آزمایشگاه کلونینگ برای حیوانات در معرض خطر

گروه كوچك ما شامل تعدادی خبرنگار به سوی مكانی راهنمایی می شود كه از بسیاری جهات، تداعی گر فیلم پارك ژوراسیك است. براساس داستان تخیلی آن فیلم، دانشمندان به وسیله یك رشته سالم DNA ماقبل تاریخ كه در یك كهربا به دام افتاده بار دیگر موفق به خلق دایناسورها می شوند.بزرگترین درندگانی كه این مركز تاكنون به كمك DNA كلون (همانندسازی ژنتیكی) كرده است یك گربه وحشی آفریقایی است.همانطور كه با اتومبیل از میان جنگل انبوه و سرسبز مجموعه این مركز عبور می كنیم، عجیب نبود اگر ناگهان یك تیراناسوروس از پشت بته های بخارآلود جنگل سر برمی آورد. بعد از چنددقیقه، به قفس های گربه هایی می رسیم كه این مركز را در خط مقدم فن همانندسازی ژنتیكی حیوانات قرار می دهد.ارین سارات راهنمای جوان ما، كه دستیار مسئول حفاظت از این حیوانات و پرندگان ذی قیمت است، رابطه خارق العاده سه حیوانی كه در برابر ما پرسه می زنند را توضیح می دهد: «جاز گربه ای بود كه با لقاح مصنوعی متولد شد. او از یك گربه خانگی به دنیا آمده اما یك گربه وحشی آفریقایی است. این نخستین حیوانی است كه به كمك این فناوری (تكنیك انتقال جنین میان گونه ها) متولد می شود.» وی با اشاره به قفس دیگری كه در سمت راست قرار داشت ادامه داد: «ما جاز را كلون كردیم و دیتو به دنیا آمد و یك بار دیگر جاز را كلون كردیم و مایلز متولد شد.»جاز و دیتو و مایلز هر سه از لحاظ ژنتیكی نمونه عینی هم هستند و هر سه از دسته كوچكی از سلول ها سرچشمه می گیرند. این مركز به ندرت بازدیدكننده می پذیرد اما وقتی كسی از محیط بیرون می شود حركات او به دقت تحت نظارت است.علت آن نه تنها تامین ایمنی بازدیدكننده، بلكه همچنین حفاظت از بسیاری از حیوانات نادر و در معرض خطری است كه در آن پناه داده شده اند.برای پرنده ای مثل مرغ ماهیخوار می سی سی پی كه شمار آن در حیات وحش به كمتر از ۲۰۰ عدد كاهش یافته، این مركز پناهگاهی است كه نسل تازه ای از آنها را می توان به وسیله لقاح مصنوعی پرورش داد و بار دیگر به زیستگاه طبیعی شان كه همین نزدیكی ها واقع است بازگرداند.اما پیشرفته ترین تحولات علمی در آزمایشگاه هایی در داخل اقامتگاه چوبی و شیك داخل این مركز انجام می شود.دكتر بتسی درسر (Betsy Dresser) كه مدیر تحقیقات این بخش است با اشتیاق زیاد گوشه و كنار به اصطلاح «باغ وحش منجمد» را نشانمان داد.چیز زیادی برای دیدن وجود ندارد: مجموعه ای از مخزن های نیتروژن مایع كه بیش از هر چیز به دبه های شیر شباهت دارد.
اما داخل این مخزن ها، سلول های بیش از هزار گونه مختلف كه می توان آنها را برای صدها سال حفظ كرد قرار گرفته است. دكتر درسر یكی از نی های حاوی بافت سلولی را بالا گرفت و نحوه كار «كشتی نوح» آینده را اینگونه توضیح داد: «وقتی كه دمای آن را آنقدر كاهش دادیم كه مطمئن شدیم كرایوپروتكتانت (ماده ای برای حفاظت از صدمه دیدگی سلول ها یا بافت ها حین انجماد) حالت آبكی پیدا كرده، می توانیم فوراً آن را داخل نیتروژن مایع بیندازیم و همان زمان است كه متابولیسم سلول ها ناگهان متوقف می شود.»
•نجات گونه ها
به لحاظ نظری تا زمانی كه نمونه سلولی یك گونه زیستی در یكی از این باغ وحش های منجمد در گوشه و كنار جهان نگهداری می شود، انقراض آن گونه ممكن نیست.خانم درسر گفت: «اگر این كار را با دایناسورها كرده بودیم، سلول های آنها حالا زنده بود.»گوریل ها، ببرهای سوماترا و آهوی كوهی بونگو از جمله گونه هایی هستند كه سلول های آنها به صورت منجمد در این مركز نگهداری می شوند.ران فورمن مدیر كل موسسه آدوبان (Audubon Nature Institute) كه همچنین جاذبه های تجاری مثل باغ وحش و آكواریوم نیواورلیانز را اداره می كند، گفت: هرچند این موسسه همیشه از كمك های اهدایی استقبال می كند اما چندین پیشنهاد پرسود صاحبان حیوانات خانگی برای كلون كردن آنها را رد كرده است.وی گفت: «ما سعی داریم به كمك علوم، گونه ها را برای نسل آینده نجات دهیم. با گذشت زمان تعداد بیشتری از باغ وحش ها درگیر این پروژه می شوند. برای نجات این گونه ها و بازگرداندن آنها به زیستگاه هایشان، همكاری هایی در سراسر جهان در جریان است.»از تكنولوژی تحسین برانگیز این موسسه كه بگذریم، برخی از طرفداران حفاظت از حیات وحش ابراز نگرانی كرده اند كه باغ وحش های منجمد باعث انحراف توجه از حفظ زیستگاه های طبیعی می شود.اگر می توان حیوانات را در لوله های آزمایشگاهی حفظ كرد، چرا نگران زادگاه اصلی آنها باشیم؟اما دكتر درسر پافشاری می كند كه بهترین و مطمئن ترین راه برای جلوگیری از سیر آهسته حیوانات به سوی پرتگاه انقراض، اتخاذ رویكردی دوجانبه است.او گفت: «امیدوارم اروپایی ها در آینده بیشتر به این فناوری روی بیاورند. این یك سوپاپ اطمینان است. وحشتناك نبود اگر زیستگاه ها حفظ می شد، اما می دیدیم حیوانات آنها همه منقرض شده اند؟»

منبع : باشگاه اندیشه