مک‌کین در گرداب بحران مالی آمریکا

انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا روز ۴ نوامبر( ۱۴ آبان) برگزار می‌شود.
اکنون و درحالی که اندکی بیش از ۲ هفته زمان تا برگزاری این انتخابات باقی مانده، چهره برنده و بازنده این رقابت بسیار نزدیک و تاریخی در حال مشخص شدن است.
سرنوشت این رقابت تاریخی با حضور یک نامزد سیاه‌پوست و چند زن سیاستمدار را نه بحث‌ها و مناظره‌های تکان‌دهنده و سیاست‌های متفاوت نامزدها و حتی سیاه‌پوست بودن یکی از نامزدها و حضور یک زن در مقام معاونت نامزد دیگر، که بحران کم‌سابقه مالی رقم می‌زند که از آمریکا شروع شد و این روزها همه دنیا را تحت‌تأثیر خود قرار داده‌است. این بحران مالی که بانک‌ها و مؤسسات بزرگ مالی و بیمه‌ای را یکی ‌یکی از گردونه خارج می‌کند و دولت آمریکا را به تقلایی بی‌سابقه انداخته، حزب حاکم جمهوریخواه را قربانی کرد. مردم آمریکا حزب حاکم را مسئول این بحران می‌دانند و به‌دنبال وعده‌های جدید، به نامزد حزب مقابل اقبال نشان داده‌اند. در روزهای باقیمانده تا این انتخابات، مک‌کین کار چندانی برای برگرداندن این ورق نمی‌تواند انجام دهد. آمریکا از حالا خود را برای اولین رئیس‌جمهور سیاه‌پوست در تاریخ خود آماده می‌کند.
تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و پایان این ماراتن بیش از یک ساله، دو هفته زمان باقی است. اما نظرسنجی‌ها و همه شواهد و قرائن نشان می‌دهد که اگر اتفاق غیرمنتظره‌ای روی ندهد و روند اوضاع به همین صورت طی شود، باراک اوباما پیروز این رقابت خواهد شد و به‌عنوان اولین رئیس‌جمهور سیاه‌پوست تاریخ آمریکا به کاخ سفید می‌رود. بعد از مدت زمانی نسبتا طولانی که اوباما و مک‌کین سایه به سایه یکدیگر در نظرسنجی‌ها پیش می‌رفتند و شناسایی برتری یا عقب‌بودن یکی از آنها نسبت به دیگری تقریبا غیرممکن بود، اکنون این فاصله محسوس و قابل شناسایی است. به‌طوری‌که اگر انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا همین هفته برگزار می‌شد، کسی در برد اوباما تردید نداشت.
مک‌کین در نظرسنجی‌های عمومی و در آرای مردمی از اوباما عقب است. اما همان‌طور که انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۰۰ آمریکا نشان داد، یک نامزد انتخاباتی می‌تواند در عین به دست نیاوردن اکثریت آرای مردمی، به‌دلیل کسب آرای الکترال که نظام ماشینی و سهمیه‌بندی ایالتی انتخابات آمریکاست، به کاخ سفید برود. جورج بوش در انتخابات سال ۲۰۰۰، در آرای مردمی ۵/۰ درصد از ال‌گور رقیب دمکرات خود عقب بود اما با به دست آوردن آرای الکترال رئیس‌جمهور آمریکا شد. در سال ۲۰۰۴ بوش آرای مردمی را در رقابت با جان کری به دست آورد. این تفاوت آرا البته اندک وبه نسبت ۷/۵۰ درصد به ۳/۴۸ درصد بود. در آرای الکترال هم بوش ۲۸۶ رای را به دست آورد در حالی‌که آرای ال‌گور تنها ۲۵۱ رای بود. با احتساب اینکه کل آرای الکترال ۵۳۸ رای بود، بوش مرز ۲۷۰ رای الکترال را به دست آورد و برنده انتخابات شد.
جمهوریخواهان آمریکا امسال هم به آرای الکترال امید داشته و دارند. برای آنکه مک‌کین برنده این انتخابات شود باید آرای همه ایالت‌هایی که جورج بوش آنها را در سال ۲۰۰۴ به دست آورده، کسب کند. یکی از ایالت‌هایی که بوش در سال ۲۰۰۴ در آن به اکثریت رسید آیوا بود که ۷ رای الکترال دارد. این ایالت اکنون به‌طور کامل در اختیار اوباماست. به این ترتیب آرای الکترال جمهوریخواهان در این انتخابات به نسبت سال ۲۰۰۴، فعلا به ۲۱ رای کاهش می‌یابد. دو ایالت دیگر که رقابت در آنها همیشه میان دو حزب دمکرات و جمهوریخواه بسیار نزدیک بوده و هر دو در انتخابات قبلی به بوش رسید، اوهایو با ۲۰ رای الکترال و فلوریدا با ۲۷ رای الکترال هستند. تصور اینکه مک‌کین بدون به دست آوردن آرای این دو ایالت بتواند در انتخابات پیروز شود، تصور دشواری است.
