ضرورت حضور یکپارچه اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری

موضوع انتخابات ریاست جمهوری دهم مهمترین اخبار سیاست داخلی کشور را تحت تاثیر قرار داده است. با وجود آن که یک سال به برگزاری این انتخابات باقی مانده است اما به مانند انتخابات مجلس هشتم بحث های مقدماتی این انتخابات زودتر از موعد مقرر آغاز شده است. شاید مهمترین دلیل پیش کشیدن انتخابات ریاست جمهوری به مانند انتخابات مجلس حاکم شدن فضای نارضایتی در میان مردم احزاب و حتی مسوولا ن نظام است. به تعبیری دیگر میل به تغییر شرایط فعلی در تمام سطوح سیاسی کشور به انگیزه های مختلف به چشم می خورد و تلا ش های فکری و اجرایی برای اصلا ح و تغییر یکی از سرمنشا» های این نارضایتی ها دغدغه خاطر فعالا ن سیاسی شده است به واقع عملکرد دولت نهم و حتی مجلس هفتم مهمترین دلیل آغاز پیش از موعد بحث های انتخاباتی است. در این میان عملکرد دولت منتسب به محافظه کاران در تمام شئون به شدت مورد انتقاد اصلا ح طلبان، بخشی از جریان محافظه کار و حتی حامیان سابق دولت است. رشد بی سابقه و دو رقمی شدن تورم، گرانی کالاهای حیاتی، پایین آمدن قدرت خرید مردم، گران شدت سرسامآور قیمت مسکن واجاره بهای آن، پایین آمدن کیفیت و کمیت برنامه های رفاه و تامین اجتماعی و رشد روزافزون فاصله طبقاتی علی رغم شعار عدالت گستری دولت نهم، حذف مدیران مجرب و با سابقه از چرخه مدیریت کشور، انحصار پست های حساس در دست معدودی از همراهان رئیس جمهور و حمله های تند و گاه بی گاه احمدی نژاد به سایر نهادها و ارگان های حکومتی دست به دست هم داده است که علا وه بر برگزاری مراسم اختتام عملکرد دولت نهم یک سال پیش از موعد آن تلا ش ها برای جایگزین مناسب احمدی نژاد آغاز شود.
در این میان محافظه کاران به آهستگی سوار بر قایق های نجات انتقادات سران جریان محافظه کار از عملکرد دولت از کشتی دولت نهم پیاده شده و از آن دور می شوند تا سکاندار این کشتی طوفان زده را در میان امواج سهمگین مشکلات دولت ساخته تنها بگذارند. آنها با فراموش کردن خاطرات سوم تیر ۸۴ سعی در فراموشاندن این خاطرات نیز دارند.
جریان محافظه کار که از لایه های تو در تو تشکیل شده است در نهایت با برگزاری و نتیجه گیری خاص از مجلس هشتم و مهم تر از همه انتخاب رئیس و هیات رئیسه آن پیام روشنی را به دولت و جامعه مخابره کرد و پس از این نیز با شکستن تمام کاسه ها بر سر دولت حتی فراتر از منتقدان اصلاح طلبان به اعلام برائت از این دولت و شخص احمدی نژاد خواهد پرداخت و از سویی به دنبال گزینه ای جایگزین خواهد گشت.
اصلاح طلبان اما به عنوان جناح اصلی مقابل محافظه کاران در چه اندیشه هستند؟ درحالی که محافظه کاران در خفا» نماز میت دولت نهم به پا می دارند و به دنبال وارث جدید جریان محافظه کار برای گزینه ریاست جمهوری هستند اصلاح طلبان درگیر مساله حضور با یک کاندیدا برای انتخابات ریاست جمهوری می باشند.
امروز حضور قدرتمند و یکپارچه اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری از چند جهت حائز اهمیت است اول از همه تعهد و رسالت اجتماعی جریان اصلاحات با توجه به شرایط نامناسب داخلی و خارجی برای اصلاح امور به محک نحوه حضور آنها در انتخابات آتی آزموده می شود. به واقع فشار شرایط نامناسب اقتصادی حاکم بر زندگی مردم و تهدیدات خارجی به حدی ملموس و قابل رویت است که جنگ قدرت میان چهره های اصلاح طلب برای انتخابات ریاست جمهوری را از بعد رسالت اجتماعی بی اهمیت و حتی بلاموضوع می کند. به بیانی دیگر اگر فصل مورد ادعای اصلاح طلبان از محافظه کاران دلسوزی و دل نگرانی برای جامعه امروز ایران است و اگر اصلاح طلبان معتقدند که «رقیبان زمل قدرت و آنها ز تامل برای مردم مستند» آنگاه باید از رقابت درون گروهی به مانند انتخابات ریاست جمهوری گذشته دست بشویند و به خاطر مردم رویه واحدی را در انتخابات آتی اتخاذ کنند.
