)
258. سیدتاج‏الدین حسینى    (نوازنده‏ى دف، سنندج)
چهار محال و بختیارى
259. مرحوم استاد طوقانیان    (نوازنده‏ى کمانچه، مطلع بومى)
260.پیمان بزرگ‏نیا    (پژوهشگر موسیقى بختیارى، خواننده و نوازنده‏ى کمانچه و نى و         دایره)
261. کرمعلى بزرگ‏نیا    (نوازنده‏ى دایره)
262. محمدحسین خلیلى    (مطلع بومى، شهرکرد)
263. فرشید بزرگ‏نیا    (مطلع بومى)
264. مرحوم سیدقربان قاسمى    (خواننده، نوازنده دایره)
265. آقاى موسوى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، نى)
266. مینا نجفى    (همخوان)
267. کبرى نجفى    (همخوان)
268. فریده نجفى    (همخوان)
269. اکبر مرادى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره)
270. حسن چوپانى مقیمى‏نیا    (مطلع بومى)
271. هوشنگ سامانى    (استفاده از عکس و مطالب پژوهشى پیرامون عروسى بختیارى ایشان)
استان همدان و قزوین
272. مرتضى فطرى    (نوازنده‏ى دایره، چگور، همدان)
273. حق‏رضا فطرى    (خواننده، نوازنده‏ى چگور، تار، همدان)
274. ناصر صادقى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، ملایر)
275. امیرحسین صالح‏زاده    (نوازنده‏ى دایره، نهاوند)
276. آقاى وکیل‏ها    (مطلع بومى، قزوین)
277. فاطمه ارباب    (مطلع بومى، قزوین)
278. احسان طاهرخانى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، تاکستان)
279. میرابى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، قزوین)
استان بوشهر
280. میرزا کرم زبردست    (خواننده)
281. اکبر زنده بودى    (نوازنده‏ى دایره)
282. رضا قراغانى    (نوازنده‏ى دایره)
283. مسعود نقیب‏زاده    (نوازنده‏ى نى‏انبان)
284. محسن شریفیان    (پژوهشگر موسیقى بوشهر، نوازنده‏ى نى‏انبان)
285. احمد على‏شرفى    (نوازنده‏ى نى‏انبان)
286. محمد بوشهرى    (نوازنده‏ى دایره، خواننده)
287. حیدر سلمانى    (سرپرست گروه بندر ثلاث (کنگان) و نوازنده‏ى نى‏انبان، مطلع بومى)
288. على نظافت    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
289. محمد ابراهیم‏پور    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
290. حسین ابراهیم‏پور    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
291. حسین رحیمى    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
292. حسین سلمانى    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
293. جمال نظافت    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
294. حبیب احمدپور    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
295. محمد حنیف    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
296. على سمانى    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
297. عبدالرسول اوس    (نوازنده‏ى دایره، همخوان)
یزد
298. محمدرضا جعفرى    (پژوهشگر موسیقى یزد و خواننده)
299. بهروز نجفى    (مطلع بومى)
30. احمد کوچه‏باغى    (خواننده، مطلع بومى)
301. مهدى کوچه‏باغى    (نوازنده‏ى دایره، یزد)
302. سیدحسن سالارى    (نوازنده‏ى دایره، یزد)
03. سیدامیر زکى‏پور    (مطلع بومى)
304. اسفندیار نجفى    (نوازنده‏ى دایره، مطلع زرتشتى)
305. آناهیتا نجمى    (مطلع زرتشتى)
306. میرزاعلى اکبر درویش‏بلبل    (از طریقت خاکسارى، خواننده و مطلع، یزد)
