مروری بر حضور بین المللی سینمای ایران در سال ۸۵

سینمای ایران در سال ۸۵ علیرغم عدم حضور در فستیوالهای معتبری چون كن فرانسه و برلین آلمان در بسیاری از جشنواره های درجه الف و ممتاز دیگر همچون ونیز ایتالیا، نانت فرانسه و سن سباستین اسپانیا حضور موفق داشت.
در روزهای پایانی سال ۱۳۸۵ بخشی از اخبار حضور بین المللی سینمای ایران را بازخوانی می كنیم. فیلم «شاعر زباله ها» ساخته محمد احمدی توانست اولین جایزه بین المللی، در سال ۱۳۸۵ را برای سینمای ایران به ارمغان آورد. جشنواره بین المللی فیلم «میلان» كه مخصوص سینماگران غیرآمریكایی است، از تاریخ ۲۹ اسفندماه ۸۴ تا ۶ فروردین ۸۵ در شهر میلان ایتالیا برگزار شد و در این مراسم، فیلم «شاعر زباله ها» جایزه بهترین فیلم جشنواره را از نگاه تماشاگران به خود اختصاص داد و محمد احمدی - كارگردان فیلم - با حضور در جشنواره، جایزه اش را دریافت كرد.
در جشنواره فیلم های زیست محیطی شهر «پالرمو» از (۲۳ می) دوم خرداد ماه در كشور ایتالیا برگزار شد، «ماهی ها عاشق می شوند» علی رفیعی، «خواب خاك» سپیده فارسی، «فصل ممنوع» فریبرز كامكاری و فیلم كوتاه «كیف یك زن» امیر مداح در جشنواره فیلم «اكوویژن» به نمایش در آمدند.فیلم مستند «رییس جمهور میرقنبر» به عنوان بهترین فیلم مستند جشنواره شانگهای انتخاب شد.
دوازدهمین دوره فستیوال های بین المللی تلویزیون شانگهای چین اول تیرماه با معرفی برگزیدگانش به كار خود پایان داد و شمار حضور بین المللی این فیلم مستند به كارگردانی محمد شیروانی را به عدد ۱۸ رساند. جشنواره بین المللی فیلم «دوربان» كشور آفریقای جنوبی از روز (۱۴ ژوئن) ۲۴ خرداد ماه میزبان چند فیلم از سینمای ایران بود. در این رویداد سینمایی كه به مدت یازده روز برگزارشد ،آثار دیگری همچون بید مجنون (مجید مجیدی)، كافه ترانزیت (كامبوزیا پرتوی) و «شاعر زباله ها» (محمد احمدی) در كنار آفساید و گل یا پوچ به نمایش درآمدند و جایزه بهترین فیلمنامه این جشنواره را پناهی و راستین دریافت كردند.
در مراسم اختتامیه جشنواره سن سباستین بهمن قبادی كارگردان ایرانی، جایزه بزرگ صدف طلایی این جشنواره اسپانیایی را برای فیلم «نیوه مانگ» دریافت كرد. هیات داوران فیبرشی، كه كلوس Kleus Eder دبیر كل فیبرشی و یك منتقد ایرانی در آن عضویت دارند، جایزه خود را به بهمن قبادی به خاطر این فیلم اهدا كردند. در مراسم اختتامیه هفدهمین دوره فستیوال «لایف» (لوبیانا) جایزه حقوق بشر این جشنواره به فیلم «آفساید» جعفرپناهی اهدا شد. این جشنواره از ۱۰ نوامبر (۱۹ آبان ماه ) آغاز شده بود و آفساید به همراه تعدادی فیلم ایرانی دیگر در این جشنواره حضور داشت. فیلم سینمایی «زن زیادی» به عنوان بهترین فیلم پنجاه و یكمین فستیوال فیلم آسیا - اقیانوسیه انتخاب شد.
مراسم پایانی فستیوال فیلم آسیا - اقیانوسیه با اعطای اكثر جوایز به ایران و كره جنوبی به پایان رسید.در مراسم انتخاب بهترین های این جشنواره، فیلم «زن زیادی» به كارگردانی تهمینه میلانی توانست جایزه بهترین فیلم جشنواره را به دست آورد و میلانی نیز خود به عنوان بهترین كارگردان این جشنواره انتخاب شد.
