پانزده روز در بی خبری

اگرچه ۱۵ روز گذشته ایران در تعطیلی مطلق و طولانی به سر برد و در کنار تعطیلی نظام رسانه یی تقریباً هیچ خبر مهم داخلی نبود اما در عرصه خارجی این گونه نبود و در یکی از پرخبرترین دوره های تعطیلات نوروزی به سر بردیم که این امر بیش از پیش اهمیت و ضرورت انتشار مطبوعات را در ایام نوروز آشکار کرد.
طی ۱۵ روز اخیر دومین قطعنامه تحریم علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر شد و در همان روزی که ۱۵ عضو دائم و غیر دائم شورای امنیت به اتفاق آرا به گسترش تحریم ها علیه ایران رای دادند، بازداشت ۱۵ ملوان انگلیسی به خاطر ورود غیرقانونی به آب های سرزمینی ایران به سرعت به یک بحران بین المللی تبدیل شد و بلافاصله اتحادیه اروپا، مقامات ناتو، شورای امنیت سازمان ملل متحد و رئیس جمهور امریکا علیه ایران موضع گرفتند و خواستار آزادی ملوانان دستگیر شده انگلیسی شدند، هرچند ایران تمام موضع گیری های خارجی را رد کرد و آن را مداخله در امور داخلی خود دانست.
البته این تمام تحولات خارجی نبود زیرا پیش از صدور دومین قطعنامه تحریم ایران سفر محمود احمدی نژاد به نیویورک لغو شد و علت آن هم عدم صدور به موقع روادید برای همراهان رئیس جمهور اعلام شد. در عوض منوچهر متکی وزیر خارجه در جلسه شورای امنیت حاضر شد و مواضع ایران را تشریح کرد هرچند حضور متکی هم مانع از تصویب قطعنامه تحریم نشد.
به دنبال صدور قطعنامه بود که ایران سطح همکاری های خود را با آژانس بین المللی انرژی اتمی کاهش داد و اعلام کرد تنها در چارچوب ان پی تی با آژانس همکاری می کند و بازرسی های داوطلبانه را که تا پیش از این اجرا می کرد به حالت تعلیق در می آورد. همزمان با این تحول روابط ایران و انگلیس هم به خاطر بحران ملوانان به تعلیق درآمد و اعلام شد تا آزادی هر ۱۵ ملوان انگلیسی روابط لندن - تهران از سر گرفته نخواهد شد.
در شرایطی که اوضاع بین المللی ایران به خاطر صدور قطعنامه و بازداشت ۱۵ ملوان انگلیسی بغرنج تر می شد سیدمحمد خاتمی رئیس جمهور سابق کشورمان بر میزان فعالیت های بین المللی خود برای کاهش بحران در روابط بین المللی ایران افزود. خاتمی با سفرهای جداگانه یی به هند و مصر و انجام چند سخنرانی و دیدار با مقامات جهانی تلاش خود را برای تعدیل بحران به کار گرفت.
در این میان رایزنی هایی نیز میان مقامات ایرانی از جمله احمدی نژاد، منوچهر متکی و علی لاریجانی با مقامات برخی کشورهای خارجی از جمله ترکیه، عربستان و آفریقای جنوبی به عمل آمد.محور رایزنی های یاد شده یافتن راه حلی برای کاهش بحران بود و بالاخره در آخرین روزهای تعطیلات نوروزی اعلام شد تهران و لندن علایمی را برای حل دیپلماتیک بحران ملوانان به یکدیگر صادر کرده اند. مشروح تحولات یاد شده را می توانید در صفحات داخلی روزنامه بخوانید.اما ایرانیان پانزده روز گذشته را به مانند ۱۵ روز سال های گذشته در بی خبری به سر بردند. هرچند که در این پانزده روز ایران در مرز اخبار جهانی قرار داشت، اما ایرانیان به خاطر تعطیلات طولانی اطلاع چندانی از ماجرا نداشتند.
تعطیلات نوروزی در ایران یکی از طولانی ترین تعطیلات در سراسر جهان به شمار می آید و از آن مهمتر تعطیلی مطلق بسیاری از فعالیت های داخلی در کشور به واسطه تعطیلات نوروزی است که عوارض منفی زیادی را برجای می گذارد. یکی از مهمترین موارد منفی یاد شده تعطیلی نسبی خبررسانی در عرصه رسانه یی کشور است.
به گونه یی که در این مدت تقریباً هیچ نشریه یی منتشر نشد و صدا و سیما هم اخبار را به گونه یی پخش می کرد که اغلب مبهم به نظر می آمد. سمت گیری خبری صدا و سیما در ایام تعطیلات به گونه یی بود که شنونده یا بیننده پس از پخش اخبار واقعاً نمی توانست دریابد چه اتفاقی رخ داده است. اتخاذ سیاست خبری پر ابهام صدا و سیما در کنار تعطیلی خواسته یا ناخواسته مطبوعات خلاء خبری را دامن زده بود و این بی خبری در شرایطی بر فضای ایران سایه انداخته بود که کشور یکی از مهمترین دوره های خبری خود را طی کرد.
شاید نتوان هیچ نوروزی را به یاد آورد که طی تعطیلات پانزده روزه آن این همه اتفاق در کشور رخ داده باشد و از همه مهمتر حتی یک رسانه کم تیراژ هم به چاپ نرسید که اخبار آن را منتشر کند. پانزده روز گذشته به خوبی خلاء خبری در ایران را در ایام تعطیلات نوروز به نمایش گذاشت. چرا که در سال های گذشته هم، اینکه کشور به خاطر پایان سال حداقل پانزده روز در تعطیلات به سر می برد انتقاد کارشناسان را موجب شده بود اما به واسطه اینکه در سال های گذشته اتفاقات مهمی مانند تعطیلات امسال رخ نداده بود شاید انتقادات مطروحه چندان خود را نشان نمی داد.
فقط در یکی از تعطیلات سال های گذشته و به هنگام فوت مرحوم سیداحمد خمینی بود که به واسطه تعطیلی مطبوعات و انتشار برخی شایعات، از تعطیلی نظام رسانه یی کشور در ایام نوروز انتقاد به عمل آمد. در زمان حمله امریکا به عراق هم که همزمان با ایام نوروز در ایران بود، هرچند مطبوعات تعطیل شدند اما چند روزنامه به صورت محدود منتشر شدند و بی خبری مطلق به مانند امسال حاکم نبود.
اما ایران تعطیلات امسال را در یکی از استثنایی ترین دوران بی خبری خود طی کرد و نشان داد مشکلات مالی مطبوعات تا چه حد جدی است به گونه یی که روزنامه ها حاضرند به خاطر صرفه جویی اقتصادی و به بهانه تعطیلات از انتشار خودداری کنند ولو اینکه کشور در یکی از مهمترین دوران حیات خبری خود باشد.

منبع : روزنامه اعتماد