در اوائل ماه سپتامبر پیش از وقوع بحران نظام بانکی در آمریکا و جنجال‌های پیرامون آن، مک‌کین در هر دوی این ایالت‌ها وضعیت خوبی داشت. اکنون اما نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که اوباما در دو ایالت اوهایو و فلوریدا پیش است. بحران مالی‌ای که
پیش آمده همه نظم و الگویی که پیش از این بر انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا حاکم بود بر هم زد. از دیرباز، شهرهای بزرگ و مراکز دانشگاهی پایگاه دمکرات‌ها و شهرهای کوچک و مناطق روستایی کانون حمایت جمهوریخواهان بوده‌است. اما بیم از بحران مالی، این مرزها را از بین برده‌است. در چنین شرایطی همه حزب حاکم را مقصر می‌دانند و طبیعتا به‌دنبال مسیر و رویکردی تازه هستند. اوهایو هم به‌دلیل همین مرز‌شکنی‌ها اکنون به کانونی برای حمایت از دمکرات‌ها تبدیل شده‌است.
فلوریدا اما وضعیتی متفاوت دارد. این ایالت ترکیبی از فرهنگ جنوبی، اقلیت‌های اسپانیایی و آفریقایی تبار، بازنشستگان و جوانان مهاجری است که به‌دنبال فرصتی تازه برای زندگی هستند. مشکلات مالی پیش آمده فلوریدا را هم تکان داده‌است. اما به این تاثیر اقتصادی باید حضور و نقش سیاست‌های سارا پالین، نامزد معاونت مک‌کین را هم اضافه کرد که با رویکرد محافظه‌کارانه خود در میان رای‌دهندگان مسن‌تر این ایالت و به‌ویژه بازنشستگان تردید جدی نسبت به جمهوریخواهان ایجاد کرده‌است.
اما حتی اگر مک‌کین هر دو ایالت فلوریدا و اوهایو را هم به راحتی به دست آورد، کافی نیست. مک‌کین برای رئیس‌جمهور شدن باید دو ایالت دیگر جنوبی را که به‌طور سنتی جمهوریخواه بوده‌اند فتح کند. این دو ویرجینیا با ۱۳ رای و کارولینای شمالی با
۱۵ رای الکترال است. این دو ایالت از نظر اقتصادی در این شرایط نابسامان و بحرانی، موقعیت خوب خود را حفظ کرده‌اند و مهاجران جوان را از ایالت‌های شمالی با شرایط بد اقتصادی جذب کرده‌اند.
اوباما و مک‌کین در این دو ایالت شانه‌به‌شانه هم هستند. حتی اگر مک کین همه ایالت‌های حامی بوش در انتخابات سال ۲۰۰۴ را به غیراز آیوا فتح کند، باخت در یکی از دو ایالت ویرجینیا یا کارولینای شمالی باعث نرسیدن مک‌کین به حد نصاب ۲۷۰ رای الکترال کالج می‌شود.
مک‌کین در ایالت‌های غربی موقعیت بهتری دارد. بوش در ایالت کلرادو با ۹ رای الکترال، نوادا با ۵ رای الکترال و نیومکزیکو با ۵ رای الکترال، با اختلاف رای اندکی پیروز شد. اکنون و در این انتخابات، رقابت میان اوباما و مک‌کین بسیار نزدیک است ولی دو ایالت نیومکزیکو و کلرادو به سوی اوباما گرایش دارند. در این ایالت‌ها، اسپانیایی‌تبارها وضعیت آونگی دارند و گاه به جمهوریخواهان و گاه به دمکرات‌ها متمایل می‌شوند. در حال حاضر رای آنها به اوباما تعلق دارد. از دست دادن یکی از این ایالت‌ها برای مک‌کین خطرناک نیست اما از دست دادن دو ایالت می‌تواند به معنای پایان همه‌چیز باشد. میسوری با ۱۱ رای الکترال از دیگر ایالت‌های مورد مناقشه دو حزب است که در هفته‌های اخیر رقابت آنها در این ایالت بسیار نزدیک و سنگین بوده‌است.