دوم آن که اهمیت حضور یکپارچه اصلا ح طلبان وقتی بیشتر می شود که بدانیم محافظه کاران از اختلا فات و شکاف های موجود میان اصلا ح طلبان بیشترین استفاده را می برند و حتی شرط اول پیروزی آنان وجود این اختلا فات است به همین دلیل جریان محافظه کار در یک حرکت موازی در عین تلا ش برای انتخاب گزینه خود به جای احمدی نژاد سعی در انعکاس و بزرگ نمایی اختلا ف گروه های اصلا ح طلب دارد. مطبوعات و رسانه های وابسته به این جریان با داغ شدن بحث انتخابات ریاست جمهوری به طور مداوم سعی در جا انداختن موضوع حضور اصلا ح طلبان با چندین کاندیدا در انتخابات آتی دارند و به نظر می رسد سیاست «نشان دادن اختلا ف اصلا ح طلبان در روی پرده و جنگ خود در پشت پرده» تاکتیک سیاسی - رسانه ای اتاق های فکر محافظه کاران است.
سوم آن که اعتماد و امید اقشار مردم به اصلا ح طلبان در گرو یکدلی و اتحاد در این جریان است. اعتماد به توانمندی و عقلا نیت در تدبیر و اصلا ح امور و امید به آینده ای بهتر با سپردن سکان هدایت کشور به دست اصلا ح طلبان وقتی نقش بر آب می شود که مردم شاهد درگیری و تخاصم میان اصلا ح طلبان برای رسیدن به قدرت باشند. آن گاه که اعتماد و امید به عنوان پشتوانه های انسانی آرا زائل شود انتخابات به صحنه حضور سازمان یافته و عرصه نشو و نمای کسانی تبدیل می شود که تنها هنرشان شیوع بیماری ناامیدی و رواج بی اعتمادی به قدرت در میان مردم است.
البته باید به این مساله هم اذعان داشت که مشکل اصلا ح طلبان در انتخاب یک رویه واحد و به تعبیری دیگر عدم توافق بر سر اهداف مقطعی نظیر انتخابات ریاست جمهوری ناشی از نداشتن استراتژی یا ضعف در آن است. وجود هدف های بلندمدت و داشتن هنر ترکیب و تلفیق کنش های مختلف سیاسی در جهت آن به طور مسلم توافق ها را افزایش می دهد و باعث هماهنگی و یکپارچگی می شود. نکته چهارمی که متاسفانه کمتر توسط اصلا ح طلبان مورد توجه قرار دارد از دست رفتن منابع انسانی و کم اعتبار شدن چهره های شاخص این جریان در مخاصمات درون گروهی است.
از یک سو رسانه های جریان محافظه کار به انحا و بهانه های مختلف تخریب مهره های کلیدی جریان اصلا حات را در دستور کار دارند تا پایگاه مردمی آنان را تضعیف کنند و از سویی ممکن است با در مقابل هم قرار گرفتن این چهره ها در انتخابات ریاست جمهوری اعتماد و امید مردم به دست خود اصلا ح طلبان زائل شود.
نکته پنجم به شرایط و وضعیت خاص اصلا ح طلبان در ساختار سیاسی ایران باز می گردد. امروز اصلا ح طلبان نسبت به همتای محافظه کار از امکانات کمتری برخوردارند. اگر امروز محافظه کاران با داشتن امتیاز رسانه های دیداری و شنیداری، امکانات مالی بیشتر و رانت های ساختاری در جایگاه بی همتایی در مقایسه با اصلا ح طلبان قرار دارند آن گاه ضرورت حضور یکپارچه اصلا ح طلبان بیشتر درک می شود. به بیان دیگربه وجود آمدن «تعاونی اصلا حات» در مقابل رقابت میان اصلا ح طلبان یک پیش شرط ضروری برای پیروزی در انتخابات است. همکاری میان اصلا ح طلبان از یک سو موجب اعتماد مردم و از سویی مانع تفرق و تقابل و در نتیجه سو» استفاده رقیب است. تعاون و همکاری در مقابل مفهوم رقابت قرار می گیرد که در آن توجه به خود و فردیت و بی توجهی به شرایط جمعی به طور ضمنی نهفته است.
اگر امروز اصلاح طلبان از نابرابری در رقابت های سیاسی انتقاد می کنند و آن را یکی از دلا یل عمده ناکامی خود می دانند نباید این انتظار را داشته باشند که رقیب امکانات را در طبق اخلا ص گذاشته و با آن ها تقسیم کند. اصلا ح طلبان می بایست با افزایش انواع همکاری ها از جمله همکاری های ذهنی و انباشتن قوای خود و جلوگیری از پراکندگی تا حد ممکن در رفع نابرابری های امکاناتی در مقابل رقیب محافظه کار تلا ش کنند به هر حال وجود خواست مشترک در میان همه گروه های اصلا ح طلب مبنی بر اصلا ح امور در جهت توسعه یافتگی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و از آن سو کمبود امکانات تحمیل شده راهی جز همکاری و تعاون از طریق فروکاستن فردیت ها و خودخواهی باقی نمی گذارد. انتخابات ریاست جمهوری دهم می تواند سرفصلی تازه برای اصلاح طلبان در آزمون شیوه جدید در اصلا ح طلبی باشد.

نویسنده : آرش محبی

منبع : روزنامه مردم سالاری