مانور نظامی اسرائیل با چه هدفی انجام شد؟

جمعه ۲۰ ژوئن روزنامه نیویورک تایمز چاپ آمریکا نوشت که اسراییل در اوایل ماه جاری دست به تمرین نظامی گسترده­ای زده است که ظاهرا می تواند تمرینی برای حمله هوایی احتمالی به تأسیسات هسته­ای ایران باشد .
تهدیدهای متقابل ایران و اسرائیل علیه یکدیگر روز به روز شدیدتر می­شود. اسرائیل ایران را تهدید می­کند و ایران نیز در دفاع از خود پاسخی شدیدتر به اسرائیل می­دهد. اسرائیل عملیات تحریک­آمیز انجام می­دهد و تلاش می­کند با به راه کشاندن ایران بهانه به دست آورده و اوضاع را متشنج کند در مقابل ایران به اصطلاح دم به تله نمی­دهد و دائما وعده می­دهد که اگر اسرائیل دست به اقدامی بزند به شدت واکنش می­دهد.
جمعه ۲۰ ژوئن به طور ناگهانی خبری تیتر نخست رسانه­های جهانی قرار گرفت که به نقل از روزنامه نیویورک تایمز چاپ آمریکا بود. این روزنامه در شماره روز جمعه ۲۰ ژوئن به نقل از مقام­های امریکایی نوشت، اسراییل در اوایل ماه جاری دست به تمرین نظامی گسترده­ای زده است که ظاهرا می تواند تمرینی برای حمله هوایی احتمالی به تأسیسات هسته­ای ایران باشد .
این مقام­های امریکایی که نخواستند نامشان فاش شود، به این روزنامه گفته­اند که در مانور مزبور که در هفته اول ماه ژوئن برفراز آسمان مدیترانه شرق یونان انجام شد بیش از یک­صد جنگنده اف-۱۶ و اف-۱۵ به پرواز در آمدند.
این روزنامه در گزارش خود افزود که مقام­های اسراییلی حاضر نیستند درباره جزییات این تمرین نظامی سخنی به میان بیاورند ولی یک سخنگوی ارتش اسراییل در این باره گفته است که نیروی هوایی اسراییل همواره ماموریتهای مختلفی را تمرین می کند تا بتواند با چالش­هایی که اسراییل را در معرض خطر قرار می دهند مقابله کند.
به نقل از یک مقام آمریکایی عضو وزارت دفاع این کشور (پنتاگون) که نیویورک تایمز از وی بعنوان شخصی که در جریان این مانور نظامی قرار دارد نام برد ، یکی از هدف­های اسراییل تمرین تاکتیکها و سوختگیری هوایی و بررسی توان خود برای حمله احتمالی به تأسیسات هسته ای ایران و ردگیری موشکهای دور برد است .
وی افزود: «هدف دیگر اسراییل ارسال پیامی آشکار به ایران است برای این که به آن کشور بگوید اگر از غنی سازی اورانیوم دست نکشد، آماده انجام حمله نظامی علیه آن است.»
آزمایش مسافت­های بالای پروازی تا سقف ۱۵۰۰ کیلومتر و چگونگی سوخت­گیری در چنین مسافت­هایی در صورت پایان یافتن سوخت جنگنده از مهمترین محورهای این مانور اعلام شده است.
در همین حال ستاد ارتش یونان یونان آنچه در روزنامه نیویورک­ تایمز آمده است را تایید کرد و آن را در راستای افزایش توانمندی­های دو طرف دانست.
در همین حال نخستین واکنش به اقدام­های تحرک­آمیز اسرائیل را محمد البرادعی رئیس آژانس بین­المللی انرژی هسته­ای از خود نشان داد. وی در گفت و گو با شبکه العربیه گفت: «بدتر از هر چیز حمله نظامی به ایران است و به اعتقاد من هر عملیات نظامی علیه تهران خاورمیانه را به یک کره آتشین تبدیل می­کند و ایران را تحریک خواهد کرد تا به طور جدی به سمت ساخت سلاح هسته­ای متمایل شود.»
وی در ادامه افزود: «حتی اگر بگوییم ایران امروز سلاح هسته­ای نمی­سازد، حمله نظامی باعث می­شود که به سرعت به سمت ساخت آن حرکت کند و در آن موقع همه ایرانی­ها حتی ایرانی­های ساکن خارج نیز از کشورشان برای ساخت سلاح هسته­ای حمایت خواهند کرد. به ویژه این که من معتقدم ایران خطر چندانی برای دنیا نیست.»
البرادعی همچنین هشدار داد، اگر هر گونه علیات نظامی علیه ایران انجام شود، فورا از سمتش استعفا خواهد داد.