307. حسن نقاش    (مطلع بومى)
استان کرمان
308. سیدفؤادالدین توحیدى    (پژوهشگر موسیقى کرمان، پژوهشگر و نوازنده‏ى دف)
309. سعادت ارجمند    (مطلع بومى، کرمان)
310. سیدعماد توحیدى    (نوازنده‏ى دف، پژوهشگر دف)
311. حسین رضامند    (مطلع بومى، کرمان)
312. سید وداد توحیدى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
313. عطاالله مشرف‏زاده    (خواننده، نوازنده‏ى تنبک و دف، کرمان)
314. محمدرضا کربلایى    (مطلع بومى)
315. جعفرى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
316. محمدحسین خانى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
317. محمد خوشحالى    (خواننده)
318. سعید نیلى    (نوازنده‏ى دف)
319. ستار نیلى    (نوازنده‏ى دف)
320. حمید مسلمین    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
321. وحید ایران‏منش    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
322. شهلا فاطمى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
323. اصغر مرادعلى‏زاده    (نوازنده‏ى دایره، کرمان)
324. غلام‏عباس حیدرى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
325. عطا عجمى‏پور    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
326. اسدالله اشجع    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
327. وحید زینعلى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
328. روح شجاع حیدرى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
329. امین قربانى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
330. سعید کارآمد    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
331. مهدى زندى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
332. حسین عاشورزاده    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
333. مجید ملایم‏زاده    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
334. مسعود لولویى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
335. عماد حسین‏خانى    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
336. احسان کاربخش    (نوازنده‏ى دف، کرمان)
337. مهرى مؤیدمحسنى    (پژوهشگر فرهنگ مردم سیرجان، سیرجان)
338. ربابه مکى    (نوازنده‏ى دایره، سیرجان)
339. مظفر فرزین ابراهیمى    (نوازنده‏ى تار، مطلع بومى، سیرجان)
40. چراغ‏على هدایتى    (نوازنده‏ى دایره، سیرجان)
341. محمدرضا احمدى    (مطلع بومى، سیرجان)
342. على‏اصغر بچاق‏چى    (نوازنده‏ى دایره، سیرجان)
43. ماه‏طلعت شجاعى    (نوازنده‏ى دایره، سیرجان)
344. جابر حسین‏نژاد    (نوازنده‏ى دایره، سیرجان)
345. امیر یزدان‏پناه    (مطلع بومى، نوازنده‏ى دایره، جیرفت)
346. یوسف فرخى    (مطلع بومى، جیرفت)
347. مجید امیرى    (نوازنده‏ى نى، مطلع بومى، جیرفت)
348. هوشنگ کردستانى    (خواننده، مطلع بومى، جیرفت)
349. یوسف سلیمى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، مطلع بومى، فاریاف)
350. حسین جوهرى    (نوازنده‏ى نى، همخوان، فاریاب)
351. چراغ گیلانى    (نوازنده‏ى سرنا، جیرفت)
352. غلامحسین لوطى    (نوازنده‏ى دایره، شهداد)
353. عباس لوطى    (نوازنده‏ى دایره، شهداد)
354. تهمینه غیبى    (نوازنده‏ى دایره، کرمان)

355. لیلا مرادى    (نوازنده‏ى دایره، کرمان)