این فیلم همچنین توانست جایزه بهترین فیلمنامه را نیز كسب كند. در پنجاه و یكمین فستیوال فیلم آسیا - اقیانوسیه كه در شهر تایپه برگزار شد، ۵۴ فیلم از سیزده كشور جهان به نمایش درآمد كه «كافه ستاره» به كارگردانی سامان مقدم فیلم اختتامیه این جشنواره بود. در مراسم پایانی جشنواره «فیلمكس» توكیو، «آفساید» به كارگردانی جعفر پناهی جایزه بهترین فیلم تماشاگران را به همراه جایزه پانصد هزار ین دریافت كرد.«آفساید» امسال در جشنواره فیلمكس توكیو با فیلمهای «نیوه مانگ» بهمن قبادی، «كارگران مشغول كارند» مانی حقیقی و «باز هم سیب داری» بایرام فضلی در بخش مسابقه با استقبال تماشاگران روبرو شد. فیلم سینمایی «عصر جمعه» به كارگردانی مونا زندی حقیقی نیز جایزه ویژه هیات داوران جشنواره تسالونیكی «یونان» را بدست آورد.
دو فیلم كوتاه ایرانی «نور دیده» (بهفر كریمی) و «صدای پای آب» (علیرضا درویش) در جشنواره فیلم های كوتاه و مستند بیلبائو به روی پرده رفتند، این رویداد هنری از ۲۷ نوامبر (۶ آذر ) در كشور اسپانیا آغاز به كار كرده بود. نیكی كریمی بازیگر و كارگردان سینمای ایران جایزه ویژه جشنواره «بوستون» را به پاس حضور برجسته اش در سینمای ایران دریافت كرد. جشنواره فیلم بوستون دوفیلم «چند روز بعد» و «یك شب» را از ساخته های نیكی كریمی، همزمان علاوه بر بوستون در شهرهای هیوستن و واشنگتن آمریكا به نمایش در آورد و همچنین جایزه ویژه جشنواره بوستون نیز به خاطر ساخت این دو فیلم به نیكی كریمی اهدا شد.
رامین بحرانی، فیلمساز ایرانی مقیم آمریكا نامزد دریافت جایزه پیشرفت غیرمنتظره كارگردانی در شانزدهمین دوره جوایز سالانه سینمای مستقل آمریكا(جوایز گاتام) شد. این رویداد فرهنگی، هنری ۲۹ نوامبر (۸ آذر) درنیویورك برگزارشد. فستیوال فیلم انیمیشن كوتاه سال ۲۰۰۶ خاورمیانه با اعطای جایزه بهترین فیلم به یك كارگردان ایرانی برپا شد. در پایان فستیوال فیلم انیمیشن و كوتاه خاورمیانه كه ۵۵ اثر از كشورهای منطقه در آن حضور داشتند، فیلم «صفر درجه» از ایران به كارگردانی امید خوش نظر برگزیده شد. «چند كیلو خرما برای مراسم تدفین» (سامان سالور ) جایزه بهترین فیلم جشنواره سه قاره نانت را دریافت كرد.
همچنین اصغر فرهادی نیز برای فیلم «چهارشنبه سوری» جایزه بهترین فیلمنامه را چهارشنبه هشتم آذر ماه از جشنواره سه قاره نانت دریافت كرد.فیلم سینمایی «خون بازی» به كارگردانی مشترك رخشان بنی اعتماد و محسن عبدالوهاب در جشنواره آسیایی رم جایزه بهترین فیلم و فیلم منتخب تماشاگران این جشنواره را دریافت كرد.