البرادعی بر ادامه گفت و گوها با ایران تاکید کرد و گفت: «ما باید برای قانع کردن ایران و رساندن پرونده هسته­ای آن به مرحله مطلوب مذاکرات بیشتری با تهران انجام دهیم.»
پس از البرادعی روسیه نیز نسبت به هر گونه اقدام نظامی علیه ایران هشدار داد. سفیر روسیه در سازمان ملل در گفت و گو با روزنامه­نگاران گفت: «تهدید نظامی علیه فعالیت­های هسته­ ایران باعث خواهد شد قدرت­های جهان همگی وارد یک جنک تمام عیار شوند.»
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز با شرکت در یک کنفرانس مطبوعاتی در مسکو نسبت به تکرار سناریویی مشابه سناریوی عراق این بار در مورد ایران هشدار داد و گفت: «سیاست­های هر کشوری لازم است که بر اساس واقعیت­ها باشد. واقعیت­ها را به یاد آورید، دقیقا شبیه همان واقعیت­هایی است که قبل از حمله به عراق مطرح بوده است.»
لاوروف در ادامه گفت: «از همکاران آمریکایی و اسرائیلی خود خواسته­ایم که اگر مدعی هستند ایران به دنبال دستیابی به بمب هسته­ای است، اطلاعاتی که بتواند این موضوع را ثابت کند، به ما ارائه دهند اما تا کنون هیچ چیزی از آنها در این زمینه ندیده­ایم.»
● واکنش اسرائیل
در این میان اسرائیل نیز هر گونه حمله نظامی به ایران را رد کرد و آن را سیاستی اشتباه دانست. ایهود باراک نخست­وزیر اسرائیل در گفت و گو با شبکه خبری بی­بی­سی گفت: «ما تهدید نظامی علیه ایران نمی­کنیم و برنامه­ نظامی نیز علیه تهران نداریم.»
ارتش اسرائیل نیز هر گونه حمله نظامی احتمالی علیه ایران را رد کرد و مانور نظامی مشترک خود با یونان را برنامه­ای برای حمله به ایران ندانست.
سخنگوی ارتش اسرائیل همچنین اعلام کرد، مانورهای این رژیم تنها برای افزایش آمادگی نیروهای اسرائیلی برای دفاع از خود در برابر هر گونه حمله احتمالی است.
اما ارتش اسرائیل توضیح بیشتری نداده و به همین اندازه بسنده کرده تا شک و شبهه نسبت به نیات اسرائیل همچنان بالا باشد.
اما اگر به زمان مانور که در ابتدای ماه ژوئن بوده با اظهارات شائول موفاز که دقیقا در همان زمان­ها ایراد شده، بنگریم متوجه می­شویم که اظهارات موفاز با وجود آن که با انتقادهای گسترده مقام­های اسرائیلی از جمله دفتر نخست­وزیری انجام شد چندان به یکدیگر بی­ربط نبوده است.
● واکنش ایران
اما اقدام­های اخیر اسرائیل و اظهارات ضد و نقیض مقام­های اسرائیلی باعث واکنش شدید ایران شد. آیت الله احمد خاتمی خطیب نماز جمعه تهران با هشدار به اسرائیل هر گونه حمله نظامی به ایران را زیان­بار دانست و تاکید کرد، واکنش تهران بسیار تکان دهنده خواهد بود.
وی همچنین گفت: «اگر دشمنان به ویژه اسرائیلی­ها و حامیان آنها ایالات متحده آمریکا بخواهند به زور متوسل شوند آگاه باشند که واکنش ایران بسیار کوبنده خواهد بود.»
خاتمی همچنین تاکید کرد، ملت ایرانی ملتی منطقی و شجاع است و پاسخش به بحث­های منطقی نیز منطقی است.
به گزارش شبکه خبری الجزیره، محمود احمدی­نژاد رئیس جمهوری ایران نیز در واکنش به خبرهای اخیر درباره تهدید نظامی اسرائیل علیه ایران گفت: «دشمنان ما نا امید هستند و به فضل خداوند هر کس بخواهد به ایران دست­درازی کند، دستانشان به سرعت قطع خواهد شد.»
● ­واکنش امریکا
ایالات متحده آمریکا که فشارهای مضاعفی را به ایران وارد می­آورد تا برنامه هسته­ای تهران را متوقف کند و بارها نیز هم سو با اسرائیل به تهدید ایران از جمله تهدید نظامی نیز روی آورده در رابطه با آنچه در روزنامه نیویورک­تایمز آمده است، اعلام کرد، ترجیح می­دهد بحران هسته­ای ایران از طریق راه­های دیپلماتیک حل و فصل شود.