356. فاطمه خسروى    (نوازنده‏ى دایره، کرمان)
357. بتول کوکب‏نژاد    (نوازنده‏ى دایره، سیرجان)
358. قاسم فرهمند    (نوازنده‏ى دایره، سیرجان)
359. نصرالله محسنى    (نوازنده‏ى دایره، سیرجان)
360. ربابه ایران‏پور    (نوازنده‏ى دایره، سیرجان)
361. على احمدى کوهبنانى    (معروف به اسیى، نوازنده‏ى دایره)
362. استاد حسین لوطى    (نوازنده‏ى دایره، فیض‏آباد کوهبنان)
363. حسین آذرافزا    (نوازنده‏ى دایره، کوهبنان)
364. محمدعلى احمدى    (نوازنده‏ى دایره، کوهبنان)
365. حسن دشتى    (نوازنده‏ى دایره، شهربابک)
366. نجات‏على گنجیان    (نوازنده‏ى دایره، شهربابک)
367. ابوالفضل رئیسى    (نوازنده‏ى دایره، شهربابک)
368. سمیه ارجمندى    (نوازنده‏ى دایره، شهربابک)
369. محمد عرب‏پور    (نوازنده‏ى دایره، هوت‏کن زرند)
370. رخساره ایزدى    (نوازنده‏ى دایره، خالق‏آباد زرند)
371. بتول ایزدى    (نوازنده‏ى دایره، یزدان‏آباد زرند)
372. شهربانو ایرجى    (نوازنده‏ى دایره روده‏اى، دهنه‏ى بم)
373. فاطمه شرفایى    (نوازنده‏ى دایره، مرغک بم)
374. مریم شرفایى    (نوازنده‏ى دایره، مرغک بم)
375. محمدرضا ایران‏منش    (نوازنده‏ى دایره، بردسیر)
376. على یزدانى    (نوازنده‏ى دایره، نقى‏آباد زرند)
377. محمد لوطى    (نوازنده‏ى دایره، خیرآباد زرند)
378. باقر لوطى    (نوازنده‏ى دایره، خَنامون رفسنجان)
379. فاطمه صافى‏زاده    (نوازنده‏ى دایره، رفسنجان)
380. بهجت شیرى    (نوازنده‏ى دایره، رفسنجان)
381. کوکب قادرى    (نوازنده‏ى دایره، رفسنجان)
382. محدثه رحمان‏پور    (نوازنده‏ى دایره، رفسنجان)
383. شیرین فدایى    (نوازنده‏ى دایره، رفسنجان)
384. على‏اصغر قوام    (نوازنده‏ى دایره، رفسنجان)
385. شیرین صابرى    (نوازنده‏ى دایره، راین)
386. نرگس هوشمند    (نوازنده‏ى دایره، راین)
387. بتول کاظم‏زاده    (نوازنده‏ى دایره، راین)
388. بى‏بى‏ربابه طباطبایى میرحسینى    (نوازنده‏ى دایره)
389. على بابایى    (نوازنده‏ى دایره‏نواز و رقص استکان)
390. پروین هوشمند    (نوازنده‏ى دایره)
391. محمد فیوج‏گَوَرى    (نوازنده‏ى دایره، جیرفت)
392. سهراب عیسى‏پور    (امیرآباد)
393. شیرمحمد احمدى    (نوازنده‏ى چنگ، قیچک)
394. ابراهیم ابراهیمى   
استان گلستان
395. اسدالله معطوفى    (پژوهشگر نویسنده تاریخ و فرهنگ مردم، مطلع بومى، گرگان)
396. سیداحمد حسینى    (پژوهشگر موسیقى، نوازنده‏ى دوتار مطلع‏بومى، على‏آباد کتول)
397. سیدمجتبى حسینى    (خواننده، على‏آبادکتول)
398. فرحناز گلچین    (نوازنده‏ى دایره، على‏آبادکتول)
399. سیده زهرا حسینى    (نوازنده‏ى دایره، على‏آبادکتول)
400. مجید تکیه    (نوازنده‏ى دوتار ترکمن، مطلع بومى، آزادشهر)
استان مازندران
401. محمدرضا اسحاقى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، بهشهر)
402. ابوالحسن خوشرو    (خواننده، نوازنده‏ى لله‏وا، مطلع بومى، قائم‏شهر)
403. آرش اسحاقى    (خواننده، نوازنده‏ى کمانچه، بهشهر)
404. پرویز عبداللهى    (نوازنده‏ى قرنه، مطلع بومى، بنافت)
405. ابراهیم درویشى‏خنار    (مطلع بومى، سوادکوه)
406. سودابه احمدى    (مطلع بومى، سوادکوه)
407. رمضان اسکندرى    (مطلع بومى، سوادکوه)
408. رشید قلى‏نژاد    (مطلع بومى، باجى میانا ـ بنافت)
