پیوندهای پنهان واشنگتن و تل آویو

«گریس جمز» روزنامه نگار آمریکائی که نوشته ها و تحلیل های او در اکثر نشریات این کشور از جمله «نیویورک تایمز» مورد استفاده قرار می گیرد و مواضع ضدجنگ او معروف است، اخیرا در مجله اینترنتی «تروث دیگ» به بررسی پیوندهای اسرائیل با آمریکا پرداخته و معتقد است که اسرائیل بدون حمایت آمریکا ماندنی نیست.
اسرائیل بدون ایالات متحده وجود نخواهد داشت. هنگامی که مصر با آموزش و پشتیبانی اتحاد شوروی در جنگ اکتبر ۱۹۷۳ از کانال سوئز عبور کرد و سوریه بر فراز بلندی های جولان قامت افراشت، موجودیت اسرائیل در آستانه نابودی قرار گرفت.
در گرماگرم این رویارویی، هواپیماهای ترابری غول پیکر آمریکا به کمک اسرائیل شتافتند. هواپیماهای آمریکایی هر نیم ساعت یکبار بر زمین می نشستند تا به ارتش از هم پاشیده اسرائیل که بیشتر توان زرهی خود را از کف داده بود، خدمات بدهند. در طول مدتی که جنگ ادامه داشت کمک های نظامی ایالات متحده به اسرائیل از مرز ۲.۲ میلیارد دلار گذشت.
مداخله آمریکا در این درگیری از یک سو اعراب را به خشم آورد و از دیگر سو تحریم نفتی اوپک را به دنبال داشت که خسارت اقتصادی قابل توجهی را برای غرب به ارمغان آورد. احتمالا این جنگ را باید شگفت انگیزترین نمونه سامانه حمایتی بی وقفه ایالات متحده از حیات دولت یهود دانست.
اسرائیل در نیمه شب ۱۴ می ۱۹۴۸ متولد شد و ۱۱ دقیقه بعد، ایالات متحده آن را به رسمیت شناخت. از آن زمان تاکنون، دو کشور ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر داشته اند.
در ابتدای رابطه، واشنگتن نقش تعدیل کننده ای را ایفا می کرد. پس از اشغال غزه در سال ۱۹۵۶ رئیس جمهور «آیزنهاور» اسرائیل را وادار به عقب نشینی از این منطقه کرد. هواپیماهای جنگی اسرائیل در جریان جنگ ۶ روزه که در سال ۱۹۶۷ اتفاق افتاد، ناو آمریکایی «یواس اس لیبرتی» را بمباران کردند این کشتی با پرچم ایالات متحده در ۱۵ مایلی ساحل اسرائیل مستقر بود و ارتباطات تاکتیکی و استراتژیک طرفین جنگ را شنود می کرد. در نتیجه حمله اسرائیل به این ناو ۳۴ ملوان آمریکایی کشته و ۱۷۱ نفر دیگر مجروح شدند. در پی این تهاجم عمدی، دلبستگی واشنگتن به اسرائیل برای مدتی به سردی گرایید. با این وجود ثابت شده که تنش هایی از این دست دوام چندانی نداشته است و لابی پیچیده و کارکشته اسرائیل در آمریکا که از لحاظ مالی بخوبی پشتیبانی می شود و همواره در پی یک کاسه کردن سیاست خاورمیانه ای اسرائیل و آمریکا بوده، مسائل بوجود آمده را برطرف می کند.
پیوند با آمریکا، منافع بی شماری را برای اسرائیل به ارمغان آورده که کمک مستقیم اقتصادی- نظامی ایالات متحده به ارزش ۱۴۰ میلیارد دلار، مهمترین بخش آن محسوب می شود.
اسرائیل سالانه ۳ میلیارد دلار کمک مستقیم مالی دریافت می کند. این رقم تقریبا ۲۰ درصد بودجه مربوط به کمک های خارجی ایالات متحده را شامل می شود. اعطای کمک های خارجی ایالات متحده منوط به آن است که دریافت کنندگان کمک ها خریدهای نظامی خود را از شرکت هایی آمریکایی انجام دهند با این وجود، اسرائیل اجازه دارد حدود ۲۵ درصد از پول دریافتی از آمریکا را صرف یارانه دادن به صنایع نظامی پر سود و رو به رشد خود کند.
همچنین اسرائیل برخلاف دولت های دیگر، از حسابرسی نحوه هزینه کردن کمک های مالی دریافتی معاف است و بدین ترتیب بودجه دولت اسرائیل معمولا صرف ساخت شهرک های یهودی نشین جدیدمی شود تا از این رهگذر اشغال سرزمین فلسطین توسط اسرائیل و ساخت دیوار امنیتی که هزینه هر مایل آن یک میلیون دلار برآورد شده، با قوت و قدرت ادامه یابد.