زلمای خلیل زاد سفیر ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل در این باره گفت: «واشنگتن ترجیح می­دهد مسئله هسته­ای ایران از راه­های دیپلماتیک حل و فصل شود. من هم مقاله روزنامه نیویورک تایمز را دیدم. همه می­دانند نظر ما درباره برنامه هسته­ای ایران چیست.»
وی در ادامه مدعی شد: «اکنون توپ در زمین ایران است و این تهران است که الآن باید درباره پیشنهادهای ارائه شده به وی در قالب بسته پیشنهادی نظر دهد.»
در همین حال خبرگزار رویترز به نقل از دیپلمات­های غربی گزارش داد، بسته پیشنهادی غرب که هفته گذشته توسط خاویر سولانا مذاکره کننده خارجی اتحادیه اروپا تقدیم ایران شد، پیشنهاد داده در ابتدا توقف غنی­سازی در برای توقف تحریم­ها باشد تا زمینه گفت و گوها فراهم شود.
یکی از دیپلمات­های بریتانیایی به این خبرگزاری گفته است، به ایران پیشنهاد شده به مدت ۷ هفته ایران سانتریفیوژهای خود برای غنی­سازی اورانیوم فعالند را افزایش ندهد در مقابل افزایش فشارهای جدید برای اعمال تحریم­ها از سوی غرب نیز متوقف خواهد شد.
● تهران آماده مذاکره
در همین حال منوچهر متکی وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد، جمهوری اسلامی ایران حاضر است درباره مفاد اقتصادی بسته پیشنهادی اروپا با طرف­های اروپایی به مذاکره بپردازد.
این در حالی است که خاویر سولانا روز گذشته اعلام کرده بود، هنوز پاسخ روشنی از ایران درباره بسته پیشنهادی دریافت نکرده است.
سعید جلیلی جلیلی دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران نیز گفت: ایران با ارائه بسته پیشنهادی رویکردی راهبردی دارد که بر اساس آن برای انجام مذاکرات با ۱+۵ بر اساس قاعده برد - برد و اعتماد متقابل طرفین به یکدیکر آمادگی کامل دارد.
سعید جلیلی در سخنانی که از طریق ویدئو کنفرانس برای ۲۰۰ تن از شخصیت‌های برجسته سیاسی، امنیتی، دانشگاهی و خبرنگاران آلمانی در اجلاس نورنبرگ آلمان شرکت داشتند به ایراد سخنرانی پرداخت، موافقت جمهوری اسلامی ایران برای آغاز مذاکرات با ۱+۵ را فرصتی طلایی برای تحکیم و گسترش صلح و ثبات امنیت منطقه‌ای و جهانی خواند.
جلیلی خطاب به نخبگان آلمان تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو «ان. پی. تی» و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان به تعهدات پذیرفته شده خود عمل خواهد کرد و زیر بار تحمیل هیچ گونه خواست غیرمنطقی برای محرومیت از اعمال حقوق خود در ادامه فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای نخواهد رفت.
جلیلی اظهار داشت: یکی از اقدامات متصور برای همکاری ایران با اتحادیه اروپا تمرکز بر مشترکات دو بسته پیشنهادی ایران و ۱+۵ است که همکاری در آنها به سود طرفین، منطقه و جهان خواهد بود.
دبیر شورایعالی امنیت ملی همچنین گفت: همانطور که آقای سولانا نیز اعلام کردند بسته‌های پیشنهادی ایران و ۱+۵ حاوی سرفصل‌های مشترکی است.
وی افزود: دو طرف اگر با دید عمیق‌تر و بلندنگرانه‌تری به مسائل و موضوعات بسته مورد علاقه بنگرند روشن خواهند شد که چالش‌های جدی‌تر و فرصت‌های مهم‌تر و بزرگتری برای تعامل و گفتگو وجود دارد.
غلامحسین الهام سخنگوی دولت نیز در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به سئوالی درباره تعلیق غنی‌سازی اورانیوم و مذاکرات هسته‌ای، گفت: تعلیق غنی‌سازی بحثی نیست که منطق داشته و قابل قبول باشد و بر همین اساس، ادامه مذاکرات نیز بر مبنای موضوع تعلیق نخواهد بود.
وی درباره برخی تهدیدات اخیر اسرائیل نیز گفت: « حرف‌های رژیم صهیونیستی همان نگرش جمهوری اسلامی ایران را ثابت می‌کند که این رژیم خطرناک و مخل امنیت جهانی و صلح در سطح منطقه و جهان است و وجود آن هم‌معنی با تخریب، تحریم و ترور است.»
الهام تصریح کرد، البته اینکه آیا این رژیم توانایی تعرض به ایران را داشته باشد، باید گفت چنین گستاخی‌ای برای تعرض به منافع و تمامیت کشور ما اقدام محالی است.

نویسنده : علی موسوی خلخالی

منبع : دیپلماسی ایرانی