409. بهروز مهین‏راد    (مطلع بومى، فیروزکوه)
410. فریبا شیرازى    (نوازنده‏ى دایره، فیروزکوه)
گیلان ــ تالش
411. شعبان‏زاده    (مطلع بومى، تالش)
412. نیکمرام    (خواننده و مطلع بومى، تالش)
413. مرحوم فریدون پوررضا    (خواننده و مطلع بومى، رشت)
414. مرحوم اباذر غلامى    (مطلع و پژوهشگر گیلانى، رشت)
415. ناصر وحدتى    (خواننده، پژوهشگر، نوازنده‏ى تشت)
416. گیلان شاه خوش‏نواز    (نوازنده‏ى دایره)
417. حسین مسکین    (نوازنده‏ى سرنا)
418. آرش فریدى    (پژوهشگر موسیقى تالش، نوازنده‏ى تنبور تالشى)
419. بهرام شماجى    (نوازنده‏ى نى(لله)، تالش)
420. کتاب‏الله پیشقدم   
421. سهراب ظهیرى‏ناب    (دستان‏خوان)
422. محمد قاسمى   
423. احمد روشنى   
424. مرحوم قسمت خانى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، تالش)
استان کرمانشاه
425. آرش شهریارى    (خواننده و نوازنده‏ى تنبور و مطلع بومى)
426. رکن‏الدین شهریارى    (مطلع بومى)
427. سعید ولدبیگى    (مطلع بومى)
428. شیخ‏على منفردنیا    (نوازنده‏ى دایره، صحنه)
429. مظفرعلى منفردنیا    (نوازنده‏ى تنبور، مطلع بومى، صحنه)
430. تیمور ویسى    (مطلع بومى، نوازنده‏ى دوزله، کرمانشاه)
431. درویش چنگیز عبدى‏پور    (مطلع بومى، نوازنده‏ى دوزله ـ کلیایى)
432. هادى طبیبى    (مطلع طریقت خاکساریه، کرمانشاه)
433. آشنا احمدى    (خواننده‏ى طریقت قادریه و نوازنده‏ى دف، کرمانشاه)
434. رسول رنجبر    (نوازنده‏ى دف، کرمانشاه)
435. امان‏الله طاهرى    (نوازنده‏ى دوزله، سنقر)
436. محمدرضا صادقى    (خواننده و نوازنده‏ى دایره، سنقر)
437. ابراهیم اخوان    (خواننده، سنقر)
438. داریوش مظهرى    (خواننده، سنقر)
439. یزدان طاهرى    (نوازنده‏ى دوزله، سنقر)
440. فرزاد بساط‏پور    (نوازنده‏ى تنبور و مطلع بومى، کرمانشاه)
441. اشرف شریفى    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، کلیایى)
442. ارسلان بامنده    (نوازنده‏ى تنبک، کلیایى)
جمهورى‏هاى تاجیکستان، ازبکستان
443. عبدالولى عبدالرشیدف    (رئیس مکتب شش مقام، تاجیکستان)
444. خدایى شریف    (مطلع بومى، تاجیکستان)
445. اصل‏الدین نظام‏اف    (موسیقى‏دان، تاجیکستان)
446. نظام نورجانف    (تاجیکستان، استفاده از کتب و اطلاعات ایشان)
447. عبدالخلیل مجیداف    (طریقت کبراویه، وادى حصار تاجیکستان)
448. آزاده آشورآوا    (نوازنده‏ى دایره، تاجیکستان)
449. ستار فاضل‏اف    (نوازنده‏ى دایره، تاجیکستان)
450. على‏اکبر على‏اف    (نوازنده‏ى تار، مطلع بومى، جمهورى آذربایجان)
451. شبنم ربیع‏اوا    (مطلع بومى، تاجیکستان)
452. اسدالله عطاالله‏یف    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، ازبکستان)
ترکیه
453. فکرت کاراکایا    (نوازنده‏ى قیژک)
454. ارسین چیلیک    (خواننده، نوازنده‏ى دایره، مطلع بومى)
افغانستان
455. سمیع‏الله تازه    (پژوهشگر نورستانى، ساکن کابل)
456. داود منیر    (مطلع بومى، هرات)
457. صلاح‏الدین جامى    (مطلع بومى، هرات)
458. کنسرواتورار موسیقى جمهورى تاجیکستان (دوشنبه)
459. کنسرواتوار موسیقى جمهورى ارمنستان (ایروان)
460. کنسرواتوار موسیقى جمهورى ترکمنستان (عشق‏آباد)
461. کنسرواتوار موسیقى جمهورى آذربایجان (باکو)
462. دانشکده موسیقى بمبئى    (هندوستان)

پیوست	اندازه
24437.PDF	319.12 KB