اما ایالت‌هایی هم هستند که در دو انتخابات گذشته به اوباما رای داده‌اند ولی اکنون ممکن است طرفدار مک‌کین باشند. یکی از این ایالت‌ها که هدف همیشگی حزب جمهوریخواه بوده، میشیگان با ۱۷ رای الکترال است. اما در هفته‌های اخیر با دیدن شرایط این ایالت، ستاد انتخاباتی مک‌کین میشیگان را خالی کرد و همه مراکز تبلیغاتی خود را از آنجا به نقاط دیگر منتقل کرد. این کار با هدف استفاده بهتر از منابع مالی تبلیغات حزب جمهوریخواه صورت گرفته‌است. اما این اقدام او پیام ناامیدکننده‌ای درباره دیگر ایالت‌های تحت کنترل دمکرات‌ها می‌دهد. به نظر می‌رسد جمهوریخواهان امیدی به تصاحب آرای ایالت‌های دمکرات ندارند و فعلا روی حفظ آرا در ایالت‌های جمهوریخواه متمرکز شده‌اند.
اکنون اوباما ۱۰ درصد در نظرسنجی‌ها از مک‌کین جلوتر است. اگر شرایط به همین‌صورت پیش‌ رود او پیروزی راحتی بر مک‌کین خواهد داشت. اما ستاد تبلیغاتی مک‌کین و جمهوریخواهان هنوز ناامید نشده‌اند. آنها امیدوارند بحران مالی اندکی فروکش کند و روابط خارجی و امنیت ملی بار دیگر در کانون توجه قرار گیرد. هنوز بسیاری از رای‌دهندگان در پاسخ به این پرسش که فرماندهی کل نیروهای مسلح را به چه کسی می‌سپارید، با اطمینان بیشتری نام مک‌کین را می‌آورند. اما بحران اقتصادی این اطمینان را کم‌رنگ کرد. مک‌کین هفته گذشته تلاش کرد تا با ارائه یک پیشنهاد اقتصادی پوپولیستی، صحنه را به نفع خود تغییر دهد. او در دومین مناظره تلویزیونی انتخاباتی با اوباما گفت که وزارت دارایی باید وام‌های به
دردسر افتاده را خریداری کند و نرخ بازپرداخت بهتری به وام‌گیرندگان پیشنهاد کند. اما این پیشنهاد چندان شوق کسی را دامن نزد.
حمله مستقیم به اوباما از دیگر ابزارهای مک‌کین در این روزهای آخر باقی مانده به انتخابات است. تا پیش از وخیم‌شدن بحران مالی در ماه سپتامبر، تبدیل کردن انتخابات ریاست‌جمهوری به یک همه‌پرسی درباره شخصیت اوباما، کار آسانی بود.
دو هفته پیش ستاد تبلیغاتی جمهوریخواهان درباره رابطه اوباما با بیل آیرز از رادیکال‌های راست افراطی که مخالف جنگ ویتنام بود و به گروهی که پنتاگون را بمبگذاری کردند تعلق داشت، پرسش‌هایی را مطرح کردند. پالین حتی اوباما را به رابطه با تروریست‌ها متهم کرد. اما این کار به جای تاثیر مثبت بر انتخابات، بیشتر واکنش منفی به همراه داشت. به همین دلیل در روزهای بعد دیگر نه مک‌کین و نه پالین به شخصیت اوباما حمله نکردند. دلیل آن هم این بود که به گواه نظرسنجی‌‌ها، مردم از شیوه مقابله شخصی مک‌کین با اوباما ناراضی بودند و این را نوعی فرار از مشکل اصلی توسط نامزد جمهوریخواهان می‌دانستند.
در هفته گذشته چند تحلیلگر حزب جمهوریخواه در روزنامه واشنگتن پست توصیه‌هایی به مک‌کین برای نجات از وضعیت فعلی کردند. یکی از آنها این بود که سیاست‌ها و پیشنهادات اقتصادی اوباما را زیر سؤال ببرد و نکات منفی آن را برجسته کند.
در این روزهای آخر انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، همه بحث‌ها و موضع‌گیری‌ها بر مسائل اقتصادی معطوف شده‌است. همین موضوع در نهایت، برنده این انتخابات نزدیک و تاریخی با حداقل فاصله میان نامزدها را مشخص می‌کند.

نیلوفر قدیری

منبع : روزنامه همشهری