این فیلم در ادامه حضورهای بین المللی اش سه شنبه۷ آذر ماه در رقابت با فیلمهای این جشنواره كه از ایران دو فیلم «چند كیلو خرما برای مراسم تدفین» و «كارگران مشغول كارند»، حضور داشت توانست این جایزه را كسب كند. در مراسم پایانی چهل و چهارمین دوره جشنواره فیلم «خیخون» اسپانیا، مازیار میری جایزه بهترین كارگردانی را برای فیلم «به آهستگی» دریافت كرد. در این مراسم كه در «خیخون» اسپانیا برگزار شد، محمدرضا فروتن بازیگر فیلم به نمایندگی از مازیار میری این جایزه را دریافت كرد. در این دوره از جشنواره از سینمای ایران فیلم «آفساید» و «به آهستگی» به نمایش درآمد.
فیلم سینمایی «حیات» به كارگردانی غلامرضا رمضانی بهترین فیلم جشنواره بین المللی فیلم كودكان و نوجوانان استانبول شد. فیلم «حیات» به كارگردانی غلامرضا رمضانی از ایران به عنوان بهترین فیلم از سوی هیات دوران نوجوان این جشنواره شناخته شده و لوح تقدیر به وابسته فرهنگی ج.ا.ایران در استانبول به نمایندگی از كارگردان داده شد. فیلم «چرخ گردون» ساخته رضا مجلسی( ۲۷ دقیقه) در جشنواره فیلم های مستند مردم شناسی و قومی، كشور اسلوونی بروی پرده رفت. «چرخ گردون» از مجموعه «فصل شكفتن» به تهیه كنندگی «فرشاد فرشته حكمت» محصول گروه ادب و هنر شبكه چهار سیما (۱۳۸۳) است.
جشنواره فیلم «توس كورت» فرانسه ۴ دسامبر (۱۳ آذر) با نمایش آثار كوتاه از فیلمسازان مطرح جهان چون «ین كمپیون» و «ژاك تاتی» آغاز به كار كرد و پنج فیلم كوتاه از فیلمسازان جوان ایرانی نیز در این رویداد هنری به روی پرده رفتند. فیلم كوتاه «چیزی شبیه چشمهایم» ساخته هوشنگ میرزایی جایزه ویژه نقدی هیات داوران این جشنواره را دریافت كرد.فیلم های «چیزی شبیه چشمهایم» (هوشنگ میرزایی)، «كمی بالاتر» (مهدی جعفری)، «آب و آینه» (بیژن زمان پیرا)، «سفر به انتهای جهان»(محمدعلی رومی) و «درسی از بم»(علیرضا غنی) در بخش مسابقه بین المللی این فستیوال به نمایش در آمدند.
مستند «رییس جمهور میرقنبر» ساخته محمد شیروانی در جشنواره فیلم های حقوق بشر لهستان به نمایش در آمد. جشنواره فیلم های حقوقی بشر لهستان، هر سال به شكل رقابتی از ۷ دسامبر (۱۶ آذر) تا ۱۱ روز دیگر به فعالیت می پردازد. جشنواره بین المللی فیلم «جاكارتا» با حضور فیلمهای «كافه ترانزیت» (كامبوزیا پرتوی) و «دماغ به سبك ایرانی» (مهرداد اسكویی) از ۹ دسامبر (۱۷ آذر) در كشور اندونزی آغاز به كار كرد.
جشنواره جاكارتا، نهمین دوره این رویداد فرهنگی، هنری با نمایش فیلم «بابل» (الخاندرو گونزالس) گشایش یافته و در ۱۵ دسامبر (۲۴ آذر) با نمایش فیلم «كتاب سیاه» به كارش پایان داد. جایزه بهترین كارگردان سی امین جشنواره بین المللی فیلم قاهره را خسرو معصومی كارگردان فیلم سینمایی «جایی در دور دست» از عمر شریف بازیگر برجسته مصری دریافت كرد. در بخش خارج از مسابقه جشنواره فیلم دبی فیلم «زمستان است» به كارگردانی رفیع پیتز از سینمای ایران به نمایش درآ مد.