گذر پرپیچ و خم دیوار حائل از میانه کرانه باختری، محله های دور افتاده و پراکنده ای را پدید می آورد که زیستگاه فلسطینیان فقیر است. پیش بینی می شود هنگامی که کار ساخت دیوار حائل پایان یابد،آمد و شد به ۴۰ درصد از سرزمین فلسطینیان غیرممکن شود. این مساله، بزرگترین زمین خواری اسرائیل از جنگ ۱۹۶۷ به این سو خواهد بود. در این میان، ایالات متحده از یک سو رسما با گسترش شهرک های یهودی نیشن و دیوار حائل مخالفت می کند و از دیگر سو هزینه های چنین اقداماتی را تامین می کند!
ایالات متحده علاوه بر اعطای نزدیک به ۳ میلیارد دلار کمک اقتصادی به اسرائیل برای توسعه سیستم های تسلیحاتی، زمینه دسترسی آن را به بخشی از حساس ترین اندوخته های زرادخانه نظامی آمریکا- مانند بالگردهای تهاجمی بلک هاک و جت های جنگنده اف-۱۶- نیز فراهم آورده است. همچنین آمریکا اطلاعاتی را که از همپیمانانش در ناتو دریغ می کند، در اختیار اسرائیل گذاشته است.
هنگامی که اسرائیل از امضای معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای سر باز زد، ایالات متحده سکوت پیشه کرد تا اسرائیلی ها نخستین برنامه سلاح های هسته ای منطقه را تهیه و اجرا کنند.
افول جایگاه سیاست خارجی ایالات متحده- بویژه در دوران حکومت جرج دبلیو بوش- باعث شده، راهبردهای این کشور در عرصه جهانی تا حد ضمیمه سیاست خارجی اسرائیل تنزل کند.
ایالات متحده از سال ۱۹۸۲ تاکنون، ۳۲ قطعنامه شورای امنیت را که در انتقاد از اسرائیل صادر شده، وتو کرده است. تعداد دفعاتی که آمریکا به وتوی قطعنامه های سازمان ملل متوسل شده، از مجموع موارد وتوی دیگر اعضای شورای امنیت بیشتر است. ایالات متحده ادعا دارد، از شورای امنیت و قطعنامه های آن پشتیبانی می کند اما از فشار آوردن برای اجرای قطعنامه هایی که علیه اسرائیل صادر شده، رویگردان است. قطعنامه هایی که اسرائیل را به عقب نشینی از سرزمین های اشغالی فرا می خواند.
جانبداری بی شرمانه آمریکا از اسرائیل، خشم و تنفر اعراب را برانگیخته است. در این راستا افراد اندکی را در خاورمیانه می توان یافت که بین سیاست های اسرائیل و آمریکا تفاوتی قائل باشند. با این وصف، هنگامی که مسلمانان از مسئله حمایت آمریکا از اسرائیل به عنوان نخستین دلیل انزجارشان از ایالات متحده یاد می کنند، باید به حرف های آنها گوش فرا دهیم. پیامدهای این رابطه ناعادلانه و یکسویه در حال بازتاباندن آثار خود در جنگ مصیبت بار عراق، افزایش تنش با ایران، لبنان و نیز بحران انسانی- سیاسی در غزه است. سیاست خاورمیانه ای ایالات متحده که تحت تاثیر رابطه با اسرائیل نخ نما شده، می تواند کابوس شعله ور شدن آتش درگیری های منطقه ای را با ابعادی اسفبار عینیت بخشد. بسیاری از مقامات حوزه سیاستگذاری و نیز وزارت خارجه ایالات متحده از مدت ها پیش چنین وضعیتی را پیش بینی کرده بودند.
گره زدن سرنوشت آمریکا به اسرائیل در خاورمیانه مساله ای است که در ابتدا مورد قبول صاحبنظران سیاست خارجی آمریکا- شخصیت هایی مانند ژنرال «جرج مارشال»،وزیر خارجه رئیس جمهور «هری ترومن»- نبود و همه در مورد تبعات آن هشدار می دادند، زیرا آنها می دانستند هزینه ای که باید ایالات متحده در این منطقه نفت خیز بپردازد، از بزرگترین خطاهای استراتژیک آمریکا در دوران پس از جنگ است و البته حق با آنها بود، چنانکه اکنون در نتیجه این تصمیم، امنیت آمریکا و اسرائیل به مخاطره افتاده و زمینه برای بروز یک جنگ منطقه ای مهیا شده است.
پیوندی که هیچ توجیه ژئوپولتیکی ندارد، هنگامی معنا می یابد که از منظر بومی و داخلی به آن نگریسته شود.
