ارزشهای اجتماعی

● تعریف ارزشهای اجتماعی
واژه ارزش در زبان فارسی اسم مصدر ارزیدن و دارای معانی زیر است:قدر، مرتبه، استحقاق، لیاقت، شایستگی،زیبندگی،برازندگی، قابلیت.در زبان انگلیسی معادل valeur به معنی رتبه ،ارز قدر،گرامی داشتن،اهمیت دادن و در زبان فرانسه برابر valeur به معنی قیمت،قدر مقدار و ارز است.
در اصطلاح جامعه شناسی ارزش اجتماعی (social norms )عبارت از چیزی است كه موضوع پذیرش همگان است.ارزش اجتماعی واقعیتها و اموری را تشكیل می دهد كه مطلوبیت دارند و مورد خواست و آرزوی اكثریت افراد جامعه است.ارزش اجتماعی یكی از مفاهیم اساسی جامعه شناسی است و جامعه شناسان درباره آن نظریه های گوناگونی عنوان كرده اند.
آگ برن(ogbrn) و نیم كف(nim koff) می گویند:ارزش اجتماعی واقعه یا امری است كه مورد اعتنای جامعه قرار دارد.ارزش اجتماعی ،انگیزه گرایشهای اجتماعی می شود و گرایشهای اجتماعی تمایلاتی كلی هستند كه در فرد بوجود می آیند و ادراكات،عواطف و افعال او را در جهت های معینی به جریان می اندازند.
این گرایش بر حسب شخصیت افراد متفاوت است و بصورت شخصیت های قدرت گرا،دانش گرا،احترام گرا و غیره تجلی می كند.
ژان كازنو(jean cazneuve )می نویسد:عقاید ،هنجارها،شناسائی ها،فنون و اشیاء مادی كه افكار و گرایشها در پیرامون آن شكل گرفته و به تجربه رسیده اند،ارزشهای اجتماعی یك گروه را تشكیل می دهند.
ارزش اجتماعی به عنوان پدیده برتر در فرد و به عنوان چیزی بدیهی و مطلق كه عالی تر كردن آن ممكن ولی انكار كردن آن ناممكن است به افراد تحمیل می شود.
ارزش اجتماعی شامل همه چیزهایی است مطلوب یا نامطلوب كه مورد علاقه انسان است ،هر امری مادی یا معنوی كه در جامعه دارای قدر و قیمت باشد و نیازهای مادی و معنوی انسان را برآورده كند،یا هر چیز گرانبها و سودمندی ،از جمله ارزشهای اجتماعی است.وقتی به كودك یاد می دهیم به بزرگتر از خود احترام بگذارد و به او سلام كند ،حرف پدر و مادر را گوش كند و به آنها احترام و اطاعت كند،در واقع ارزشهای اجتماعی را در ذهن او جای می دهیم.
ماگ دوگال(m.daugal) و لاسول(d.lasswell) معتقدند كه افراد برای رسیدن به هدف یعنی ارزشهای اجتماعی از وسایل موجود بهره می گیرند .لیكن شكل و زمان ارضاء خواستها تنها در چهارچوب فرهنگ و سازمان اجتماعی و شرایط و محدودیتهایی كه در جامعه وجود دارد صورت می گیرد.انسان برای دستیابی به ارزش اجتماعی از منابع موجود استفاده می كند و این استفاده در جهت و از طریق نهادهای اجتماعی انجام می پذیرد.
ارزشهای اجتماعی ممكن است متكی بر اصول و پدیده هایی باشد كه مصالح و مفاسد اجتماعی را در بر داشته باشد .به همین جهت قابل تبیین است و می توان از طریق تحقیق واستدلال علل پیدایی آنها را توجیه كرد و نشان داد كه چگونه پاره ای از ارزشهای اجتماعی جدید با ارزشهای قدیمی مغایرت پیدا می كند و تضاد دارد و با توجیه علل این تضادها و شناخت مسایل ناشی از آنها زمینه اجتماعی مساعدی جهت پذیرش ارزشهای جدیدی به وجود آورد.

منبع : شبکه رشد