سه شنبه, ۱۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 30 April, 2024
مجله ویستا

ضرورت برنامه‌ریزی زمان خواب


ضرورت برنامه‌ریزی زمان خواب
اگر قصد دارید در سال جدید به اهداف و برنامه‌های مورد نظر خود برسید نیازمند به طرح و برنامه‌ریزی مناسب برای ساعات روز خود هستید و قطعا یكی از بخش‌های این برنامه به ساعت خواب شما مربوط می‌شود.
بخشی كه یك‌سوم از زندگی شما را به خود اختصاص داده است! گرچه زندگی در دنیای مدرن و مشغولیت‌ها و فشارهای روحی و روانی ما را به استفاده از ساعت‌های زنگ‌دار، چراغ‌های خواب!، قرص‌های خواب‌آور و... دعوت كرده است اما... «خواب مناسب تضمین كارایی بهتر در زمان بیداری است!».
● چرا ما نیازمند به خوابیدن هستیم؟
این سوالی است كه قرن‌ها دانشمندان به دنبال پاسخ آن بوده‌اند و در حال حاضر شاید هیچ‌كس به‌خوبی به جواب آن اطمینان نداشته باشد.برخی معتقدند كه خوابیدن این امكان را فراهم می‌كند كه بدن پس از فعالیت‌های روزانه نیرو و توان جدید كسب كند، اما واقعیت این است كه انرژی ذخیره شده پس از هشت ساعت تنها حدود ۵۰ كیلوكالری است یعنی انرژی معادل با مصرف یك تكه نان برشته. ما مجبور هستیم بخوابیم چون برای انجام سطح مناسبی از فعالیت‌ها همچون صحبت كردن، به خاطر آوردن محفوظات ذهنی و درست فكر كردن، خوابیدن به ما كمك می‌كند. به عبارت دیگر خواب نقش مهمی در عملكرد صحیح مغز ایفا می‌كند.
● اگر نمی‌خوابیدیم چه اتفاقی می‌افتاد؟
یك راه ساده و مناسب برای درك ضرورت خواب این است كه به مشكلات ناشی از نخوابیدن توجه كنیم. كمبود خواب تاثیرات شدید و جدی روی توانایی مغز برای عملكرد درست دارد. كسانی‌كه شب یا شب‌هایی را بیدار می‌مانند و ساعت خواب لازم را طی ۲۴ ساعت برای بدن خود تامین نمی‌كنند معمولا حالت ترشرویی، زودرنجی و فراموشكاری دارند. پس از فقط یك شب بیداری تمركز و توجه به میزان قابل توجهی كاهش می‌یابد.
با تكرار و ادامه محرومیت از خواب كافی و مناسب، بخشی از مغز كه زبان،‌ حافظه، طرح و احساس زمان را برعهده دارد به‌شدت تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد و عملا در حالت خاموشی می‌رود. تحقیقات و بررسی‌ها نشان داده است كه ۱۷ ساعت شب زنده‌داری و محرومیت از خواب كارایی مغزی را در حد مصرف میزانی از الكل كه علائم خاص خود را بروز می‌دهد، پایین خواهد آورد.
تحقیقات همچنین نشان داده است كه كسانی كه خواب كافی ندارند اغلب در پاسخگویی و عكس‌العمل در مقابل تغییرات سریع و ناگهانی و پاسخگویی منطقی به آنها دچار مشكل می‌شوند. محرومیت از خواب نه‌تنها بر عملكرد صحیح مغز تاثیر می‌گذارد بلكه تاثیرات قابل توجهی بر عواطف و احساسات و سلامت جسمی نیز دارد. اختلالاتی همچون بی‌خوابی شبانه می‌تواند طی روز خواب آلودگی و در نتیجه تنش، استرس و فشار خون بالا را به وجود آورد. تحقیقات همچنین نشان داده است كه كمبود خواب و یا محرومیت از آن می‌تواند خطر چاقی را به همراه داشته باشد! در چنین شرایطی هورمون‌ها و تركیبات شیمیایی لازم برای كنترل اشتها و وزن كه در هنگام خواب آزاد می‌شوند، به میزان كافی وجود نخواهند داشت و عواقب وخیم این اختلال به‌زودی در شكل ظاهری بدن هم پدیدار می‌شود.
● چه مقدار خواب مورد نیاز است؟
عدد و رقم مشخص و قابل استفاده‌ای برای تمام افراد وجود ندارد و در حقیقت این میزان از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد كه مردم بین ۵ تا ۱۱ ساعت خواب را مناسب می‌دانند و میزان متوسط آن ۷۵/۷ ساعت طی ۲۴ ساعت است. jin Horne كه تحقیقات خوبی روی نیاز انسان به خواب داشته است، به سادگی به این پرسش پاسخ می‌دهد: «میزان خواب مورد نیاز ما در حدی است كه طی روز احساس خواب‌آلودگی نداشته باشیم».
مینو ضابطیان
منبع : روزنامه تهران امروز


همچنین مشاهده کنید