هیچکس نمی‌خواهد تسلیم شود

روسیه در دسامبر گذشته، از پیمان کنترل سلاحهای سبک خارج و اعلام کرد تا زمانی که متفقینش در ناتو، تصویب متن به روز شده پیمان را که بازتاب دهنده واقعیتهای پس از جنگ سرد مانند عهدنامه ورشو است از سر نگیرند، به افزایش نیروهای نظامی خود ادامه خواهد داد.
از آنجا که دیگر پیمان امضا شده کنترل سلاحهای سبک وجود خارجی ندارد، در این رابطه می‌توان کشورهای عضو یا غیر عضو ناتو مانند روسیه، اوکراین، بلاروس و قزاقستان نام برد که پیمان را تصویب کرده‌اند در حالیکه هیچیک از کشورهای عضو ناتو این کار را نکرده و ویلنیوس، ریگا و تالین حتی به آن ملحق هم نشده‌اند. مسکو معتقد است این موقعیت برای تمام متحدین مزیتهای نظامی یک جانبه به ارمغان می آورد که نمی تواند با آن موافقت کند.
از زمانی که روسیه پیمان مذکور را معوق کرده، ناتو تا حدی موضع خود را مشخص کرده است. ناتو قبلاً، زمانی که روسیه به تعهدات «استانبول» شامل تخلیه کامل نیروهایش از گرجستان و مولداوی عمل کرد، با آغاز به تصویب پیمان موافقت کرده بود. اکنون ناتو روشی پیشنهاد کرده که طی آن روند تصویب پیمان را در حالی شروع خواهد کرد که مسکو مشغول تخلیه کامل و نهایی نیروهای خود از دو جمهوری شوروی سابق است.
کرملین و ستاد ارتش روسیه این مطالبات را زیاده از حد و غیرقابل قبول می‌دانند. علاوه بر این با دلایل مستدل اظهار می‌کنند که پیمان کنترل سلاحهای سبک و مسأله عقب نشینی نیروها (که به طور کامل در گرجستان صورت گرفته) دو موضوع کاملاً متفاوتند و ایجاد ارتباط ساختگی میان آنها، عذر موجهی برای به تعویق اننداختن تصویب پیمان از سال ۱۹۹۹ تا کنون به حساب نمی‌آید.
سرباز زدن غرب از تصویب پیمان کنترل سلاحهای سبک، روسیه را به تعویق آن واداشته است. شش ماهی است که روسیه هیچ اطلاعی در مورد چگوتگی استقرار نیروهایش در مناطق عضو پیمان کنترل سلاحهای سبک در بخش اروپایی کشور ( مثلاً غرب اورال) به ناتو نداده است.
روسیه همچنین در مورد قدرت و مدرنیزه کردن نیروهایش سکوت اختیار کرده و به بازرسان ناتو اجازه بازدید از آنها را نداده است. در عین حال توقع نظارت بر امکانات بالقوه ناتو را نیز ندارد. این موقعیت علیرغم برگزاری نشستهای RNC باعث افزایش اعتماد بین مسکو و بروکسل نمی‌شود.
با این وجود هدف ایده‌ای که در نشست اخیر توسط ژنرال «بالویوسکی» مطرح شد، خارج کردن پیمان کنترل سلاحهای سبک از این بن بست است. او پیشنهاد کرد که باید به روسیه اجازه رفع محدودیتهای نیروهای مسلح در جناحین شمال و جنوب قسمت اروپایی آن داده شود. این امر روسیه را قادر به انتقال آزادنه نیروهای مسلح و جنگ افزارها در این ناحیه و ایجاد واکنش فوری به موقعیتهای پیش آمده خواهد کرد. در صورت پذیرفته شدن این تقاضا، روسیه نیروهای خود را تقویت نخواهد کرد.
خبرگان امور نظامی می‌دانند چه قصدی در پس این پیشنهاد نهفته است. تصویب نکردن پیمان کنترل سلاحهای سبک برای ناتو منفعت نظامی مهمی در مورد قابلیت درگیری روسیه با اروپا در پی داشته است.وزارت دفاع روسیه مدعی است ناتو چهار تا شش برابر روسیه تانک و خودروی زره پوش دارد.
به علاوه، گرجستان نیز در واقع به امکانات نظامی اش با دریافت حداقل ۱۷۵ تانک، ۱۲۶ زره پوش، ۶۷ قبضه توپخانه، ۴ هواپیمای نظامی، ۱۲ هلیکوپتر و ۸ ناو جنگی و قایق موتوری از متفقین غربی خود، افزوده است. وزارت دفاع روسیه اعلام کرد گرچه این اعداد از سقف تعیین شده توسط پیمان کنترل سلاحهای سبک تجاوز نمی کنند، تحریکات ارتش گرجستان در مرزهای مشترک با جمهوریهای آبخازیا و اوستیای جنوبی « تأثیر مغشوش کننده‌ای در وضعیت سیاسی- نظامی جنوب قفقاز داشته است.»
رهبران نظامی روسیه همچنین از حضور نیروهای تقویت شده آمریکایی در پایگاههای رومانی و بلغارستان و برنامه های پنتاگون برای استقرار موشکهای ضد بالیستیک در لهستان و جمهوری چک ( و نهایتاً در ترکیه، گرجستان، نروژ و بریتانیا) به بهانه حمایت از متحدین اروپایی در برابر موشکهای بالیستیک ایرانی ، احساس نگرانی می‌کنند. مسکو معتقد است این برنامه‌ها به شدت قابلیت مواجهه استراتژیک و میخکوب کننده روسیه را با وسایل استراتژیک نیروهای متخاصم کاهش خواهد داد. جای تعجب نیست که در این وضعیت روسیه تمایلی به شرکت در پیمان تصویب نشده کنترل سلاحهای سبک ندارد. چنانکه «ولادیمیر پوتین» گفت: «ما به ناتو مزیت نظامی یک جانبه نخواهیم داد.»
پیشنهاد «بالویوسکی» مورد استقبال هم قطاران خارجی اش واقع نشد. چنانکه سخنگوی ناتو تصریح کرد، وضعیت پیشین مبنی بر آغاز روند تصویب پیمان همزمان با عقب نشینی نیروهای روسیه از گرجستان و مولداوی همچنان برقرار است.
واضح است که رهبران نظامی ناتو تا زمانی که رهبران سیاسی آن و به خصوص ایالات متحده پیشنهاد جدیدی نداشته باشند، نمی توانند تصمیم جدیدی اتخاذ کنند. ژنرال «بالویوسکی» از واکنش آنها در برابر پیشنهاد خود مأیوس نشده و به مطبوعات اعلام کرد:«من هنوز ایده ام را در مورد گسترش جناحها به مرحله نهایی نرسانده ام این فقط فکری است که در سر دارم. اما می‌تواند پایه ای برای مذاکرات بعدی و کمکی برای کسانی باشد که این را شکستی فردی برای حفظ وجهه می دانند.»
اما تعویق پیمان کنترل سلاحهای سبک، شکستی برای تمام کشورهای سهیم در آن به حساب می‌آید که هیچکدام نمی خواهند پیش از همه تسلیم شوند.

مرجع : نووستی
مولف : Nikita Petrov

منبع : خبرگزاری آفتاب