برگی از تاریخ (۷ تیر) (۱)

امروز هفتم تیرماه ۱۳۸۶ هجری شمسی ، برابراست با ۱۳ جمادی الثانی۱۴۲۸ قمری و ۲۸ ژوئن ۲۰۰۷ میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:
● وفات حضرت ام البنین(س)
۱۳۶۴ سال پیش در چنین روزی در سال ۶۴ هجری قمری ، حضرت ام البنین(س) همسر امیرالمومنین (ع) و مادر قمربنی هاشم(ع) از دنیا رحلت فرمودند .
نام مبارک آن حضرت فاطمه ، و کنیه شریفش ام البنین است ، و آن حضرت به همین کنیه معروفند . پدر ایشان حزام بن خالد ، و مادرشان لیلی دختر شهید بن ابی عامر است .
امیرالمومنین (ع) آن حضرت را به همسری برگزیدند و خداوند چهار پسر به آن حضرت عنایت فرمود : حضرت قمربنی هاشم عباس (ع) ، عبدالله ، جعفر و عثمان ، که هر چهر پسر در کربلا شهید شدند . چند سال پس از شهادت حضرت فاطمه (س) بود، كه امیرالمؤمنین (ع) از برادرش عقیل، كه به اصل و نسب قبایل آگاه بود، درخواست كرد زنی را از دودمانی شجاع برای او خواستگاری كند و عقیل، فاطمه كلابیه (ام البنین) را برای آن حضرت خواستگاری كرد و ازدواج صورت گرفت.
«ام ‏البنین، فاطمه كلابیه‏»، یكی از مادران برجسته تاریخ است كه زندگی او مالامال از عشق به ولایت و امامت ‏بوده و در تربیت فرزندان دلیر و شجاع و با ادب چون عباس بن ‏علی (ع ) بسیار موفق بوده است. تولد و رشد او در خاندان با اصالت و شجاع، صفات و ویژگیهای فردی این بانو و صبر و بردباری در خانه امامت و تربیت فرزندانی كه همگی پیرو امام خویش بوده و تا آخرین لحظات زندگی خویش دست از ولایت نكشیده ‏اند و پیام ‏رسانی و مبارزه سیاسی این بانوی كریمه همه و همه نشان از مجد و عظمت وی دارد.
ارادت قلبی ام البنین (س) به خاندان پیامبر (ص) آنقدر بود كه امام حسین (ع) را از فرزندان خود بیشتر دوست می داشت؛ بطوری كه وقتی به این بانوی گرامی خبر شهادت چهار فرزندش را دادند فرمود: مرا از حال حسین (ع) باخبر سازید و چون خبر شهادت امام حسین (ع) به او داده شد، فرمود رگهای قلبم گسسته شد، اولادم و هر چه زیر این آسمان كبود است، فدای امام حسین (ع).
این همسر شهید، مادر چهار شهید و طلایه‏ دار پیام ‏آوران كربلا پس از حضرت زینب (س) كه لحظه لحظه عمر خویش را با خدای خود معامله كرد و لحظه ‏ای خطا و انحراف در زندگی وی راه نیافت در سال ۶۴ ه.ق دار فانی را وداع گفت و در قبرستان بقیع در كنار سبط رسول خدا (ص)، امام حسن (ع)، و فاطمه بنت‏ اسد و دیگر چهره‏ های درخشان شریعت محمدی (صلوات الله علیه) به خاك سپرده شد.
● زادروز بدیعُ الزّمان همدانی
۱۰۷۰ سال پیش درچنین روزی در سال۳۵۸ هجری قمری ، « بدیعُ الزّمان همدانی»، مكنّی به« ابوالفضل» و مشهور به فصیح و فاضل درهمدان دیده به جهان گشود.
