نود، مردم و مسئولین

برنامه زنده تلویزیونی «نود» که بیش از یک دهه به طور مستمر به نقد و بررسی مسائل پیرامون فوتبال کشورمان پرداخته است، امروز به روایت آمار و به شهادت مردم، یکی از پربیننده ترین برنامه های تلویزیونی کشورمان است.
«نود» نه تنها در هنگام پخش از تلویزیون، بی رقیب است بلکه محبوبیت این برنامه به حدی رسیده است که در طول هفته نیز بسیاری را چشم انتظار دوشنبه شب ها میکند.
فارغ از جذابیت های منحصر به فرد و روز افزون فوتبال و نیز حضور "عادل فردوسی پور" در راس این برنامه تلویزیونی که هریک خود به تنهایی می تواند به جذب مخاطبان بسیاری برای یک برنامه تلویزیونی بینجامد، برخی از ویژگی های کم نظیر برنامه "نود" و آنچه می توان از آن به عنوان سبک خاص این برنامه تلویزیونی یاد کرد، بی شک در بررسی علل محبوبیت فراوان "نود" عاملی غیر قابل چشم پوشی است. این انگاره به ویژه زمانی تقویت می گردد که با بررسی کیفی مخاطبان این برنامه، حضور افرادی که حتی نسبت به فوتبال و حواشی آن بی تفاوت هستند را در صف مخاطبان «نود» دریابیم.
و اما با بررسی مهم ترین شاخصه های آنچه سبک منحصر به فرد برنامه «نود» - به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محبوبیت این برنامه تلویزیونی – است؛ به رهیافت‌هایی نایل می شویم که ما را به قابلیت های تسری یافتن بسیاری از این مولفه ها به سایر عرصه های جامعه و – حتی – در سطوح اجرایی کشور، رهنمون می شود:
۱) بیان صادقانه کاستی‌ها
بی تردید، یکی از مهم ترین عوامل گسترش محبوبیت و افزایش اعتماد فوتبال دوستان به برنامه نود، «صداقتی» است که «نود» در پرداخت به مسائل فوتبال کشورمان داشته است.
«نود» در موارد فراوانی، با فراهم ساختن فضایی برای طرح صادقانه نارسایی های موجود در فوتبال ایران – به ویژه در مقاطع ناکامی فوتبال – هواداران کم صبر فوتبال را در پذیرش منطقی ناکامی ها و کاستی های موجود، با متولیان فوتبال کشور، همگام و همسخن کرده است. «نود» با ایجاد محملی جهت بررسی کارشناسانه علل ناکامی های فوتبال، با ارائه تصویری مستند از ما وقع، حتی مدیران فوتبال کشور – و داوران- را در مواجهه با هجمه های فراوان فوتبال دوستان، یاری گر بوده است.
این ویژگی «نود» که – تا حدود زیادی – به ایجاد اعتماد میان متولیان فوتبال کشور و مردم فوتبال دوست منجر شده است، می تواند به ویژه مد نظر مسئولان اجرایی کشورمان قرار گیرد. «نود» شاهد مثال خوبی برای نفی این انگاره در ذهن برخی از مسئولان است که طرح صادقانه کاستی ها، محدودیت ها و حتی ناکامی ها با مردم را بر نمی تابند و آن را عاملی در راستای سلب اعتماد مردم می شمارند. این تصور برخی مدیران کشور در شرایطی تجدید نظر اساسی را می طلبد که مقام معظم رهبری نیز بارها دولتهای گوناگون را موظف به طرح محدودیت ها و حتی بیان صادقانه ناکامی ها در تحقق وعده های مطروحه با مردم نمودند.
۲) اصرار بر کاوش و پیگیری حقیقت
یکی دیگر از ویژگی های منحصر به فرد «نود» در میان سایر برنامه های تلویزیونی که آن را در نزد مخاطبان، محبوب کرده است؛ کاوش پیگیرانه و بدون مسامحه حقیقت در مناسبات حاکم بر فوتبال کشورمان است.
«نود» در موارد فراوانی، با اصرار و پافشاری بر پیگیری نارسایی ها در فوتبال کشورمان موجب ارتقای فوتبال و پیشبرد کیفی آن و اصلاح رویه های نادرست در عرصه اجرایی و مدیریتی فوتبال کشورمان گشته است.
