شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

نهادهای بی‌بنیان‌


نهادهای بی‌بنیان‌
تنها چند روز پس از اعلام ساخت و راه اندازی ۶ هزار سانتریفیوژ جدید از سوی ایران در روز ملی فناوری هسته‌ای، وزارت امورخارجه اسرائیل به‌صورت رسمی انحلال وزارت امور راهبردی را که با هدف مقابله، ساماندهی و هماهنگی راهبردهای امنیتی و استراتژیکی اسرائیل با مسائل هسته‌ای ایران ایجاد شده بود را اعلام کرد.
اعضای این وزارتخانه که با هدف تمرکز روی برنامه هسته‌ای ایران و به‌دستور ایهود اولمرت، نخست‌وزیر اسرائیل تشکیل شده بود، عبارت بودند از: رئیس شورای امنیت داخلی، رئیس موساد، مقامات بلند پایه ارتش و مقاماتی از کمیسیون اتمی رژیم صهیونیستی و برخی کارشناسان و صاحبنظران امور ایران.
مسوولیت این وزارتخانه که تنها ۱۷ ماه پیش برای تمرکز بیشتر روی پرونده هسته‌ای ایران ایجاد شد را «اویگدور لیبرمن» ایرانی الاصل و رهبر حزب دست راستی و افراطی «وطن ما اسرائیل» به عهده داشت؛ لیبرمنی که ۲ ماه پیش در اعتراض به تلاش المرت برای آشتی با فلسطینیان و موافقت با مقدمات تشکیل دولت مستقل فلسطینی، در پی سفر ماه نوامبر بوش به تل آویو، از مقامش کناره‌گیری کرده بود و عملاً وزارت امور راهبردی بدون رئیس اداره می‌شد.
● ناکامی در برابر ایران هسته‌ای‌
بسیاری معتقدند پیشرفت‌های هسته‌ای ایران که به مسیر بدون بازگشت رسیده است در کنار حقانیت و مشروعیت بین‌المللی حداقل در نزد افکار مستقل جهانی و مرجع فنی و حقوقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از عمده دلایل ناکارآمدی وزارت امور راهبردی اسرائیل است که زمینه انحلال آن را فراهم کرده است.
اولمرت در سخنانی که در نوامبر ۲۰۰۶ در مراسم تأسیس این وزارتخانه ایراد کرد، تأکید کرده بود که نیازی مبرم به ایجاد این وزارتخانه در اسرائیل وجود دارد تا مسائل مرتبط با ایران و بررسی مقابله نظامی با این کشور را پیگیری کند.
اولمرت در آن زمان به‌صراحت بر این مساله اعتراف داشت که به علت ابعاد و پیچیدگی آنچه وی تهدید هسته‌ای ایران می‌دانست به یک وزیر تمام ‌وقت برای هماهنگ‌کردن اقدامات موساد، شورای امنیت ملی، کمیته انرژی اتمی و شین‌بت (پلیس امنیتی اسرائیل) که گزارش‌هایی درباره ایران را به نخست‌وزیر می‌دهند، نیاز است.
کنار هم گذاشتن این صحبت‌ها و گفته‌هایی از این دست شایعات کنونی حاکی از سیاسی ‌بودن و حزبی ‌بودن تأسیس این وزارتخانه را در اسرائیل دامن می‌زند. بسیاری در اسرائیل اکنون بر این عقیده‌اند که اولمرت بر اساس منافع حزب کادیما و بهبود وجهه شکست ‌خورده اسرائیل در جنگ بی‌سامان ۳۳ روزه با حزب الله و برای فرافکنی در نزد افکار عمومی دست به تأسیس این وزارتخانه زده است.
اگر چه خود اولمرت این شایعات را رد می‌کند، اما منابع بلندپایه اسرائیل تاکید دارند که با این وجود هم نیاز به چنین وزارتخانه‌ای همچنان احساس می‌شود تا بتوان از طریق آن بر برنامه هسته‌ای ایران متمرکز شد، زیرا برنامه هسته‌ای ایران که توجیه اصلی تاسیس این وزارتخانه بوده، همچنان ادامه دارد و بنابراین باید فعالیت‌های آن نیز ادامه یابد.
این در حالی است که برخی منابع نیز مدعی شده‌اند انحلال وزارت امور راهبردی با استعفای لیبرمن که ریاست حزب وطن ما اسرائیل را در کنست این رژیم به عهده داشت، بی‌ارتباط نیست. لیبرمن به عنوان یکی از احزاب ائتلافی در کابینه اولمرت همواره تاکید کرده بود در صورت انعطاف و نرمش از سوی اولمرت با فلسطینیان در تشکیل دولت مستقل فلسطینی و خودداری از ادامه پروژه شهرک‌سازی بیت‌المقدس غربی برای برقراری صلح (که وی آن را آرزویی دست نیافتنی می‌دانست)‌ از کابینه خارج خواهد شد.
مواضع متناقض در قبال انحلال این وزارتخانه استراتژیک در داخل رژیم اسرائیل در حالی است که اولمرت در زمان تاسیس آن در ۱۷ ماه پیش نیز با انتصاب لیبرمن به عنوان وزیر، تعجب و حیرت کارشناسان مسائل سیاسی و استراتژیک را برانگیخته بود؛ زیرا این نخستین‌بار در طول تاریخ این رژیم بود که رسما یک وزارتخانه ویژه با وزیری مستقل برای مقابله با برنامه‌های ایران تشکیل می‌شد.
با این وجود اکنون همه حتی خود اسرائیلی‌ها نیز معترفند که اقدام به چنین پروژه‌های هزینه‌بری نتوانسته چالشی در مسیر رو به رشد هسته‌ای شدن ایران بردارد تا جایی که رسانه دست راستی هاآرتص اگر چه دیر هنگام ولی سرانجام اعتراف می‌کند از هنگامی که وزارتخانه امور راهبردی بر پا شد، هیچ سند ارزیابی یا گزارش رسمی از سوی آن در مورد پرونده هسته‌ای ایران در اختیار پارلمان اسرائیل یا رسانه‌های این کشور قرار نگرفته است و حتی حدود ۸ میلیون دلاری که برای سال اول کار این وزارتخانه در اختیار لیبرمن قرار گرفت، مورد استفاده واقع نشده و دست نخورده مانده است.
این انفعال و کم کاری که هاآرتص از آن یاد می‌کند، از سوی کسی رخ داده است که به تندروی و خشونت و رویکردهای تهاجم‌گرایانه با ایران شهرت دارد. لیبرمن در یکی از مصاحبه‌های خود گفته بود: «ما مجبوریم به تنهایی با ایرانی‌ها مقابله کنیم چرا که اسرائیل نمی‌تواند دست روی دست بگذارد و شاهد تولید سلاح‌های غیر متعارف از سوی ایران باشد؛ زیرا هرگونه کوتاه آمدن در برابر ایران باعث تندتر شدن آنها می‌شود. آن هم کشوری که قصد دارد قدرت خود را در منطقه بالا ببرد.»
نکته جالب توجه در ادامه فرافکنی‌های مقامات تل آویو برای گریز از پذیرش ناکامی در مواجهه با پرونده صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، سفر وزیرخارجه اسرائیل به قطر مقارن با اعلام انحلال وزارت امور راهبردی اسرائیل است. زیپی لیونی که برای اولین بار وارد قطر شد، اذعان کرد این سفر را فرصتی برای جمع موافقت کشورهای عربی علیه خواسته‌های هسته‌ای ایران می‌داند. وی گفت: ایران تهدیدی برای منطقه و جهان است و ما نمی‌توانیم وجود کشوری مسلح و هسته‌ای را بپذیریم.
همین گفته‌ها خود نشان از اوج درماندگی و ناکامی گسترده این رژیم در مواجهه با پروسه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران دارد. در حالی که تل آویو نتوانسته حتی ۲ سال هم وزارت عریض و طویل امور راهبردی را در میان ساختار متعارض و ناهمگون قدرت اسرائیل حفظ و احیا کند و سرانجام آنچه اولمرت آن را تحولی شگرف در مقابله با هسته‌ای شدن ایران می‌دانست به گسست و شکافی استراتژیک دیپلماتیک ختم شده که در حال حاضر تنها ۶ کارمند در حال انجام امور این وزارتخانه و ارائه اسناد و مدارک آن به شورای امنیت داخلی رژیم صهیونیستی هستند.
ارسلان مرشدی‌
منبع : روزنامه جام‌جم


همچنین مشاهده کنید