لابی اسرائیل تبدیل به یک جریان قدرتمند در نظام سیاسی آمریکا شده که هیچ کاندیدای دموکرات یا جمهوریخواهی را جرئت به چالش طلبیدن آن نیست. این لابی موفق شد وزارت خارجه آمریکا را از آن گروه کارشناسان عرب که موافق نظریه «وحدت منافع اسرائیل و آمریکا» نبودند، پاکسازی کند. حامیان اسرائیل، صدها میلیون دلار برای پشتیبانی از آن گروه نامزدهای انتخابات ایالات متحده که دوستدار اسرائیل انگاشته می شوند، هزینه کرده و کسانی را که از این مسیر منحرف شده اند به سختی مجازات کرده اند؛ چنانکه بوش پدر را با این استدلال که به اندازه کافی در دفاع از منافع اسرائیل جدی نبود، گوشمالی دادند و این درسی شد برای بوش پسر که این مسئله را فراموش نکند. جرج دبلیو بوش نخواست همانند پدرش، رئیس جمهور یک دوره ای باشد.
سیاست های خاورمیانه ای ایالات متحده توسط کسانی طراحی می شود که پیوندهای نزدیکی با لابی اسرائیل دارند. هرکس که درصدد مقابله با مواضع خصمانه اسرائیل دراین خصوص برآید، همانند وزیر خارجه سابق «کاولین پاول» بی رحمانه سرجایش نشانده می شود. این پیوستگی و ارتباط در دوران حکومت کلینتون نیز توسط تیمی از کارشناسان خاورمیانه متمایل به اسرائیل، وفادارانه پیگیری می شد که در میان آنها چهره هایی مانند «دنیس راس»، (هماهنگ کننده اسبق مسائل خاورمیانه) و «مارتین ایندایک»، (معاون سابق قدرتمندترین لابی اسرائیل در واشنگتن موسوم به آیپاک) جلب نظر می کردند.
افرادی مانند راس و ایندایک، حداقل دیدگاه های متعادلی داشتند و تا جایی که مخالفت اسرائیل برانگیخته نمی شد، با تشکیل یک دولت فلسطینی- اگرچه ناپایدار یا غیرممکن- موافق بودند. اما حکومت بوش به جناح راست افراطی لابی اسرائیل متوسل شد. این شاخه از لابی اسرائیل، ذره ای با فلسطینیان سرآشتی ندارد و از سویی حتی یک کلمه انتقاد را به اسرائیل تحمل نمی کند و چهره هایی مانند «الیوت آبرامس»، «جان بولتون»، «داگلاس فیث»، «لوئیس اسکوتر لیبی» بدنام، «ریچارد پرل»، «پل ولفوویتز» و «دیوید ورمسر» نمایندگان این جریان سیاسی هستند...
به هر رو، حکومت کنونی آمریکا اشتباهات فاحش و مصیبت بار اسرائیل- از ساخت دیوار امنیتی درکرانه باختری، محاصره غزه و آغاز یک بحران انسانی تا تهاجم ویرانگر و بمباران گسترده لبنان- را تأیید کرده است.
در این میان، چند تحرک نه چندان جدی کاخ سفید برای انتقاد از عملیات نظامی اسرائیل، تحت فشارهای اسرائیل به عقب نشینی شتاب زده و تحقیرآمیز دولت آمریکا از مواضعش منتهی شد. هنگامی که ارتش اسرائیل در آوریل ۲۰۰۲ بار دیگر ساحل غربی را اشغال کرد، رئیس جمهور بوش از نخست وزیر وقت اسرائیل (آریل شارون) خواست عملیات را متوقف و شروع به عقب نشینی کند. پس از یک هفته فشارهای سنگین لابی اسرائیل و متحدان آن در کنگره (که تقریباً همه نمایندگان کنگره را شامل می شد!)، رئیس جمهور آمریکا از موضع خود عقب نشست و شارون را (مرد صلح» نامید! بدین ترتیب یکی از لحظات تحقیرآمیز تاریخ ایالات متحده رقم خورد و روشن شد که کنترل آمریکا در دست چه کسانی است...
آینده ایالات متحده آبستن حوادث شومی است، زیرا نه تنها اهداف سیاست خارجی اسرائیل با منافع آمریکا همخوان و سازگار نیست بلکه به صورت جدی به آنها لطمه می زند. رشد ستیزه جویی در خاورمیانه، زمزمه حمله به برخی کشورهای منطقه و نیز شکست طرح بزرگ آمریکا در عراق همگی فرصت های بی سابقه ای را برای رقبای ایالات متحده به وجود آورده اند.
روشن شدن آتش درگیری های منطقه ای نه به سود اسرائیل است نه به نفع آمریکا، اما به نظر می رسد کسانی که سکان کشتی دولت ایالات متحده را در دست دارند، عزم خود را جزم کرده اند که آن را با سرعت مرگباری به صخره های پیش رویمان بکوبند.

سید اسماعیل حسینی

منبع : روزنامه کیهان