او حافظه ای بسیارنیرومند داشت و به قول تَعابی او قادر بود شعری با۵۰ بیت را با یك بار شنیدن حفظ كند و بازگو كند و۵ صفحه را با یكبار نگاه كردن ازبربخواند. او قصاید را درمجلس انشا می كرد و می سرود و گاه درهمان مجلس معانی قصیده ای به زبان فارسی را به عربی ترجمه و انشا می كرد. بدیعُ الزّمان در۲۲سالگی یعنی درسال۳۸۰هجری قمری زادگاه خود همدان را پس ازفراگیری علوم مختلف ترك كرد و نزد صاحب بن عَبّاد رفت. سپس به گرگان و نیشابور رفت و درآنجا ساكن شد. ازاین زمان به شاعری روی آورد. وی اشعارزیادی ازخود بجای گذاشت كه ابوالفتح اسكندری دركتابش « اَلكُریَه» به او نسبت داده است. درسال ۳۸۳هجری قمری نیز مناظره ای بین او و ابوبكرمحمد خوارزمی اتفاق افتاد و باعث شد كه بدیعُ الزّمان به شهرت برسد. سرانجام بدیعُ الزّمان همدانی درسال۳۹۸هجری قمری درهرات براثر مسمومیت در۴۰سالگی درگذشت.
«بدیع الزمان و دیوان اشعار» از جمله آثار بجای مانده از این ادیب و شاعر ایرانی است. همچنین «رسائل، مكاتیب و منشآت» او نیز بنام رسائل بدیع الزمان بارها چاپ شده اند
● درگذشت "ابن هیثم" ریاضی‏دان و فیزیك‏دان شهیر اسلام
۹۹۸ سال پیش درچنین روزی در سال۴۳۰هجری قمری ، « ابن هیثم » فیزیكدان و ریاضیدان و ازدانشمندان مسلمان جهان درقرن ۵هجری قمری درقاهره بدرود حیات گفت.
ابوعلی محمد بن حسن بصری معروف به ابن هیثم درسال۳۵۴هجری قمری متولد شد و بخشی اززندگی اش را درزادگاهش سپری كرد و سپس برای تكمیل تحصیلات خود راهی مصرشد. او سرانجام ریاضیدانی برجسته شد.
او از حكما و اطبّای نامی اسلامی است كه علاوه بر تبحّر علمی در طب، بسیاری از كتب ارسطو و جالینوس را شرح و تلخیص كرده و به تالیفات بسیاری در زمینه‏ی نجوم، هندسه، منطق، حساب و تشریح پرداخته است.
ابن هیثم كه نزد اروپاییان به اَلحَسَن و بطلمیوس دوم مشهوراست به هنگام مطالعه درباره‏ی انعكاس نور، بی آنكه به طور مستقیم به موضوع انكسار و شكست نور اشاره كند نتیجه گرفت كه میان زاویه‏ی تابش نور و زاویه‏ی بازتاب آن، یك رابطه برقرار است.
ابن هیثم همچنین بخشهای گوناگون چشم ازقبیل مخاط خارجی شبكیّه و عنبیّه را بررسی كرد. او اصول هندسی و عددی اقلیدس و آپولونیوس را درچند باب مدوّن كرد.
ازدیگراقدامات او وضع الفاظ و اسلوبهای جدیدی درریاضیات است. شرح اصول تاریكخانه و اختراع ذره بین ازدیگركارهای اوست. ابن هیثم تألیفات بی شماری درزمینه های هیئت، هندسه، منطق، حساب، طب و علم تشریح دارد. ولی ازمهمترین آنها كتاب « اَلمَناظِر» است كه به زبان لاتین موجود است و ازمنابع اصلی مطالعات كپلر درنجوم بوده است.
همچنین شرح اصول تاریكخانه و اختراع ذرّه‏بین از دیگر كارهای برجسته‏ی این دانشمند مسلمان است. این اختراعات در كشفیات كِپلر و گالیله، ستاره شناسان مشهور اروپا در قرن‏های آینده، تاثیر زیادی داشت و در صنعت سینما نیز مورد استفاده قرار می‏گیرد. ابن هیثم در زمان حاكم بامراللَّه ششمین خلیفه‏ی فاطمی در مصر، متصدی بعضی امور سیاسی بود، اما وی به خاطر این كه در ستم و ظلم‏های او مساعدت نكرده باشد، خود را به دیوانگی زد ولی بعد از مرگ خلیفه‏ی فاطمی اظهار عقل نمود و به تدریس در دانشگاه جامع الازهر پرداخت. یكی از مهم ترین آثار ابن هیثم، كتاب «المناظر» است كه به زبان انگلیسی ترجمه شده و از منابع اصلی كپلر در زمینه نجوم بوده است.
