اسرائیل، تهدید هسته‌ای فراموش شده

در این مقاله سعی بر این است تا به این سوالات پاسخ داده شود كه آیا اسرائیل از تكنولوژی هسته‌ای بهره برداری می‌كند؟ و اینكه آیا فناوری تولید و تكثیر تسلیحات هسته‌ای را دارا می‌باشد و نیز آیا توان هسته‌ای این كشور می‌تواند برای جهان و به ویژه منطقه خاورمیانه خطرناك باشد. پس از پایان جنگ جهانی دوم و ادعای كشتار شش میلیون یهودی در طول این جنگ، اسرائیل تاسیس گردید. موجودیت این دولت همواره از سوی كشورهای منطقه‌ی خاورمیانه زیر سوال بوده و عكس‌العمل‌هایی در این خصوص از طرف دولتهای اسلامی و عربی صورت پذیرفته است. از سوی دیگر ابهاماتی در خصوص شكل‌گیری این رژیم و حمایتهای همه جانبه دول غربی به ویژه ایالات متحده از آن وجود داشته است از جمله این حمایتها می‌توان به كمكهای تسلیحاتی فراوانی اشاره كرد كه به طرق گوناگون و تحت عناوین مختلف در اختیار این رژیم قرار گرفته است. از حمایت‌های غرب می‌توان به در اختیار قراردادن فناوری ساخت و تكثیر سلاحهای هسته‌ای اشاره نمود. امروزه خطر تولید و تكثیر این گونه تسلیحات بر هیچ كس پوشیده نبوده و جامعه بین‌المللی در خصوص جلوگیری از تولید و اشاعه تسلیحات هسته‌ای به یك اجماع نظر كلی دست یافته است. از آنجایی كه تاكنون سند معتبری در خصوص میزان توان هسته ای اسرائیل به سبب كارشكنی این رژیم در ارائه اطلاعات به نهادهای ذی‌ربط بین‌المللی منتشر نگردیده است، بررسیها و افشاگریها در این خصوص بیشتر شكلی ژورنالیستی و احساسی داشته و كمتر مبتنی بر مدارك مستدل بوده است. در این مقاله سعی بر این است تا به این سوالات پاسخ داده شود كه آیا اسرائیل از تكنولوژی هسته‌ای بهره برداری می‌كند؟ و اینكه آیا فناوری تولید و تكثیر تسلیحات هسته‌ای را دارا می‌باشد و نیز آیا توان هسته‌ای این كشور می‌تواند برای جهان و به ویژه منطقه خاورمیانه خطرناك باشد. پاسخ به این سوالات مسئله‌ای است كه سعی گردیده تا در این مقاله به آنها پرداخته شود.
۱ - فعالیت‌های هسته‌ای اسرائیل از آغاز
به دنبال موجودیت یافتن رژیم اسرائیل در اواخر سال ۱۹۴۸ یك فیزیكدان یهودی فلسطینی الاصل به نام موشه سوردین(moshe sordin) كه بر روی بررسی ساخت اولین رآكتور فرانسه كار می‌كرد به اسرائیل آمد تا در مورد آینده راكتورهای هسته‌ای صحبت كند او در این سفر با نخست وزیر اسرائیل دیدار كرد این در حالی بود كه اسرائیل در این سال حتی فاقد یك متخصص فیزیك هسته‌ای بود پیرو همین سفر نقشه‌برداری از وضعیت زمین در صحرای نقب طی سالهای ۵۱ - ۱۹۴۹ برای ارتقای دستیابی اسرائیل به مواد هسته‌ای صورت گرفت. از اوایل دهه ۵۰ گفت‌وگوهای زیادی میان مقامات فرانسوی و اسرائیلی صورت پذیرفت و به دنبال این گفت و گوها كمیسیون انرژی اسرائیل براساس طرحی الگوبرداری شده از فرانسه در سال ۱۹۵۲ تاسیس گردید. این در حالی بود كه تاسیس این كمیسیون دو سال بعد این تاریخ آشكار