همچنین جعفر پناهی فیلمساز ایرانی نیز در این دوره از جشنواره به عنوان داور بخش مستند حضور داشت. نیكی كریمی كارگردان و بازیگر سینمای ایران داور جشنواره فیلم برلین شد. وی به عنوان داور بخش مسابقه فیلمهای اول و دوم این جشنواره كه در برلین از ۸ تا ۱۸ فوریه (۱۹تا ۲۹ بهمن ماه ) برگزار می شود، انتخاب شد.
در دی ماه گذشته یازدهمین فستیوال فیلم ایرانیان در واشنگتن با حضور و نمایش پنج فیلم ایرانی از كارگردانانی ایرانی همچون مجید مجیدی،بهمن فرمان آرا، تهمینه میلانی، دكترعلی رفیعی و مرضیه مشكینی برگزار شد.این فستیوال تا بیست وهشتم دی ماه ادامه داشت. در این جشنواره پنج فیلم «بید مجنون» به كارگردانی مجید مجیدی، «آتش بس» به كارگردانی تهمینه میلانی، «وقتی ماهی ها عاشق می شوند» اولین فیلم علی رفیعی، «یك بوس كوچولو» به كارگردانی بهمن فرمان آرا و «سگ های ولگرد» به كارگردانی مرضیه مشكینی به نمایش درآمدند.
فیلم سینمایی «كارگران مشغول كارند» به كارگردانی مانی حقیقی در ادامه حضور بین المللی اش چهارمین جایزه بین المللی اش را از جشنواره شبهای سیاه «تالین» كه در كشور استونی برپا شد، گرفت. در بهمن ماه گذشته «نیوه مانگ» (نیمه ماه) آخرین ساخته بهمن قبادی در بخش مسابقه سی و ششمین دوره جشنواره بین المللی روتردام به نمایش در آمد. در خلال برپایی این جشنواره، بخش ویژه ای با عنوان «تهران» به نمایش فیلم های كوتاه و بلند ایرانی اختصاص یافته بود.
بخش ویژه ای كه امسال به تهران اختصاص پیدا كرده بود از سال ۲۰۰۵ به عنوان «نقطه داغ» هرساله یك پایتخت مطرح در دنیا را از طریق فیلم معرفی می كند و امسال تهران را با فیلمهای «زمستان است» به كارگردانی رفیع پیتز، «امامزاده و اینترنت» به كارگردانی رضا حائری، «آقای هنرمند» كاوه بهرامی مقدم و «تهران انار ندارد» بخشی، در این بخش به نمایش در آمدند.
سی امین دوره جشنواره فیلم «گوته بورگ» كه بزرگترین واقعه سینمایی منطقه «اسكاندیناوی» به شمار می رود از ۲۶ ژانویه (۶ بهمن) در كشور سوئد آغاز به كار كرد. در این دوره از جشنواره سه فیلم «چند كیلو خرما برای مراسم تدفین» به كارگردانی سامان سالور، «شب بخیر فرمانده» به كارگردانی انسیه شاه حسینی، «صبحی دیگر» به كارگردانی ناصر رفاهی و «شبانه» به كارگردانی كیوان علی محمدی و امید بنكدار به نمایش در آمد.
در این دوره از فستیوال فیلم سوئد، جایزه ویژه ای با عنوان «اینگمار برگمان» (فیلمساز صاحب نام سوئدی) به یكی از فیلمسازان جوانی كه آثارشان در بخش های مختلف این جشنواره پذیرفته شده اند اعطا شد و جعفر پناهی به عنوان یكی از داوران بخش جایزه «اینگمار برگمان» در گوته بورگ حضور داشت. فیلم سینمایی «چند روز بعد» به كارگردانی نیكی كریمی در بخش مسابقه جشنواره بین المللی (FICCO)در مكزیكوسیتی كشور مكزیك به نمایش در آمد. این جشنواره از ۲ تا ۱۳ اسفند ماه ـ ۲۱ فوریه تا۴ مارس ـ برگزار شد. فیلم «عصر جمعه» به كارگردانی مونا زندی حقیقی، دو جایزه از فستیوال «وزول» فرانسه كسب كرد. این فیلم جایزه اول این فستیوال و نیز جایزه «شعرهای شرقی» را كسب كرد.

منبع : روزنامه ابرار