دیابت و پا

دیابت یكی از شایع ترین بیماری های مزمنی است كه بشر را گرفتار می كند. شیوع دیابت در حال حاضر در جهان بیش از ۲۰۰ میلیون نفر است.پیش بینی می شود كه این رقم تا پایان سال ۲۰۲۵ در نتیجه طولانی شدن عمر مفید افراد، سبك زندگی بی حركت و غیرفعال و تغییر الگوهای رژیم غذایی به ۳۳۳ میلیون نفر برسد. در ایران بین ۳ تا ۴ میلیون نفر مبتلا به دیابت هستند. سالانه بیش از ۳ میلیون مرگ در سراسر جهان، ناشی از علل مرتبط با دیابت است. دیابت امروزه چهارمین علت شایع مرگ، در اغلب كشور های پیشرفته است.دیابت و عوارض وابسته به آن قابل پیشگیری هستند. پیشگیری از طرق زیر قابل انجام است:تغییر شیوه زندگی (تغذیه صحیح و فعالیت جسمانی)،مراقبت های بهداشتی مناسب،افزایش آموزش، به خصوص افراد در معرض خطر دیابت.گرچه بسیاری از عوارض جدی مانند نارسایی كلیه یا كوری می تواند افراد مبتلا به دیابت را درگیر كند، اما عوارض دیابت در پا بیشترین خسارات را به بار می آورد. ۴۰ تا ۷۰ درصد موارد قطع پا به دیابت مربوط است. قطع پا ناشی از دیابت معمولاً نتیجه نهایی روندی است كه با یك زخم در پا آغاز می شود. مهم ترین عواملی كه باعث ایجاد زخم پا در دیابتی ها می شود شامل اختلال اعصاب محیطی (كه حس لمس و درد را در پا مختل می كند)، تغییر شكل پا (كه باعث تحمیل غیریكنواخت وزن بر روی بخش هایی از پنجه پا و باعث ایجاد پینه و زخم در آنها می شود) و اختلال عروق محیطی (كه خون رسانی به بافت های پا را هم دچار اشكال می كند). ضایعات پا در دیابتی ها در نواحی مختلف جهان به خاطر تفاوت شرایط اجتماعی _ اقتصادی، معیارهای مراقبت از پا و كیفیت كفش و سایر پای افزارها به اشكال مختلفی دیده می شود.پای دیابتی یك مشكل اقتصادی مهم هست، به خصوص اگر قطع پا باعث بستری شدن طولانی مدت، توانبخشی و افزایش نیاز به مراقبت خانگی و سرویس های اجتماعی شود.
تقریباً ۳ تا ۴ درصد افراد دیابتی دچار مشكل پا هستند و ۱۲ تا ۱۵ درصد منابع مراقبت های بهداشتی را مصرف می كنند. هزینه متوسط درمان اولیه پای دیابتی در آمریكا ۷ تا ۱۰ هزار دلار است. هزینه مستقیم قطع عضو ناشی از پای دیابتی بین ۳۰ تا ۶۰ هزار دلار است. هزینه تخمینی برای سه سال مراقبت از پای دیابتی از ۴۳ تا ۶۳ هزار دلار متفاوت است، كه عمدتاً ناشی از افزایش مراقبت خانگی و سرویس های اجتماعی است. علاوه بر هزینه های مستقیم، هزینه های غیرمستقیمی به علت از دست رفتن قدرت تولید و كارایی فرد هم بر جامعه تحمیل می شود. اگر این هزینه ها را هم در نظر بگیریم و فقدان كیفیت زندگی را هم به آن اضافه كنیم، هزینه تخمینی ناشی از پای دیابتی در آمریكا ۴ میلیارد دلار در سال است.
گرچه عوارض دیابت بر روی پا بسیار جدی و هزینه بر است، اما می توان از طریق یك استراتژی مراقبتی از آنها پیشگیری كرد. این استراتژی كه شامل تركیبی از پیشگیری، درمان زخم های پا توسط متخصصان رشته های مختلف، سازماندهی متناسب اقدامات، نظارت دقیق و آموزش مبتلایان به دیابت و شاغلان حرف بهداشتی است می تواند میزان قطع پا را بین ۴۹ تا ۸۵ درصد كاهش دهد.
• حقایقی در مورد پای دیابتی
* هر ۳۰ دقیقه در جایی در جهان یك پا به علت دیابت قطع می شود.
* ۷۰ درصد كل موارد قطع پا در افراد مبتلا به دیابت رخ می دهد.
* در كشورهای توسعه یافته، حداكثر تا ۵ درصد مبتلایان به دیابت دچار مشكل پا هستند.
* مشكلات پا شایع ترین علت بستری شدن مبتلایان به دیابت است.
* تخمین زده می شود كه در كشورهای در حال توسعه مشكلات پا تا حداكثر ۴۰ درصد منابع بهداشتی موجود را به خود اختصاص دهد.
* اغلب قطع پاها در ابتدا با یك زخم پا شروع می شود.
* از هر ۶ فرد مبتلا به دیابت، یكی در طول عمرش مبتلا به زخم پا می شود هر سال ۴ میلیون نفر در سراسر جهان به زخم پا مبتلا می شوند.
* در اغلب موارد زخم پای دیابتی و قطع پای ناشی از آن قابل پیشگیری است. تخمین زده می شود كه حداكثر تا ۸۵ درصد قطع عضو قابل اجتناب باشد.
* كاهش قابل توجه در قطع عضو «گروه های سازماندهی شده مراقبت از پای دیابتی»، كنترل كامل قند خون و مراقبت شخصی آگاهانه بیماران قابل دستیابی است.

منبع : روزنامه شرق