گردید. علاوه بر این در ۸ دسامبر ۱۹۵۳ آیزنهاور رئیس جمهور ایالات متحده طی نطقی در سازمان ملل از برنامه اتم در راه صلح خود سخن به میان آورد كه ناقص سیاست ضد هسته‌ای امریكا بود و در آن از فروش مواد هسته‌ای از سوی آن كشور خبر می‌داد به دنبال این موضوع، اسرائیل پس از تركیه دومین كشوری بود كه به طرح ابتكار اتم در راه صلح محلق گردید در ۲۰ مارس ۱۹۵۷ اسرائیل قرار دادی را برای ساخت یك رآكتور كوچك تحقیقاتی از نوع استخر شنا در ناخال سورك به عنوان بخشی از برنامه اتم در راه صلح با ایالات متحده امضا كرد.همكاری‌های اسرائیل و فرانسه همچنان رو به گسترش بود به طوری كه در سوم اكتبرا ۱۹۵۷ موافقت‌نامه دیمونا طی دو سری اسناد رسمی به امضا رسید این موافقت‌نامه به دو گروه از اسناد سیاسی و فنی تقسیم می‌شد. موافقت نامه سیاسی شكلی مبهم داشت و به وظایف قانونی طرفین مربوط می‌شد. نكته قابل توجه به این قرار داد این است كه اسناد مربوط به آن هنوز محرمان هستند. اتحاد فرانسه و اسرائیل به دلیل اینكه فرانسه تاریخی در جهان عرب داشت یك اتحاد نامعمول بود. این همكاری دلایل گوناگونی دارد. در دهه‌ی ۱۹۵۰ صنعت كوچك و جوان هسته‌ای فرانسه در جستجوی یك مشتری بزرگ بین‌المللی بود تا این فرصت را در اختیار فرانسه قرار دهد كه به عنوان یك بازیگر هسته‌ای صلاحیت خود را به اثبات برساند. از طرف دیگر موقعیت ژئوپلتیك اسرائیل و همكاری این كشور در زمینه دادن اطلاعاتی در خصوص روابط مصر و شورشیان الجزایر به فرانسه این كشور را به فروش تكنولوژی هسته‌ای به اسرائیل ترغیب كرد و این معامله بین این دو كشور پروژه دیمونا را عملی ساخت روابط این دو كشور بنا بر دلایلی از اواخر دهه ۵۰ رو به سردی گرایید عامل موثر در كاهش روابط اسرائیل و فرانسه انتخاب ژنرال دوگل به نخست وزیری فرانسه در سال ۱۹۵۸ و به دنبال آن ریاست جمهوری وی می‌باشد. به طوری كه در ۱۳ می ۱۹۶۰ وزیر امور خارجه فرانسه به سفیر اسرائیل اعلام كرد فرانسه تصمیم گرفته است مناسبات هسته‌ای خود را با اسرائیل قطع كند. در این خصوص فرانسه از اسرائیل سه تقاضا كرد كه نشانگر تغییر سیاست فرانسه در مورد پروژه‌ی دیمونا می‌باشد اول اینكه اسرائیل بایستی دیمونا را از حالت محرمانه خارج كند و ماهیت صلح آمیز راكتور را اعلام نماید. دوم اینكه اسرائیل راكتور مربوطه را تحت بازرسی بین المللی احتمالا بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی IAEA قرار دهد. نهایتا اینكه فرانسه تامین سوخت اورانیوم طبیعی رآكتور را به پذیرش شرایط مذكور موكول كرد علی رغم اینكه فرانسه این شرایط را پیش روی اسرائیل قرار داد در عمل شركت فرانسوی مسئول ساخت راكتور هیچ گونه دستوری برای توقف آن دریافت نكرد و كار آن تا بعد از مرحله‌ای راه اندازی در سال ۱۹۶۴ كه رآكتور به اسرائیلیها تحویل داده شده ادامه یافت.(۳) دومین تامین كننده نیازهای هسته‌ای اسرائیل بعد از فرانسه را كشور نروژ در این دوره به خود اختصاص داده بود، در بین سالهای ۵۷-۱۹۵۶ شركت نروژی نرسك هیدرو (Norsk Hydro) تنها تولید كننده اروپایی آب سنگین تجارتی بود اسرائیل مذاكراتی را با نروژ جهت تهیه آب سنگین دیمونا صورت داد كه در سال ۱۹۵۹ بالغ بر ۲۰ تن آب سنگین از آن كشور خریداری كرد.(۴) بیشترین فشار خارجی بر روی برنامه‌های هسته‌ای اسرائیل از سوی ایالات متحده وارد می‌شد در ۲ دسامبر ۱۹۶۰ قبل از اینكه اسرائیل رسما فعالیت‌های هسته‌ای خود را اعلام كند. وزارت خارجه ایالات متحده از فعالیت‌های سری هسته‌‌ای پرده برداشت. این مسئله در ۱۶ دسامبر همان سال از طریق نیویورك تایمز به اطلاع افكار عمومی رسانده شد. ۵ روز بعد از این قضیه بن گوریون نخست وزیر اسرائیل در ۲۱ دسامبر اعلام كرد كه اسرائیل یك راكتور ۲۴ مگاواتی برای اهداف صلح جویانه ساخته است. فشار ایالات متحده با پیروزی كندی در انتخابات ریاست جمهوری این كشور تشدید گردید و موجب شد كه اسرائیل اجازه‌ی بازرسی‌های محدود را به بازرسان آمریكایی بدهد. مجموعا در طول دهه ۶۰، هفت بار این بازرسی‌ها صورت گرفت كه مدركی در خصوص دستیابی به تسلحیات هسته‌ای به دست نیامد.(۵)بازدیدهای ایالات متحده از مجموعه دیمونا مانع از برنامه هسته‌ای اسرائیل نشدن و تنها توانست ابهام و ناشفافی را در سیاست تسلیحات هسته‌ای اسرائیل تقویت كند و یا به عبارت دیگر می‌توان گفت كه هدف بازرسی‌های توقف برنامه‌های هسته‌ای اسرائیل نبود بلكه تشویق اسرائیل به این امر بود كه آشكارا به یك كشور دارنده سلاح هسته‌ای تبدیل نشود و در نتیجه زنجیره‌ای از اشاعه تسلیحات هسته‌ای ایجاد نكند و این امر قوت بیشتری گرفت و به صورتی كه در سال ۱۹۷۰ اسرائیل از جانب ایالات متحده به صورت دو فاكتو به عنوان یك قدرت هسته‌ای شناخته شد. در آستانه جنگ ۱۹۶۷ تقریبا تمام اجزای یك سلاح هسته‌ای ساخت اسرائیل آماده بود طبق منابع فرانسوی‌ و آمریكایی جداسازی پلوتونیوم در مجموعه دیمونا از سال ۱۹۶۶ آغاز گردید. كار طراحی اولین سلاح هسته‌ای انفجاری ساخت اسرائیل حدودا همان سال با موفقیت به اتمام رسید و موشك فرانسوی اسرائیلی MD-۶۲۰ در مرحله آزمایش قرار گرفت.(۶) در طول این سالها اسرائیل به طور كامل از امنیت تاسیسات هسته‌ای خود محافظت به عمل می‌آورد و مقامات این رژیم تلاش فراوانی برای مخفی نگهداشتن نیروگاه‌های هسته‌ای خود داشتند به عنوان مثال در طول جنگ ۶ روزه اعراب با اسرائیل این رژیم یك جنگنده میراژ خود را برفراز مجموعه دیمونا ساقط كرد و نیز یك هواپیمای خطوط هوایی لیبی را با ۱۰۴ مسافر در آسمان صحرای سینا منهدم نمود.(۷)۲- فعالیت‌های هسته‌ای اسرائیل از ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۰
پس از گذشت دو دهه از موجودیت اسرائیل این رژیم توانست بحران‌هایی را كه با آنها دست به گریبان بود پشت سر گذارد و با پیروزی در جنگ با دول عرب موفقیت خود را تا حدودی تثبیت كرد و به طوری كه توانست با استفاده از شكاف به وجود آمده در میان دول عربی به برقراری رابطه با یكی از مهمترین آنها یعنی مصر نائل آید. در زمینه توانمندی هسته‌ای نیز این رژیم توانست به موفقیت‌هایی دست پیدا كند. چنانچه پیشتر گفته شد ایالات متحده پس از هفت بار بازرسی از تسلیحات هسته‌ای اسرائیل بالاخره در سال ۱۹۷۰ ناچار به پذیرش اسرائیل به عنوان قدرت هسته‌ای به صورت دو فاكتو گردید و از آن پس هیچ فشاری مبنی بر بازرسی از این كشور به عمل نیاورد. اسرائیل در این دوره همكاری خود را با كشورهای دیگر نیز گسترش داد كه از آن جمله می‌توان به همكاریهای این كشور با دولت نژاد پرست آفریقای جنوبی اشاره نمود از سال ۱۹۶۷ تا اواخر دهه ۱۹۸۰ اسرائیل به مقدار ۵۵۰تن اورانیوم برای استفاده در نیروگاه دیمونا از آفریقای جنوبی خریداری كرد. از همان دوره شایعه شده است كه این رژیم در سپتامبر ۱۹۷۹ بمب هسته‌ای را در اقیانوس هند آزمایش كرده است این در شرایطی بود كه هیچ گونه مدرك معتبری برای تائید این مسئله در دست نبوده و هیچ یك از مقامات دو كشور این قضیه را مورد تائید قرار نداده‌اند اما آنچه مسلم می‌باشد همكاری هسته‌ای دو كشور به صورت گسترده ادامه داشته و اسرائیل كمك های فراوانی را برای پیشرفت تكنولوژی هسته‌ای آفریقای جنوبی انجام داده است این مسئله را وزیر دفاع آفریقای جنوبی طی مقاله‌ای در ۲۰ آوریل ۱۹۹۷ مورد تائید قرار داده است.(۸) از دیگر سیاست‌های هسته‌ای اسرائیل در این دوره می‌توان به مقابله با كشورهای منطقه كه درصدد دستیابی به فناوری هسته‌ای هستند اشاره نمود. در این راستا در ۷ ژوئن ۱۹۸۱ هشت هواپیمایی اسرائیلی از نوع اف -۱۶ و اف -۱۵ رآكتور هسته‌ای عراق را در نزدیكی بغداد بمباران نموده و نابود ساختند. اگر چه اسرائیل سعی نمود این عمل خود را براساس ماده ۵۱ منشور ملل متحد توجیه كند و آن را دفاع از خود عنوان نماید. شورای امنیت سازمان ملل متحد این اقدام اسرائیل را عملی تجاوز كارانه شناخت و آن را محكوم كرد.(۹) تهدیداتی را كه اسرائیل برای از بین بردن تاسیسات هسته‌ای ایران مطرح می‌كند نیز در راستای همین استراتژی قرار می‌گیرد. به طوری كه رئیس جمهور رژیم اسرائیل موشه كاتساف طی یك مصاحبه مدعی شده كه اگر به ایران اجازه داده شود به استقلال هسته‌ای دست یابد وضعیت جهان بدتر خواهد شد. این اتهام چندین بار از طرف مقامات اسرائیل علیه ایران تكرار گردید از جمله وزیر جنگ اسرائیل با طرح ادعای تكراری حمایت ایران از تروریسم؛ طی اظهاراتی گفت: نباید به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته‌ داده شود. (۱۰) از مهمترین وقایع در تاریخ هستهٔ‌ای اسرائیل می‌توان به گزارش وانونو(۱۱) اشاره كرد این گزارش در ۵ اكتبر ۱۹۸۶ در روزنامه ساندی تایمز در لندن به چاپ رسید كه حاوی حدود ۶۰ قطعه عكس از مراكز هسته‌ای اسرائیل بود و توسعه سریع تسلیحات هسته‌ای را در این كشور نشان می‌داد. این گزارش شامل اطلاعاتی در خصوص ۲۰۰ بمب هسته‌ای با دستگاه‌های پیشرفته، بمبهای نوترونی و كلاهك‌های قابل حمل با هواپیماهای اف -۱۵ می‌شد. گزارش وانونو برای اولین بار از ابزارهای شكافنده پلوتونیوم پرده برداشت كه قادر به تولید ۴۰ كیلوگرم در سال می‌باشد. (۱۲) علی رغم اینكه اسرائیل فعالیت هسته‌ای خود را همواره در حالت ابهام نگه داشته است، شورای امنیت سازمان ملل در پی صدور قطعنامه‌ای در محكومیت فعالیت‌های هسته‌ای عراق در سوم آوریل ۱۹۹۱ قطعنامه ۶۸۷ خود را در خصوص تسلیحات هسته‌ای اسرائیل صادر كرد كه در آن به اسرائیل به عنوان تنها دارنده زرادخانه هسته‌ای اشاره گردیده است. شورا در این قطعنامه خواستار این شده است كه منطقه خاورمیانه باید عاری از هرگونه سلاح كشتار جمعی باشد و همه كشورهای منطقه در راستای منع گسترش این گونه سلاحها قدم بردارند (۱۳) در خصوص همكاری اسرائیل با بلوك غرب نیز شایان ذكر می‌باشد كه ایالات متحده علی رغم مخالفتش با اشاعه تسلیحات هسته‌ای در مورد اسرائیل سیاست دو گانه را در پیش گرفته است از یك سو در سیاست‌های اعلامی خود را مخالفت دستیابی كشور غیرهسته‌ای به این تسلیحات معرفی می‌كند و از طرف دیگر سیاست‌هایش در خصوص اسرائیل كاملا سوال برانگیز است و همواره اسرائیل را مورد حمایت همه جانبه خود قرار داده است به عنوان نمونه در ۳۱ اكتبر ۱۹۹۸ نخست وزیر نتانیاهو و كلینتون نخست وزیر آمریكا توافق ‌نامه‌ای مبنی بر حمایت ایالات متحده از اسرائیل در برابر تهدیدات موشكی و سلاحهای كشتار جمعی منطقه‌ای امضا كرده‌اند.(۱۴) سیاست‌های اسرائیل در قبال شوروی سابق در هاله‌ای از ابهام بود و هیچ مدركی تا فروپاشی شوروی سابق مبنی بر همكاری این دو كشور در دسترس نیست، بعد از فروپاشی این كشور در می ۱۹۹۳ وزیر انرژی اسرائیل اعلام كرد در حال خرید رآكتور هسته‌ای از روسیه می‌باشد این در شرایطی بود كه اسرائیل از امضای معاهده منع تكثیر و گسترش سلاح‌های هسته‌ای NPT طفره می‌رفت و حتی در این سال بر طبق یك گزارش، اسرائیل امضای این معاهده را مشروط به امضای ایران و عراق كرده بود.(۱۵) وجود ارتباط مستقیم بین فعالیت‌های هسته‌ای اسرائیل و روند گفت‌وگوهای صلح بین اعراب و اسرائیل از دیگر موضوعات حائز اهمیت می‌باشد. بدون تردید فعالیت‌های هسته‌ای این كشور تاثیر زیادی بر روند گفت‌وگوهای صلح‌گذاشته است. به طوری كه در سال ۱۹۹۷ زمین لرزه‌ای قسمتهایی از مصر، اسرائیل، اردن، لبنان و سوریه را لرزاند و پس از آن كشورهای عربی منطقه اعلام كردند كه این لرزش ناشی از آزمایش بمب هسته‌ای در نیروگاه دیمونا می‌باشد و باید این نیروگاه تحت بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گیرد. اسرائیلی‌ها با رد این ادعا عنوان كردند كه با گذشت ۳۰ سال از عمر این نیروگاه دیگر نیازی به بازرسی نمی‌باشد.(۱۶) به عنوان ‌آخرین مسئله قابل ذكر در این دوره می‌توان به نظر سنجی اشاره كرد كه نشانگر میزان همراهی و پشتیبانی مردم از سیاست‌های هسته‌ای حكومت این رژیم می‌باشد. در سال ۱۹۹۸ یك نظرسنجی افكار عمومی اسرائیل توسط مركز مطالعات استراتژیك در دانشگاه تل آویو صورت گرفت كه در آن ۹۲ درصد مردم براین اعتقاد بودند كه اسرائیل باید تسلیحات هسته‌ای خود را توسعه دهد این میزان از سال ۱۹۸۷ كه ۷۸ درصد بود افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد. همچنین دو سوم مردم موافق این هستند كه اسرائیل پایه تسلیحات هسته‌ای خود را مخفی نگه دارد. ۹۹ درصد معتقدند كه اسرائیل بایستی از تسلیحات هسته‌ای در پاسخ به حملات هسته‌ای استفاده كند در حالی كه ۸۶ درصد بر حمایت از كاربرد تسلیحات هسته‌ای در برابر حملات سلاح‌های بیولوژیكی با شیمایی تاكید دارند.(۱۷) در مجموع در این دوره تاریخی اسرائیل با دست بازتری به مسائل هسته‌ای خود پرداخت برای این مسئله می‌توان سه دلیل ارائه كرد، اول اینكه اسرائیل موجودیت خود را تا حدودی تثبیت كرده بود و دوم آن كه رژیم مسائل داخلی خود را سر و سامان داده بود، نهایتا می‌توان به حمایت همه جانبه و بی‌دریغ غرب و در راس آنها ایالات متحده اشاره كرد.چ۳- فعلایت‌های هسته‌ای اسرانئیل از ۲۰۰۰ به این سو
پس از گذشت حدودا نیم قرن از فعالیت‌های هسته‌ای اسرائیل هنوز فعالیت‌های این كشور در هاله‌ای از ابهام قرارداد و همچنان مراكز هسته‌ای خود را به روی بازرسی‌های بین‌المللی بسته نگه داشته است. اسرائیل در گروه كشورهای دارنده سلاح‌های هسته‌ای قرار می‌گیرد و به صورت اختیاری و موردی به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی كه براساس ماده ۳ معاهده ان‌پی تی مسئولیت نظارت و بازرسی را برعهده دارد اجازه بازرسی می‌دهد این كار نیز برطبق قرارداد ۶۶ كه كاملا اختیاری می‌باشد با آژانس صورت می‌گیرد این رژیم در گروه كشورهای هند و پاكستان كه آزمایش هسته‌ای انجام داده‌اند قرار دارد.(۱۸) علی رغم اینكه جامعه بین‌المللی برای پیوستن اسرائیل به معاهده منع تكثیر و گسترش سلاح‌های هسته‌ای به اسرائیل فشار می‌آورد به طوری كه مدیركل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آقای محمد البرادعی چندین بار از اسرائیل برای پیوستن به معاهده دعوت كرده است و این كار را برای پیشبرد روند صلح در خاورمیانه بسیار سودمند تلقی كرده است. (۱۹) اسرائیل از پیوستن به این معاهده طفره می‌رود از طرف دیگر اظهارات برخی از مقامات اسرائیلی مؤید دستیابی این كشور به تسلیحات هسته‌ای و یا حداقل به فناوری آن می‌باشد همچنان كه شارون در یك سخنرانی عنوان می‌دارد: «هر چند كه عربها ممكن است نفت داشته باشند اما یقینا كبریت در دست ماست» و یا در جای دیگر رئیس جمهور سابق اسرائیل ایزر وایزمن اشاره می‌كند: «جنگ بعدی اسرائیل با سلاح‌های متعارف نخواهد بود».(۲۱) اینها مسائلی است كه قابل تامل می‌باشند.
فرجام
۱- بدون تردید اسرائیل یا یك كشور دارای سلاح‌های هسته‌ای است یا اینكه فناوری تولید و آزمایش این گونه تسلیحات را در اختیار دارد. اصولا اسرائیل به منظور مجهز ساختن خود به تمامی امكانات، در حال رقابت با استفاده از تمامی روشهای ممكن است این امر می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد كه از آن جمله احساس خطر تهدید كننده ناشی از شعار: «ریختن اسرائیلی‌ها به دریا به وسیله دشمنان عرب آن»(۲۳) می‌باشد و تهدیداتی كه كشورهای عربی و اسلامی منطقه علیه این رژیم می‌كنند كه چندین جنگ رخ داده و حمله موشكی عراق در ۱۸ ژانویه ۱۹۹۱ نشانگر همین مسئله می‌باشد. دلیل دوم اینكه ماهیتا یك رژیم توسعه طلب می‌باشد و این هدف خود را به انواع مختلف اثبات كرده است از یك طرف تصرف سرزمین‌های همسایگان خودش موید این مسئله می‌باشد و از طرف دیگر در بیانات رهبران اسرائیل این ادعا مشهود بوده و دیگر اینكه خود اسرائیلی‌ها نیز در تفسیری كه از پرچم رسمی خود ارائه می‌دهند. این مسئله را عنوان می‌كنند كه دو نوار آبی حاشیه پرچم نشانگر دو رودخانه نیل و فرات می‌باشد و به وضوع اعلام می‌دارند كه محدوده این دو رودخانه متعلق به اسرائیل می‌باشد.بنابراین اسرائیل برای این كه به این اهداف جامه عمل بپوشانند نیاز به ابزارهای دارد كه یكی از این ابزارها و شاید مهمترین آنها دستیابی به تسیلحات هسته‌ای باشد.
۲- دكترین هسته‌ای اسرائیل با در نظر گرفتن سابقه آن و حوادثی كه این كشور در زمینه توانمندی هسه‌ای پشت سر گذاشته است نشانگر نوعی ابهام است دلیل اصلی این ابهام پیشگیری از ایجاد رقابت تسیلیحاتی در منطقه می‌باشد چرا كه اگر اسرائیل به صورت علنی اعلام دارد كه دارای بمب هسته‌ای است كشورهای دیگر منطقه نیز در مسیر دستیابی به این تسلیحات تلاش خواهند كرد و دلیل دیگر فشار افكار عمومی جهانیان در جهت محدود نمودن فعالیت‌های هسته‌ای می‌باشد كه در صورت آشكار بودن این گونه فعالیت‌ها مطمئنا كشورهای غربی به خصوص ایالات متحده به طور كامل نمی‌توانند از اسرائیل حمایت كنند و جهانیان به سیاست‌های دو گانه غرب در این زمینه پی می‌برند.
۳- نكته حائز اهمیت آنكه بحث تاثیر فعالیت‌های اسرائیل به امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد بدون تردید اسرائیل همواره تهدیدی علیه جمهوری اسلامی بوده و این هم در سیاست‌های اعلامی جمهوری اسلامی و هم در سیاست‌های اعمالی مشهود می‌باشد با در نظر گرفتن این مسئله ذكر چند نكته حائز اهمیت است اول اینكه معمولا برای مبارزه با تهدید در وهله اول اقدام به شناخت آن كرده و پس از آن به مقابله با آن اقدام می‌نماید؛ به قول شهید مطهری: « برای مبارزه با ماركسیسم باید آن را در دانشگاه‌های كشور تدریس كرد» این در شرایطی است كه در داخل ایران هر كس بحث این رژیم را مطرح می‌كند به طرق مختلف از جمله به اتهام یهودی بودن و طرفدار سازش با اسرائیل از صحنه خارج می‌شود برای خروج از این وضعیت باید از وارد نمودن بحث اسرائیل به نزاعها گروهی و حزبی خودداری و با یك اجماع داخلی با این تهدید به مبارزه پرداخت. نكته دوم اینكه باید موسسه‌های علمی داخل كشور برای تحقیق و بررسی در این زمینه حمایت گردند تا از این طریق راه حلهای علمی منطقی را به منظور رویارویی با این تهدید ارائه داده و در جهت شناخت هر چه بیشتر اوضاع منطقه و جهانیان قدم برداشته شود و نهایت آنكه دستگاه دیپلماسی كشور به عنوان متولی اجرای سیاست‌ خارجی هماهنگی‌ها و اقدامات لازم در خصوص بحث یاد شده به عمل آورد.