● تصرف انتاکیه توسط صلیبیون
۹۰۹ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۰۹۸میلادی ، صلیبیون اروپایی در سر راه خود به زادگاه مسیح در فلسطین ، شهر انتاكیه ( آنتیوخ ) را در جنوب غربی تركیه امروز تصرف كردند. انتاکیه که اینک بیش از ۳۰هزار جمعیت ندارد در آن زمان شهری چندصدهزارنفری بود. این شهر در سده سوم پیش از میلاد توسط سلوکوس یکم جانشین اسکندر در بهترین نقطه شرق مدیترانه ساخته شده بود و بیشتر ساکنان اولیه آن مقدونی و یونانی تبار و یا یهودیان بودند.
جنگهای صلیبی از سال ۱۰۹۵ میان مسلمانان ومسیحیان آغاز شد. جنگ‌های صلیبی به جنگ‌هایی گفته می‌شود که در آن مسیحیان برای رهایی بیت المقدس از دست مسلمانان در قرون یازده و دوازده میلادی بدان دست می زدند . نخستین کسی که لوای جنگ را برافراشت راهبی بنام پطرس از اهالی فرانسه بود.
جنگ‌های صلیبی مجموعا هشت جنگ است که در جنگ اول و چهارم هیچیک از پادشاهان اروپایی دخالت نداشتند و فقط نجبا و اصیل زادگان بودند که بر صلیبی ‌ها فرمانروایی می‌‌کردند. غیر از جنگ اول در باقی جنگ‌ها مسیحیان از مسلمانان شکست خوردند.
● رحلت "جعفر بن حسن" معروف به "محقق حلی" دانشمند و عالم بزرگ شیعی
۷۵۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۶۷۶هجری قمری ، جعفر بن حسن معروف به "محقق حلی" دانشمند و عالم بزرگ شیعی ، در شهر حله در عراق درگذشت .
جعفر بن حسن مشهور به محقق حلی در سال ۶۰۲ ق در شهر حله به دنیا آمد. پس از كسب مقدمات، در حلقه‏ی درس اساتید زمان حاضر شد و پس از سالیانی، عالمی بزرگ و استادی توانا گشت. علامه حلی، ابن داود حلی، سیدبن طاووس و... از زمره‏ی شاگردان وی می‏باشند.
پس از حمله‏ی مغول، حوزه‏ی بزرگ بغداد ویران گشت و تلاش محقق حلی در رونق حوزه‏ی حله بسیار موثر و چشمگیر بود. محقق حلی در نوشتن آثار علمی ید طولایی داشت و كتب جاودانه‏ای را تقدیم حوزه‏ی دین و علم نموده است. از جمله‏ی این آثار، كتاب ارزشمند شَرایعُ الاسلام می‏باشدكه یكی از كتب مهم فقهِ استدلالی است. محقق حلی سرانجام پس از عمری پربار، در ۷۴ سالگی در حله به سوی معبود شتافت و در همان جا به خاك سپرده شد. آرامگاه وی زیارتگاه حق‏جویان و دوستداران علم و حقیقت است.
● تصرف سبزوار توسط "عبدالرزاق" فرمانده‏ی نهضت سربداران
۶۹۰ سال پیش در چنین روزی در سال ۷۳۸هجری قمری ، شهر سبزوار توسط "عبدالرزاق" فرمانده‏ی نهضت سربداران ، تصرف شد .
گروه سربداران، امین الدین عبدالرزاق را در تاریخ ۱۲شعبان سال ۷۳۷ به سرداری خود انتخاب كردند. آنها به دلیل كمی تعداد و ضعف قدرت، قیام خود را به شكل دستبرد به قافله‏ها شروع كردند. پس از به دست آوردن اموال و اسباب لازم ،عبدالرزاق بر خواجه علاءالدین محمد، وزیر خراسان غلبه كرده و پس از كشتن وی شهر سبزوار را به تصرف خود درآورد. از آن پس، شهر سبزوار را كه از روزگار قدیم، مردم آن به تشیع اشتهار داشتند مركز خود ساختند و با درویشان و مردانی كه به دوستی آل علی مشهور بودند، رابطه برقرار كردند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز