سال پیروزی قهرمانان مخدوش

ماندگارترین تصویر ورزشی سال ۲۰۰۶ ضربه سری بود كه زیدان فرانسوی به ماته راتزی ایتالیایی زد و با آن سرنوشت جام جهانی فوتبال را عوض كرد.
روژه فده رر در تنیس بی رقیب بود و تایگروودز هم در گلف درخشید اما دوپینگ، دستاوردهای برخی نامداران دیگر را زیر سؤال برد
در اواسط وقت اضافی بودكه زین الدین زیدان مشهور به شكل پرشكوهی برخاست و ضربه سر فوق العاده ای را زد. تصور می شد با همین ضربه فرانسه بازی فینال جام جهانی فوتبال ۲۰۰۶ را از ایتالیا خواهد برد و تساوی ۱-۱ به برتری ۱-۲ خروس ها تبدیل خواهد شد، اما جان لوئیجی بوفون دروازه بان عالی آتزوری به هوا پرید و توپ را از زیر تیر افقی بیرون كشید و نتیجه ۱-۱ باقی ماند و دقایقی بعد ایتالیا جام را در ضربات پنالتی برد و برای چهارمین بار صاحب جام جهانی شد.
منتها در حد فاصل دو واقعه ای كه گفتیم، یك اتفاق مهم دیگر روی داده بود كه سبب شد شكست فرانسوی ها رقم بخورد و آن، اخراج شدن زی زو به خاطر ضربه سری بودكه به سینه ماركوماته راتزی مدافع بدكردار تیم ایتالیا وارد كرد.
● او به چه می اندیشید؟
هیچ كس نمی داند در فكر مردی كه می دانست آخرین دقایق عمرش را در هیأت یك ورزشكار حرفه ای می گذراند و به زودی زود بازنشسته می شود، چه می گذشت و او به چه می اندیشید و فقط این مسأله مشخص است كه پس از كلمات زشتی كه مدافع ملی پوش اینترمیلان به زی زو گفت، وی عنان اختیار را از كف داد و كاری را انجام داد كه اینك یكی ازمهمترین و خبرسازترین وقایع و رویدادهای ورزشی - اجتماعی سال شناخته می شود.
یك نكته دیگر هم مشخص است. شاید زی زو می دانست كه پس از مهار ضربه سرش توسط بوفون و گل نشدن آن فرصت عالی، آخرین شانس واقعی او برای فتح مجدد جام جهانی محو شده است و دیگر اعصاب آرامی نداشت. حرف تند ماته راتزی به او به یقین در شعله ور شدن آتش خشم زیدان سهم مهمی داشت، اما وی نیز درواپسین دقایق عمر بازیگری اش حوصله لازم را نداشت و می خواست همه چیز هر چه زودتر تمام شود. شكی نیست كه اگر او به خاطر ضربه زدن به ماته راتزی از داور كارت قرمز نمی گرفت، بخت های فرانسه برای غلبه بر ایتالیا در ضربات پنالتی بیشتر می شد و توقع از قهرمان پخته ای مثل زی زو بیش از اینها بود، اما او رنج سال ها تلاش را بر دوش و گردن خسته خود حمل می كرد و حوصله یك ستیز روانی جدید را در واپسین ثانیه های ایام بازیگری اش نداشت. به این خاطر او برای یك لحظه فراموش كرد كه اخراج شدنش چه ضربه گرانی را به تیم فرانسه وارد خواهد كرد و چگونه یارانش جنگ ضربات پنالتی را با حساب ۳-۵ به رقیب واگذار خواهند كرد و افسوسی ویژه تا پایان عمر به دل شان خواهد ماند.
● آینه ای كامل
اوجگیری دوباره زیدان در ایام برگزاری جام جهانی هجدهم، چیزی كه پس از نزول محسوس زیدان در ماه های قبل از آن هیچ كس انتظار آن را نداشت و سپس سقوط او به شرح و وصفی كه آوردیم، نمونه و آینه ای كامل از وقایع سال رو به پایان میلادی محسوب می شود و اگر ۲۰۰۶ را سال پیروزی قهرمانان مخدوش، دست كم در عرصه فوتبال بنامیم، حرفی به گزاف نگفته ایم.
نماد مشخص تر و روشن تر این روند تیم ایتالیا بود كه جام را برد. این تیم در شرایطی به آلمان آمد كه بدنامی ها و رسوایی های حاصل از كشف تبانی در لیگ این كشور و بخصوص تیم یوونتوس، ایتالیا را تكان داده و موجب سقوط این باشگاه تورینی به «سری B» شده بود و بدتر این كه یك بار دیگر تصویری سرشار از تقلب و نیرنگ و ریا از همه ورزش ایتالیا درنزد جهانیان ترسیم شده بود.
ماجراهای تبانی
با این حال آتزوری طوری بازی كرد كه انگار اصرار دارد حقانیت خود را ثابت كند و جبران مافات نماید و این چنین بود كه حریفانش را یكی پس از دیگری برد كه آخرین آنها فرانسه به وصف و شكلی بود كه گفتیم. ماجرای تبانی فقط به یووه ختم نمی شد و تیم های فیورنتینا، لاتزیو و رجینا را هم دربرمی گرفت و اگر آنها به دسته دوم برنگشتند، در عوض امتیازهایی از آنها در جدول مسابقه های «سری A» كسر شد. وقتی فصل جاری لیگ های دسته اول و دوم ایتالیا راه اندازی شد، تیم های فوق در چنان شرایطی به میدان آمدند اما عجبا كه تیم ملی این كشور توانسته بود با همت مردانی مثل بوفون، گروسو، توتی، تونی، گتوسو و البته كاناوارو در صدر بایستد و حتی آلمان میزبان جوان و احیا شده مسابقات را در نیمه نهایی شكست بدهد.
با این حال سال۲۰۰۶ با برگزاری المپیك زمستانی شروع شد و میزبانی را ایتالیا در شهر تورین بر عهده داشت ولی حاكم مسابقات دست كم در رشته بسیار مورد توجه اسكی آلپاین (كوهستانی) اتریش بود كه ۱۴ مدال برد. میكائلا دورف مایستر اسكی باز مشهور اتریشی در آخرین المپیكی كه در آن شركت داشت، سرانجام به مدال طلا رسید و این كار را در مواد داون هیل (سرعت) و سوپرجاینت اسلالوم (سوپرجی) زنان صورت داد. بنجامین رایش دیگر اسكی باز مطرح اتریش در مارپیچ بزرگ مردان و همچنین در مارپیچ اول شد و در دومی، اتریشی ها سكو های دوم و سوم را نیز تسخیر كردند. كتیل آندره آمود نروژی هم در ۳۵ سالگی و در حالی كه تازه بر عارضه شكستگی استخوان مچ پا و مصدومیت لیگامان زانو فائق آمده بود، رشته «سوپرجی» مردان را برد تا نخستین اسكی باز رشته آلپاین شود كه برنده ۴طلا شده است.
● جنگ با دوپینگ
فقط نیم ساعت پس از به ثبت رسیدن این توفیق برای «آمود»، یانیكا كاتلیچ اسكی باز اهل كرواسی كه به نوبه خود در عمر ورزشی اش ۱۰ ، ۱۲ عمل جراحی زانو را پشت سر نهاده بود، چهارمین طلای المپیكی خود را در رشته كومباین (تركیبی) برد تا كاری را در جمع زنان انجام بدهد كه دقایقی پیش تر آمود در قسمت مردان بدان نایل گشته بود. در مراسم افتتاحیه آن رقابت ها ژاك روگ رئیس بلژیكی كمیته بین المللی المپیك (C.O.I) مدعی شد كه جنگ بر علیه دوپینگ ادامه خواهد یافت.
اما براساس وقایع ۲۰۰۶ پایانی بر این ستیز متصور نیست، زیرا رویكرد به مواد نیروزا توقف ناپذیر است و این ماجرایی است كه هر روز به شكلی تازه سر برمی آورد. این به واقع یك لعن و نفرین ماندگار است كه ورزش را در بر گرفته و در سال های كنونی یك بار دیگر برترین ورزشكاران جهان و معروف ترین ها را در دایره شمول خویش قرار داده است و چه كسانی مشهورتر از فلویدلندیس قهرمان آمریكایی مسابقات دوچرخه سواری «دور فرانسه» و جاستین گاتلین قهرمان «دو»های ۱۰۰ و ۲۰۰ متر دنیا و هموطن لندیس؟ لندیس در حالی تور دوفرانس را برد كه تمامی ۷دوره قبلی این رقابت ها را هموطن مشهور وی لنس آرمسترانگ فتح كرده بود، اما با فرض وجود دنیایی شك به ورزشكاری كه از مرز مرگ (به خطار ابتلا به سرطان) تا قهرمانی های مطلق و مكرر در مهم ترین مسابقه دوچرخه سواری دنیا پیش رفته بود، هرگز مدركی قاطع در خصوص دوپینگ وی به دست نیامده بود و اگر هم به دست آمده بود، مربوط به گذشته بود و نمی شد آن را عطف به ماسبق كرد.
● ضربه ای كلان
لندیس چنان زرنگی و ریاكاری را نداشت و هر چه بود در دور هفدهم مسابقات «دور فرانسه» توانست به شكلی حیرت آور به پیروزی بزرگی برسد و عقب ماندگی كلان خود در مرحله قبلی را جبران كند و به صدر جدول بازگردد و تست گرفته شده از او در همان مرحله دستش را رو و مقدار عظیمی تستوسترون را در بدن وی هویدا كرد. این چنین بود كه قهرمانی از وی گرفته و افسانه قهرمانان مخدوش در سال۲۰۰۶ كامل تر شد و عنوان نخست به «اسكار پری یرو»ی اسپانیایی كه در اصل به رتبه دوم رسیده بود، اهدا گشت. با این حال «تور» ۲۰۰۶ از همان روزهای نخست خود ضربه ای مهلك خورده بود، زیرا به فاصله كمتر از ۳۰ساعت تا شروع رقابت ها اعلام شده بود كه ایوان باسوی ایتالیایی و یان اوله ریش آلمانی دو تا از مدعیان اصلی قهرمانی پایشان به یك ماجرای عظیم دوپینگ در اسپانیا بازشده و در نتیجه از حضور در این مسابقات منع شدند.
لو رفتن و محروم شدن كاتلین دونده برتر مواد سرعت مردان در رقابت های جهانی ۲۰۰۵ سبب شد دوئل بزرگی كه ورزشدوستان مایل بودند بین او و آسافا پاول ركورددار جهان از كشور جاماییكا، در «دو»ی ۱۰۰متر ببینند، شكل نگیرد. ولی حقیقت آن بود كه حتی قبل از آن واقعه نیز دوسو و بخصوص گاتلین تمایلی به نبرد مستقیم با یكدیگر بروز نمی دادند و چه بسیار مسابقات رودرروی آنان كه به خاطر این مسأله لغو شد و سرنگرفت.
● یك كابوس
گاتلین توانسته بود خردادماه در تورنمنت قطر با ركورد جهانی ۹‎/۷۷ ثانیه ای پاول در ۱۰۰متر برابری كند، اما آن دستاورد به سبب دوپینگی بودن وی نادیده گرفته شد.
با این حال از قدرت پاول همین بس كه در سال رو به پایان (میلادی) دوبار دیگر ۱۰۰ متر را در ۹‎/۷۷ ثانیه دوید و مدال طلای بازی های ورزشی كامن ولت (كشورهای مشترك المنافع) را نیز برد تا نخستین مدال زرین خود در یك مسابقه كلاسیك را به دست بیاورد.
با این حال كابوس دوپینگ حتی كریكت را هم رها نكرد و خبر رسید كه شعیب اختر و محمد عاصف كریكت بازان برجسته پاكستانی هم از ماده ممنوعه ناندرولون سودجسته اند و نه تنها محروم شده اند، تیم ملی كریكت كشور آنان نیز مسابقه خود با انگلیس را ناتمام گذاشت و اسباب حیرت و نارضایتی شدید ورزشدوستان شد.
● پیروزی قهرمان گریان
در گلف یك باردیگر تایگروودز حرف اول را زد اما اینجا هم فارغ از تراژدی نبودیم. پدر این گلف باز سیاهپوست و ۳۲ ساله آمریكایی پس از سال ها مبارزه بی نتیجه با بیماری مهلك سرطان سرانجام درماه مه (اردیبهشت) امسال درگذشت و او از فرط ناراحتی در گرنداسلم گلف اوپن آمریكا در ماه خرداد اوت شد.