منابع:
۱- كوهن، آونر، اسرائیل و سلاح‌های هسته‌ای ترجمه: رضا سعید محمدی، تهران، نشر دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی صص ۳۹-۳۷
۲- پیشین، صص ۹۵، ۶۵ و ۴۶
۳- پیشین، صص ۱۱۲-۷۸
۴- Warner.D.Farr, Israels naclear weapons, (gttp:// www. fas.org/nuke/guide/israel/nuke/ farrr, htm)
۵- Israel&#۰۳۹;s naclear weapons program, (http://nuclear weaponarchive .org/ israel. htm)
۶- كوهن آونر پیشین ص ۴۰۹
۷- Earneer D.farr.ibid
۸- See (http:// www greenlett.org.au/back/۲۰۰۲/۵۱۴/۵۱۴ /p۱۸/htm)
۹- see (http:// www.ssc.upenn.edn/polisci/ psci۱۵۰ modules/ pro/ case- sundy ۲ htm ۱۰- see (http: //www.isna.ir)
۱۱- Mordechai Vanunu وانونو از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۵ به عنوانی ك تكنیسین در نیروگاه هسته‌ای دیمونا مشغول به كار بود در سال۱۹۸۵ از كار اخراج گردید و به دنبال آن به استرالیا گریخت در آنجا بود كه عكسهایی را از مرازك هسته‌ای سری اسرائیل در اختیار روزنامه انگلیسی ساندی تایمز قرار دادو پنج روز قبل از چاپ عكسهای مربوطه در ایتالیا توسط سرویس اطلاعاتی اسرائیل ربوده و به اسرائیل منتقل گردید. او پس از محاكمه تا سال ۲۰۰۴ به زندان محكوم شد/ شایان ذكر استا كه آقای وانونو در سال ۲۰۰۳ نامزد دریافت جایزه صلح نوبل بودند.
۱۲- see,http:// www.peacheherose.com
۱۳- see, http://student.CS. ucc.ie/cs ۱۰۶۴/jabowan/Ipsc/hp/d php? aid=۱۴۵۵
۱۴- see,http:// wwwcns ,miis,edu/research/wmdme/isrl-moa.htm
۱۵- Israeli foreign affaris (nuking moquitoes), VIx, NO.۶-۷, ۵-۷
۱۶- Abdulhay sayed. (the future of the Israeli nuclear force and the middle East peace process), security dialoge, ۱۹۹۳ , .۲۸ No.۱p.۳۱-۴۸
۱۷- Asher Arian, (public opinion adn nuclear weapons), strategic Assessmentl (ctober ۱۹۹۸) (http:// wwwtan. ac, il/jcssjb/binep۳ html
۱۸- در این بخش از جوزوه درسی خلع سلاح و كنترل تسلیحات آقای سلطانیه نماینده سابق ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دانشگاده روابط بین‌المللی وزارت امور خارجه استفاده شده است.
۱۹- bbc.۲۳.۱۲.۲۰۰۳
۲۰ -Warner D.Farr. Ibid
۲۱- Ibid
۲۲- علی عبدالحمیدی ابهام استراتژیك روزنامه شرق، ۱۳۸۳/۲۳ ص ۵
۲۳- تیموتی، گاردن (چرا كشورهای به دنبال سلاح‌های هسته‌ای هستند ترجمه بیژن اسدی، فصلنامه مطالعات منطقه‌ای، سال چهارم شماره ۳ صفحه ۱۰۷
منبع :فصلنامه راهبرد، شماره ۳۴
نویسنده:امیرحیدر محمودی

منبع : خبرگزاری فارس