نبرد بزرگ دریایی ترافالگار ،آخرین جنگ هوراشیو نلسون

۲۰۲ سال پیش در روز ۲۱ اکتبر سال ۱۸۰۵ میلادی دریاسالار هوراشیو نلسون، فرمانده ناوگان دریایی انگلستان در آب های تنگه ترافالگار در فاصله ای نزدیک به بندر کادیس اسپانیا ناوگان دریایی امپراتوری فرانسه را درهم می شکند.
علی رغم این پیروزی درخشان جنگ ترافالگار آخرین نبرد دریاسالار هوراشیو نلسون بود.
دریاسالار انگلیسی هوراشیو نلسون در آن زمان ۴۷ سال داشت.
او از سن ۱۲ سالگی به دریانوردی پرداخته و پله پله به مدارج فرماندهی رسیده بود.
نلسون در جنگ های دریایی یک بازو و یک چشمش را از دست داده بود.
او چند سال پیش از این تاریخ یک ناوگان دیگر دریایی فرانسه را در ابوقیر در مصر درهم شکسته بود و ناپلئون که در آن زمان هنوز امپراتور فرانسه نشده بود و به قصد فتح مصر در آن کشور به سر می برد را زمینگیر کرده بود.نلسون پس از این نبرد از نیروی دریایی انگلستان کناره گیری کرد.
اما پس از اینکه انگلستان سومین ائتلاف را علیه فرانسه تشکیل داد ، نلسون بار دیگر به خدمت بازگشت.
ناپلئون اول امپراتور فرانسه ۲۰۰۰۰۰ سرباز را دربندر بولونی گردآورده بود و قصد داشت آنها را با دستکم ۳۰۰۰ فروند انواع قایق و شناور در ساحل انگلستان پیاده کند و جنگ را به داخل خاک جزیره بکشاند.
اما این اقدام در صورتی قابل اجرا بود که ناوگان قدرتمند انگلستان به اندازه کافی از دریای مانش دور شده باشد.
آدمیرال ویلونوو ، فرمانده ناوگان دریایی فرانسه دستور یافت ، ناوگان انگلستان را تحریک به تعقیب ناوگان فرانسه کرده و آنها را تا جایی که امکان دارد از دریای مانش دور کند.
نخستین مرحله نقشه مطابق پیش بینی تحقق یافت و نلسون و ناوگانش تا جزایر آنتیل در دریای کاراییب ناوگان فرانسه را تعقیب کردند.
آدمیرال ویلونوو طبق نقشه تلاش کرد هر چه سریعتر به دریای مانش بازگردد تا بتواند پیاده شدن نیروهای فرانسوی در خاک انگلستان را پوشش دهد اما نلسون دست بردار نبود و به سرعت او را تعقیب می کرد.
آدمیرال ویلونوو برای نجات از تعقیب نلسون ناگزیر شد به بندر اسپانیایی کادیس پناه ببرد.
در این بندر ناوگان اسپانیا که متحد فرانسه بود به ناوگان ویلونوو پیوست.
آدمیرال ویلونوو برای خوشامد ناپلئون که در بندر بولونی منتظر بود و برای اینکه مورد سرزنش قرار نگیرد تصمیم گرفت از پناهگاه مستحکم خود در لنگرگاه کادیس خارج شود.
یک تصمیم مرگبار و در عین حال بی فایده زیرا ناپلئون که تحمل انتظار زیاد را نداشت بندر بولونی را ترک کرده بود. با خروج با خروج ناوگان فرانسه و اسپانیا از بندر کادیس ، در پاسالار هوراشیو نلسون فرمان حمله به ناوگان فرانسه را در تنگه ترافالگار صادر کرد.
او ۲۷ فروند کشتی انگلیسی را به جنگ ۳۳ فروند کشتی فرانسوی و اسپانیایی فرستاد.
فرانسوی ها و اسپانیایی ها که فرمانده نالایقی داشتند در این جنگ دریایی شکست خوردند و نیمی از کشتی های آنها نابود شد در حال که انگلیسی ها حتی یک کشتی نیز از دست ندادند.
اما در بحبوحه جنگ هوراشیو نلسون که در عرشه کشتی فرماندهی ویکتوری حضور داشت ،هدف یک گلوله قرار گرفت و قبل از اینکه بتواند مزه پیروزی را بچشد ، بر اثر شدت جراحت درگذشت.
جسد نلسون طی یک مراسم ملی در کلیسای اعظم سن پل در لندن دفن می شود.
به این ترتیب ، در روز ۲۱ اکتبر سال ۱۸۰۵ میلادی دریاسالار انگلیسی هوراشیو نلسون فرمانده ناوگان دریایی پادشاهی انگلستان ناوگان دریایی امپراتوری فرانسه را در آب های تنگه ترافالگار در نزدیکی بندر اسپانیایی کادیس درهم می شکند.
دریاسالار نلسون به دلیل جراحتی که در جریان جنگ دچار آن شد نتوانست مزه شیرین پیروزی را بچشد و جنگ ترافالگار آخرین نبرد این دریانورد شجاع و خودساخته بود.
شکست ترافالگار موجب شد ، تا ناپلئون برای همیشه اندیشه اشغال خاک انگلستان را در کنار بگذارد و به فتوحات در قاره اروپا بسنده کند.
در عین حال ، در درازمدت فرانسه که از یک ناوگان دریایی کارآمد محروم شده بود ، دیگر نتوانست در رقابت مستعمراتی در حد و اندازه انگلستان ظاهر شود.

بهرام افتخاری

منبع : روزنامه جام‌جم