اما وی اندك زمانی بعد با عزم راسخ و تكنیك كلانش و مهم تر از همه با قوه تمركز بركارها، گرنداسلم گلف اوپن بریتانیا را برد. با این حال فشار روحی این حضور و پیروزی آن قدر دشوار و زیاد بود كه وودز پس از قطعی كردن پیروزی اش زیر گریه زد و نتوانست به هیچ شكل احساساتش را كنترل كند. هرچه بود او در پایان ۴ روز مبارزه سخت در انگلیس به اندازه ۲ ضربه از نزدیكترین حریفش كریس دی ماركو پیش افتاد و كار را تمام كرد.
این پایان كار وودز نبود و او اواخر مردادماه یك گرند اسلم دیگر (تورنمنت A.G.P) را نیز برد و این دوازدهمین تورنمنت بزرگ و از سری پیكارهای چهارگانه بود كه فتح می كرد و وی را به ركورد ۱۸ قهرمانی جك نیكلاس معروف در این سری رقابت ها نزدیك تر ساخت.
● تنیسور فوق العاده
روژه فده رر تنیسور برجسته سوئیسی هم با فتح ۳ گرند اسلم از ۴ گرنداسلم امسال، جای بحثی را در مورد سلطه اش بر این ورزش باقی نگذاشت و خیلی ها معتقدند او سزاوار عنوان مرداول ورزش جهان در سال رو به پایان نیز بوده است. فتح گرنداسلم های اوپن استرالیا، ویمبلدون و یو.اس.اوپن این تنیسور ۲۶ ساله متولد شهر باسل سوئیس را دوباره از حریف ۲۰ ساله و چپ دست اسپانیایی اش رافائل نادال پیش انداخت. او حتی به فینال اوپن فرانسه هم رسید و فقط در این مرحله تسلیم نادال شد كه تخصص اش در زمین های خاكی (Clay) است. فده رر حالا برنده هر ۴ دوره آخر ویمبلدون و هر ۳ دوره واپسین یو.اس.اوپن بوده و ۹ تورنمنت گرنداسلم را درعمرش برده و به ركورددار تاریخ (پیت سمپراس آمریكایی با ۱۴ مورد قهرمانی) نزدیك تر شده است. فده رر به واقع در ۱۷ تورنمنتی كه شركت كرد، در ۱۶ مورد به فینال رسید و فقط به دو نفر باخت كه نادال و اندی مورای بریتانیایی بودند.
● بازنشسته های بزرگ
اگر حكومت فده رر در تنیس مردان مطلقه بود، فرناندو آلونسوی اسپانیایی رنج زیادی برد تا دومین قهرمانی متوالی اش را در رقابت های گراندپری اتومبیلرانی به دست بیاورد، زیرا میشاییل شوماخر آلمانی در آخرین سال قبل از بازنشستگی اش و در ۳۷ سالگی خود نیز سخت به پای او پیچید و وی را تا تورنمنت پایانی راحت نگذاشت.
شوماخر و ایان تورپ را باید بزرگترین بازنشسته های جهان ورزش در سال رو به پایان دانست، با این تفاوت كه شومی در ۳۷ سالگی و با خستگی رفت، حال آن كه تورپ غول شنای استرالیا ۲۴ سال بیشتر ندارد و فقط انگیزه ادامه كار را در خود نمی بیند. همه آنها می توانند از فابیو كاناوارو یاد بگیرند كه در ۳۴ سالگی به قدری در قلب دفاعی تیم ملی ایتالیا خوب كار كرد كه عنوان مرد سال فوتبال اروپا و جهان را به دست آورد و یا ایوندر هالی فیلدبوكسور آمریكایی را مبنا بگذارند كه پس از چندسال كم فروغی، حریف خود جره می بیتس را با قاطعیت برد و یك باردیگر و این مرتبه در ۴۴سالگی به سوی عنوان قهرمانی دسته سنگین وزن كورس برداشت.

وصال روحانی

منبع : روزنامه ایران