برنامه «نود» نمونه ای از یک رسانه منتقد، پیگیر و حقیقت یاب است که هدفش ارتقای سطح فوتبال کشورمان بوده است. تلاش در راستای اصلاح بسیاری از رویه های نادرست حاکم بر فوتبال کشورمان، از طریق نقد منصفانه و کارشناسانه کاستی ها و کژی های فوتبال کشور و در پی آن، پافشاری و اصرار بر اصلاح رویه های نادرست و – در موارد فراوانی – کسب توفیق در این امر البته بیش از هرچیز، به واسطه حساسیت افکار عمومی نسبت به این برنامه است.
«نود» به پشتوانه حمایت های مردمی فراوان، توانسته است مطالبات فوتبال دوستان را در فضایی از نقد منصفانه و خیرخواهانه پیگیری نموده و به کرسی بنشاند و از این طریق، خدمت غیر قابل انکاری نیز به فوتبال کشورمان برساند. این امر بیش از هر چیز، عاملی است که نود را از نمونه های مشابه در صداوسیما متمایز ساخته و مخاطبان بیشمار آن را منجر گردیده است.
این در حالیست که در برخی موارد شاهد بوده ایم که رسانه های منتقد و خیرخواه به دلیل آنچه افشای برخی از حقایق و پیگیری آن بوده است، برچسب مغرض و مخرب خورده و با عنوان تلاش در راستای تضعیف نهادهای کشور، با بی مهری و برخورد برخی از مدیران کشور مواجه شده اند. علی رغم آنکه مقام معظم رهبری، همواره بر تمایز میان نقد منصفانه و غرض ورزی در سنجش عملکرد رسانه ها و نیزلزوم روحیه مطالبه گری از مسئولین، در میان اقشار مختلف مردم و رسانه ها به عنوان عامل ارتقا دهنده کشور در سطوح مختلف تاکید ورزیده اند. برنامه «نود» در این زمینه نیز الگوی قابل اتکایی است.
۳) عذرخواهی صادقانه مدیران از مردم
در برنامه نود همچنین در موارد فراوانی، شاهد عذرخواهی و اقرار برخی از مسئولین فوتبال و داوران به اشتباهات خود در محضر مردم و افکار عمومی بوده ایم. نکته حائز اهمیت آن است که بنابر آنچه در این قبیل موارد مشاهده شده است، واکنش افکار عمومی به عذرخواهی و اقرار به اشتباه و تقصیر، از سوی داوران و متولیان فوتبال در این برنامه، واکنش های بسیار مثبت مردمی را در پی داشته و منزلت فرد عذرخواه را بسیار ارتقا داده است.
این امر، به ویژه با توجه به اینکه همواره ممکن است این تصور در ذهن برخی از مسئولین وجود داشته باشد که عذرخواهی از مردم در موارد قصور و تقصیر، عامل تنزل جایگاه و موضع گیری منفی مردم بوده و اعتماد مردم به مدیران کشور را کاهش می دهد. نمونهی قابل اتکایی است.
تجربه برنامه «نود» ثابت کرده است که نه تنها مردم از مسئولین کشور، حتی با اثبات قصور، تقصیر و خطا – همچون برخی موارد گذشته - دست کم، انتظار عذرخواهی دارند؛ بلکه عذرخواهی مدیران از مردم، امری است که علاوه بر ضرورت – در مواردی که ضرورت ایجاب می کند- شان و جایگاه مدیران مزبور را در نزد مردم، بسیار فزون تر خواهد ساخت.
در پایان باید گفت؛ تجربه‌ی برنامه «نود» و اقبال فراوان مردم به این برنامه، به عنوان برنامه پربینندهی سالهای اخیر تلویزیون – با توجه به ویژگی های فوق الذکر– و نوع خاص تعامل آن با مردم و افکار عمومی، ضرورت بازشناسی مردم، بازیابی انتظارات مردم از مسئولین و تجدید نظر در تعامل با مردم از سوی برخی مدیران کشور در راستای افزایش اعتماد مردم به مدیران و ارتقای کشور را می طلبد.

منبع : سایت الف